از چاه تا جهان
جهان صنعت– فریدون برکشلی، تحلیلگر بازار انرژی با اشاره به اینکه کشف نفت در مسجدسلیمان در پنجم‌خرداد، سرآغاز عصر نوینی در تغییر و تحولات اقتصادی و اجتماعی ایران بود، بیان کرد: در آن زمان، جمعیت ایران حدود ۱۰میلیون و جمعیت باسواد کشور هم کمتر از ۵درصد بود.
وی با اشاره به اینکه نفت نخستین صنعت مدرن ایران بود و تا پیش از آن، صنعت با قابلیت اتوماسیون در کشور وجود نداشت، تصریح کرد: اگرچه انگلیسی‌ها سعی می‌کردند شگردهای کارشان از دید ایرانی‌ها به دور باشد اما ایرانی‌ها به‌تدریج با برخی اصول کار آشنا شدند.
این تحلیلگر بازار انرژی با بیان اینکه ظهور نفت و اندک منابع مالی که نصیب کشور شد، به‌تدریج منشا تغییر و تحولات مهمی در شئونات اقتصادی و اجتماعی ایران بود، افزود: به‌عبارتی ظهور نخستین فعالیت‌های اتوماسیون در جنوب کشور به‌تدریج به سایر نقاط کشور هم سرایت کرد.
برکشلی با تاکید بر اینکه همه ابعاد صنعت نفت حائز اهمیت است، گفت: تمام فعالیت‌های بالادستی، میان‌دستی و پایین‌دستی مهم هستند. اکنون اغلب فعالیت‌های صنعت نفت در جهان به‌سمت استفاده از هوش‌مصنوعی رفته و بیشتر مذاکرات حول و حوش آینده‌نگری و استفاده از هوش‌مصنوعی در ارتقای فعالیت‌های بخش انرژی است.
وی تاکید کرد: این در حالی است که در سال‌های اخیر بخش بالادستی تقریبا از معادلات و موضوعیت گفت‌وگوها کنار گذاشته شده بود، البته این موضوع به‌دلیل اهمیت کم فعالیت‌های اکتشاف و استخراج نبود بلکه شرکت‌های بزرگ ملی نفت مانند آرامکو، شرکت ملی نفت ایران و شرکت‌های ملی بزرگ نفت منطقه، خود عهده‌دار این مهم بودند.
کارشناس ارشد حوزه نفت با بیان اینکه به لحاظ اهمیت و ارتقای موقعیت بین‌المللی صنعت نفت ایران، ظرفیت‌سازی، افزایش تولید و فشارافزایی در میدان‌های موجود، مهم‌ترین اولویت صنعت نفت ایران است، افزود: در نفت، قدرت از سر چاه بیرون می‌آید. ذخایر عظیم تا زمانی که به سر چاه نرسند، به‌صورت بالقوه ارزشی ندارند.
برکشلی به شرایط تحریم صنعت نفت ایران اشاره کرد و ادامه داد: در مقاطعی به کلی منکر تاثیر منفی تحریم در صنعت نفت بودیم اما صنعت نفت دارای ماهیتی بین‌المللی است و در شرایط انزوا امکان رشد و توسعه فراگیر ندارد بنابراین هر پیشرفت جدی و معنادار با همکاری‌های بین‌المللی میسر است.
وی تصریح کرد: از همین رو جذب سرمایه و فناوری به‌روز جهانی و متقابلا حضور در صحنه‌های بین‌المللی اهمیت دارد. این بدان معنا نیست که با رفع تحریم، همه شرایط به سود صنعت نفت ما تغییر می‌کند بلکه آغاز فصلی نو در مبارزه و مشارکت در رقابت‌های نفسگیر بین‌المللی است.
این تحلیلگر بازار انرژی با اشاره به اینکه اقدام‌های اخیر وزارت نفت در ارائه یک تصویر زنده، جذاب و قدرتمند از صنعت نفت کشور بسیار ارزشمند است، گفت: این روند لازم است مستمر، دامنه‌دار و نوآورانه باشد.
برکشلی با تاکید بر اینکه همه‌چیز از روابط‌عمومی شروع می‌شود، افزود: روابط‌عمومی باید ضمن برندسازی، به روند ارتقای برندهای صنعت نفت در سطح جهان کمک کند زیرا ارزش افزوده شرکت‌های نفتی از برندشان شروع می‌شود.
وی با یادآوری اینکه شرکت نفتی آرامکو در نوامبر۲۰۱۹، عرضه اولیه عمومی خود (Initial Public Offering) را اعلام کرد، ادامه داد: اقتصاد رفتاری صنعت نفت عربستان را که مطالعه می‌کردم، دیدم که از اواخر۲۰۱۶، حرکات و رفتارهای بین‌المللی آرامکو تغییرات محسوسی کرد؛ زبان بدن و ادبیات مدیران شرکت تغییر کرد، حضورشان در مجامع بین‌المللی به‌شدت افزایش یافت و به‌روزتر شد.
کارشناس ارشد حوزه نفت تاکید کرد: اقدام‌های کنونی روابط‌عمومی نفت ایران هم پیام‌های خود را به بازیگران بین‌المللی منتقل می‌کند. صنعت نفت یک باشگاه بین‌المللی است و نفت باید در این باشگاه حضور داشته باشد بنابراین پیام‌های نفت ایران باید بر پایه ادبیات جهانی نفت به دنیا منتقل شود.
برکشلی با اشاره به اینکه صنعت نفت ایران گام‌های مهمی با تکیه بر قابلیت‌های درونی خود برداشته است، گفت: اما برای دستیابی به اهداف درخور ظرفیت و توانایی‌های خود، باید از مشارکت‌های بین‌المللی در شکل سرمایه و فناوری برخوردار شود. شرکت ملی نفت هم لازم است حضور بین‌المللی خود را افزایش دهد. از آنجا که در عصر قدرت‌نمایی خبری و سلطه آمارها زندگی می‌کنیم، روابط‌عمومی‌ها به افکار شکل می‌دهند.
وی با بیان اینکه شرایط بازار جهانی انرژی و نفت دستخوش دگرگونی‌های ژرفی است و چیزی به نام بازگشت به شرایط عادی نداریم، افزود: اوپک، ۶۵سالگی خود را پشت سر گذاشته است، این سازمان دوام و موفقیت خود را مدیون درک منطقی و به‌موقع از شرایط بین‌المللی است. مدیران شرکت‌های ملی نفت کشورهای مختلف هم لازم است در چارچوب اوپک، اجلاس‌های عملیاتی داشته باشند.
تحکیم سازمان‌های بین‌المللی نفت با توجه به شرایط متحول جهانی
کارشناس ارشد حوزه نفت با اشاره به اینکه شرکت‌های ملی نفت، بعضا عرضه اولیه اوراق سهام خود را شروع کرده‌اند و به‌تدریج نسبت به سهامداران خود پاسخگو خواهند بود بنابراین در امارات متحده عربی و عربستان سعودی، نیجریه یا قزاقستان، سهامداران خواستار افزایش تولید و سهم بازار می‌شوند، تاکید کرد: اینها برخی ملاحظات کانونی اوپک در آینده و شرایط تحول خواهد بود. بسیاری سازمان‌های بین‌المللی شرایط متفاوتی را تجربه خواهند کرد. البته ظهور واگرایی و سازمان‌گریزی در اوپک و سازمان‌های بین‌المللی و بین‌الدولی ایجاد نخواهد شد بلکه برعکس تقویت و تحکیم سازمان‌ها با توجه به شرایط متحول جهانی مورد انتظار است.
برکشلی با بیان اینکه جمهوری اسلامی و کشورهای منطقه خلیج‌فارس و اوپک به این باور جمعی رسیده‌اند که مصرف جهانی نفت تا دهه‌ها ادامه خواهد داشت، گفت: سهم آن اما در سبد انرژی جهانی رو به کاهش است. تمام مطالعات معتبر نشان می‌دهد ما تنها دو دهه یعنی ۲۰سال فرصت بهره‌برداری از عایدات نفتی در اختیار داریم بنابراین این ۲۰سال برای صنعت نفت ما حیاتی است.
وی با اشاره به اینکه سرمایه‌گذاری در صنعت نفت، اعم از بالادستی و پایین‌دستی بر پایه راهبردهای بلندمدت شکل می‌گیرد، افزود: سرمایه‌گذار لازم است از یک افق امنیتی بلندمدت اطمینان حاصل کرده باشد بنابراین تمایل به آرامش و ثبات در منطقه خلیج‌فارس از سوی تمام کشورهای منطقه دیده می‌شود.
کارشناس ارشد حوزه نفت تاکید کرد: در این میان صنعت نفت ایران شرایط ممتازی دارد و این از دید سرمایه‌گذاران بین‌المللی پوشیده نیست. به‌خاطر دارم که در سال‌های اولیه پس از فروپاشی شوروی سابق و شکل‌گیری جمهوری‌های تازه استقلال‌یافته، شرکت‌های نفتی هندی که هنوز به سطح اعتبار کنونی نرسیده بودند، اصرار داشتند با همکاری ایران وارد بازار انرژی منطقه آسیای میانه و قفقاز شوند. امروز ایران به یمن جغرافیای خود، شرایط مطلوبی برای تبدیل به یک بازیگر عمده نفت و انرژی دارد.
منبع: شانا
