30 - 07 - 2023
از پیشنهاد روحانی تا انتظار قالیباف
«جهانصنعت»- بیش از ۱۰ سال پس از روزهایی که حسن روحانی در تلاش برای تشکیل نخستین کابینه تحتهدایتش بود، حالا وبسایت رسمی رییسجمهوری پیشین ایران، در گزارشی مفصل به بازخوانی برخی رویدادهای مهم آن روزها پرداخته است. وبسایت حسن روحانی روز گذشته سومین قسمت از سلسله گزارش مفصل به قلم محمد قوچانی و بهعنوان «دولت امید» را روی خروجی فرستاد. در این بخش که مشخصا به چگونگی تشکیل کابینه دولت یازدهم میپرداخت و با تیتر «روحانی چگونه دولت ساخت؟!» منتشر شد، آورده است: «روحانی که رییسجمهور شد، از مقر مرکز تحقیقات استراتژیک ریاستجمهوری در خیابان نیاوران تهران رجال و جناحهای سیاسی را به حضور میپذیرفت. دو جناح راست و چپ با او در همین جا اولین دیدارها را در مقام رییسجمهوری انجام دادند؛ ابتدا چند تن از سران اصلاحطلب مانند غلامحسین کرباسچی، محمدعلی نجفی، محمدرضا خاتمی و سپس شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی، از جمله حبیبالله عسگراولادی، اسدالله بادامچیان و مصطفی میرسلیم. روحانی در همین مشورتها انتخاب کابینه را آغاز کرد، اما نمیخواست به هیچ حزب و جناحی قول بدهد.»
همین مساله نیز ظاهرا باعث شد او و همفکرانش در آن روزهای بهار و تابستان ۹۲ به این فکر بیفتند که اقدام به تشکیل کمیتههای چهارگانه کنند و مسوولیت معرفی نامزدهای تصدی مقامهای مختلف را به آن محول کنند تا این کمیتهها در مشورت با افراد و احزاب، نامزدهای وزارت را به رییسجمهوری معرفی کنند. چهار کمیتهای که عبارت بودند از کمیتههای «سیاست داخلی»، »سیاست خارجی»، «اقتصادی» و «فرهنگی و اجتماعی». این در حالی بود که مسوولیت کمیته سیاست داخلی به علی یونسی وزیر اطلاعات دولت خاتمی محول شده بود. یعنی همان کسی که پس از افشای قتلهای زنجیرهای، جانشین دری نجفآبادی در وزارت اطلاعات شده بود. کمیته سیاست خارجی به مسوولیت محمود واعظی معاون وزیر خارجه در دولتهای هاشمی و خاتمی- که از سران حزب اعتدال و توسعه حزب نزدیک به روحانی محسوب میشدند- آغاز به کار کرد و مسوولیت کمیته اقتصادی نیز به محمدباقر نوبخت رسید که دبیرکل حزب اعتدال و توسعه بود و نماینده سابق رشت در سالهایی که حسن روحانی نیز نماینده مجلس بود. همچنین کمیته فرهنگی و اجتماعی به مسوولیت سیدرضا صالحیامیری از مدیران سابق وزارت اطلاعات تشکیل شد؛ کسی که در مرکز تحقیقات استراتژیک از مدیران حسن روحانی بود.»
در ادامه این گزارش نیز تاکید شده که «حسن روحانی به علیاکبر ناطقنوری پیشنهاد کرد که وزیر کشور شود. ناطقنوری که قبلا در آغاز دهه ۶۰ وزیر کشور دولت اول میرحسین موسوی بود، به روحانی گفت حوصله چانهزنی با نمایندگان مجلس را ندارم و وزارت را قبول نکرد، اما پذیرفت مشاور عالی رییسجمهوری باشد و در آخرین لحظه اعلام کرد که دست نگه داشته شود و تا پایان دولت هیچ مقام رسمی حتی دبیر شورایعالی امنیت ملی را نپذیرفت. فرد جایگزین او در وزارت کشور عبدالرضا رحمانیفضلی شد. نماینده سابق مجلس شورای اسلامی که روحانی میگوید از همان مجلس در فراکسیون عقلا «با او رفیق بودیم.»
در ادامه این گزارش پس از اشاره به چگونگی انتخاب اسحاق جهانگیری بهعنوان معاون اول ریاستجمهوری، آمده «انتخابهای حسن روحانی گرچه متحدانش را راضی نمیکرد، اما به جز وزیر کشور درباره دیگر وزیران ناراضی نبودند. در همان روزهای انتقال دولت در یکی از روزهای ماه رمضان هاشمیرفسنجانی از حسن روحانی برای افطار دعوت کرد. ناطقنوری، سیدمحمد خاتمی و سیدحسن خمینی هم به این افطاری دعوت شده بودند. همگی از انتخاب عبدالرضا رحمانیفضلی متعجب بودند، رحمانیفضلی چهرهای نزدیک به علی لاریجانی محسوب میشد که از صداوسیما تا شورای عالی امنیت ملی کنار او بود: راستگرایی میانهرو که طبیعتا برای سیدمحمد خاتمی و سیدحسن خمینی مطلوب نبودند. روحانی اما چندان به انتقادات توجهی نکرد و از معرفی رحمانیفضلی منصرف نشد.»در این گزارش همچنین آمده «روحانی در انتخاب وزیران از ستادهای رقیب هم سختگیر نبود. علی طیبنیا عضو ستاد محمدرضا عارف بود، اما وقتی محمدباقر نوبخت او را برای تصدی وزارت اقتصاد و دارایی معرفی کرد، روحانی پذیرفت. طیبنیا از بهترین وزیران کابینه شد. وقتی دو سال بعد عارف از کابینه انتقاد کرد، نوبخت در پاسخ گفت فکر میکردیم آقای طیبنیا بهعنوان نماینده و رابط آقای عارف، اطلاعات و توضیحات را به دکتر عارف میدهد؛ حرفی که با واکنش سخن عارف و طیبنیا مواجه شد و نوبخت حرفش را پس گرفت.»در بخش دیگر این گزارش با اشاره به انتخاب علی شمخانی بهعنوان دبیر شورایعالی امنیت ملی آمده: «شاید علیاکبر ولایتی انتظار داشت این مقام به او پیشنهاد شود، چراکه نقش خود را در ریاستجمهوری روحانی مهم میدانست، چه زمانی که به سعید جلیلی حمله کرد و چه زمانی که با عدم انصرافش مانع از اجماع اصولگرایان شد و شاید حسن روحانی یکی از مهمترین اشتباهات خود را در همین زمان مرتکب شد؛ اشتباهی که هرگز فرصت جبران آن پیدا نشد. این انتظار بیجا نبود، روحانی به رقیبانش هم پیشنهاد کرده بود که وارد دولت او شوند. او به محمدرضا عارف پیشنهاد کرد وزیر علوم شود و عارف فکر میکرد با انصرافش در پیروزی روحانی نقشی جدی دارد و حداقل باید معاون اول رییسجمهوری شود. با عصبانیتی که لهجه یزدیاش را تشدید کرده بود، این پیشنهاد را رد کرد و گفت که قصد دارد دو سال دیگر نامزد مجلس شورای اسلامی شود. عارف نگفت اما فکر میکرد حال که معاون اول دولت امید نشده، ریاست مجلس امید حق اوست؛ انتظاری که البته برآورده نشد.»
با این همه اما شاید جنجالیترین بخش این گزارش، آنجاست که به پیشنهاد روحانی به محمدباقر قالیباف میپردازد؛ «روحانی به محمدباقر قالیباف هم پیشنهاد کرد معاون رییسجمهوری و رییس سازمان حفاظت از محیطزیست شود. قالیباف البته مایل و آماده بود که وزارت کشور را در دولت روحانی عهدهدار شود و حتی یکی از متنفذترین و نزدیکترین افراد به حاکمیت نیز به روحانی پیام مشابهی داده بود که گرچه ما به شما رای ندادهایم، اما تردیدی نکنید محمدباقر قالیباف بهترین وزیر کشور برای دولت شماست. روحانی به یاد میآورد که در تابستان ۱۳۹۲ محمدباقر قالیباف به او گفت ضمن تشکر از پیشنهادش درباره آن فکر میکند، اما قبل از پاسخ بداند که دیگر هرگز برای ریاستجمهوری نامزد نخواهد شد. چهار سال بعد در سال ۱۳۹۶، نظر قالیباف تغییر کرد و برای سومین بار (بعد از ۱۳۸۴ و ۱۳۹۲) مقابل روحانی نامزد شد؛ هرچند بعدا به سود ابراهیم رییسی انصراف داد. همچنان که در سال ۱۴۰۰ هم قصد نامزدی داشت و با حضور رییسی منصرف شد. آیا سخن آن روز قالیباف به روحانی نوعی پیام بود که در صورت تصدی وزارت کشور از نامزدی ریاستجمهوری دستکم برای سال ۱۳۹۶ مقابل روحانی منصرف میشود؟»در ادامه این گزارش آمده: «به هر حال قالیباف در آن دیدار به روحانی سه نکته را گفت؛ اول، من دیگر به هیچ وجه نامزد نمیشوم. دوم، حتما میخواهم به دولت شما کمک کنم. سوم، اگر شهردار تهران هم باشم به شما کمک بیشتری میکنم؛ سهنکتهای که به آنها عمل نکرد!»
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد