2 - 12 - 2020
از وضع عوارض تا اعمال محدودیت
گروه معدن- وضع ناعادلانه عوارض صادراتی برای شرکتهای تولیدکننده سرب و روی از جمله مهمترین موانع در راه فرآیند صادرات سرب و روی بوده که به گفته برخی از کارشناسان درصد زیادی از حجم صادرات این محصولات را با کاهش چشمگیری مواجه کرده است. طبق بررسیهای انجام شده از سوی تحلیلگران بازار، معضلاتی چون «فعالیت زیرظرفیت اسمی»، «نبود استراتژی توسعه صنعتی»، «کمبود مواد اولیه»، «اعمال محدودیتهای صادراتی»، «دخالت دولت در امور این صنایع» و برخی عوامل دیگر از جمله مهمترین موانع در راه صادرات و عرضه این صنعت محسوب میشود. ناگفته نماند که تحریمهای آمریکا و متحدانش علیه ایران و از طرفی شیوع بیماری کرونا نیز ضربه سنگینی به این صنعت زده است. به طوری که آمار عملکرد تولید شمش سرب و روی در بسیاری از واحدهای صنعتی با کاهش عمدهای مواجه شده است. علاوه بر وضع قانون عوارض صادراتی، قانون دیگری نیز وضع شده است مبنی بر اینکه فردی حق ندارد شمش روی و سرب را صادر کند، مگر اینکه ابتدا آن را در بورس عرضه کند که این امر نیز سبب مشکلات دیگری برای این واحدهای تولیدی شده است به طوری که میتوان گفت مجموعه این عوامل ضربه شدیدی را بر پیکره تولیدکنندگان سرب و روی و فرآیند صادرات این صنعت وارد کرده است. با این حال، اخذ عوارض به صورت غیرقانونی همچنان به قوت خود باقی است و این مساله به عنوان رکن اصلی موانع صادراتی این صنعت، تولیدکنندگان را آزار میدهد.به همین دلیل تا چند ماه پیش، برخی از تولیدکنندگان این صنعت این گله را مطرح میکردند که وزارت صنعت حاضر نیست نامهای به گمرک مبنی بر غیرقانونی بودن اخذ این عوارض ارسال کند در حالی که این کار باعث شده هزینههای واحدهای تولیدی به شدت زیاد شود چراکه مجبورند ۱۲ درصد درآمدشان را به گمرک بدهند. در حالی که این امر غیرقانونی است و در این خصوص متولیای نیز پیدا نمیشود تا فعالان اقتصادی را از شر گمرک رها کند.
امکان رشد ۵۰ درصدی تولید
مقصد عمده صادرات کنستانتره سرب و روی معمولا چین است ولی شمش روی به ترکیه و چین و امارات صادر میشود. برخی از تولیدکنندگان معتقدند که ما اصلا مصرفکننده سولفوره سرب و روی در بازار داخلی نداریم که به خاطر آنها عوارض صادراتی از واحدهای تولیدی دریافت کنیم بنابراین تصمیماتی که در این خصوص وضع شده، بسیار اشتباه بوده است. اگرچه تولیدکنندگان معتقدند حتی اگر همین حالا نیز مشوقهای صادراتی جایگزین محدودیتها شود، صنعت سرب و روی میتواند نقش قابل توجهی را در حوزه صادرات ایفا کند.بر همین اساس رییس انجمن صادرکنندگان نمونه کشور از امکان رشد ۵۰ درصدی تولید سرب و روی با امکانات فعلی سخن به میان آورده است. ابراهیم جمیلی اظهار کرد: با به کارگیری برخی راهکارها، انجام حمایتهای تشویقی و تسهیل در امور، امکان رشد بیش از ۵۰ درصدی تولید سرب و روی با امکانات و ماشینآلات فعلی وجود دارد. وی افزود: صنعت سرب و روی جزو معدود صنایع معدنی است که بخش خصوصی در آن سرمایهگذاری کرده است و در همین مدت زمان کوتاه از ورود بخش خصوصی، پیشرفتهای خوبی داشته است. به گفته وی، امروز جمهوری اسلامی ایران از یک کشور واردکننده شمش سرب و روی به یکی از صادرکنندگان اصلی آن در منطقه تبدیل شده است، با این حال به دلیل عدم حمایتهای دولتهای قبل، این صنعت با حداکثر ظرفیت خود کار نمیکند. جمیلی خاطرنشان کرد: حدود ۴۸۰ هزار تن ظرفیت تولید شمش روی و نزدیک به ۴۲۰ هزار تن ظرفیت تولید شمش سرب در کشور وجود دارد.این فعال بخش خصوصی ادامه داد: اگر در صنعت روی به جای استفاده از خاک مستقیم، کارخانجات فرآوری از کنسانتره استفاده کنند با همین ماشینآلات فعلی نصب شده امکان افزایش تولید شمش روی به میزان ۵۰ درصد وجود دارد. وی اضافه کرد: در شمش سرب نیز اگر بتوانیم کنسانتره مورد نیاز واحدها را تامین کنیم یا به ریفاینری سرب کمک کرده و بتوانیم مجوز گرفته و شرایط سهلتری برای واردات باتری قراضه فراهم کرده و آن را به شمش روی تبدیل کنیم، با همین ماشینآلات موجود میتوان به ۵۰ تا ۶۰ درصد افزایش تولید پرداخت.
هاب سرب و روی خاورمیانه را به ترکها تعارف نکنیم
جمیلی خاطرنشان کرد: در بخش معدن نیز در ۱۰ سال گذشته شاهد بودیم با سرمایه ایرانیها، معادن ترکیه فعالتر شدند و اگر به همین منوال ادامه داشته باشد،هاب سرب و روی خاورمیانه که الان در اختیار ایران است، به ترکیه منتقل خواهد شد. وی در تشریح دلایل این موضوع گفت: در قانون قدیم معادن، اگر متقاضی معادن راکد و متروکه صاحب کارخانه بود به وی واگذار میکردند، این مساله سبب میشد تا هم معدن به راه بیفتد و هم نیازهای ماده معدنی آن کارخانه تامین شود، اما متاسفانه امروز شاهدیم معادن به افرادی که اهلیت ندارند واگذار میشود. این فعال معدنی بیان کرد: بیش از چهار هزار معدن راکد در کشور وجود دارد که حدود دو هزار و ۸۰۰ واحد آنها معادن فلزی از جمله مس، سرب و روی است و ظرفیتهای خالی زیادی در کارخانجات فرآوری داریم. وی تاکید کرد: نیاز است دولت در واگذاریها، از افراد اهلیت دار، افرادی که سرمایهگذاری کرده یا میتوانند ارزشافزوده ایجاد کنند، حمایت بیشتری انجام دهد. جمیلی گفت: سرب و روی میتواند در شرایط فعلی به صادرات غیرنفتی کمک کرده و ارزآوری خوبی داشته باشد همچنین در کنار سایر صنایع معدنی میتواند کمک خوبی به اشتغال انجام دهد.
نبود سیاستهای تشویقی
وی در ادامه به معدن ۲۴ گفت: یکی از مشکلات بزرگ کشور ما نبود سیاستهای تشویقی است، در حالی که در همه جای جهان تولیدکنندگان از سیاستهای تشویقی بهرهمند میشود، اما ما روی سیاستهای تنبیهی تمرکز کردهایم. جمیلی ادامه داد: به طور نمونه، اگر صادرکننده ارز خود را به موقع باز نگرداند یا اگر تولیدکننده بیمه یا اقساط بانکی خود را به موقع پرداخت نکند جریمه میشود، هرچند پس از مدتی جریمهها بخشیده میشود، اما کسانی که به موقع به تعهدات خود عمل کردهاند هیچگاه تشویق نمیشوند و اینچنین مسائل به سرمایهگذاریها لطمه میزند. وی بیان کرد که قطعا در صنایع معدنی کشور با برخورداری از انرژی ارزان و حقوق و دستمزدی که پایینتر از کشورهای منطقه است، امکان سرمایهگذاری زیادی وجود دارد، همچنین وجود عمده معادن در مناطق محروم سبب میشود تا این مناطق به دست صنعتگران آباد شود.
رییس انجمن صادرکنندگان نمونه ادامه داد: هر چقدر بتوانیم معادن را فعال کرده، مشکلاتشان را کاهش دهیم و ارتباطشان با محیطزیست و منابع طبیعی را بهبود داده، حقوق دولتی شان را به موقع پرداخت کنیم، در آبادی کشور و محرومیتزدایی موثر میافتد و به اشتغال پایدار، جلوگیری از مهاجرت و خالی شدن روستاها کمک خواهد کرد.
تسلط سیاست بر اقتصاد
با وجود اینکه تولیدکنندگان برای صادرات سرب و روی اعلام آمادگی میکنند اما دولت به بهانه جلوگیری از خامفروشی، صادرات مواد معدنی در برخی حوزهها را متوقف یا محدود کرده است در حالی که به باور فعالان بازار، با چنین اقداماتی تنها تجارت خارجی کشور فرصت توسعه را از دست میدهد . در همین خصوص حسن حسینقلی رییس اتحادیه سرب و روی خانه معدن ایران نیز با بیان اینکه مشکل اساسی در صنعت و اقتصاد ما این است که متاسفانه سیاست ما بر اقتصاد مسلط شده، گفت: شعارهایی که علیه خامفروشی میدهند که اکثر آنها غلط است؛ ریشه در نگاههای سیاسی دارد، زیرا این افراد تعریف قانونی خامفروشی را نمیدانند و حتی تعریف مواد خام را بلد نیستند، ولی مدام در مصاحبههای مختلف بر علیه خامفروشی شعار میدهند.رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای صنایع و معادن سرب و روی همچنین به اخذ عوارض کنسانتره سولفوره سرب و کنسانتره سولفوره روی اشاره کرد و افزود: فقط در زنجان امکان تولید شمش سرب وجود دارد که آن هم فقط شمش اکسیده تولید میکند و نمیتواند سولفوره تولید کند و دولت بدون بررسی آمده است برای کنسانتره سولفوره سرب و کنسانتره سولفوره روی که در داخل فقط یک مصرفکننده دارد عوارض تعیین کرده است. این هم یکی دیگر از مشکلات صادرات و موانع تولید است که باید از پیشروی صادرکنندگان برداشته شود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد