29 - 09 - 2017
از «تینگو» کنیایی تا « موراکامی» ژاپنی
با نزدیک شدن به معرفی برنده جایزه نوبل ادبیات، سایتهای شرطبندی و پیشبین هم دست به کار شدهاند.
در این بین دیده شدن نام هاروکی موراکامی، مشهورترین نویسنده ژاپنی حال حاضر در فهرست احتمالی منتخب آکادمی سوئدی نوبل، دیگر اتفاق عجیبی نیست. سالهاست نام نویسنده «کافکا در کرانه» و «سوکورو تازاکی بیرنگ و سالهای زیارتش» به عنوان شانس دریافت مهمترین جایزه ادبی بر سر زبانها میافتد و بسیاری از هوادارانش روی اسم او در سایتهایی مثل «لد بروکس» شرطبندی میکنند.
امسال اما نام نگوگی وا تینگو، نویسنده مطرح کنیایی بالاتر از «موراکامی» مطرح شده و به نظر میرسد او بیشترین شانس را در میان کاندیداهای احتمالی دارد. «لد بروکس» شانس او را چهار به یک دانسته در حالیکه این رقم برای نویسنده «جنگل نروژی» پنج به یک است.
ال یونیورسال در این باره نوشت: سال گذشته جایزه نوبل ادبیات در بهت و ناباوری برخی از ادبیاتدوستان، نویسندگان و هنرمندان به باب دیلن، خواننده و ترانهسرای آمریکایی رسید. بعضی این انتخاب را غلط دانسته و آکادمی نوبل را به باد انتقاد گرفتند اما تعداد زیادی هم به تاثیر دیلن در شعر آمریکایی تاکید کرده و به او تبریک گفتند.
در این دوره بعد از رماننویس کنیایی و نویسنده ژاپنی، نوبت به مارگارت اتوود کانادایی که رمانهایی چون «قصه ندیمه» و «آدمکش کور» را نوشته، میرسد. شانس او را برای دستیابی به جایزه نوبل ادبیات، شش به یک اعلام کردهاند. «من بوکر»، «گیلر»، «پن/پینتر»، «آرتور سی. کلارک»، «ایمپک دوبلین» و «فرانتس کافکا» از جایزههای مهم ادبی هستند که این داستاننویس کسب کرده است.
آموس اوز، نویسنده اسراییلی برنده مدال «گوته» و «لژیون دونور» و جایزههایی چون «فمینا»، «فرانتس کافکا» و «پرنس آستوریاس»، «کلودیو ماگریس» نویسنده و مترجم ایتالیایی که جایزههای «فرانتس کافکا» و «پرنس آستوریاس» را در کارنامهاش دارد و خاویر ماریاس، نویسنده و مترجم مشهور اسپانیایی و برنده جوایز «ایمپک دوبلین» و «فورمنتور»، از دیگر نامهایی هستند که پس از «اتوود» بیشترین شرطبندی در سایت «لدبروکس» روی آنها انجام شده است.
«سزار آیرا»ی آرژانتینی، «خوان مارسه»، «انریک ویلا ـ ماتاس» و «ادواردو مندوسا گاریگا»ی اسپانیایی نیز از دیگر نویسندگان اسپانیولیزبان هستند که طبق پیشبینی سایتهای شرطبندی ادبی در این دوره احتمال کسب جایزه نوبل ادبیات را دارند. درز نکردن نام نامزدهای کسب جایزه نوبل از قوانین سفت و سخت آکادمی سوئدی است. نام نامزدهای نوبل تا ۵۰ سال بعد هم مشخص نخواهد شد.
آکادمی نوبل اعلام کرده برنده بخشهای مختلف فیزیک، شیمی، پزشکی، نوبل صلح و نوبل اقتصاد بین دوم تا دهم اکتبر ۲۰۱۷ معرفی خواهند شد. هنوز تاریخ دقیق اعلام نام برنده بخش ادبیات مشخص نشده است.
با این حال گفته میشود معمولا وقتی در اولین پنجشنبه سال اسم برنده نوبل اعلام میشود، سالی است که اعضای آکادمی تردیدی در نام برگزیده ندارند، همانطور که در سال ۲۰۱۱ آکادمی سوئد در تاریخ ۶ اکتبر توماس ترنسترومر، شاعر سوئدی را بهعنوان برنده معرفی کرد. اما وقتی نام برنده در دومین پنجشنبه اعلام میشود، تصور میشود بین اعضای آکادمی اختلاف آرا وجود دارد.
آشنایی با جایزه نوبل ادبیات
جایزه نوبل ادبیات یکی از پنج جایزه نوبل است که هر سال از سوی آکادمی نوبل برای تقدیر از یک عمر دستاورد ادبی به یک شاعر، نویسنده یا نمایشنامهنویس اعطا میشود. اثر انتخابشده، طبق وصیتنامه آلفرد نوبل باید برجستهترین اثر با گرایش آرمانخواهانه باشد. این جایزه شامل مدال طلا، دیپلم و مبلغی پول است.
جایزه نوبل در دسامبر هر سال در سالگرد مرگ آلفرد نوبل توسط آکادمی نوبل در استکهلم سوئد با حضور پادشاه سوئد اعطا میشود.
جایزه به مجموع آثار چاپی نویسنده تعلق میگیرد نه به یک اثر، اگرچه گاهی در متن مربوط به جایزه از آثار مشخص نیز نام برده شده است.
آکادمی سوئد برنده را تعیین میکند و اوایل اکتبر هر سال آن را اعلام میکند.
جایزه نوبل ادبی برای اولینبار در سال ۱۹۰۱ اعطا شد و سولی پرودوم فرانسوی نام خود را بهعنوان اولین برنده این جایزه به ثبت رساند.
در آن زمان این انتخاب به عنوان بدترین انتخابها در خاطرهها ماند چون در آن زمان لئو تولستوی هنوز زنده بود. منتقدان ادبى از اینکه با این انتخاب، تولستوى نادیده گرفته شد، از آکادمى سوئد دلسرد شدند.
این جایزه تا سال ۲۰۰۹ غیر از سالهای۱۹۱۴، ۱۹۱۸، ۱۹۳۵، ۱۹۴۰، ۱۹۴۱، ۱۹۴۲ و ۱۹۴۳ به طور مرتب برگزار شده است.
جایزه نوبل ادبیات طی بیش از یک قرن برگزاری، همواره با جنجالهای کوچک و بزرگ همراه بوده است.
بسیاری از کارشناسان و منتقدان ادبی معتقدند آکادمی نوبل به دلایل سیاسی و غیرادبی، نویسندگان بزرگی را از دریافت این جایزه محروم کرده است که مارسل پروست، جیمز جویس، ولادیمیر ناباکف و خورخه لوئیس بورخس سرشناسترین آنها هستند.
هرچند بزرگانی چون لئو تولستوی، هنریک ایبسن، امیل زولا و مارک تواین نیز به دلایلی که مغایر وصیت بنیانگذار آکادمی نوبل بودند، از کسب این افتخار بازماندند.
همیشه توجه ویژه آکادمی نوبل به نویسندگان اروپایی در نوع خود جالب و البته اعتراضآمیز بوده است. از مجموع برندگان نوبل ادبیات تا سال ۲۰۰۹ ، تنها ۲۷ نفر غیراروپایی بودهاند و کشوری چون سوئد بیشتر از همه قاره آسیا سابقه کسب نوبل ادبیات را دارد.
نویسندگان فرانسوی با ۱۵ بار کسب نوبل ادبیات، پیشتاز بلامنازع هستند. ژان ماری گوستاو لوکلزیو آخرین نماینده ادبیات فرانسه بود که سال ۲۰۰۸ موفق به دریافت این جایزه شد. رومن رولان، آناتول فرانس، آندره ژید، آلبر کامو، ژانپل سارتر و کلود سیمون از سرشناسترین فرانسویهای این فهرست هستند.
این در حالی است که قاره پهناور آسیا تنها در سه دوره این افتخار را کسب کرده است.
دوبار آن توسط ژاپن در سالهای ۱۹۶۸ توسط یاسوناری کاواباتا و ۱۹۹۴ توسط کنزابورو اوئه و یکبار آن توسط هند در سال ۱۹۱۳ رابیندرانات تاگور بوده است.
جوانترین برنده جایزه نوبل ادبیات طی چند دهه گذشته، رودیارد کیپلینگ انگلیسی است که در سال ۱۹۰۷ در حالیکه ۴۲ سال داشت، این جایزه را بهدست آورد. دوریس لسینگ انگلیسی با ۸۸ سال سن در سال ۲۰۰۷ ، نوبل ادبیات را کسب کرد و پیرترین برنده این جایزه است.
در تمام دورههای برگزاری جایزه نوبل ادبیات، تنها دو نفر از دریافت این جایزه ارزشمند خودداری کردهاند. بوریس پاسترناک، خالق کتاب دکتر ژیواگو در سال ۱۹۵۸، تحت فشار مقامات شوروی سابق از سفر به استکهلم برای دریافت جایزه امتناع ورزید. ژانپل سارتر فرانسوی نیز در سال ۱۹۶۴ بهعلت اینکه به هیچ جایزه و عنوان رسمی اعتقاد نداشت، نوبل ادبیات را نپذیرفت.
تا سال ۲۰۰۹ تنها در چهار دوره از جوایز نوبل ادبیات، همزمان بیش از یک نفر به عنوان برنده معرفی شدهاند که البته وقوع آن بیشتر در دیگر شاخههای جایزه نوبل متداول است.
در سال ۱۹۰۴ فردریک میسترال فرانسوی و خوزه اچه گارای اسپانیایی در سال ۱۹۱۷ کارل آدولف گیلروپ و هنریک پونتوپیدان هر دو از دانمارک، در سال ۱۹۶۶ شموئل یوسف آنیون اسراییلی و نلی ساچز سوییسی و در سال ۱۹۷۴ ایویند جانسون و هری مارتینسون هردو از سوئد مشترکا جایزه نوبل ادبیات را دریافت کردهاند.
همچنین هیچ نویسنده یا شاعری بیش از یکبار این جایزه را کسب نکرده است. شگفتانگیزترین انتخاب آکادمی نوبل در شاخه ادبیات به عقیده بسیاری، وینستون چرچیل است که در سال ۱۹۵۳ به این عنوان دست یافت. او در واقع برای جایزه صلح نوبل نامزد بود که بهعنوان برنده نوبل ادبیات معرفی شد. علاوه بر این جایزه سال گذشته نوبل باب دیلن هم بسیار بحثبرانگیز و جنجالی بود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد