اثرپروانه‌ای تورم بر مخابراتی‌‌ها
هادی بهرامی- بررسی گروه مخابراتی بازار سرمایه نشان می‌دهد بیشترین سهم بازار صنعت در دست دونماد همراه و اخابر است. در همین حال نگاهی عمیق‌تر به این صنعت نشان می‌دهد که تورم اثر بسزایی در عملکرد نمادهای گروه داشته است.
اخابر و همراه در کانون توجهات
شرکت مخابرات ایران با نماد اخابر با ارزش بازار ۲/۴۵همت، ارتباطات سیار ایران با نماد همراه ۲/۴۰همت، انتقال داده‌های آسیاتک با نماد آسیاتک ۵/۲همت، داده گستر عصر نوین با نماد‌های‌وب ۳/۲همت، افرانت با نماد افرا ۷۳۸میلیاردتومان و صنایع ارتباطی آوا با نماد آواک ۷۰۹میلیاردتومان صنعت مخابرات و ارتباطات بورس ایران را تشکیل می‌دهند. طبق بررسی‌ها روز گذشته مخابرات ایران ۲۸میلیاردتومان، ارتباطات سیار ایران ۹/۲میلیاردتومان، انتقال داده‌های آسیاتک ۶/۱۲میلیاردتومان، داده گستر عصر نوین ۱۹میلیاردتومان، افرانت یک‌میلیاردتومان و صنایع ارتباطی آوا ۳/۷میلیاردتومان ارزش معاملات روزانه را در بازارسهام به ثبت رساندند.
ارزش بازار کل گروه مخابرات بازار سرمایه حدود ۹۲همت و ارزش معاملات آن در روز گذشته ۷۱میلیاردتومان برآورد می‌شود که نسبت ارزش به تراکنش (NVT) صنعت را به ۱۲۹۶واحد می‌رساند. شاخص نقدشوندگی سهام شرکت‌های مخابراتی بورس چندان مطلوب به نظر نمی‌رسد که بخشی را می‌توان مرتبط با رکود حاکم بر بازار سرمایه و بخشی دیگر را مرتبط با عدم استقبال قابل ملاحظه سهامداران از صنعت در نظر گرفت.
باخت مخابرات ایران در کسب درآمد
در شهریورماه ۱۴۰۴ شرکت مخابرات ایران با نماد بورسی اخابر ۱۵۸۴میلیارد تومان، ارتباطات سیار ایران با نماد همراه ۷۰۰۶میلیارد تومان، انتقال داده‌های آسیاتک با نماد اسیاتک ۳۴۰میلیاردتومان، داده گستر عصر نوین با نماد‌های‌وب ۱۱۴میلیاردتومان، افرانت با نماد افرا ۴۸میلیاردتومان و صنایع ارتباطی آوا با نماد آواک ۵۷میلیاردتومان درآمد عملیاتی را به ثبت رساندند.
نکته جالب توجه اینکه مخابرات ایران که یک شرکت نیمه‌دولتی به حساب می‌آید تنها ۳/۱۷درصد از درآمد شهریورماه ۱۴۰۴ کل صنعت مخابرات بورس (متشکل از شش‌شرکت مخابراتی پذیرفته شده در بازار سرمایه) را به خود اختصاص داده اما حجم تسلط در ارتباطات سیار ایران با لقب همراه اول و نماد همراه ۶/۷۶درصد برآورد شده که مقایسه درآمد یک‌ماهه این دوشرکت سهامی‌عام تنها به یک‌مورد اشاره داشته آن هم مدیریت قوی در همراه‌اول و مدیریت ضعیف در یک‌شرکت نیمه‌دولتی است.
رشد ۲۸درصدی گروه مخابرات بازار
در شهریورماه ۱۴۰۴ شرکت مخابرات ایران ۸۱+درصد، ارتباطات سیار ایران ۲۱+ درصد، انتقال داده‌های اسیاتک ۴۳+ درصد، داده گستر عصر نوین ۴+درصد، افرانت ۵۵+درصد و صنایع ارتباطی آوا ۵-درصد رشد درآمد عملیاتی را نسبت به دوره مشابه سال قبل تجربه کردند. درآمد کل گروه مخابرات و ارتباطات بورس ایران جمعا از ۷۱۲۴میلیارد تومان در شهریورماه۱۴۰۳ با رشد ۲۸درصدی به ۹۱۴۹میلیاردتومان در شهریورماه۱۴۰۴ رسیده که در مقابل نرخ ۳/۴۵درصدی تورم نقطه‌به‌نقطه شهریورماه۱۴۰۴ رقم چندان رضایت بخشی به نظر نمی‌رسد. حدودا ۵۴درصد از درآمد‌های عملیاتی شرکت مخابرات ایران در شهریورماه ۱۴۰۴ را ارائه دیتای مخابراتی و ۳۸درصد را حداقل هزینه ماهانه تلفن ثابت و حدود ۹/۹۳درصد از درآمد ارتباطات سیار ایران(همراه اول) را درآمد کارکرد مشترکین تشکیل می‌دهد.
های‌وب، قهرمان یک‌ساله بازار سرمایه
طی یک ماه اخیر قیمت نمادهای اخابر ۹/۱۲درصد، آسیاتک ۱/۱۰درصد، آواک ۱۰ درصد، های‌وب ۷/۸درصد، همراه و افرا نیز، هر کدام ۳/۶درصد بازده‌مثبت را به ثبت رساندند. طی یک سال اخیر های‌وب ۳/۴۴+ درصد، همراه ۵/۴۱+ درصد، اخابر ۴/۷+درصد، افرا ۹/۵- درصد، اسیاتک ۴/۳-درصد و آواک صفر‌درصد بازده قیمت داشتند. میانگین بازده ماهانه کل صنعت ۱/۹درصد و سالانه ۱۴درصد برآورد شده که در مقایسه با کلیت بازار سرمایه نسبتا مطلوب تلقی می‌شود. درصد بازده ماهانه سهام شرکت مخابرات ایران و بازده‌های وب در صدرجدول قرار گرفته‌اند.
تحول شگرف صنعت مخابرات در جهان
صنعت مخابرات جهان داستانی است از تحولی شگرف و خیره‌کننده؛ سفری که از پیام‌های آهسته تلگراف و خطوط سیمی تلفن آغاز شده و امروز به زیرساخت‌های فوق سریع اینترنت همراه، فناوری نسل‌پنجم و رویای ارتباطات ماهواره‌ای رسیده است. غول‌‌های بزرگی چون اریکسون، هواوی، ورایزن، AT&T و دویچه تلکام
(Deutsche Telekom) نبض این اکوسیستم عظیم را در دست داشته و صحنه‌گردانان اصلی این بازار چندتریلیون‌دلاری هستند. اما این داستان در نقطه پایانی نبوده بلکه باتوجه به سرعت خیره‌کننده توسعه فناوری، افق‌‌های آینده با وعده‌ی ارتباطات هوشمند، ظهور نسل‌ششم و تکمیل پوشش سراسری اینترنت ماهواره‌ای در حال ترسیم است و مرز‌های تازه‌ای از اتصال و تبادل اطلاعات را پیش‌روی بشریت قرار می‌دهد.
درس‌های بلاکچین برای مخابرات ایران
صنعت اینترنت اشیا به مجموعه‌ای از ارتباطات و تعاملات رایانه‌ای و فناوری مانند حسگرها، واحد‌های پردازش، نرم‌افزار و سخت‌افزار با دیگر دستگاه‌‌ها و سامانه‌ها که از طریق اینترنت یا دیگر شبکه‌‌های ارتباطی است، گفته می‌شود. وی‌چین ۱.۶میلیارد دلار، آرتیفیشال سوپر اینتلجنس ۸۰۰میلیون‌دلار، هلیوم ۴۰۰میلیون‌دلار و گراف ۷۰۰میلیون‌دلار ارزش بازار داشته که پروژه‌های رمزارزی مطرح در زمینه هوش مصنوعی، مخابرات و ارتباطات و بخصوص اینترنت اشیا به شمار می‌روند. شرکت‌ها و استارتاپ‌های مخابراتی و ارتباطی در ایران می‌توانند از نقشه راه (Road Map)، ساختار فعالیت، روش‌های سودسازی و گسترش خدمات این نوع پروژه‌ها بهره ببرند تا به قدرت بیشتری دست پیدا کنند.
چالشهای شرکت‌های ارتباطی ایران
در موازات این پیشرفت جهانی صنعت مخابرات ایران نیز مسیر پر فراز و نشیب خود را از یک سیستم ساده تلگرافی در دوران قاجار آغاز کرده و به یک زیرساخت دیجیتال با قابلیت ارائه تلفن همراه، اینترنت پرسرعت و فناوری‌های نسل‌پنجم تبدیل شده است. سرعت این پیشرفت در داخل کشور فاصله‌ای معنادار با نبض تپنده جهانی دارد. متاسفانه در حالی که جهان به سمت توسعه G 6 می‌شتابد صنعت مخابرات ایران به دلیل مجموعه‌ای از مشکلات اقتصادی، ضعف‌‌های زیرساختی و چالشهای مدیریتی روندی بسیار کندتر و ضعیف‌تر را طی می‌کند. نتیجه این فرآیند نه‌تنها دامن شرکت‌های مخابراتی و ارتباطی را با کاهش درآمد و عدم توانایی در جذب مشتریان جدید گرفته بلکه مستقیما بر تجربه مصرف‌کننده نیز تاثیر گذاشته است. عدم رضایت مشتریان، کیفیت پایین اینترنت پرسرعت و مساله تعرفه‌‌های نامناسب همگی نشان از آن دارد که بخش مخابرات کشور برای همگام شدن با تحولات جهانی نیازمند بازنگری‌‌های جدی و فوری در ساختار و عملکرد خود است.
