ابهام در قیمت‌گذاری تخم‌مرغ
جهان صنعت- در روزهایی که بازار مواد غذایی با نوسان‌های پیاپی روبه‌رو است، تخم‌مرغ، به‌عنوان یکی از کالاهای پرمصرف سبد خانوار دوباره در کانون توجه قرار گرفته است. از یک‌سو، پیشنهاداتی توسط اتحادیه‌ها درباره قیمت جدید تخم‌مرغ به وزارت کشاورزی داده شده و از سوی دیگر فعالان صنفی نسبت به شیوه قیمت‌گذاری دستوری تخم‌مرغ و مرغ گوشتی و پیامدهای آن هشدار می‌دهند.
در حالی که هنوز مصوبه رسمی برای این کالا ابلاغ نشده، اختلاف نظر میان تولیدکنندگان و نهادهای دولتی سر قیمت‌گذاری بار دیگر این پرسش را پیش کشیده است که آیا نظام تنظیم بازار می‌تواند در چنین شرایط پرالتهابی راهگشا باشد یا اینکه سازوکار عرضه و تقاضا تعیین‌کننده نهایی قیمت‌ها خواهد بود؟
آنگونه که حمیدرضا کاشانی، رییس هیات‌مدیره مرغداران میهن، درباره قیمت تخم‌مرغ گفته: قیمت توافقی جدید هر کیلو تخم‌مرغ درب مرغداری با وزارت جهاد کشاورزی ۷۸هزار و ۹۰۰تومان است که امید است به زودی مصوب شود.
این فعال صنفی با اشاره به قیمت فعلی تخم‌مرغ اظهار کرد: قیمت هر کیلوگرم تخم‌مرغ در مرغداری هم‌اکنون ۶۸ هزار تومان است. بر همین اساس هر شانه تخم‌مرغ برای مصرف‌کننده بین ۱۷۵ تا ۱۸۰هزار تومان و هر عدد تخم‌مرغ فله شش هزار تومان عرضه می‌شود. او تاکید کرد که هرگونه فروش با نرخ‌های بالاتر، مصداق گران‌فروشی است.
ایجاد یک سوال مهم
با توجه به این شرایط، این پرسش ایجاد می‌شود که آیا قیمت‌گذاری دستوری تخم‌مرغ و کالاهای مشابه آن توسط ستاد تنظیم بازار امری منطقی است؟
دبیرکل فدراسیون طیور ایران درباره قیمت مصوب تخم‌مرغ در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز توضیح داد: هنوز قیمت جدیدی برای تخم‌مرغ و مرغ گوشتی مصوب نشده اما پیشنهاداتی به وزارت جهاد کشاورزی داده شده است.
فرزاد طلاکش افزود: قیمتی که برای گوشت مرغ اعلام شده بود، قیمت خرید حمایتی بود که در حال حاضر مصداق ندارد.
فرآیند تصویب قیمت مرغ گوشتی و تخم‌مرغ
طلاکش درباره فرآیند تصویب قیمت مرغ گوشتی و تخم‌مرغ عنوان کرد: قیمت‌ها باید ابتدا توسط وزارت جهاد کشاورزی بررسی و سپس به ستاد تنظیم بازار ابلاغ شود تا ستاد تنظیم بازار آن را مصوب کند. بنابراین هنوز هیچ یک از این اقدامات انجام نشده است.
دبیرکل فدراسیون طیور ایران درباره نظام طیور تصریح کرد: نظام صنعت طیور یک نظام خرده‌مالکی است. در این نظام، عرضه و تقاضا اهمیت بسزایی دارند. قیمت مرغ گوشتی و تخم‌مرغ به عرضه و تقاضا بستگی دارد. هرچند، هیجانات بازار هم به صورت مقطعی می‌تواند بر قیمت‌ها تاثیر بگذارد.
طلاکش گفت: قیمت‌گذاری در چنین شرایطی کاملا اشتباه است زیرا در این بازار واسطه‌های بی‌شناسنامه هم فعالیت می‌کنند. اگر قیمت‌گذاری انجام شود، این واسطه‌ها هم از آن قیمت پایه شروع به قیمت‌گذاری می‌کنند.
او افزود: به عنوان مثال باید به مردم اطلاع‌رسانی شود که در یک‌سال، قیمت مرغ گوشتی بین ۱۰ تا ۱۵ درصد نوسان دارد.
زمینه‌ساز سردرگمی تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان
براساس این گزارش، با نگاهی به روند فعلی به‌روشنی پیداست که سیاست قیمت‌گذاری دستوری در بازاری چون تخم‌مرغ نه‌تنها ثبات ایجاد نکرده بلکه زمینه‌ساز سردرگمی تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان نیز شده است. تجربه نشان داده هرگاه دولت به‌جای مدیریت صحیح عرضه و تقاضا به تعیین قیمت ثابت روی آورده، نتیجه چیزی جز ایجاد رانت برای واسطه‌ها، افزایش فشار بر تولیدکننده و در نهایت رشد قیمت برای مصرف‌کننده نبوده است.
آنچه اکنون ضروری به‌نظر می‌رسد، بازنگری در سیاست‌های تنظیم بازار، تقویت شفافیت در زنجیره توزیع و تکیه بر مکانیسم‌های واقعی عرضه و تقاضاست. ادامه راهی که بارها ناکارآمدی آن ثابت شده منطقی به نظر نمی‌رسد.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
