8 - 12 - 2019
ابزارهای نوین برای جذب نقدینگی
چهلویکمین همایش سراسری انجمن حسابداران خبره ایران با عنوان «تامین مالی از بازار سرمایه» روز گذشته با مشارکت شماری از نهادهای مالی بازار سرمایه آغاز به کار کرد. در این همایش ضمن ارائه توضیحاتی در خصوص تنگناهای تامین مالی کشور و استفاده از ابزارهای بازار سرمایه به منظور عبور از بحران کمبود نقدینگی از آغاز به کار ابزار مالی جدیدی به نام «اوراق دین» در بازار مالی کشور رونمایی شد که میتواند بخشی از نیاز مالی شرکتهای لیزینگی و برخی صنایع را مرتفع کند؛ موضوعی که به اعتقاد کارشناسان حاضر در همایش به واسطه سهم شش درصدی بازار سرمایه از تامین مالی شرکتها و در حالی که اکثر کشورهای توسعهیافته یا در حال توسعه تمرکز اصلی خود را بر بازار سرمایه برای جذب نقدینگی قرار دادهاند با عقبماندگی زیادی همراه بوده و برای جبران این تاخیر ابزارهای مالی نوین میتوانند نقش محوری را برعهده گیرند. گفتنی است در این همایش چهرههای تاثیرگذار بازار بورس همچون حسین عبدهتبریزی عضو پیشین شورایعالی بورس و اوراق بهادار، علی صحرایی مدیرعامل شرکت بورس تهران و علی بیگزاده مدیر نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس و اوراق بهادار و همچنین جمعی از کارشناسان و فعالان حوزه بورس و بازار سرمایه حضور داشتند.
رونمایی از اوراق دِین
در ابتدای این همایش مدیرعامل شرکت بورس تهران ضمن اعلام آغاز به کار ابزار مالی جدیدی به نام «اوراق دین» در بازار مالی کشور با عنوان اینکه در تامین مالی کشور با مشکلات زیادی مواجه است، گفت: در عرصه جهانی تامین مالی متکی به اعتبارات بانکی بوده اما پس از بحرانهای جنوب شرقی آسیا و آسیا این رویکرد تغییر کرده و به سمت بازارهای سرمایه تغییر جهت داده است.
علی صحرایی ادامه داد: اقتصاد ایران نیز به منابع بانکی وابسته بوده و نمودارها نشان از رشد آن دارد. اما اتکای صنایع به تامین مالی از طریق بانکها آنها را ضعیف کرده است.
مدیرعامل شرکت بورس تهران با بیان اینکه سه ابزار تسهیلات بانکی، اوراق بهادار و اوراق سهام از جمله ابزارهای تامین مالی در کشور هستند، عنوان کرد: باتوجه به شرایط کشور ۷۰ درصد تامین مالی کشور متکی به تسهیلات بانکی است و تنها پنج درصد از آن از طریق بازار سرمایه تامین میشود. این در حالی است که تنها ۲۳ درصد از تامین مالی کشور ژاپن از طریق بانکها صورت گرفته، ۲۶ درصد از طریق بازار سهام و ۵۲ درصد آن را نظام بازار بدهی بر عهده دارد.
صحرایی ادامه داد: عمق تامین مالی کشور براساس آمارهای دریافتی تسهیلات بانکی است و تنها شش درصد آن متکی بر بازارهای سرمایه است.
وی با بیان اینکه ساختار تامین مالی در اقتصاد ایران دولتی است، اظهار کرد: این ساختار بر چهار پایه تسهیلات بانکی، بودجه عمرانی دولت، سرمایههای خارجی و بازار سرمایه استوار است.
این مقام مسوول تاکید کرد: در سال ۹۷ بازار سرمایه به دلیل افزایش بازار سرمایه فیزیکی رشد بیشتری به همراه داشت.
صحرایی با بیان اینکه آمارها نشان میدهد نیازمند تغییر روش تامین مالی از بانکمحور بودن به بازار بدهی هستیم، افزود: در نگاهی گذرا در سال ۹۰ بانکها ۷۶ درصد تامین مالی کشور را بر عهده داشتند و این رقم در سال ۹۷ به ۸۶ درصد افزایش یافته است. اما به صورت نموداری تنها یک درصد افزایش را مشاهده میکنیم.
وی تاکید کرد: در سال ۹۷ بازار سرمایه ایران نقش رو به رشدی در تامین مالی سرمایهگذاریها داشت.
مدیرعامل شرکت بورس تهران افزایش حجم نقدینگی را یکی از چالشهای تامین مالی در کشور دانست و گفت: ۱۷۵۰۰ هزار میلیارد ریال تا آذر ۹۷ حجم نقدینگی در کشور بوده که باعث افزایش فاصله طبقاتی در کشور شده و آسیبهای زیادی به دهکهای پایین میزند.
وی ادامه داد: یکی دیگر از چالشهای این عرصه این است که بیش از ۶۰ درصد تسهیلات بانکها به سرمایه در گردش و کمتر از ۱۵ درصد آنها به ایجاد و توسعه واحدهای تولیدی پرداخت شده است.
شرط حیات بازار ثانویه
حسین عبدهتبریزی عضو پیشین شورای بورس و اوراق بهادار نیز در این همایش عنوان کرد: بازار مالی از ابزارهایی استفاده میکند که از طریق آن میتواند تعیین قیمت کرده و نقدینگی را فراهم کند تا بازار ثانویه فعالیت خود را ادامه دهد.
وی با اشاره به الزام حفظ نقدینگی در بازار سرمایه بیان کرد: برای جلوگیری از مالی شدن اقتصاد باید جلوی بازده نامعقول بازارهای سفتهبازی گرفته شود.
به گفته وی بازار ثانویه در بلندمدت ظرفیت نگهداشت حجم نقدینگی را ندارد. به علاوه منابع حاصل از بازار ثانویه به بخش واقعی اقتصاد و تولید
منتقل نمیشود.
عضو پیشین شورای بورس و اوراق بهادار درباره اقدامات انجام شده در بازار سرمایه برای تامین مالی گفت: تاثیری که بازار سرمایه در این مدت گذاشته این بوده است که دولت توانسته است بدهیهای خود را با انتشار اسناد خزانه اسلامی پرداخت کند. اما اکنون بهترین زمان برای استفاده از این امکان نیست. چراکه دولت گرفتاریهای مالی بسیاری دارد و ممکن است برای رفع این نیازها بیبش از حد مجاز به اوراق تکیه کند.
وی ادامه داد: تقویت بازار اولیه در این مدت توانسته است فعالیتهایی انجام دهد تا بازار ثانویه احیا شده و حباب آن بترکد.
تبریزی همچنین تاکید کرد: بازار سرمایه تلاش کرده بخش خصوصی واقعی را برای انتشار اوراق بهادار عمومی تشویق کند.
عبدهتبریزی تصریح کرد: خصوصیسازی شرکتهای دولتی باقیمانده و واگذاری سهام مازاد آنها توسط هلدینگها از دیگر اقدامات انجام شده در بازار سرمایه است.
وی با بیان اینکه اکنون در شرایط رکود تورمی به سر میبریم، افزود: به کارگیری ابزارهای مالی مختلف نیازمند کمک دولتهاست و منابع عمومی را طلب میکند که در تنگناهای اعتباری به آنها کمک کرده و از تسهیلات دولتی و عمومی استفاده کنند.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: ابزارهای مالی میتواند هزینه ریخته شرکتها را با جایگزینی روشهای اعطای کمکهزینه دولت با حمایت معاملاتی از طریق استفاده از این ابزارها تامین کند.
وی ادامه داد: برای تبیین بحثها در جهت رشد اقتصادی معتقدیم که در این حوزه میتوان از ابزارهای مالی به درستی استفاده کرد تا نقش موثری در رشد اقتصادی کشور داشته باشند.
ضرورت توسعه بازار اوراق بدهی غیرقابل انکار است
مدیر نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه این همایش عنوان داشت: بازار بدهی یکی از مهمترین اجزای بازارهای پولی و مالی نوین در هر کشوری به شمار میرود و به همین دلیل ضرورت توسعه آن غیرقابل انکار است. در واقع میتوان مدعی بود که دستیابی به نظام مالی پویا، عمیق و کارا، بدون وجود بازار بدهی سالم با کارکرد مناسب و عمق کافی اساسا امکانپذیر نیست.
علی بیگزاده در ادامه افزود: در بازار بدهی انواعی از اوراق بدهی کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت مبادله میشود که میتواند مرتبط با دولت، شرکتها، شهرداریها و… باشد.
بیگزاده در ادامه با اشاره به مزایای ایجاد بازار بدهی در اقتصاد گفت: کمک به کشف قیمت منابع به صورت غیردستوری بر اساس ریسک، بازده و سررسید اوراق یکی از اولین مزایای این بازارهاست.
وی در ادامه به دیگر مزایای این بازار اشاره کرد و افزود: هدایت نقدینگی به مسیر صحیح و جلوگیری از رشد بازارهای ناسالم، کاهش فشار بر شبکه بانکی جهت تامین مالی و بهبود شفافیت در بازارهای مالی را میتوان از دیگر مزایای این بازار برشمرد.
این مقام مسوول با اشاره به آمار اوراق بدهی بازار سرمایه بیان داشت: تا پایان اردیبهشتماه ۱۳۹۸، بیش از ۳۹۰/۶۵۹/۱ میلیارد ریال انواع اوراق بدهی در بازار سرمایه کشور منتشر شده است. این در حالی است که میزان تامین مالی بازار سرمایه در سال گذشته بالغ بر ۹۸۴/۲۷۴/۱ میلیارد ریال بوده است و میزان انتشار اوراق بدهی در سال اخیر برابر با ۳۸۹/۵۰۹ میلیارد ریال بوده است.
وی در ادامه به روشهای تامین مالی از طریق انتشار اوراق بدهی اشاره داشت و انتشار اوراق اجاره، اوراق مرابحه، اوراق مشارکت، اوراق سفارش ساخت، اوراق رهنی، اوراق خرید دین و دیگر ابزارهای مالی را از جمله روشهای تامین مالی از طریق بازار سرمایه برشمرد و به تفصیل کاربرد این اوراق را توضیح داد.
بیگزاده در این خصوص گفت: اوراق مضاربه اوراق بهاداری است که براساس عقد مضاربه طراحی میشود. ناشر اوراق مضاربه با واگذاری اوراق، وجوه متقاضیان اوراق را جمعآوری کرده و به عنوان مضاربه در اختیار بانی قرار میدهد، بانی در فعالیت اقتصادی سودآور (بازرگانی) به کار میگیرد و در پایان هر معامله یا پایان هر دوره مالی سود حاصله را براساس نسبتهایی که روی اوراق نوشته شده، میان خود و صاحبان اوراق تقسیم میکند. دارندگان اوراق نقش مالک و بانی نقش عامل قرارداد مضاربه را دارند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد