13 - 12 - 2022
ابراز امیدواری برای حصول نتیجه
زهرا رحیمی – پرونده هستهای ایران بار دیگر روی میز مذاکرات؛ محل برگزاری: سالنهای بینالمللی لطفی کردار استانبول. شرکتکنندگان: نمایندگان ایران، روسیه، چین، فرانسه، انگلیس، آمریکا، آلمان و مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا. پس از گذشت ۱۵ ماه امروز شنبه بار دیگر هیاتهایی از ایران و گروه ۱+۵ در استانبول گردهم میآیند. هیات مذاکرهکننده ایران به ریاست سعید جلیلی، دبیر شورایعالی امنیت ملی صبح روز گذشته وارد استانبول شد تا در جلسهای که با حضور هیاتهای روسی، انگلیسی، فرانسوی، آمریکایی، چینی، آلمانی و همچنین کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برگزار میشود، شرکت کند. اواخر سال ۸۹ دو دور مذاکرات استانبول در حالی بدون نتیجه به پایان رسید که پیش از آن مذاکرات ژنو پس از وقفهای ۱۴ ماهه برگزار شده بود. شاید تنها شباهت مذاکرات امروز به نشست ژنو همین وقفه طولانی باشد. در آن دوره بسیاری از ناظران امید چندانی به مذاکرات ژنو نداشتند و آن را چندان راهگشا نمیدانستند، اینبار اما اتفاقات یک سال اخیر باعث شده طرفهای شرکتکننده و ناظران جهانی بر حساسیت این مذاکرات تاکید کرده و با وجود وقفه ۱۵ ماهه در مورد نتیجهبخش بودن آن ابراز امیدواری کنند.
شرایط این بار متفاوت است؛ طی ماههای گذشته آمریکا از یکسو تمام توان خود را برای تحریم اقتصاد ایران به کار گرفت و از هیچ کوششی برای همراه کردن قدرتهای غربی با خود دریغ نکرد و از سوی دیگر اسراییل را اهرم فشار قرار داد و مدعی ترس از حمله ناگهانی رژیم صهیونیستی به ایران شد. این بار اما تاثیرپذیری بازار نفت از اقدامات واشنگتن و افزایش قیمت سوخت موجب شد بازارهای آمریکا نیز تاثیر تحریمها را درک کنند و از مقامات تا شهروندان آمریکایی اقدامات باراک اوباما، رییسجمهور این کشور را مورد انتقاد قرار دادند ضمن اینکه در این مدت ایران به فعالیتهای هستهای خود ادامه داده و روند غنیسازی اورانیوم همچنان تداوم داشته است. به همین دلیل است که آمریکا هم مذاکرات امروز ایران و گروه ۱+۵ را فرصت خوبی برای حل مساله هستهای ایران میخواند.
هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه گفت که آمریکا نشانههایی مبنی بر ارایه ایدهها و پیشنهادات جدید از سوی ایران در مذاکرات روز شنبه دریافت کرده است. وی با تاکید بر اینکه غرب خواهان تعهدی است که مشخصا نشان دهد ایران هیچ برنامهای برای ساخت سلاح هستهای ندارد، تصریح کرد: «متوجهایم که در این مذاکره طرف ایرانی تضمینهایی از ما خواهد خواست که ما نیز مسلما با ملاحظات خودمان به این خواسته پاسخ میدهیم.» این مقام مسوول ایالات متحده آمریکا گفت: فکر میکنم برای همه به ویژه کشورهای عضو ۱+۵ روشن است که ما خواهان مذاکره هستیم، با اینحال جهان برای مدت نامحدودی نمیتواند به ایران فرصت دهد تا اقدامات روشن و ملموسی برای رفع نگرانیهای جهان از برنامه اتمی خود انجام دهد، این در حالی است که جلیلی پیش از عزیمت به استانبول گفت: نمایندگان ایران با ابتکارهای جدید در مذاکرات شرکت خواهند کرد و امیدواریم کشورهای ۱+۵ نیز با رویکردهای سازنده وارد گفتوگو شوند.
نیکولا سارکوزی، رییسجمهور فرانسه نیز روز پنجشنبه در یک ویدیو کنفرانس مشترک با اوباما تصریح کرد: انتظار میرود جمهوری اسلامی ایران به شکلی جدی و مثبت در مذاکرات حاضر شده و همه فعالیتهای حساس اتمی خود را متوقف کند. باراک اوباما و قدرتهای غربی در حالی خواستار جدیت ایران در مذاکرات امروز شدند که برخی کارشناسان پیشنهاد توقف غنی سازی ۲۰ درصدی اورانیوم و تعطیل کردن سایت فردو که چندی پیش از سوی رسانههای خارجی و به نقل از مقامات رسمی واشنگتن مطرح شده بود را دلیلی بر جدی تلقی نشدن مذاکرات از سوی آمریکا دانسته و آن را نوعی کارشکنی از سوی غرب خوانده بودند.
یوکیا آمانو، دبیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی با اشاره به اینکه پرونده هستهای ایران پیچیده و زمان آن طولانی شده بر ادامه مذاکرات ایران برای حل مسایل معلق مانده تاکید کرد و گفت: پرونده هستهای ایران نیازمند همکاری همه طرفهای مربوطه است تا نگرانی بین المللی پیرامون فعالیتهای هستهای ایران را از بین ببرد.
معاونان وزرای خارجه روسیه و چین که بر ضرورت حل پرونده هستهای ایران از راههای دیپلماتیک تاکید دارند روز گذشته در محل سرکنسولگری ایران در استانبول با علی باقری، معاون سیاست خارجی و امنیت بینالمللی شورای عالی امنیت ملی ایران دیدار کردند. باقری در دیدار با ما جائو شو، معاون وزیر امور خارجه چین به بحث و تبادلنظر در مورد مذاکرات هستهای ایران با گروه ۱+۵ پرداخت. وزارت امور خارجه چین روز سهشنبه طی بیانیهای ابراز امیدواری کرده بود که گفتوگوهای سازندهای انجام شود و طرفین از خود انعطافپذیری نشان دهند.
در چنین شرایطی ارزیابی و پیشبینیهای رسانههای غربی در مورد مذاکرات امروز تامل برانگیز است. به گزارش فارس، خبرگزاری آسوشیتدپرس روز گذشته طی گزارشی به مواردی که احتمال دارد در مذاکرات روز شنبه گروه ۱+۵ با ایران مطرح شود، پرداخت و نوشت که در این مذاکرات ایران میتواند امتیاز بگیرد و به غنیسازی اورانیوم خود حتی در سطح ۲۰ درصد ادامه دهد.
این خبرگزاری دلیل عمده امتیازگیری ایران را عدم توقف فعالیتهای ایران طی وقفه ۱۵ ماهه مذاکرات دانسته و در ادامه آورده است: به هر حال غرب نگران است که مبادا غنیسازی اورانیوم در سطحهای بالاتر ایران را به طرز چشمگیری به تولید مواد مورد نیاز ساخت تسلیحات هستهای نزدیکتر کند؛ هدفی که ایران مکررا تاکید کرده به هیچ عنوان در دستور کاری آن قرار ندارد اما اورانیوم غنی شده ۲۰ درصد میتواند فرصتهای دیگری نیز برای ایران به وجود آورد. از سوی دیگر فرید زکریا، کارشناس و تحلیلگر مسایل بینالمللی و از حامیان نظریه رئالیسم تهاجمی در عرصه روابط بینالملل در مقالهای که در روزنامه آمریکایی واشنگتنپست منتشر شد، اذعان کرد که با وجود بدبینیهای موجود پیرامون مذاکرات ایران و ۱+۵، دستیابی به توافق در این مذاکرات ممکن است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد