21 - 02 - 2022
آیا اسفند دیوانه حقیقت دارد؟!
همه چیز از یک پیشبینی شروع شد و بعد «اسفند دیوانه» بر سر زبانها افتاد. در اسفندماه قرار است چه اتفاقی بیفتد که حسین اردکانی، پیشکسوت صنعت هواشناسی درباره آن هشدار داده و گفته موج سرمای آن میتواند محصولات کشاورزان را با خسارتهای جدی مواجه کند؟ درحالیکه برخی کارشناسان معتقدند این قبیل از پیشبینیها آن هم با فاصله چندین روزه بیشتر میتواند در حد یک گمانهزنی باشد.
طی سالهای گذشته درپی بارشهای ناگهانی در شهرهای مختلف سیلهایی جاری شد که خسارت زیادی به بار آورد؛ از همان زمان برخی انتقادات به سازمان هواشناسی درخصوص عدم پیشبینی دقیق وضع هوا مطرح شد. شاید یکی از آخرین آنها همین چند روز قبل توسط حسین اردکانی گفته شد که خودش قبلتر رییس مرکز پیشبینی سازمان هواشناسی بوده است. او بیستویکم بهمنماه در گفتوگویی بیان کرد: «هواشناسی بیدقتی و ضعف مدیریتی دارد و از اطلاعات موجود هواشناسی در سطح جهان به درستی نمیتوانند استفاده کنند و لازم است برای حداقل دو هفته آینده بتوانند پیشبینیهای صحیح ارائه دهند.»
او همچنین با بیان یک پیشبینی گفت: «بین ۲۹ بهمنماه تا ۴ اسفند موج جدیدی از هوای سرد در کشور حاکم خواهد شد و بیشتر از همه در خراسانها و سیستانوبلوچستان احساس میشود، سپس مرکز کشور و تهران و در آخر شمالغرب کشور را تحتتاثیر قرار میدهد. اسفند ماه دو جبهه هوای گرم و دو جبهه هوای سرد داریم که من نام اسفند دیوانه را برای این رویداد گذاشتهام.»
مسوولیت پیشبینی وضعیت هوا با ما است
این اظهار نظر موجی از واکنشها را درپی داشت طوریکه سحرتاجبخش، رییس سازمان هواشناسی در یک برنامه تلویزیونی بیان کرد: «وظیفه ذاتی سازمان هواشناسی ارائه پیشبینیهای دقیق و علمی برای تمام کاربران متخصص و عام است، استفاده از برخی اصطلاحات(اشاره به اسفند دیوانه) ممکن است جذابیت داشته باشد اما چون ما مسوولیت داریم، سعی میکنیم از مواردی استفاده کنیم که برای مردم معمول باشد و کاربران متخصص بتوانند برای آن برنامهریزی کنند لذا سعی میکنیم چیزی که قطعا اتفاق میافتد را در بازه زمانی مناسب ارائه کنیم.»
درهمینباره صادق ضیائیان، رییس مرکز پیشبینی سازمان هواشناسی درباره عدم پیشبینیهای دقیق در این سازمان میگوید: «این صحبت را قبول ندارم، اما ایشان استاد من هستند و فکر میکنم نظرشان بیشتر درباره پیشرفت سازمان هواشناسی است و حتما این را مدنظر داشتهاند که کارها میتواند بهتر انجام شود و این مساله هم در همه زمینههای اجرایی کشور وجود دارد، مطمئنا در همه بخشها میشود بهتر فعالیت کرد و ما هم تلاش میکنیم به آن جامه عمل بپوشانیم.»
تحریم و نبود تجهیزات هواشناسی
همچنین در واکنشی دیگر نوید حاجیبابایی، رییس مرکز پیشبینی هواشناسی استان اصفهان به خبرآنلاین میگوید: «باید از ایشان پرسید چرا موقعی که در هواشناسی بودند چنین نقدی را نداشتند، ایشان تا مدتی قبل خودشان در جلسات هواشناسی شرکت داشتند؛ این حرفها غیرعلمی است، جو ویژگی پیچیدهای دارد، الگوهای جوی در زمانهای بسیار کوتاه مدت میتوانند تقویت یا تضعیف شوند، بنابراین اینکه از دو ماه قبل بگوییم سیل دارد جاری میشود ممکن نیست چراکه الگوها تغییر میکنند، بنابراین پیشبینیهای دقیق برای سه چهار روز قبل است. شاید از الان بشود پیشآگاهی داد کاری که ما در اصفهان انجام دادیم و به سازمانها گفتیم اسفند سردتر میشود اما اینکه از دو هفته قبل پیشبینی دقیقی انجام شود، ممکن نیست و بیشتر شبیه حدس و گمان است.»
او ادامه میدهد: «حتی پیشرفتهترین دستگاهها هم از یک ماه قبل نمیتوانند پیشبینیهای دقیقی داشته باشند چراکه الگوهای جوی متنوع و متغیر هستند، گاهی مشاهده میشود زمان شکلگیری تا نابودی یک پدیده یک ساعت است، بنابراین از یکی دو هفته قبل پیشبینی دقیقی وجود ندارد بلکه فقط میشود آگاهی داد؛ اما تجهیزات در دقت پیشبینیهای کوتاه مدت موثرند، در دنیا هم تلاش دارند پیشبینیهای کوتاهمدت خودشان را قوی کنند.»
همچنین یحیی قائمیپور، رییس مرکز پیشبینی هوای استان خراسانرضوی به خبرآنلاین میگوید: «ما معمولا پیشبینیهای دو هفته آینده را داریم و تلاش میکنیم با توجه به تجهیزات پیشبینیهای دقیقی داشته باشیم و هشدارها را از ۴۸ تا ۷۲ ساعت زودتر اعلام کنیم؛ دراینباره جزو کشورهای شاخص در منطقه و کشورهای برتر در آسیا هستیم. البته اگر تجهیزات مناسبتر شود پیشبینیها هم دقیقتر خواهد شد؛ الان در منطقه شرق کشور از خراسانرضوی تا سیستان و بلوچستان حتی یک رادار هواشناسی نداریم. متاسفانه به دلیل تحریمها و برخی کوتاهیها این تجهیزات تهیه نشده است. به هرصورت مسائل تحریم سبب شده از برخی استانداردها فاصله داشته باشیم اما با این وجود در منطقه جزو کشورهای شاخص هستیم.»
ضیائیان در پاسخ به این پرسش که آیا در اسفندماه سامانه سرمایی شدیدی وارد کشور میشود بیان میکند: «دراین مدت اولین سامانه جدی که وارد کشور میشود مربوط به اواخر این هفته است که برای بررسی جزئیات بیشتر باید همان موقع صحبت کرد، چیزی که الان نقشهها نشان میدهد باید گفت حوالی ششم اسفند به مدت دو سه روز ممکن است هوای سردی را در مناطق کشور داشته باشیم.»
وی ادامه میدهد: «اما در مجموع باید گفت درصد صحت و دقت پیشبینیهای بلندمدت کم است؛ یک پیشبینی مربوط به احتمالات است و هرچه به وقوع نزدیکتر باشد صحت و دقت آن بیشتر است. معمولا پیشبینی ماهانه و فصلی با دقتی حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد بیان میشود، از این منظر انتظار داریم حداقل بارشها در نیمه اول اسفندماه نرمال باشد؛ نرمال به این معنا نیست که بارشی نباشد بلکه بارش وجود دارد. در مجموع بارش اسفندماه با میانگین سی، چهل ساله کشور همخوانی دارد و اتفاق فرانرمالی نخواهد بود.»
او درباره اصطلاح اسفند دیوانه میگوید: «برداشت من از مطرح شدن اصطلاح اسفند دیوانه همان تغییرات ناگهانی است که ممکن است ایجاد شود که این یک وضعیت طبیعی برای این فصل است. اسفندماه ماهی است که با تغییر فصل همراه است، لذا با تغییراتی که در جو اتفاق میافتد مقداری دگرگونی زیاد میشود، کشاورزان هم اواخر این فصل هست که میتوانند گرفتار سرمای بهاره شوند و خسارتی ببینند.»
سرمای اسفندماه در خراسانرضوی و اصفهان
یحیی قائمیپور رییس مرکز پیشبینی سازمان هواشناسی در استان خراسانرضوی درباره سرمای اسفند به خبرآنلاین میگوید: «نقشههایی که داریم فعلا تاییدکننده این پیشبینی نیست و تغییرات شاخصی دیده نمیشود که مثلا سامانه سیبری نفوذ پیدا میکند، مگر اینکه در آینده تغییری روی نقشهها ایجاد شود. فعلا تا پنجم اسفند دما نرمال است و سرمای شدیدی وجود ندارد. البته هرچه فاصله زمانی نسبت به وقوع یک پدیده هواشناسی کمتر باشد درصد دقت پیشبینی آن بهتر است، معمولا در مواجهه با چنین مسائلی یک هفته قبل اطلاعرسانی میکنیم.»
همچنین نوید حاجبابایی رییس مرکز پیشبینی هواشناسی استان اصفهان میگوید: «سه نوع پیشبینی کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت داریم؛ پیشبینیهای ما عمدتا کوتاهمدت است که حداکثر در بازههای ده روز انجام میشود. صحت این پیشبینیها با ۸۵ تا ۹۵ درصد در بازه زمانی ۲۴ تا ۷۲ ساعت قابل قبول است. پیشبینیهای میانمدت در بازه یک تا سه ماه انجام میشود و صحت آنها بین ۶۵ تا ۷۰ درصد است و حتما با خطا مواجه هستند. در خصوص پیشبینیهای بلندمدت باید گفت که پیشبینی دقیقی وجود ندارد و فقط یک سناریو از وضعیت احتمالی در آینده اعلام میشود.»
او درباره احتمال وقوع سرمای شدید در اسفندماه بیان میکند: «امسال زمستان سردتر از معمول بود، در ماههای دی و بهمن دمای کمینه بین یک تا دو درجه از حد نرمال کمتر بود. به نظر میرسد این کاهش دمای کمینه در اسفندماه هم در اصفهان دیده شود، اما ممکن است در اسفندماه کمینه دما در بازههای سه، چهار روزه بیشتر از یکی، دو درجه و حتی تا سه، چهار درجه کاهش پیدا کند، اما از الان اینکه دقیقا در کدام بازه زمانی چنین اتفاقی میافتد مشخص نیست، حداقل سه، چهار روز قبل از وقوع مشخص میشود که آن را با هشدارهای زرد اعلام میکنیم که عمدتا در نیمه شمالی اصفهان مشاهده خواهد شد. اما مهم این است که ما در اصفهان به شرکت برق و گاز و جهاد کشاورزی از قبل اعلام کردیم که امسال زمستان سردتر از معمول است و مصرف انرژی بالاتر میرود و بخش کشاورزی هم باید هشدارهای لازم را بدهد.»
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد