17 - 03 - 2020
آهنگ رشد نقدینگی کند شد
گروه اقتصادی- با آنکه نقدینگی را میتوان آفت اصلی بروز ناملایمات اقتصادی دانست که تمام جریانات اقتصادی را با خود همراه میسازد، اما به نظر میرسد دولت هنوز سازوکار کنترلی برای جلوگیری از رشد فزاینده نقدینگی اتخاذ نکرده و درِ سیاستهای اقتصادی دولت کماکان بر همان پاشنهای میچرخد که به انباشت نقدینگیهای چند هزار میلیارد تومانی کنونی بینجامد.
آخرین آمار منتشره از سوی بانک مرکزی حکایت از نقدینگی هزار و ۶۷۲ هزار میلیارد تومانی در شهریورماه حکایت داشت، با این حال بانک مرکزی حجم نقدینگی در مهرماه سالجاری را بیش از هزار و ۶۹۳ هزار میلیارد تومان اعلام کرده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۷/۲۰ درصد افزایش نشان میدهد. بر این اساس حجم نقدینگی در مهرماه به رقم ۱۶ هزار و ۴/۹۳۸ هزار میلیارد ریال رسیده که نسبت به اسفندماه سال گذشته ۷/۱۰ درصد افزایش نشان میدهد.
نقدینگی بیشتر شد
بررسی روند تغییرات نقدینگی در سال ۹۶ حکایت از رشد رو به جلوی آن دارد، به طوری که نقدینگی در پایان سال ۹۶ به رقمی معادل ۱۵۲۹ هزار میلیارد تومان رسید که این رقم در مهر ماه سالجاری توانسته با رشدی شتابزده خود را به ۱۶۹۳ هزار میلیارد تومان برساند.
اعلام آمارهای مبتنی بر حجم نقدینگیهای کنونی در اقتصاد پیش از این با انتقادات بسیاری از سوی کارشناسان و صاحبنظران همراه شد که سیاستهای کنترلی برای جلوگیری از حرکت رو به جلوی این نقدینگیها در اقتصاد را میطلبید. با این حال آمارهای منتشره از سوی بانک مرکزی حکایت از آن دارد که سیاستگذار پولی عملا برای کنترل رشد حجم پول در اقتصاد شانه خالی کند و انباشتگی دوباره نقدینگیها را در اقتصاد موجب میشود.
هرچند حجم فزاینده نقدینگی خود معلول سیاستهایی است که پیش از این سیاستگذار برای هدایت سیاستهایش به آن متوسل میشد، با این حال به دلیل همبستگی قوی و بلندمدتی که بین نقدینگی و تورم وجود دارد، همواره بر سیاستهای کنترلی برای جلوگیری از رشد فزاینده نقدینگی تاکید میشود.
نگاهی به عملکرد اقتصادی دولت در طول یک سال گذشته نیز از این موضوع حکایت دارد که آنچه توانست به روند رشد قیمت ارز سرعت دهد، حجم بیشماری از نقدینگیهای سرگردانی بود که دولت سناریویی برای هدایت آنها به سمت بازارهای مولد و تولیدی طراحی نکرده بود.
سیگنال نقدینگی به بازار ارز
همین مهم موجبات جهشهای بزرگ ارزی را فراهم کرد تا ارز بتواند حتی به کانال ۲۰ هزار تومان نیز نزدیک شود و رکورد تاریخی افزایش قیمت را به نام خود ثبت کند.
هرچند دولت در طول چند ماه گذشته تلاش داشت با ایجاد جذابیت در بازار سرمایه حجم نقدینگیهای سرازیر شده در بازار ارز را به سمت بازار سرمایه هدایت کند، با این حال به نظر میرسد فقدان سیاستهای نظارتی مناسب در بازار سرمایه و ریزش گسترده ارزش بازار سهام نتوانست به هدایت این حجم از نقدینگیها به سمت بازار سرمایه کمک کند.
هرچند براساس آمار منتشره از سوی بانک مرکزی آهنگ رشد نقدینگی در مدت مشابه سال قبل ۶/۲ درصد کمتر است، اما از لحاظ ریالی در مقایسه با یک سال منتهی به مهر ماه ۹۶، رشد بیشتری داشته است. بر این اساس به نظر نمیرسد بانک مرکزی سیاست کاهشی برای جلوگیری از روند فزاینده نقدینگیها اتخاذ کرده باشد.
بر این اساس پیشبینی میشود در صورتی که دولت سیاستی کنترلی برای ممانعت از رشد رو به جلوی نقدینگی اتخاذ و سناریویی برای هدایت آن به سمت بازارهای مولد طراحی نکند، انتظارات به سمت افزایش بیشتر نرخ تورم در ماههای پیش رو هدایت میشود که میتواند به گسست گسترده بازارهای اقتصادی کشور منجر شود.
افزایش حجم داراییهای خارجی
آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد میزان داراییهای خارجی سیستم بانکی در مهرماه امسال ۲/۸۳۰۳ هزار میلیارد ریال اعلام شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲/۳۲ درصد افزایش یافته است. در عین حال بدهی بخش دولتی در دوره مورد بررسی ۱/۲۹۷۰ هزار میلیارد ریال است که نسبت به مهرماه سال ۹۶ به میزان ۹/۲۰ درصد رشد یافته است. طبق اعلام بانک مرکزی، بدهی بخش غیردولتی ۱۱۷۶۳ هزار میلیارد ریال است که نشاندهنده ۱۸ درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال قبل بوده و نسبت به اسفندماه سال گذشته نیز ۷/۷ درصد رشد نشان میدهد.
میزان داراییهای خارجی بانک مرکزی در مهرماه سالجاری به ۲/۴۵۱۹ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۶ درصد افزایش نشان میدهد. همچنین بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی در دوره مورد بررسی نیز ۱/۶۶۳ هزار میلیارد ریال بوده که نشاندهنده ۲/۶ درصد افزایش است. بدهیهای ارزی بانک مرکزی در مهرماه سالجاری ۹/۲۲۲۵ هزار میلیارد ریال اعلام شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲/۲۹ درصد افزایش یافته است.
این گزارش حاکی است میزان داراییهای خارجی در این بخش با ۶/۴۰ درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ۳۷۸۴ هزار میلیارد ریال رسیده و حجم اسکناس و مسکوک نیز با منفی ۲/۲۱ درصد، ۷/۹۰ هزار میلیارد ریال است.
سپرده بانکها و موسسات اعتباری غیربانکی نزد بانک مرکزی با ۹/۲۵ درصد افزایش به ۲۳۰۷ هزار میلیارد ریال رسید. همچنین بدهی بانکها و موسسات اعتباری غیربانکی نیز در دوره مهرماه سال ۹۷ با ۹/۴۲ درصد افزایش به ۴/۱۶۰۵ هزار میلیارد ریال رسیده است.
میزان داراییهای خارجی بانکهای تجاری کشور در مهرماه امسال ۳/۵۷۴ هزار میلیارد ریال است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱/۴۳ درصد رشد نشان میدهد. سپرده بانکهای تجاری نزد بانک مرکزی نیز ۶/۳۹۲هزار میلیارد ریال بوده که ۱/۲۷ درصد افزایش یافته است.
جمع کل داراییهای بانکهای تجاری در دوره مورد بررسی، ۳/۵۳۳۵ هزار میلیارد ریال بوده که به نسبت مهرماه سال ۹۶ دارای ۲/۱۹درصد رشد است و میزان بدهی بانکهای تجاری به بانک مرکزی در مهرماه به ۴/۳۹ هزار میلیارد ریال رسیده که ۱/۶۵ درصد نسبت به مهر ۹۶ کاهش داشته است.
همچنین میزان داراییهای خارجی بانکهای تخصصی در مهرماه سالجاری ۴/۸۶۰ هزار میلیارد ریال است که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۴/۳۳ درصد رشد یافته است. جمع کل داراییهای بانکهای تخصصی در این دوره رقم ۱/۵۷۳۳ هزار میلیارد ریال است که ۱۸ درصد رشد دارد. همچنین میزان بدهی بانکهای تخصصی به بانک مرکزی ۶/۴۶۸ هزار میلیارد ریال است که رشدی معادل منفی ۱/۳ درصد نسبت به مهر ۹۶ دارد.
درآمدهای نفتی بیشتر شد
گزارش بانک مرکزی درباره عملکرد بودجه هفت ماهه سالجاری نیز نشان میدهد ۱۰۱ هزار میلیارد تومان درآمد از محل نفت و فرآوردههای نفتی وجود داشته که حاکی از رشد ۱/۵۵ درصدی نسبت به مدت مشابه پارسال است.
در مجموع از محل داراییهای واگذاری سرمایهای ۱۰۷ هزار و ۵۶۰ میلیارد تومان منابع کسب شد که نسبت به همین مدت در سال ۹۶ ، ۶/۵۴ درصد افزایش دارد.
سال گذشته در هفت ماهه ۷۲ هزار و ۷۸۰ میلیارد تومان نفت و فرآوردههای نفتی فروخته شد. نسبتهای تحلیلی بودجه هفتماهه طبق گزارش بانک مرکزی نشان میدهد مجموع درآمدها و واگذاری داراییهای سرمایهای به مجموعه پرداختهای هزینهای و تملک داراییهای سرمایهای نسبت به مصوب قانون (۹/۹۰) پایینتر است و ۸/۸۱ درصد را ثبت کرد.
همچنین نسبت تملک داراییهای سرمایهای به فروش نفت خام ۱/۵۳ درصد ثبت شده که باید ۶/۶۴ درصد باشد. این در حالی رقم خورده که در این مدت پرداختهای عمرانی نسبت به سالهای گذشته با پرداختی بیشتری روبهرو بوده است. در هفت ماهه ۹۶، ۱۴ هزار و ۱۲۰ میلیارد تومان پرداخت عمرانی وجود داشت.
رشد ۱۲۲ درصدی پرداختهای عمرانی
همچنین مطابق گزارش بانک مرکزی، در هفت ماهه امسال ۳۱ هزار ۳۸۰ میلیارد تومان برای پرداختهای عمرانی ثبت شد که رشد ۱۲۲ درصدی نسبت به مدت مشابه پارسال نشان میدهد. این رقم نسبت به مدت مشابه سال ۹۶ افزایش بیش از دوبرابری دارد و رشد ۲/۱۲۲ درصدی را ثبت کرده است. این در حالی است که مصوب هفت ماهه پرداختهای عمرانی ۳۶ هزار و ۶۹۰ میلیارد تومان بوده است. نسبت تملک داراییهای سرمایهای به پرداختهای هزینهای نیز ۹/۲۰ درصد است که نسبت به رقم مصوب (۱/۲۱ درصد) عملکرد خوبی را نشان میدهد.
رشد ۱۴ درصدی درآمد مالیاتی
همچنین گزارش بانک مرکزی درباره عملکرد هفت ماهه بودجه سال ۱۳۹۷ نشان میدهد در این مدت ۷۵ هزار و ۵۵۰ میلیارد تومان درآمد مالیاتی و سایر درآمدها وصول شد.
از این میزان ۶۰ هزار میلیارد تومان آن سهم مالیاتها و ۱۵ هزار و ۴۶۰ میلیارد تومان مربوط به سایر درآمدهاست. درآمد مالیاتی نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲/۱۴ درصد رشد داشته و نسبت به مصوب ۷ ماهه حدود ۲۴ هزار میلیارد تومان عقبماندگی دارد.
بودجه عمومی دولت نشان میدهد بالغ بر ۱۵۰ هزار و ۱۷۰ میلیارد تومان در هفت ماهه هزینه شده که نسبت به مدت مشابه سال ۹۶ بالغ بر ۸/۲۰ درصد رشد نشان میدهد؛ مصوب هفت ماهه ۱۷۳ هزار و ۹۸۰ میلیارد تومان است.
تراز عملیاتی بودجه ۷ ماهه ۸۰ هزار و ۷۲۰ میلیارد تومان کسری دارد که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶/۴۵ درصد افزایش یافته است. در مجموع کل منابع حاصل شده در بودجه از ۳ محل درآمدها، واگذاری دارایی سرمایهای و مالی بالغ بر ۲۳۲ هزار و ۹۳۰ میلیارد تومان است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد