27 - 02 - 2018
آنچه نامش را «تو» نامیدم
گروه فرهنگ- در روزهای بارانی پایتخت کافه گالری «آس» میزبان رونمایی از کتابهای شبنم سمیعیان بود. کتاب اشعار سمیعیان با نام «آنچه نامش را «تو» نامیدم» و رمان «بازگشت» نوشته هشام مطر با ترجمه او دو کتابی بود که توسط شاعر و مترجم امضا شد و در اختیار طرفداران او قرار گرفت.
به گزارش «جهان صنعت»؛ هوا نم بارانی داشت و انگار میخواست تلافی خشکی زمستان را در بیاورد. کافه گالری آس در خیابان شریعتی نرسیده به میدان قدس است. وقتی از مترو قیطریه قدم بکشی رو به بالا و بوی چنارهای خیس خورده کهنسال خیابان را توی ریه بچرخوانی درِ ورودی گالری را می بینی. عدهای جلوی در ایستاده بودند و سیگار دود میکردند. خیالت میرود سمت روزهای پر رونق شعر نو فارسی. دهه سی و جمع شاعرانی که توی کافههای دودگرفته فردوسی دور هم مینشستند و نقد شعر میکردند. ستونهای شعر نو فارسی. نیما و شاملو و ابتهاج و سیاوش کسرایی. از آن جمع دوست داشتنی تنها ابتهاج مانده و حالا نود ساله است. خاطرهای زنده از روزهای امید و ترس و کودتا.
حالا اما سال ۱۳۹۶ است و از آغاز پاگیری شعر نو نزدیک به هفتاد سال میگذرد. همه بزرگان رفتند و حالا شعر فارسی دست جوان ترها است. نسل سوم و چهارم نبض شعر مدرن را دست گرفتند و در این سالها توانسته اند میان مخاطبین جا باز کنند.
به علت بارندگی و راهبندان خیابان ها، مراسم با اندکی تاخیر شروع میشود. سالن پایین گالری را صندلی چیده اند و مهمانها ردیفها را پر کرده اند. این رونمایی میزبان اساتید بزرگی از حوزه شعر و ترجمه و موسیقی و نمایش بود. مهمانان ویژه این مراسم عبارت بودند از:استاد محمدعلی بهمنی (شاعر و ترانه سرا)، استاد مهدی غبرایی (مترجم)، استاد حسین محجوبی(نقاش)، استاد محمد سلمانی (شاعر)، آقای علیرضا رییس دانا مدیر انتشارات «نگاه»،آقای افشین شحنه تبار مدیر انتشارات «شمع و مه»، بانو قشنگ کامکار (موسیقیدان و نوازنده سه تار)، آقای عباس سجادی (ریاست فرهنگسرای نیاوران/شاعر)، آقای فرید مرادی (ویراستار) آقای محمد ابراهیمیان (نمایشنامه نویس)، آقای امید صباغ نو (شاعر)، آقای امید خاکباز (نقاش) و آقای رضانیامدیر انتشارات کتاب کولهپشتی (ناشر آثار شبنم سمیعیان).
سفر ابدی افشین یداللهی یک ساله شد
اولین نکتهای که در سالن گالری به چشم مهمانان میآمد بنری بود از زنده یاد افشین یداللهی. شاعر عاشقانههای ماندگار که اسفند ماه سال گذشته در حادثه رانندگی جانش را از دست داد و دنیای ادبیات و موسیقی ایران را داغدار کرد.
شبنم سمیعیان نیز صحبتهایش را با یادی از افشین یداللهی آغاز کرد و مراسم رونمایی و کتاب «آنچه نامش را «تو» نامیدم» را به یاد زنده یاد یداللهی به او تقدیم کرد. سمیعیان با اشاره به نزدیک بودن اولین سالگرد افشین یداللهی گفت: «چند روز دیگر اولین سالگرد دکتر افشین یداللهی عزیز است. ایشان همیشه حامی و پیگیر کارهای من بود و هر زمان که از اساتید محترم برای حضور در مراسم رونمایی کتابهای جدیدم دعوت به عمل میآوردم، همیشه جزو اولین نفراتی بود که در مراسم شرکت میکرد. درست است که افشین عزیز سال گذشته ما را ترک کرد اما من در این مدت همواره برکات وجودی او را در زندگی کاری ام حس کردهام؛ گویی هنوز هست و نظر لطفش کماکان شامل حال من میشود.»
شعرهای سمیعیان با صدای استاد بهمنی
بعد از صحبتهای شبنم سمیعیان، استاد محمد علی بهمنی پشت میکروفن آمد و چند دقیقهای صحبت کرد. بهمنی با اشاره به عاشقانههای سمیعیان گفت: «من با ترجمههای شبنم سمیعیان آشنا بودم. بعد که اشعارش را خواندم برایم سوال پیش آمد چرا او آنها را چاپ نمیکند. به همین دلیل تشویقش کردم اشعارش را چاپ کند و من نیز مقدمهای بر کتابش نوشتم.»
بهمنی پس از صحبتی کوتاه به سراغ کتاب «آنچه نامش را «تو» نامیدم» رفت و چند شعر کوتاه خواند. اولین شعری که بهمنی خواند اینطور شروع شد:
باید میرفتم
برای عاشق تو شدن
آنقدر دلیلها زیاد بود
که حق انتخاب از من گرفته میشد
باید میرفتم و
آنقدر
بر شانههای نداشته ات
اشک میریختم
تا بی دلیل عاشقت میشدم…
عاشقانهای برای بازجو
خوانش شعرها توسط محمدعلی بهمنی با تشویق گرم حضار مواجه شد. سپس او با شوخی از عشق و جوانی و سن و سالش یاد کرد و شعری خواند عاشقانه:
می دانستم در هفتاد و پنج سالگی هم عاشقانههایم بیست سالهها را حسود میکند
بازجویم گفت: سیاسی هستی!
عاشقانهای برایش خواندم
گفت: بنویس و امضایش کن
نوشتم و امضایش نکردم
گفت امضایش میکردی آزادت میکردم
نمیدانستم در هفتاد و پنج سالگی عاشقانههایم
سنگ را هم نرم خواهد کرد
شعر حیاط خلوت من است
کتاب شعر «آنچه نامش را «تو» نامیدم» تماما عاشقانه است در حالی که رمان «بازگشت» که توسط سمیعیان ترجمه شده درباره حوادث لیبی بعد از سقوط قذافی است. این تفاوت دلیلی شد برای گفتوگویی کوتاه با او در مورد شعرهایش و رمانهایی که ترجمه کرده است.
شبنم سمیعیان معتقد است شعر برای او حیاط خلوت دلنشینی است که میتوان در میان دغدغههای زندگی به آن پناه برد. او در مورد تفاوت انتخاب آثار ترجمهاش با سبک شعرش میگوید: «دنیای ترجمه و شعر برای من دو دنیای متفاوت است. من در دنیای ترجمه میخواهم به روز باشم و حوادث جهان را در همه ابعادش دنبال کنم. یکی از دلایل انتخاب رمان «بازگشت» روایتگر زندگی نویسنده کتاب، هشام مطر است که برای یافتن پدرش که توسط دولت لیبی ربوده شده درگیر ماجراهای فراوانی میشود. مطر در این کتاب با قلم روان و تاثیرگذارش مخاطب را با حوادث روز کشورش آشنا میکند و به دنبال خود میکشد. از طرف دیگر شعر به نوعی برایم پالایش روح و جان است. در دنیای شعر میتوانم تمام قلب و احساسم را روی کاغذ بریزم و جهانی را برای خودم خلق کنم که بسیار دلخواسته و مطبوع است.»
او در مورد چرایی تقدیم مراسم رونمایی به افشین یداللهی فقید توضیح داد:
«زندهیاد دکتر افشین یداللهی عزیز همیشه از شعرها و ترجمهها و فعالیتهای فرهنگی من استقبال میکرد و حامی معنوی من در راهی بود که آیندهاش را بسیار روشنتر از امروز میدید. احساس دِینی که به منش و شخصیت والای افشین عزیز داشتم من را بر آن داشت که هم کتاب و هم مراسم رونمایی کتابهایم را به ایشان تقدیم کنم.»
او با اشاره به آنکه چاپ کتاب شعرش ده سال زمان برده است، گفت: «این مجموعه حاصل ده سال فعالیت اخیر من در عرصه شعر است. چرا که پیش از این هم دو مجموعه شعری دیگر از من چاپ شده بود. این شعرها با کمک استاد بهمنی گلچین شده و ایشان مقدمهای نیز برای کتاب من نوشتهاند که البته افتخار بسیار بزرگی برای من است.»
رونمایی آخر اسفند در پاریس
از جمله مهمانهای مراسم رونمایی کتابهای سمیعیان افشین شحنهتبار مدیر انتشارات «شمع و مه» بود. انتشارات «شمع و مه» در سالیان گذشته تعداد بسیاری از کتابهای فارسی را به زبانهای مختلف ترجمه و چاپ کرده است. شحنهتبار با اشاره به آنکه شعرهای سمیعیان پتانسیل ترجمه به زبانهای خارجی را دارد گفت: «من دو سال پیش با شبنم سمیعیان آشنا شدم. دلیل آشنایی ما نیز افشین یداللهی عزیز بود که امروز جایش خالی است. من و افشین عزیز همان زمان در مورد اشعار شبنم سمیعیان حرف زدیم و معتقد بودیم که پتانسیل ترجمه به زبانهای مختلف را دارد. ما این تجربه را در گذشته در مورد اشعار خود افشین یداللهی هم کسب کرده بودیم.»
او با اشاره به ترجمه اشعار سمیعیان به زبان فرانسه گفت: «قرار است ۲۵ اسفندماه در پاریس، مراسم رونمایی از کتاب شعر شبنم سمیعیان برگزار شود که به فرانسوی ترجمه شده است. ما تجربه چاپ اشعار فارسی به زبانهای آلمانی و انگلیسی و روسی را نیز داشتیم و تشخیص دادیم اشعار سمیعیان بر زبان فرانسه بهتر مینشیند. ترجمه شعار را خانم دکتر آندیا عبایی برعهده داشته و ویراستاری کتاب برعهده پروفسور پاتریک رینگنبرگ بوده است.»
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد