آمریکا در بن‌بست بودجه
جهان‌صنعت – تعطیلی دولت فدرال در ایالات‌متحده در حالی وارد دومین ماه خود شد که برای نخستین‌بار پس از یکی از طولانی‌ترین تعطیلی‌های تاریخ دولت در آمریکا، نشانه‌هایی از پیشرفت برای پایان دادن به بن‌بست و بازگشایی دولت می‌شود. در همین راستا روز دوشنبه در ساختمان کنگره، رهبران جمهوریخواه و دموکرات سنا درباره احتمال وجود راه‌حلی برای خروج از این بحران سخن گفتند؛ بحرانی که نزدیک به یک‌ونیم‌ماه طول کشیده و آثار گسترده‌ای بر زندگی میلیون‌ها آمریکایی گذاشته است.
به مدت ۳۴روز، اختلاف میان کنگره و دونالد ترامپ باعث تعطیلی گسترده برنامه‌های فدرال شده است؛ از کمک‌های معیشتی برای خانواده‌های کم‌درآمد گرفته تا پرداخت حقوق نظامیان و فعالیت‌های فرودگاهی همگی تحت‌الشعاع این موضوع قرار گرفته‌اند، همچنین در حالی سال مالی جدید از اول‌اکتبر آغاز شده که هنوز هیچ قانونی برای تامین بودجه این فعالیت‌ها تصویب نشده است. به همین دلیل هزاران کارمند دولت به مرخصی اجباری رفته‌اند و حدود ۷/۱تریلیون دلار از بودجه اختیاری دولت، معادل تقریبا یک‌سوم کل هزینه‌های سالانه آمریکا، بلاتکلیف مانده است.
در همین رابطه سناتور جان تون، رهبر اکثریت جمهوریخواه سنا از ایالت داکوتای‌جنوبی در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره احتمال پایان تعطیلی گفت: من خوش‌بینم اما وقتی از او پرسیدند آیا مطمئن است که تعطیلی به‌زودی تمام خواهد شد، با احتیاط پاسخ داد:
«زیاد رویش حساب نکنید.» هرچند این جمله کوتاه بود اما نشانه تغییری در لحن سیاسی حاکم بر کنگره تلقی می‌شود.
دموکرات‌ها تاکید دارند که هرگونه توافق بودجه‌ای باید شامل تمدید یارانه بیمه درمانی فدرال باشد؛ یارانه‌ای که به‌زودی منقضی می‌شود. همزمان، خانواده‌های کم‌درآمدی که از کوپن‌های غذایی استفاده می‌کنند، با خطر قطع یا کاهش این کمک‌ها روبه‌رو شده‌اند.
به گفته جان تون، باتوجه به تجربه‌ام از نحوه پیشرفت چنین مذاکراتی، حس درونی‌ام می‌گوید که داریم به نقطه توافق نزدیک می‌شویم. دیک دوربین، سناتور دموکرات از ایالت ایلینوی نیز در تایید این گفته او، اظهار داشت: من هم همین حس را دارم اما هنوز بر سر مساله هزینه‌های بهداشت و درمان گرفتاریم.
از سوی دیگر سوزان کالینز، رییس کمیته تخصیص بودجه سنا از ایالت مِین نیز اعلام کرده که در روزهای اخیر پیشرفت‌هایی حاصل شده است. او توضیح داد که دموکرات‌ها در حال کار روی متنی دقیق برای شکستن بن‌بست هستند و کارکنان هر دو حزب تمام آخر هفته را صرف مذاکره کرده‌اند. کالینز گفت: فضا این هفته بهتر است اما نباید خوش‌بین مفرط بود چون هر لحظه ممکن است همه چیز از هم بپاشد. هنوز به توافق نرسیده‌ایم.
در همین حال گروه کوچکی از نمایندگان میانه‌رو در مجلس نمایندگان طرحی دوحزبی پیشنهاد کرده‌اند. طبق گزارش آکسیوس، چهار نماینده میانه‌رو (سه جمهوریخواه و یک دموکرات) طرحی ارائه داده‌اند که براساس آن اعتبار مالیاتی گسترش‌یافته و قانون بیمه درمانی مقرون‌به‌صرفه برای دو سال تمدید شود اما برای افراد با درآمد بالاتر سقف جدیدی تعیین شد.
آثار بحران در سراسر آمریکا
در چنین شرایطی شبکه ان‌ب‌سی گزارش داده که با ادامه تعطیلی دولت و نزدیک شدن آن به ماه دوم، آثار این بحران در فرودگاه‌های سراسر آمریکا آشکارتر شده است. به طوری که کمبود نیروی انسانی در بخش کنترل پروازها و امنیت فرودگاه‌ها باعث افزایش تاخیر پروازها و نارضایتی شدید مسافران شده است.
در همین رابطه آخر هفته گذشته ده‌ها فرودگاه آمریکایی شاهد سخت‌ترین شرایط کاری خود از آغاز تعطیلی دولت بودند. صف‌های طولانی مسافران خشمگین در مقابل گیت‌های بازرسی امنیتی بی‌پایان به نظر می‌رسید. تنها در روز یکشنبه بیش از ۵هزار پرواز در آمریکا با تاخیر مواجه شد. اداره امنیت حملونقل اعلام کرد: در آن روز نزدیک به ۷/۲میلیون نفر از مسافران را بررسی کرده است.
شان دافی، وزیر حملونقل نیز هشدار داد که با تداوم تعطیلی، باید انتظار تاخیرها و لغو پروازهای بیشتری را داشت.
به گزارش رویترز، کنترل‌کنندگان ترافیک هوایی که نقش حیاتی در هدایت هواپیماها در آسمان دارند، در دسته کارکنان ضروری قرار می‌گیرند و باید حتی در زمان تعطیلی دولت نیز سر کار حاضر شوند اما اکنون بدون دریافت حقوق کار می‌کنند. دافی در مصاحبه‌ای با شبکه CNBC گفت: هیچ‌یک از آنها نمی‌تواند دو فیش حقوقی پیاپی را از دست بدهد. در این صورت، امور مالی خانوادگی‌شان از هم می‌پاشد و ناچار می‌شوند شغل دوم پیدا کنند یا کاملا از این حرفه خارج شوند. چنین اتفاقی برای سیستم هوایی ما بسیار خطرناک است. او تاکید کرد که سیستم کنترل پرواز آمریکا با کمبود ۲ تا ۳هزار کنترل‌کننده مواجه است و افزود: در تلاش هستم تا نیروی بیشتری وارد سیستم کنیم.
بر اساس داده‌های وب‌سایت FlightAware، عصر دوشنبه بیش از ۲۸۸۵پرواز در داخل و خارج از آمریکا با تاخیر مواجه شد و ۷۰پرواز نیز لغو گردید. بخش عمده این تاخیرها در فرودگاه‌های بین‌المللی اوهر شیکاگو، نیوآرک، جان‌اف. کندی نیویورک و‌هارتسفیلد- جکسون آتلانتا رخ داده که در مجموع بیش از ۹۰۰مورد تاخیر و ۳۵مورد لغو پرواز را به خود اختصاص داده‌اند.
هنوز مشخص نیست که آیا کمبود نیرو مستقیما عامل این تاخیرها و لغو پروازها بوده است یا خیر؟ اما داده‌های اخیر وزارت حملونقل نشان می‌دهد که ۸۴درصد کل دقیقه‌های تاخیر در روز یکشنبه به کمبود نیروی انسانی نسبت داده شده است. این رقم در روز شنبه ۵۹درصد و در روز جمعه ۸/۶۴درصد بوده است. وزارت حملونقل تصریح کرد که از ژانویه تا سپتامبر۲۰۲۵ (پیش از تعطیلی دولت)، تنها ۵درصد از تاخیرها ناشی از کمبود نیرو بوده‌اند.
در چنین شرایطی کاخ سفید روز دوشنبه در بیانیه‌ای دموکرات‌ها را مقصر وضعیت موجود دانست و اعلام کرد: مردم آمریکا بهای بازی‌های بیمارگونه سیاسی دموکرات‌ها را می‌پردازند، در حالی که سفرهای هوایی کشور در پی آشوب ایجاد شده از سوی آنها به رکود کشیده شده است. در این میان، مسافران از بی‌ثباتی برنامه‌های پرواز و افزایش تاخیرها به شدت ناراضی هستند و بسیاری از آنها درباره ایمنی پروازها نیز ابراز نگرانی کرده‌اند.
وزیر حملونقل آمریکا در پاسخ به این معضل گفته است: افزایش تاخیرها و لغو پروازها در واقع اقدامی برای حفظ ایمنی پروازهاست. وقتی کنترل‌کنندگان کافی در برج‌ها یا مراکز راداری نداریم، ناچاریم سرعت جریان پروازها را کاهش دهیم تا بتوانیم پروازها را ایمن هدایت کنیم. او به مراکز کنترل راداری موسوم به TRACON اشاره کرد و افزود: کاهش سرعت پروازها ابزاری است که برای حفظ ایمنی سیستم از آن استفاده می‌کنیم.
دافی تاکید کرد که اگر پروازها واقعا ناامن بودند، وزارت حملونقل کل حریم هوایی را تعطیل می‌کرد. او گفت: در آن صورت اجازه سفر به هیچ‌کس داده نمی‌شد. هنوز به آن نقطه نرسیده‌ایم اما در حال حاضر تاخیرها قابل توجه است.
پیامدهای اقتصادی تعطیلی دولت
لازم به ذکر است طبق برآوردهای صورت گرفته، پیامدهای اقتصادی تعطیلی دولت فدرال در آمریکا نه‌تنها در بودجه عمومی بلکه در بخش‌خصوصی، بازار کار و اعتماد سرمایه‌گذاران نیز به‌وضوح قابل مشاهده است. برآوردهای اقتصادی نشان می‌دهد که هر هفته تعطیلی دولت حدود ۱/۰ تا ۲/۰درصد از تولید ناخالص داخلی آمریکا را کاهش می‌دهد. بنابراین در تعطیلی کنونی که بیش از یک ماه به طول انجامیده، خسارتی معادل بیش از ۱۰میلیارد دلار به اقتصاد وارد شده است. این زیان شامل پرداخت‌های معوق کارکنان فدرال، توقف پروژه‌های زیرساختی، تاخیر در قراردادهای نظامی و کاهش فعالیت‌های بازرگانی در بخش‌هایی است که به خدمات دولتی وابسته‌اند. همچنین حدود ۸۰۰هزار کارمند دولت بدون حقوق مانده‌اند یا به مرخصی اجباری رفته‌اند و این موضوع به طور مستقیم بر مصرف خانوارها که ستون اصلی اقتصاد آمریکاست تاثیر گذاشته است.
به گفته کارشناسان، علاوه بر زیان‌های کوتاه‌مدت، این تعطیلی نشانه‌ای از شکنندگی نظام سیاسی و افزایش هزینه‌های حکمرانی در بزرگ‌ترین اقتصاد جهان است؛ وضعیتی که اگر ادامه یابد، می‌تواند رشد اقتصادی سال۲۰۲۵ را به طور محسوسی کند کرده و اعتماد عمومی به کارآمدی دولت فدرال را بیش از پیش تضعیف کند.
