آمادگی بخش‌خصوصی برای بازسازی بندر شهیدرجایی
گروه بازرگانی – بر کسی پوشیده نیست که از ظهر شنبه، ششم اردیبهشت‌ماه بندرعباس به قلب حوادث و اخبار کشور تبدیل شده است. مردم می‌خواهند هر لحظه در جریان اخبار آخرین تلفات و میزان خسارات وارده قرار بگیرند. افرادی که اطلاعات اقتصادی‌شان از سطح معمول جامعه بالاتر است نیز از آنجا که از عمق اهمیت استراتژیک بندر شهید رجایی‌شهر برای اقتصاد کشور آگاه هستند هرلحظه پیگیر آخرین اخبار و برنامه‌ها برای بازسازی بندر هستند. فعالان اقتصادی نیز در این میان بیکار نماندند و برخی نیز به قصد بررسی اوضاع راهی بندرعباس شدند. در این میان یک هیات اعضامی از اتاق ایران با حضور صمد حسن‌زاده، رییس اتاق ایران و با هدف بررسی اوضاع و شرایط بندر شهیدرجایی به بندرعباس سفر کردند و در این میان نشستی نیز با استاندار هرمزگان داشتند. هیات‌رییسه اتاق ایران به همراه جمعی از روسای اتاق‌های استانی طی سفر به بندرعباس و بررسی وضعیت بندر شهیدرجایی بعد از وقوع حادثه انفجار، از مصدومان بستری در بیمارستان پیامبر اعظم این شهر عیادت کردند. در جریان نشست با استاندار صمد حسن‌زاده، با بیان اینکه رسوب کالا در بنادر مصداق متوقف شدن سرمایه‌های ملی است، گفت: برخی مقررات که البته به صورت کارشناسی اعمال نمی‌شوند، باعث رسوب کالا در بنادر شده است.
دپوی کالا به مثابه توقف سرمایه ملی
او با عرض تسلیت جان‌باختن جمعی از هموطنان در حادثه دلخراش انفجار در بندر شهیدرجایی به مردم شریف ایران و به‌ویژه هموطنان صبور هرمزگان، گفت: این حادثه، خسارت‌های بسیار بزرگ روحی، روانی و اقتصادی برای کشور به بار آورد.
حسن‌زاده از مسائل در حوزه‌هایی نظیر سختگیری‌های تخصیص ارز و نگاه‌های غیرکارشناسی، به عنوان یکی از عوامل سبب‌ساز پردامنه شدن خسارات حوادثی نظیر آتش‌سوزی گسترده در بندر شهیدرجایی نام برد و گفت: برخی مقررات که البته به صورت کارشناسی اعمال نمی‌شوند، باعث رسوب کالا در بنادر شده است.
رییس اتاق ایران رسوب کالا در بنادر را مصداق متوقف شدن سرمایه‌های ملی دانست و افزود: همین که ترخیص مواد اولیه و ماشین‌آلات با معطلی انجام می‌شود، برای اقتصاد کشور خسارت بزرگی است. در هیچ نقطه دنیا قابل قبول نیست که کالا چندین ماه در یک بندر و گمرک رسوب کند.
او خاطرنشان کرد: در دنیا برای اینکه بتوانند کالاهای صنعتی را فقط چند روز زودتر به واحدهای تولیدی و مصرف‌کننده برسانند، سرمایه‌گذاری‌های کلانی صورت می‌گیرد.
حسن‌زاده، همچنین در این دیدار با تمجید از مدیریت مبتنی بر تجربه محمد آشوری‌تازیانی، استاندار هرمزگان در زمینه مدیریت بحران حادثه بندر شهیدرجایی، تاکید کرد: اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی براساس مسوولیت اجتماعی خود با تمام توان در کنار مسوولان استان، آسیب‌دیدگان و خانواده‌های داغدار می‌ایستد.
تبعاتی فراتر از تصور
در ادامه پیام باقری، نایب‌رییس اتاق ایران درباره راه‌اندازی پویش اتاق همدلی گفت: این پویش با رویکرد ایفای مسوولیت اجتماعی اتاق ایران و کاهش آثار خسارت‌های وارده به مصدومان و صاحبان کسب‌وکارهای زیان‌دیده است.
او گفت: حادثه دلخراش بندر شهیدرجایی، نشان داد هر سهل‌انگاری که در حوزه سیاستگذاری و تصمیم‌گیری در هر بخشی از کشور اتفاق بیفتد، فقط گره‌های اقتصادی ایجاد نمی‌کند بلکه آثار و تبعات مالی، جانی و روحی برای مردم ایجاد می‌کند.
نایب‌رییس اتاق ایران با تاکید بر توجه نسبت به پیشگیری، بیان داشت: لازم است نقایص و کوتاهی‌هایی که در ساختار حکمرانی اقتصادی کشور وجود دارد، رفع شود.
باقری بر سرعت عمل در کاهش آلام و جبران خسارت‌ها در حادثه بندر شهیدرجایی، تصریح کرد: دستگاه‌های مختلفی در این زمینه دارای مسوولیت هستند؛ به خصوص نظام بیمه‌ای کشور که البته خیلی بوروکرات عمل می‌کند.
نایب‌رییس اتاق ایران ادامه داد: در حادثه بندر شهیدرجایی، یک‌سری از آسیب‌دیدگان از هموطنان عزیزی هستند که شاید تمامی دارایی مالی‌شان، یک خودرو یا یک دستگاه کامیون بوده است. در جبران خسارت این هموطنان، سرعت عمل دارای اهمیت بالایی است.
پیام باقری تاکید کرد: انتظار داریم دستگاه‌های ذی‌ربط، اقدامات جبرانی را با سرعت اعمال کنند.
او همچنین اقدامات استانداری هرمزگان در مدیریت بحران را سریع و حکیمانه خواند و گفت: تدبیر استانداری هرمزگان می‌تواند الگوی مناسبی برای بخش‌های مختلف کشور باشد.
نایب‌رییس اتاق ایران با تقدیر از رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بندرعباس، گفت: رییس و اعضای هیات رییسه و اعضای هیات نمایندگان اتاق هرمزگان، تمام هم‌وغم خود را گذاشتند تا در کنار سایر دستگاه‌ها و مسوولان بتوانند باری از روی دوش استان بردارند.
آماده‌باش اتاق ایران برای جبران مکافات
حسین پیرموذن، نایب‌رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با اشاره به مطالعات تطبیقی درباره تجربه دیگر کشورها در زمینه ورود بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری و نظارت در بنادر و گمرکات، گفت: بخش‌خصوصی برای همکاری در بازسازی بندر شهیدرجایی آمادگی دارد.
نایب‌رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با عرض تسلیت حادثه غم‌بار بندر شهیدرجایی گفت: الگوی اتاق‌های بازرگانی ترکیه را که بررسی می‌کنیم، مشاهده می‌شود اکثر بنادر و گمرکات در ترکیه در اختیار اتاق‌های بازرگانی قرار دارد که در بنادر و گمرکات سرمایه‌گذاری و نظارت می‌کنند.
او تصریح کرد: بخش خصوصی برای ورود به بازسازی بندر شهیدرجایی دغدغه‌مند است. اعلام آمادگی بخش‌خصوصی برای همکاری در بازسازی این بندر مهم، فرصتی است تا بخش خصوصی و اتاق‌های سراسر کشور برای بازسازی و نظارت در بنادر ورود کنند.
پیرموذن خاطرنشان کرد: اگر قرارگاه تشکیل شده در استان هرمزگان، مدلی را برای سرمایه‌گذاری بخش‌خصوصی در بازسازی بندر شهیدرجایی تعریف کند، می‌توانیم از ظرفیت بخش خصوصی باتجربه در بنادر استفاده کنیم.
گمرک پایلوت
محمود نجفی‌عرب، رییس اتاق تهران با تاکید بر اینکه کارگروه بررسی علل و عوامل حادثه بندر شهیدرجایی در سطح ملی تشکیل شود، پیشنهاد داد: گمرکی به صورت پایلوت در دست بخش خصوصی قرار گیرد تا با حمایت دستگاه حکمرانی به یک گمرک امروزی تبدیل شود.
رییس اتاق تهران درباره گمرکات کشور گفت: رسوب کالا در برخی گمرکات کشور به ۳۶۰ روز هم می‌رسد که این موضوع یک مصداق بارز از این است که سرمایه ملی ما دارد حبس می‌شود. لازم است دستگاه حکمرانی کشور با کمک بخش خصوصی به شناسایی عواملی بپردازد که باعث حبس سرمایه‌های ملی می‌شود.
نجفی‌عرب، با اشاره به تشکیل کارگروه استانی شناسایی علل و ریشه‌های بروز حادثه بندر شهیدرجایی، گفت: کارگروهی که اکنون در سطح استانی تشکیل داده‌اید، باید در سطح ملی تشکیل شود؛ چون مسائل گمرک شهیدرجایی فقط مربوط به بندرعباس نیست بلکه مربوط به کل کشور است و لازم است در ستادی ملی با حضور مسوولانی نظیر وزیر اقتصاد، وزیر صمت، رییس کل گمرک، رییس کل بانک مرکزی و دیگر مسوولان ملی، بررسی و مرتفع شوند.
رییس اتاق تهران با تمجید از عملکرد استانداری هرمزگان در مدیریت بحران حادثه بندر شهیدرجایی، خطاب به استاندار تاکید کرد: برای حل مساله، لازم است قرارگاه حتما در سطح ملی تشکیل شود چون بعضا به دلیل ایجاد خلل در رسیدن مواد اولیه، ماشین‌آلات و لوازم یدکی برخی کارخانه‌ها، ممکن است برخی کمبودها در بازار اتفاق بیفتد.
این فعال اقتصادی همچنین با اشاره به اینکه بسیاری از عملیات گمرکات در دنیا رباتیک شده است، به دولت پیشنهاد داد: یک گمرک به صورت پایلوت در دست بخش خصوصی قرار گیرد تا با حمایت دستگاه حکمرانی کشور بتواند تبدیل به یک گمرک امروزی شود.
تشنه اصلاحات اساسی
فرج‌الله معماری، رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سمنان نیز در این نشست، تاکید کرد: کشور امروز نیازمند یک اصلاح اساسی در نظام حکمرانی اقتصادی دارد.
محمود اولیایی، رییس کمیسیون مسوولیت اجتماعی و حاکمیت شرکتی اتاق ایران هم در دیدار با استاندار هرمزگان، از بعد مسوولیت اجتماعی و ایمنی، بیان داشت: درس‌آموخته‌های حادثه تلخ بندر شهیدرجایی باید منجر به بازبینی و ارزیابی HSE در همه بنادر کشور شود.
ساسان شاه‌ویسی، دبیرکل اتاق ایران نیز گفت: در یک دوره‌ای، بازیابی و بازتوانی پس از بحران، بازیابی و بازتوانی اولیه است و مهم‌ترین وجه همت ستاد استانی نیز این است که کارکرد روابط ملی را در محیط منطقه‌ای و محلی بروز و ظهور دهد. ضمن اینکه بندر شهیدرجایی صرفا یک بندر در کنار هرمزگان نیست بلکه یک کارکرد ملی و حتی بین‌المللی دارد.
