27 - 04 - 2020
آقای رییسی، نقشه راهتان را منتشر کنید
نعمت احمدی*- قوه قضاییه با آستان قدس و ریاستجمهوری متفاوت است. آستان قدس بنگاهی است که آقایان در آن فعالیت اقتصادی دارند لذا نمیتوان آن را با قوه قضاییه مقایسه کرد. سمت رییس قوه قضاییه نیز با دوره کاندیدا شدن آقای رییسی برای ریاستجمهوری قابل قیاس نیست چرا که آن دوره فعالیت انتخاباتی بود و هر کدام از کاندیداها وعدهای میدادند. آقای روحانی هم در آن دوره گفته بود که حصر را برمیدارد یا تورم را به صفر میرساند. روحانی حتی گفته بود برجام ۲ را اجرایی میکند. لذا آن دوره فعالیت انتخاباتی بود و هرکسی به دنبال آن بود که نظر رایدهندگان را جلب کند اما متاسفانه اشکال ما این است که روسای جمهور ما وقتی رییسجمهور میشوند فکر میکنند باید شعارهای آن دوره را ادامه دهند. اما در مورد دستگاه قضا باید بگویم انتخاب رییس قوه بر عهده من و شما نیست. یک نصب است که رهبری انتخاب میکند. در واقع باید ببینیم که بین گزینههایی که ممکن است به وسیله رهبری منصوب شوند کدام یک شرایط بهتری دارند لذا ما با یک نصبی روبهرو هستیم که دخالتی در انتخابش نداشتیم و باید ببینیم با توجه به گذشته و حالش چه اتفاقی در آینده میافتد.
اگر ما دستگاه قضایی را مثبت ارزیابی کنیم و آقای رییسی هم مثل حال حاضر ادامه دهد طبیعتا ایشان در آینده موفق هستند اما اگر دستگاه قضا را ناکارآمد میدانیم آقای رییسی نیز زمانی یکی از مسوولان این قوه بود. پس هر اتفاقی که در دستگاه قضایی بیفتد ایشان نقشی داشتند. اما از این بخش میتوانیم با این دید هم نگاه کنیم که نقش ایشان اصلی نبود. زمانی او در بازرسی کل کشور فعالیت داشت و بعد هم معاون اول شد. در آنجا شخص دوم بود و به نوعی امضای اصلی را نداشت. با این وجود اگر ناخالصی در قوه قضاییه میدید باید واکنش نشان میداد .
آقای رییسی نکات مثبتی هم دارد شناختش از دستگاه قضا و تسهیلاتش در این رشته قابل توجه است. او از روحانیونی نبود که کنج خانه بنشیند یا مدام پست عوض کند بلکه به دانشگاه رفت و تحصیلاتش را تا دکترا ادامه داد از دادیاری شروع کرد و از سربازی به سرداری رسید. درست است که مدارج رو سریع طی کرد اما مدارک را پشت سر گذاشت این درحالی است که تمامی روسای قوه قضاییه قبلی از مرحوم بهشتی گرفته تا موسویاردبیلی و شیخ یزدی، هاشمیشاهرودی و آقای لاریجانی از خارج دستگاه قضا آمده بودند و شناختی نداشتند و من بارها گفتم که اینها فرق حکم و قرار را نمیدانستند. حتی فرق بین پستهای ستادی و قضایی را نمیدانستند چراکه این امور اختصاصی است و باید برای اطلاع در دستگاه قضا حضور داشت.اما قبل از انتصاب آقای رییسی به ریاست قوه قضاییه ایشان برنامههای خودشان را به مقام معظم رهبری ارائه کردند و رهبری از آن برنامه تحت عنوان سند تحول در دستگاه قضا یاد کردند اگر به آقای رییسی با فراموشی گذشته و حالش تعهدی که به رهبری داده و رهبری در انتصابش از آن به تحول دستگاه قضا یاد کردند نگاه کنیم میتوانیم نسبت به آینده قوه قضاییه امیدوار باشیم. ضمن اینکه هم آقای رییسی حس کرده که دستگاه قضا نیاز به تحول دارد و هم رهبر انقلاب که این تحول را تایید کردهاند. ما باید این تحول را ببینیم که در چه جهتی است آیا میخواهد مثل شیخ یزدی دادگاههای دادسراها را حذف کند و یک سازمان قضایی دادگستری را به هم بریزد یا اینکه سازمان قضایی دادگستری کژیها، کاستیها و کمبودهایی که دارد را رفع کند؟ مثلا اصل ۱۶۱ قانون اساسی مغفول است الان دیوان عالی کشور فعال نیست دیوان عالی کشور برابر قانون اساسی در زمان اوایل انقلاب و در همه دنیا عالیترین مرجع قضایی است. یکی از وظایف اصلی رییس قوه قضاییه نظارت بر آن و اجرای قوانین است. اجرای درست قوانین عملی نمیشود مگر اینکه دیوان عالی کشور فعال شود اگر فعال شد و آقای رییسی توانست مبارزه با فساد را در دستگاه قضا اجرایی کند عملکردشان مثبت خواهد بود چرا که ایشان سابقه خوبی در مبارزه با فساد دارد. او ده سال رییس بازرسی کل کشور بود و در زمان او کارنامه بازرسی قابل قبول بود ولی الان بازرسی با حواشی همراه است لذا آقای رییسی باید دیوان عالی کشور را فعال کند، قضاتی که سوابق سو دارند را برکنار کنند مهمتر از همه قضاتی که در ستاد هستند و صرفا در اختیار بعضی از افراد هستند و مردم با چهرههای تکراری سروکار دارند لذا در این موارد باید جابهجایی صورت گیرد اگر قرار باشد اینها تغییر نکند تحول مورد نظری صورت نمیگیرد. اما اگر این تغییرات در سازمان قضایی، ساختار دادگستری و دادگاهها عمومی اعمال شود، از طرفی دیوان عالی کشور وظیفه ذاتی خود را پیدا کند و بازرسی کل کشور هم فعالتر شود میتوان به ریاست ایشان امیدوار بود. اما مهمتر از همه این است که آقای رییسی و مردم میدانند که فساد در دستگاه قضا وجود دارد. آقای رییسی منافذ فساد را میشناسند اگر چنین کاری صورت گرفت سند تحول عملیاتی میشود وگرنه من هیچ آینده خوبی در قوه قضاییه پیشبینی نمیکنم و ریاست رییسی را تنها یک جابهجایی میبینم.
ضمن اینکه به این نکته باید اشاره کرد که ما حق انتخاب نداریم و الان آقای رییسی منصوب شده باید گونهای رفتار کرد و برخی امور را گوشزد کرد که تحول در دستگاه رخ دهد اما کاش نامه نقشهای که آقای رییسی خدمت رهبری دادند و ایشان به تحول در دستگاه قضا یاد کردند منتشر شود و ببینیم چه نقشهای کشیدند که رهبری ایشان را انتخاب کردند و ما مردم عادی هم بتوانیم در سال اول متذکر پیشنهاداتی باشیم. ما نمیدانیم این نقشه چیست امیدواریم آقای رییسی این موضوع را منتشر کند تا ما هم مطالبهگری کنیم .
*کارشناس مسائل حقوقی
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد