2 - 05 - 2020
آشفتهبازار شکر
گروه بازرگانی- با حذف ارز دولتی از واردات شکر، بازار این محصول دچار نابسامانیهای جدیدی شده است. کمبود و گرانی شکر از جمله اتفاقاتی است که طی هفتههای اخیر مصرفکنندگان و حتی کارخانههای شیرینی و شکلات را با مشکل مواجه کرده است اگرچه پس از تزریق ذخایر دولتی، تا حدی شاهد سر و سامان گرفتن این بازار هستیم. این در حالی است که تنظیم بازار شکر هنوز با مشکل مواجه است و نگرانیهایی از بابت آینده بازار این محصول وجود دارد. در حال حاضر هنوز قیمت مصوب شکر پس از حذف ارز دولتی از واردات مشخص نیست و تولید شکر نیز با مشکلاتی مواجه است که میتواند وابستگی به واردات این کالا را طی ماههای اخیر افزایش دهد.
بر اساس آنچه کارشناسان میگویند، افزایش تولید شکر در کشور منوط به همکاری کارخانههای قند است در حالی که تعداد کارخانههای قندی که خریدار محصول چغندرقند کشاورزان هستند اندک است و همین امر موجب کاهش تولید شکر در داخل شده است. از این رو اگر بتوانیم کارخانههای بیشتری را در این عرصه وارد کنیم، شکر مورد نیاز در کشور تولید خواهد شد و از بابت واردات و نحوه قیمتگذاری این محصول از سوی دولت، نگرانی خاصی وجود نخواهد نداشت. اما متاسفانه در شرایط فعلی شاهد این هستیم که چغندرکاران با وجود افزایش نرخ خرید تضمینی، چندان انگیزهای برای افزایش تولید ندارند به طوری که حتی فعالان این حوزه معتقدند تولید هشت میلیون تن چغندرقند در سالجاری محقق نمیشود.
تولید ٨ میلیون تن چغندرقند محقق نمیشود
در واقع اگرچه امسال قیمت خرید تضمینی چغندرقند ۶۰ درصد در مقایسه با سال ۹۸ افزایش یافته اما با توجه به هزینههای بالای حملونقل و دستمزد کارگر، کشاورزان انتظار دارند که مورد حمایت بیشتری قرار گیرند تا تولیدات آنها نیز افزایش یابد. این در حالی است که کارخانههای قند و شکر نیز در این میان بر این عقیده هستند که باید قیمت خرید تضمینی و همچنین محصول نهایی به صورت سنجیده از سوی دولت تعیین شود، کارخانهها تشویق به خرید چغندرقند از کشاورزان شوند و چرخ تولید بچرخد.در همین خصوص دبیر انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر درباره مباحث مطرحشده مبنی بر تولید هشت میلیون تن چغندر در سالجاری گفت: امسال به این میزان تولید دست پیدا نمیکنیم. دستیابی به دوران طلایی تولید نیازمند الزاماتی است که در صورت رعایت این الزامات طی دو تا سه سال آینده به دوران طلایی بازمیگردیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه هماکنون در دوران برداشت شکر هستیم اما هنوز وضعیت قیمت و فروش آن مشخص نیست، افزود: به همین جهت این شکرها تولید و در انبار انباشت میشود. بنابراین ما نمیتوانیم شکرها را بفروشیم و با کشاورزان تسویهحساب کنیم و همین یکی از عواملی است که از رغبت کشاورزان به کشت میکاهد.
دانایی ادامه داد: بعد از تغییر گروه کالایی شکر و واردات آن با ارز نیمایی، قیمت مصوب این کالا حذف میشود و با توجه به شرایط واردات هر کیلوگرم شکر وارداتی بین ۶٢٠٠ تا ۶٣٠٠ تومان به فروش میرسد بنابراین در حال حاضر که شکر وارداتی نرخ مصوب ندارد باید برای شکر تولید داخل نیز همین اتفاق بیفتد چرا که در غیر این صورت تولید داخل نمیتواند همراستا با شکر وارداتی حرکت و با آن رقابت کند.
وی تصریح کرد: با وجود مکاتباتی که با ستاد تنظیم بازار و وزارت صمت داشتیم هنوز پاسخی به این درخواست ما ندادهاند و گلایه ما این است که چرا برای محصول وارداتی اینقدر سریع تصمیمگیری میشود اما تولید داخل تا مدتها بلاتکلیف میماند در حالی که جهش تولید زمانی اتفاق میافتد که تولید داخل پایدار بماند.
بلاتکلیفی کارخانهها
دبیر انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر خواستار تعیین تکلیف هر چه سریعتر نرخ مصوب جدید شکر برای تولید سالجاری شد و گفت: اگر دولت نرخ مصوب را اعلام نمیکند، این اختیار را به کارخانه بدهد تا بر اساس ضوابط تعیین قیمت کنند. بهمن دانایی اظهار کرد: در پایان سال گذشته اعلام شد که دیگر ارز دولتی به شکر تعلق نمیگیرد و قرار شده بالغ بر ۱/۱ میلیون تن شکرخام ثبت سفارش شده با ارز نیمایی به کشور وارد شود.
وی افزود: با توجه به ثبت سفارشهای انجام شده چنانچه در اسرع وقت ارز لازم تخصیص داده شود، مشکلی در تامین شکر مورد نیاز مردم نداریم اما اگر ارز مورد نیاز تامین نشود بروز مشکلات جدی در بازار شکر محتمل خواهد بود.
دانایی با تاکید بر اینکه مقدار شکر ثبت سفارش شده حداقل تا شش ماه ابتدای سال نیاز مصرفی کشور را تامین میکند، اظهار کرد: اگر شکر مورد نیاز برای شش ماه اول سال از طریق واردات تامین شود، در شش ماهه دوم سال شکر تولید داخل پاسخگوی بازار خواهد بود و به این ترتیب تعادل بازار حفظ خواهد شد.
دانایی یادآور شد: تا ۳۰ فروردین سطح زیر کشت چغندرقند در کشور به ۵۶ هزار هکتار رسیده است در حالی که میزان کشت چغندر در تاریخ مشابه سال قبل حدود ۴۰ هزار هکتار بود. به گفته وی انتظار میرود تا پایان بهار این سطح به میزان مطلوبتری برسد که امکان تامین نیاز کشور را فراهم میکند.
دبیر انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر با انتقاد از بلاتکلیف گذاشتن کارخانههای قند در تعیین و اعلام نرخ مصوب جدید شکر، افزود: با توجه به عدم اعلام نرخ جدید مصوب شکر برای سالجاری، کارخانههای قند برای عرضه شکر بلاتکلیف هستند.
دانایی افزود: خرید چغندرقند پاییزه از کشاورزان آغاز شده و کارخانهها باید هر چه سریعتر نسبت به فروش شکر تولیدی اقدام و مطالبات کشاورزان را پرداخت کنند.
افزایش هزینههای تولید
وی با اشاره به افزایش ۶۲ درصدی قیمت خرید تضمینی چغندرقند از کشاورزان اظهار کرد: علاوه بر افزایش قیمت خرید چغندرقند کارخانهها با افزایش سایر هزینههای تولید روبهرو هستند. به همین دلیل نیاز است هر چه سریعتر نرخ مصوب جدید شکر تعیین تکلیف شود.
دانایی اضافه کرد: نرخ جدید شکر باید به میزانی باشد که کارخانهها تشویق به خرید چغندرقند از کشاورزان شوند و چرخ تولید بچرخد.
وی با تاکید بر اینکه استقبال کارخانهها از خرید چغندر موجب رونق کشت این محصول و افزایش سطح زیر کشت آن میشود، افزود: اگر قیمتها تعیین تکلیف شود کارخانهها میتوانند هر چه سریعتر شکر را به بازار عرضه کند و با کمبود نقدینگی برای خرید چغندرقند از کشاورزان مواجه نشوند.
دانایی پیشنهاد داد: اگر دولت نرخ مصوب را اعلام نمیکند این اختیار را به کارخانه بدهد تا بر اساس ضوابط خود آنها قیمت تعیین کنند.
وی یادآور شد: ضوابط قیمتگذاری در قانون مشخص است و کارخانهها باید بر اساس آن قیمت را اعمال کنند. دبیر انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر گفت: اگر کارخانهای از ضوابط تعیینشده تخطی کرد دستگاههای نظارتی میتوانند ورود کنند.
دانایی همچنین درباره قیمت تمامشده هر تن شکر وارداتی برای کشور ضمن انتقاد از برخی محاسبات و اظهار نظرهای غیرفنی در فضاهای مجازی گفت: قیمت جهانی هر تن شکرخام در زمستان سال ۹۸ حدود ۳۸۰ تا ۴۰۰ دلار بوده و شکرهایی که در حال حاضر وارد شده با نرخ آن زمان بوده است. بنابراین قیمت شکر سفید حاصل از این شکر خام با ارز نیمایی حدود ۶۲۰۰ تا ۶۳۰۰ تومان میشود.
وی ادامه داد: در حال حاضر بهای جهانی شکر خام به دلیل شیوع ویروس کرونا و کاهش قیمت نفت تا حدود ۲۷۰ تا ۲۸۰ دلار تنزل کرده است. دانایی تصریح کرد: خریدهای فعلی با نرخ جدید صورت میگیرد و تاثیر ناشی از این کاهش قیمت جهانی ظرف ۴۵ تا ۶۰ روز آینده در کشور مشهود خواهد بود.
نیاز به همکاری کارخانههای قند
ناگفته نماند با وجود اینکه در حال حاضر بخشی از تامین بازار شکر به وسیله واردات انجام میشود اما ضرورت دارد که همچون سالهای گذشته در تولید شکر خودکفا شویم. در همین خصوص مجری طرح چغندرقند وزارت جهاد کشاورزی گفت: چنانچه کارخانههای قند مستقر در مناطق گرمسیری کشور با تمام ظرفیت خود فعالیت کنند، این امر هم موجب ترغیب کشاورزان به تولید بیشتر چغندرقند میشود و به تبع آن نیز میزان شکر تولید داخل هم افزایش مییابد.پیمان حصادی افزود: در مناطقی که کشت پاییزه چغندرقند انجام میشود، تعداد کارخانههای قندی که خریدار محصول چغندرقند کشاورزان هستند اندک است و همین امر موجب کاهش تولید شکر در داخل شده در حالی که اگر بتوانیم کارخانههای بیشتری را در این عرصه وارد کنیم، شکر مورد نیاز در کشور تولید خواهد شد.
وی بیان کرد: یکی از برنامههایی که وزارت جهاد کشاورزی دنبال میکند، توسعه کشت چغندرقند در مناطق گرمسیری است و در حال حاضر کشت این محصول در مناطق گرمسیری از جمله در جنوب استان فارس آغاز شده است و به دلیل اینکه برای آبیاری این نوع کشت از بارش باران استفاده و در مصرف آب صرفه جویی میشود، کشت این محصول در پاییز از اهمیت بسیاری برخوردار است.
حصادی در مورد کشت بهاره چغندرقند نیز بیان کرد: هم اینک سطح زیر کشت این نوع محصول در کشور روند ثابتی دارد و بین ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزار هکتار است و از این میزان سالانه بین ۵/۶ میلیون تا ۵/۷ میلیون تن چغندر تولید میشود. به گفته وی، میزان تولید محصول چغندرقند پاییزه در کشور بیش از ۷۰ تن است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد