15 - 02 - 2017
آزمون سیاستهای خاورمیانهای ترامپ
بیتردید رویارویی نتانیاهو و ترامپ، یکی از مهمترین دیدارهای سیاسی روزهای اخیر به شمار میرود و از این رو در کانون توجه مفسران و رسانههای بینالمللی قرار دارد. در چنین شرایطی باید پرسید نتانیاهو چه اهدافی را در این سفر دنبال میکند.
ترامپ در همان نخستین روزهای شروع رسمی کار خود با بنیامین نتانیاهو تماسی تلفنی داشت. موضوع گفتوگو از جمله بر سر توافق هستهای با ایران بود. پس از آن نیز گفته میشد ترامپ نامهای برای نتانیاهو ارسال کرده است؛ نامهای که مضمون آن فاش نشده است. حال اما قرار است فردا ترامپ و نتانیاهو دیدار و گفتوگو کنند. در حالی که یک روز پیش از این دیدار، دیداری بین رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه دولت ترامپ و نتانیاهو برگزار شود.
توافق هستهای با ایران
پس از توافق هستهای کشورهای ۱+۵ با ایران، مخالفت با برجام به یکی از محورهای اصلی دیپلماسی خارجی دولت اسراییل و نتانیاهو بدل شد. از این رو میتوان مطمئن بود که در جریان گفتوگوهای نخستوزیر اسراییل در واشنگتن، بار دیگر موضوع توافق هستهای با ایران و گسترش نفوذ این کشور در منطقه این بار هم مورد بحث قرار گیرد. ترامپ و نتانیاهو، هر دو رویکردی انتقادی به توافق هستهای با ایران دارند. اگرچه به نظر میرسد سیاست ترامپ نسبت به توافق هستهای تعدیل شده باشد. ترامپ پس از شروع رسمی کار خود موضوع پاره کردن برجام را به میان نکشید اما کماکان رویکرد انتقادی خود را نسبت به آن حفظ کرد. نتانیاهو هم خواستار افزایش فشار و گسترش تحریمها علیه ایران است؛ موضوعی که دولت ترامپ نیز نسبت به آن اتفاق نظر دارد. ترامپ از اجرای بد برجام سخن گفته و مدعی شده است که توافق هستهای منجر به تقویت ایران و افزایش نفوذ این کشور در منطقه شده است. ترامپ سیاست اوباما در قبال ایران را بارها مورد انتقاد قرار داده و بر این باور است که این سیاست در کل منطقه مشکلساز بوده است.
اوباما، ترامپ و بحران خاورمیانه
سیاست اوباما در برابر اسراییل و شخص نتانیاهو با آنچه ترامپ در پیش گرفته، تفاوتی آشکار داشت؛ تفاوتی که در آخرین ماههای زمامداری اوباما حتی افزایش یافت. اختلافنظر بین اوباما و نتانیاهو تنها به توافق هستهای ایران محدود نمیشد بلکه سیاستهای شهرکسازی اسراییل را نیز شامل میشد. سخنان ترامپ در کارزار انتخابات ریاستجمهوری حکایت از تغییری جدی در رویکرد دولت ترامپ در قیاس با دولت اوباما داشت.
مهمترین موضوعی که ترامپ در ارتباط با رویکرد خود نسبت به اسراییل در دوره پیش از انتخابات مطرح کرده بود، به انتقال سفارت آمریکا از تلآویو به اورشلیم (بیتالمقدس) برمیگشت. چنین امری نهتنها میتوانست بحران خاورمیانه را شدت بخشد بلکه در عمل به معنی فاصله گرفتن از ایده ایجاد دولت مستقل فلسطینی بود. طرح انتقال سفارت آمریکا به اورشلیم در عمل باعث تقویت نیروهای راست در سیاست اسراییل شد. نیروهای راست اسراییل رویکرد ترامپ در قبال این کشور را نشانه چراغ سبز دولت جدید آمریکا برای پیشبرد سیاست خود ارزیابی کردند. این نیروها نهتنها خواستار قانونی کردن امر شهرکسازی شدند بلکه از الحاق رسمی این سرزمینها به اسراییل سخن گفتند. گرچه ترامپ در اظهارات اخیر خود و از جمله در مصاحبهای که با روزنامه اسراییلی و راستگرای هایوم داشته، از اظهارات پیشین خود چه در زمینه انتقال سفارت آمریکا در اسراییل و چه در مورد شهرکسازی در مناطق اشغالی، عقبنشینی کرده است اما هنوز نیروهای راستافراطی اسراییل بر این باورند که میتوانند روی حمایت و پشتیبانی ترامپ در پیشبرد سیاستهای خود حساب باز کنند.
دولت مستقل فلسطینی
رهبر حزب راست و افراطی خانه یهودی، نفتالی بنت، آشکارا به نتانیاهو توصیه کرده است که مانع از طرح موضوع تاسیس دولت مستقل فلسطینی در جریان مذاکرات خود در واشنگتن شود. بنت هشدار داده که طرح این موضوع میتواند به منافع و سیاست بینالمللی اسراییل آسیبی جدی وارد سازد.
از سوی دیگر دولت ترامپ مایل است هر چه زودتر گفتوگوهای صلح خاورمیانه را برگزار کند. بدیهی است که تایید سیاست شهرکسازی اسراییل یا از آن مهمتر موضوع انتقال سفارت آمریکا در اسراییل به اورشلیم، کمکی به حل بحران خاورمیانه نیست. از همین رو ترامپ موضوع انتقال سفارت آمریکا را موضوعی قابل بررسی خوانده و از سیاست شهرکسازی اسراییل انتقاد کرده و آن را ناسازگار با مذاکرات صلح خاورمیانه دانسته است.
دویچهوله در پایان بررسی خود اضافه میکند سخنان و اظهارات ترامپ و نتانیاهو پس از دیدار فردا تا حدودی سیاست دولت جدید آمریکا در منطقه را روشن میکند و این رویدادی است که از اهمیتی جهانی برخوردار است.
صفحه ۴ را بخوانید
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد