آتش‌بس

محمدصادق جنان‌صفت
شهروندان ایرانی ساکن سرزمین مادری از وضعیت زندگی خود رضایت ندارند. این داوری از سوی سیاستمداران، جامعه‌شناسان، اقتصاددانان و حتی اداره‌کنندگان نظام جمهوری اسلامی پذیرفته شده است. حالا شهروندان ایرانی با روی کار آمدن یک دولت تازه و یک رییس‌جمهور جدید که حرف‌های نو می‌زند امیدوارند روزگار بهتری داشته باشند. شهروندان ایرانی می‌خواهند از نظر مادی و مالی و کسب‌وکار از وضعیت فاجعه‌بار امروز رها شده و سطح زندگی مادی خود را دست‌کم به سطح کشورهای منطقه برسانند. ایرانیان همچنین انتظار دارند آسایش ذهنی و آرامش روحی لازم و کافی برای زندگی داشته باشند و با صراحت می‌گویند شوربختانه آرامش ذهنی و روحی ندارند.
پرسش این است که تا چه زمانی این وضعیت غمبار ادامه دارد؟ مقام‌های جمهوری اسلامی که طرف دیگر معادله ناراضی بودن مردمند باور ندارند اکثریت ایرانیان از وضعیت ناراضی هستند و می‌گویند ناراضی‌ها نیز تحت تاثیر بدگویان قرار دارند. از سوی دیگر اداره‌کنندگان نظام جمهوری اسلامی وعده می‌دهند که پس از پیروزی بر غرب و پدیدار کردن یک نظم نوین جهانی مسائل مادی و مالی ایرانیان و همچنین آسایش روحی و روانی آنها حل می‌شود اما شهروندان با استناد به سپری شدن چهار دهه از وعده‌هایی که گفته می‌شد استکبار به زودی به زانو درمی‌آید سخنان اداره‌کنندگان جامعه را قبول ندارند و باورشان چیز دیگری است. شهروندان ایرانی باور دارند می‌توان به جای منتظر ماندن طولانی‌مدت برای شکست قطعی امپریالیسم آمریکا راه میان‌بر انتخاب کرد. به این معنی که با غرب و به ویژه با آمریکا به یک تفاهم کامل رسید که براساس آن هیچ کشوری با کشور دیگر کاری نداشته باشد.
آیا چنین چیزی غیرقابل دستیابی است؟ به نظر می‌رسد با توجه به توزیع قدرت جهانی میان غرب و شرق که آمریکا- اروپا و برخی دیگر از کشورها در راس آنها قرار دارند سهم بیشتری از قدرت و ثروت در اختیار غرب است. ایرانیان می‌خواهند این راه نیز در دستور کار مدیران و گردانندگان کشور قرار گیرد و به جای کوبیدن بر طبل تضاد و تزاحم بر طبل سازگاری کوبید. در همه جنگ‌هایی که در دنیا رخ می‌دهد و البته گونه‌های گوناگون دارد آتش‌بس نیز وجود دارد. آیا می‌توان امیدوار بود ایران و غرب برای یک دوره میان‌مدت آتش‌بس برقرار کنند تا ایرانیان نفس تازه کنند؟