بررسی توسعه صادرات دانش‌بنیان‌ها به منطقه اوراسیا
جهان صنعت_سومین نشست از سلسله‌نشست‌های تخصصی «فرصت فردا» با هدف بررسی راهکارهای توسعه صادرات شرکت‌های دانش‌بنیان به بازارهای هدف، این بار با تمرکز بر اتحادیه اقتصادی اوراسیا و موافقتنامه امضا شده با این اتحادیه، به‌ویژه کشورهای روسیه و بلاروس، برگزار شد.
این سلسله‌نشست‌ها با حمایت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری و سازمان توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی برگزار می‌شود و زمینه‌ای برای تحلیل بازارهای نوظهور و ارائه راهکارهای عملی به شرکت‌های دانش‌بنیان فراهم می‌کند. پیش از این دو نشست این مجموعه با تمرکز بر کشورهای ازبکستان و اندونزی برگزار شد.
رییس سازمان توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی در این نشست به موافقتنامه تجارت آزاد ایران و اوراسیا پرداخت و گفت: همیشه روال این بوده که توافقات با تاخیر اثرگذار شوند اما قصد داریم بلافاصله پس از امضا، ظرفیت‌های موجود را به شرکت‌ها معرفی کنیم تا فرصت‌ها از بین نرود.
حسین روزبه بر ضرورت آمادگی به عرصه تجارت آزاد، با برنامه‌ریزی و به صورت آگاهانه تاکید و عنوان کرد: ورود بدون آمادگی به تجارت آزاد می‌تواند بیشتر از آنکه فرصت باشد، تهدید باشد.
ضرورت تدوین مسیر صادراتی
راضیه کهنسال، مدیر کریدور توسعه صادرات و تبادل فناوری به جمعیت ۱۸۰میلیون نفری کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا اشاره و بر لزوم شناخت دقیق بازارهای این منطقه و طراحی مسیر صادراتی منسجم برای شرکت‌های فناور تاکید کرد.
معاون توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان معاونت علمی نیز در سخنرانی خود به تراز منفی تجاری ایران با اتحادیه اوراسیا، به‌ویژه روسیه‌گریزی زد و گفت: ما چند برابر صادرات، از این کشورها واردات داریم. برخی محدودیت‌ها خارج از اختیار شرکت‌هاست اما برخی موانع را می‌توان با حمایت معاونت علمی رفع کرد.
تورج امرایی با تاکید بر ضرورت جهت‌دهی حمایت‌ها بر ارتقای کیفیت و قیمت رقابتی محصولات دانش‌بنیان عنوان کرد: صادرات فناوری‌های پیشرفته و با ارزش‌افزوده بالا باید در اولویت باشد. ما برنامه‌ای برای تضمین کیفیت و افزایش رقابت‌پذیری اقتصادی داریم تا بتوانیم حضور موثرتری در بازار دانش‌بنیان دنیا داشته باشیم.
ظرفیت‌های همکاری با بلاروس
سفیر ایران در بلاروس که به شکل برخط در این نشست حضور داشت، عنوان کرد: بلاروس می‌تواند به عنوان یک اقتصاد مکمل برای ایران یا حداقل یک تامین‌کننده راهبردی عمل کند.
علیرضا صانعی به ظرفیت‌های همکاری اقتصادی اشاره کرد و گفت: ظرفیت‌هایی همچون صادرات محصولات کشاورزی ایران در مقابل واردات ماشین‌آلات پیشرفته از بلاروس، واردات کود پتاس و محصولات پروتئینی از بلاروس به‌عنوان کالای راهبردی برای امنیت غذایی و صادرات مواد معدنی ایران در ازای ماشین‌آلات سنگین معدنی، تنها بخشی از این فرصت‌ها به شمار می‌روند.
سفیر ایران در بلاروس توانمندی‌های فناورانه بلاروس را یادآور شد که بلاروس دارای یک پارک فناوری پیشرفته است که یکی از پروژه‌های مشترک با چین بوده و تمرکز آن بر فناوری‌های پیشرفته، هوش مصنوعی، فناوری اطلاعات، الکترونیک و زیست فناوری است.
او بر تلاش دستگاه دیپلماسی در جهت ایجاد زیرساخت‌های لازم برای توسعه همکاری‌ها در محورهای زیر تاکید کرد و افزود: گام‌های مختلفی همچون ایجاد خطوط اعتباری نامحدود برای تسهیل تبادلات بانکی، کاهش نرخ ریسک همکاری از ۷ به حدود ۴ تا ۵درصد، حضور شرکت‌ها در نمایشگاه‌های تخصصی مانند اکسپو بلاروس و نمایشگاه صنعت نفت ایران، تسهیل روادید و لغو ویزا بین دو کشور و تعریف پروژه‌های راهبردی برای پیوندهای اقتصادی پایدار در راستای توسعه همکاری‌های بین‌المللی دنبال شده است.
شبکه رایزنان فناوری
رایزن همکاری فناوری در سفارت ایران در روسیه به ظرفیت‌های همکاری فناورانه با روسیه اشاره کرد و گفت: ایران در روسیه بیش از ۳۰سال سابقه تعامل فناورانه دارد و اکنون شبکه‌های همکاری خوبی شکل گرفته است.
دانش‌دوست، مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی شرکت‌های دانش‌بنیان برای فعالیت در روسیه را تبادلات بانکی و نبود شناخت بازار روسیه توسط شرکت‌ها برشمرد و افزود: شبکه رایزنان فناوری اکنون در کشورهای روسیه، چین، اتریش و هند فعال بوده و وظیفه آنها شناسایی فرصت‌ها و تسهیل تعاملات فناورانه است.
اوراسیا در دسترس‌ترین بازار تجاری
به گزارش ایرنا در بخش دیگری از این نشست، بابایی، معاون مدیرکل دفتر آسیای میانه، قفقاز، روسیه، اروپا و آمریکا در سازمان توسعه تجارت نیز با ارائه آماری از وضعیت تجارت ۲میلیارد دلاری با اتحادیه اقتصادی اوراسیا، بر آشنایی شرکت‌ها با روش‌های نوین صادرات تاکید کرد.
وی به چالش‌های اصلی در حوزه تجارت با منطقه اوراسیا اشاره و بر ضرورت آشنایی و رعایت استانداردهای حاکم بر منطقه اوراسیا با اولویت استاندارد روسیه (GOST) تاکید کرد و گفت: تجمیع حجم تولیدی شرکت‌های دارای توان صادراتی جهت پاسخگویی به نیازمندی‌های بازار هدف، استفاده از توافقات بانکی انجام شده و رو به گسترش با کشورهای عضو اتحادیه، چالش در حمل‌ونقل و نیاز به همکاری با طرف‌های بلاروسی و روسی، ضرورت شناخت فرهنگ تجاری و مصرف کشورهای مقصد و اهتمام در معرفی توانمندی‌های کشور از طریق مشارکت در نمایشگاه‌های تجاری اوراسیا و بهره‌گیری از پلتفرم‌های فروش آنلاین بین‌المللی از ضرورت‌های صادرات موفق در این منطقه به شمار می‌رود.
میرهادی سیدی، مذاکره‌کننده ارشد کشور در توافقنامه‌های تجاری و مشاور امور بین‌الملل سازمان توسعه تجارت، درباره موافقتنامه ایران با اوراسیا و فرصت‌های ناشی از آن در سخنانی تاکید کرد: ۸۰درصد کالاهای قابل مبادله بین ایران و کشورهای اوراسیا اکنون مشمول تعرفه‌های ترجیحی یا صفر شده‌اند. این به معنی عدم پرداخت ۵۰میلیارد دلار هزینه گمرکی در سال برای ورود کالا از ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیاست و این فرصت بزرگی است که کشور در اختیار فعالان تجاری و اقتصادی قرار داده است.
اکبرپور، رایزن اقتصادی ایران در ارمنستان، رجائیه، مدیر خانه نوآوری و فناوری ایران در مسکو و حسینی‌نژاد مدیر پایگاه صادراتی ایران در سن‌پترزبورگ به تشریح ظرفیت‌های اقتصادی و فناورانه موجود پرداختند.
مریم ابوالحسینی، معاون توسعه کسب‌وکار سازمان توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی، درباره انواع حمایت‌های صادراتی این سازمان برای شرکت‌های دانش‌بنیان توضیح داد.
