10 - 03 - 2020
کاسبان در تنگنا
مهدیه بهارمست- این روزها که همگان با استرس اخبار کووید ۱۹ را دنبال میکنیم کاسبان و افراد دارای مشاغل آزاد و ناپایدار به سختی شب را به صبح میرسانند. بیشتر آنان دلشان به درآمد آخر سال خوش بود که با چنین بحرانی آرزو به دل ماندند. گرچه اعلام کردند بازپرداخت اقساط وام به دو ماه بعد موکول شد اما نبود نقدینگی در بین مردم علیالخصوص اقشار مستاجر و ضعیف جامعه خود یک ویروس نوظهور بر روان آنهاست. در بیشتر نقاط کشور کرکرههای بازار شهرها پایین است.
نباید فراموش کرد امروزه دیگر سه طبقه اجتماعی در جامعه وجود ندارد بلکه به لطف تورم و گرانی، طبقه متوسط جامعه خود را به اقشار ضعیف رسانده است. این روزها تکلیف افراد سرمایهدار یعنی دهک بالای جامعه مشخص است. در حال حاضر تمام فشار اقتصادی بر اقشار ضعیف جامعه است. آنان با حقوق بخور و نمیر کارگری که بعضا ماههاست از آن محروماند در این اوضاع و احوال روزبهروز در مرداب فقر بیشتر فرو میروند. البته این افراد به دور از هشدارهای وزارت بهداشت با هر مشقتی که شده به کار خود در وضعیت بحرانی ادامه میدهند تا لقمه نانی بر سر سفره خانواده خود ببرند. گاه امکان دارد افراد در این راه به کووید ۱۹ مبتلا شوند اما برای آنها زیاد اهمیت ندارد زیرا بیپولی مشکلی نیست که به راحتی بتوان از آن گذشت حتی به قیمت سلامت!
در همین رابطه حسن موسویچلک، رییس مددکاری اجتماعی ایران درباره آثار کروناویروس بر مشاغل به «جهانصنعت» گفت: امروزه تمام آحاد جامعه ایران حتی جهان در حوزههای مختلف از جمله سلامت، اجتماعی، امنیت و اقتصادی تحت تاثیر بحران کروناویروس قرار گرفتهاند. در حال حاضر هر روز گزارشهای جدیدی از فروپاشی صنعت گردشگری به گوش میرسد. با توجه به اینکه سال نو را پیش رو داریم معمولا در اسفندماه چرخ اقتصاد ما بیشتر میچرخید. در این ماه اقتصاد تولید پوشاک و حتی مشاغل خانگی رونق بسزایی داشت. مثال سادهای در این خصوص وجود دارد؛ افرادی که آخر سال به عنوان خدمتکار به خانههای مردم میرفتند برای تمیزی، حال دیگر کسی به آنها کار نمیدهد. بعضی از این افراد در طول روز ۲ جا کار میکردند. نیمه دوم اسفند برای این افراد بهشت مطلق بود ولی الان با توجه به این شرایط هر فرد خودش خانه را تمیز میکند یا بهطور کلی بیخیال نظافت شده است.
وی افزود: از طرفی به خاطر شیوع ویروس افراد کمتری از مترو استفاده میکنند. نباید فراموش کنیم که مترو سالهاست منبع درآمد زنان سرپرست خانوار شده است. حال در این اوضاع وضعیت این زنان بسیار وخیم است البته در این ایام اقتصادهای قوی مانند صنعت، خودرو و گردشگری هم تحت تاثیر بیماری کرونا قرار گرفتند. گرچه تا قبل از ظهور کروناویروس حال اقتصاد ایران ناخوش بود حال اپیدمی آن حال ناخوش را ناخوشتر کرد. به همین دلیل بنیاد مستضعفان اجاره مغازهها و بانکها پرداخت تسهیلات را تا دو ماه تعلیق کردند. تا مردم و کاسبان بتوانند این بحران را با سلامت روان طی کنند. طبیعتا مشاغلی که ضعیفاند در این بحران دچار آسیب میشوند. البته این آسیب فقط اقتصادی نیست. وقتی در حوزههای اقتصاد تزلزل ایجاد شود قطعا حوزه اجتماعی و سیاست هم تحتتاثیر قرار میگیرند.
سقوط قشر ضعیف
چلک درباره سقوط افراد کمدرآمد جامعه گفت: افرادی که از قبل برای چنین شرایط بحرانی سرمایه ذخیره کردند در بازه زمانی کوتاهی میتوانند به نوعی مانع ورشکستگی خود شوند اما افرادی که اقتصاد خرد و ضعیفی دارند تولد دوباره اقتصاد آنها کار مشقتباری خواهد بود. این شرایط میتواند در حوزه سلامت روانی اجتماعی این افراد تاثیر منفی بگذارد. مگر اینکه دولت تمهیداتی برای کاهش ضررها یا مدیریت اقتصادی این مشاغل خانگی و کوچک داشته باشد. اخیرا آقای شافعی به رییسجمهور نامه نوشته که اگر همین روال پیش رود اکثر صنایع و واحدهای تجاری سال آینده دچار مشکل جدی میشوند.
وی افزود: بدون شک در این ایام تنها دولت میتواند به این مشاغل کمک کند. در تمام جهان بازنگری در سیاستهای اقتصادی و سیاستهای مرتبط و متاثر در حوزه اقتصاد اجتنابناپذیر است وگرنه قطعا بسیاری از حوزههای فعال اقتصادی مشکلات عدیدهای خواهد داشت.
یارانه کرونا منتفی است
رییس مددکاری اجتماعی ایران درباره عملی شدن یارانه کرونا گفت: این امر در حال حاضر به هیچ وجه شدنی نیست گرچه کمکی هم نخواهد کرد. تا قبل این بحران دولت توان پرداخت یارانه و معیشت مردم را نداشته و ندارد چه برسد به اینکه یک هزینه مازاد در بودجه خود بگنجاند. فشاری که امروزه در حوزه اقتصادی وارد میشود تنها در اقشار ضعیف قابل لمس است اما متوجه تمام اقشار جامعه شده است، گرچه در اقشار ضعیف جامعه تاثیر منفی بیشتری میگذارد. فردی سرمایه و سپردهای دارد در این ایام میتواند از آن استفاده کند اما اقشار ضعیف در حالت طبیعی سرمایه توان پرداخت هزینه روزمرگی خود را ندارند.
وی افزود: نباید فراموش کرد هر بحران کوچکی زندگی اقشار کمبضاعت را ضعیفتر میکند چه برسد به چنین بحران شدیدی زیرا اغلب این افراد صاحب مشاغل پایدار و حقوقبگیر نیستند. معمولا این افراد از تغذیه مناسب، بهداشت فردی و محیط خوبی هم برخوردار نیستند. در نظر بگیرید در طول این ماه هرکدام ما چقدر هزینه اقلام بهداشتی کردیم، آیا آنان توان چنین هزینهای را دارند؟ طبیعتا مشکلات اقشار ضعیف جامعه به مراتب بیشتر از دیگر اقشار جامعه است.
سرکار رفتن از سرناچاری
موسویچلک درباره مردمی که با علم خطر ابتلا باز هم سرکار میروند گفت: افرادی که با وجود هشدارها به سرکار میروند چارهای ندارند. آنان نیاز شدید به پول دارند. بعضا افراد کارتنخواب، کودکان زبالهگرد و کار یا زنان آسیبدیده اجتماعی همچنان به دور از هشدارهای وزارت بهداشت کار خود را انجام میدهند. با توجه به اینکه سرعت شیوع این ویروس بسیار زیاد است، امکان دارد این افراد کارهای پیشگیرانه بیماری را رعایت نکنند با توجه به اینکه این افراد در سطح شهر پراکندهاند و در افزایش افراد مبتلا نقش بسزایی دارند. گرچه مشکل اصلی آنها فقر است.
فروپاشی اقتصاد
رییس مددکاری اجتماعی ایران درباره برگشت اقتصاد مردم به روال قبلی گفت: در این برهه نمیتوان زمان مشخصی را اعلام کرد اما قطعا در کوتاهمدت هیچ اتفاق خوبی برای اقتصاد رخ نمیدهد. بخشی از اقتصاد ما مربوط به بیرون از مرزهاست. در همین سالهای اخیر تحریم به اندازه کافی تاثیر مخرب خود را بر حوزه اقتصاد گذاشته است. حال این وضعیت به مراتب کار را سختتر کرده است. بخشی از درآمد ایران از توریست و صادرات کالا بود که عملا تمامی این موارد تحتالشعاع بیماری قرار گرفته است. حال وای به حال مشاغل کوچک، بنابراین قشر ضعیف از لحاظ اجتماعی و اقتصادی ضربه مهلکی خواهند خورد.
تنها راهکار
موسویچلک درباره راهکار دولت گفت: دولت در گام اول باید سیاستهای حمایتی برای حوزه اقتصاد کلان و خرد در نظر بگیرد. گام دوم تقویت سازمانهای اجتماعی است. گرچه بنده به شخصه موافق بزرگتر شدن این سازمانها نیستم ولی با توجه به فضای موجود جامعه پشتوانه مردمی هم برای خروج از این شرایط نمیتواند محکم باشد. به همین دلیل حمایت از سازمانهای اجتماعی میتواند یکی از راهکارهای عبور از این بحران باشد. گام سوم سیاستهای تشویقی برای ایفای مسوولیت اجتماعی برای بنگاهها و شرکتهاست که آن هم مستلزم اقتصاد پویای آنان است. برداشت بنده این است که سال آینده مشکلات ما در حوزههای اقتصادی و اجتماعی نسبت به امسال بیشتر خواهد شد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد