17 - 12 - 2019
چراغ سبز در تقاطع پاریس
ترامپ: نهایتا با ایران به توافق میرسیم
ماکرون: از روحانی خواستم با ترامپ ملاقات کند
«جهانصنعت»- محمدجواد ظریف قبل از آغاز تور آسیایی خود دعوت همتای فرانسوی خود را اجابت کرد و سری به محل برگزاری نشست گروه ۷ زد؛ حضوری که حرف و حدیثهای زیادی به همراه داشت. طبق اولین گفتههای مقامات آمریکایی سفر ظریف مخفیانه، بدون اطلاع و غافلگیرانه صورت گرفته اما بعد از ترک ایران، ترامپ مدعی شد که حضور وزیر امور خارجه ایران در محل نشست با تایید شخص او بوده است. فارغ از این اظهارات میتوان به نتیجه نشست امیدوار بود. آنطور که از سخنان مقامهای ارشد آمریکایی و اروپایی برمیآید اعضا در نشست گروه ۷ توانستهاند به دستاوردهای ملموسی در پرونده ایران برسند. گواه این مدعا انتخاب فرانسه برای انتقال پیام به ایران است؛ کشوری که تمام تلاشش را برای حل بحران توافق هستهای میکند. در این راستا لحظه آخر از محمدجواد ظریف دعوت میکنند تا با یارکشی دیپلماسی و همراه کردن آلمان و انگلیس وزنه پیشنهاد فرانسوی را به نفع برجام سنگینتر کنند. از این رو ظریف در حاشیه این نشست با اعضای برجامی یعنی دو مقام فرانسوی و انگلیسی و آلمانی دیدار میکند تا نظر آنان را به خود جلب کند. ظاهرا دیپلماسی فرانسه و ایران حکایت از کاهش تنش میان تهران و واشنگتن و همچنین جلوگیری از گام سوم برای کاهش تعهدات برجامی است. این روزها ماکرون به دنبال آن است که ترامپ را مجاب کند معافیتهای نفتی ایران را برای تعداد معدودی از کشورها تمدید کند. گفته میشود ژاپن، کرهجنوبی، ترکیه، چین و تعدادی از کشورهای اتحادیه اروپا (احتمالا فرانسه، یونان، ایتالیا و اسپانیا) به دنبال دریافت این معافیت هستند. همچنین طرف فرانسوی پیشنهاد داده است در طول مدت مذاکرات خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری برای ایران در نظر گرفته شود و در چارچوب سازوکار موسوم به اینستکس ایران بتواند نیازهای خود را در زمینههای کالاهای غیرتحریمی از جمله مواد اولیه، غذا و دارو تامین کند. فرانسه پیشنهاد داده بود ۸ تا ۱۰ میلیارد دلار از این صندوق را خود تامین کند و مابقی این مبلغ را کشورهای اروپایی تامین خواهند کرد.در این میان نقش دیپلماتیک ایران نیز پررنگ است. تور اروپایی و آسیایی ظریف و سفر تیم وزارت امور خارجه به فنلاند، سوئد، نروژ و برگشت غیرمنتظره به فرانسه و دیدار دوباره با مقامهای فرانسوی همه و همه نشان از تلاش ایران برای کاهش تنش و پیدا کردن راهحل و یا مانع برای ورود به مرحله سوم کاهش تعهدات هستهای است؛ موضوعی که طبق توافق قبلی در ظاهر مورد پذیرش دولت است اما در این مدت تمام ابزارها برای توقف کاهش تعهدات هستهای توسط مقامات دولتی به کار گرفته شده است تا شاید اروپا به تعهداتش و اجرای اینستکس عمل کند. البته در این میان اروپا قادر به حفظ عملی توافق هستهای نبود ولی اکنون با میانجیگری برخی کشورها از جمله فرانسه و حمایت روسیه و چین از برجام میتوان امیدوار ماند که توافق هستهای که دستاورد چندین ساله دولت تدبیر و امید است با نرمش واشنگتن نسبت به ایران از دست نرود.در نتیجه تلاشهای فرانسه به برگزاری نشست خبری میان ترامپ و ماکرون منجر شد؛ نشستی که حاوی پیامهای مثبت برای تهران بود.ماکرون در کنفرانس دو نفره با ترامپ گفت: با ترامپ به توافق رسیدیم که ایران باید به تعهدات هستهای پایبند باشد. ایران نباید به سلاح هستهای دست پیدا کند و نباید ثبات منطقه را تهدید کند. ماکرون اضافه کرد: از ظریف خواستم به فرانسه بیاید تا به طرح نقشه کاری برای پیشرفت در پرونده ایران برسیم.وی گفت: دیروز در تماس تلفنی از رییسجمهوری ایران خواستم با دونالد ترامپ دیدار کند.رییس جمهور فرانسه افزود: فکر میکنم گفتوگوهای ما برای اطمینان از دست پیدا نکردن ایران به سلاح اتمی موثر بوده است.وی گفت: ما امیدواریم قوانین حکمفرما بر تجارت جهانی تغییر کند تا به هیچ طرفی ظلم نشود. البته همه ما در این نشست به دلیل معضلات عمده در زمینه تجاری کمی عصبی بودیم.
ماکرون گفت: من به روحانی گفتم اگر با ترامپ ملاقات کند به توافق میرسیم، بنابراین امیدوارم بتوانیم در هفتههای آینده بین ترامپ و روحانی و خودم ملاقاتی داشته باشیم. در هفتههای گذشته پیامهای زیادی رد و بدل شده. میخواهم محتاط باشم ولی فکر کنم به راهحل مناسبی برسیم.
اما ترامپ در نشست مشترک با ماکرون تاکید کرد: ایران توان بسیار زیادی دارد و ما خواهان تغییر نظام در ایران نیستیم. وی تاکید کرد: ایران میتواند یک کشور بزرگ شود اما بدون تسلیحات هستهای. رییس جمهور آمریکا گفت: اگر شرایط مناسب باشد من موافقم که با رییسجمهوری ایران دیدار کنم.وی خاطرنشان کرد: ماکرون به من گفته بود چه کسی (ظریف) قرار است به نشست سران گروه ۷ بیاید.ترامپ در پایان گفت احساس مثبتی نسبت به ایران دارد. و در نهایت با چین و ایران به توافقی منصفانه خواهد رسید.از مذاکرات و نشست خبری ترامپ و ماکرون این طور برمیآید که پیشنهاد فرانسه برای کاهش تنش تهران و واشنگتن موثر بوده است؛ پیشنهادی که قرار است آمریکا در ازای توقف اقدامات بیشتر از سوی ایران برای کاستن از تعهدات برجامی، اعمال تحریمهای بیشتر را به منظور آغاز گفتوگوها متوقف کند.
و این نتیجه تلاشهای امانوئل ماکرون، رییسجمهور فرانسه است که قصد دارد رهبری تلاشهای اروپا برای نجات توافق هستهای برجام را بر عهده گیرد.باید تاکید داشت امانوئل ماکرون چهار گفتوگو با دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا و دو گفتوگو با حسن روحانی، رییسجمهور ایران در خصوص برجام داشته است. البته هنوز مشخص نیست ماکرون و اتحادیه اروپا بتوانند پیشرفتی در رسیدن به هدف خود برای حفظ برجام داشته باشند. تلاش قبلی ماکرون برای جلوگیری از خروج آمریکا از این توافق هستهای به شکست منجر شد. باید دید نتیجه تلاشهای ماکرون به کجا خواهد رسید و آیا واشنگتن پیشنهاد جدید فرانسه را میپذیرد یا نه.آنچه تاکید ایران درباره برجام بوده و هست عدم مذاکره در خصوص توافق هستهای است. ضمن اینکه دغدغه آمریکا نزدیک شدن به پایان تحریم تسلیحاتی ایران است. اینکه تلاش فرانسه و ایران چقدر جواب داده و به کجا رسیده بهطور دقیق مشخص نیست. رییسجمهور دیروز اعلام کرد که درباره نتیجه سفر ظریف به فرانسه جلسهای داشتند. شاید بعد از پایان تور آسیایی ظریف جزئیاتی از نتایج مذاکرات تیم وزارت امور خارجه منتشر شود چرا که زمان زیادی به اجرایی شدن مرحله سوم کاهش تعهدات هستهای نمانده و ایران تاکید کرده که این تاریخ عقب نمیافتد مگر آنکه تحرک و اقدامی از جانب اروپا دیده شود.اما سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران جمعه گذشته اعلام کرد محمدجواد ظریف در راستای پیگیری و اجرای دیپلماسی فعال و متوازن جمهوری اسلامی ایران از یکشنبه سوم شهریور در صدر هیاتی به چین، ژاپن و مالزی در شرق آسیا سفر خواهد کرد. اما با توجه به سفر دوباره ظریف به فرانسه، وی بامداد دیروز راهی پکن شد. ظریف عصر یکشنبه به بیاریتس محل برگزاری نشست سران گروه ۷ رفت و در آنجا با امانوئل ماکرون رییسجمهوری فرانسه و ژان ایو لودریان وزیر خارجه آن کشور و نمایندگانی از آلمان و انگلیس ملاقات کرد. ظریف پس از این دیدارها در صفحه شخصی خود در توئیتر اعلام کرد: دیپلماسی فعال ایران در راستای تحقق تعامل سازنده ادامه مییابد. وی افزود: پس از گفتوگوهای گسترده با ژان ایو لودریان و وزیر دارایی فرانسه با امانوئل ماکرون در حاشیه نشست گروه ۷ دیدار کردم. پس از آن جلسه توجیهی مشترکی با انگلیس و آلمان داشتم. ظریف در بخش دیگری از توئیت خود نوشت: راه پیش رو دشوار است اما ارزش امتحان کردن دارد.
وزیر امور خارجه ایران همچنین در پیامی در صفحه توئیتر خود نوشت: «بعد از توقف در تهران به دنبال بازگشت از بیاریتس به منظور تغییر دادن هواپیما، وارد پکن شدم. روزهای مهمی پیش روست: اینجا من نقشه راه ۲۵ ساله به منظور اجرای مشارکت استراتژیک جامعمان (با چین) و کمک فعالانه به طرح جاده و کمربند را ارائه خواهم کرد. ژاپن و مالزی مقصد بعدی سفرم هستند.» رییس دستگاه دیپلماسی در ادامه با تشریح سفر چند ساعتهاش به بیاریتس فرانسه در حاشیه برگزاری اجلاس گروه ۷ گفت: سفر به بیاریتس با دعوت وزیر خارجه فرانسه برای ادامه مشورتهایی که در هفتههای گذشته بین روسایجمهور ایران و فرانسه صورت گرفته بود و همچنین گفتوگویی که روز جمعه گذشته در پاریس با رییسجمهور فرانسه و وزیر خارجه این کشور داشتم و موضوعاتی را بررسی کرده بودیم، انجام شد. وی ادامه داد: نیاز بود در یک دور دیگر، برخی نکاتی که لازم به توضیح و مذاکره بیشتر بود مورد بحث قرار گیرد، مخصوصا درباره مسائل بانکی و نفت که بین متخصصان ما بررسی شد و این کار در یک مذاکره فشرده انجام شد. ظریف گفت: ما چهار ساعت در بیاریتس بودیم و تمام این مدت را با وزیر خارجه و وزیر دارایی فرانسه گفتوگو کردیم و ساعت آخر هم با آقای ماکرون رییسجمهور فرانسه گفتوگو کردیم. وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه اظهار کرد: همچنین در این سفر فرصتی پیش آمد تا آخرین تحولات و هماهنگیها را با مشاور نخستوزیر انگلیس و مشاور صدراعظم آلمان به عنوان سایر اعضای سه کشور اروپایی مرور کنیم. امیدواریم این گفتوگوها برای اجرای تعهدات اروپاییها در مورد برجام موثر باشد و آنها توان این را پیدا کنند که تعهداتشان را اجرایی کنند.
دیدار ظریف با همتای چینی
حضور وزیر امور خارجه ایران در پکن برای سومین بار در شش ماه گذشته نشان از اهمیت بسیار بالای چین در سیاست خارجی تهران دارد چرا که چین مهمترین شریک تجاری ایران محسوب میشود و مهمتر از همه از اعضای توافق هستهای است. پکن در این مدت با وجود خروج آمریکا از برجام از حمایتهای خود از این توافق دریغ نکرده و همواره طرفهای دیگر را به اجرای تعهداتشان فراخوانده است.در راستای تداوم این حمایت در شرایطی که میتوان به واسطه فرانسه به تغییر نگاه آمریکا نسبت به ایران امیدوار بود محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران عصر دیروز به وقت محلی در پکن با وانگ یی وزیر خارجه جمهوری خلق چین دیدار و در خصوص مهمترین مسائل دوجانبه، منطقهای و بینالمللی گفتوگو و تبادل نظر کرد. طرفین در این دیدار ضمن تاکید بر روابط تاریخی و راهبردی دو کشور بر توسعه و تعمیق آن در حوزههای سیاسی، اقتصادی، تجاری، فرهنگی و انرژی و سایر زمینههای مورد علاقه تاکید کردند. وزیر خارجه چین در این دیدار برجام را دستاورد مهم دیپلماسی و نماد چندجانبهگرایی توصیف کرد و با رد هر گونه یکجانبهگرایی، عزم چین را برای همکاری با ایران و جامعه جهانی برای حفظ این دستاورد مهم بینالمللی یادآور شد. وانگ یی با اشاره به سومین سفر ظریف به چین در یک سال گذشته گفت این سفرها بیانگر اهمیت روابط دو کشور و تحرک دیپلماسی در میان چین و ایران است. او گفت در این دیدار ضمن بررسی مسائل دوجانبه، منطقهای و بینالمللی میتوانیم در مورد عرصههای همکاری مشترک دو کشور طوری برنامهریزی کنیم که چین و ایران بتوانند به رشد و توسعه خود ادامه دهند.
وزیر امور خارجه ایران هم در این دیدار گفت بیتوجهی به قوانین بینالمللی و تحقیر حقوق بینالملل افزایش یافته است. به همین دلیل نیاز است دو کشور ایران و چین به عنوان دوستانی قدیمی با یکدیگر همکاری بیشتری داشته باشند. ظریف بخشهای اقتصادی و فرهنگی را مهمترین حوزههای همکاری دو کشور عنوان کرد و گفت: چین و ایران میتوانند در زمینههای علمی، نوآوری و فناوری، اقتصادی، تجاری و مسائل امنیتی با یکدیگر همکاری کنند. وی با اشاره به روابط دوستانه، دیرینه و نزدیک دو کشور گفت چین و ایران نه تنها در حوزههای دوجانبه بلکه در سازمانهای بینالمللی و منطقهای هم همکاری خوبی با یکدیگر دارند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد