13 - 06 - 2022
پولی در کار نیست
گروه بازرگانی- اکنون دیگر حتی وزرا هم نگران رکودی هستند که بر اقتصاد ایران حاکم شده و بر این باورند که حتی اگر رونق اقتصادی، به افزایش اندک تورم هم بینجامد، باز بهتر از این است که رکود تبدیل به بحران شود. بر همین اساس چندی پیش چهار وزیر اقتصاد، صنعت، کار و دفاع در رابطه با بحرانی بودن وضعیت اقتصادی کشور به رییسجمهور نامهای مشترک نوشتند و خواستار راهحلی در زمینه مشکلات اقتصادی کشور شدهاند.
اما در این میان نکات قابل تاملی در رابطه با علنی کردن این نامه وجود دارد که برخی کارشناسان به آن اشاره کردهاند. از یکسو این نامه گذشته از آنکه بخواهد معضلات اقتصاد را نمایان کند، نشان از ناهماهنگ بودن تیم اقتصادی کابینه دولت است.
از سوی دیگر این موضوع که علی طیب نیا بهعنوان متولی اقتصاد کشور هم یکی از افراد گلایهمند در این نامه بوده، تاملبرانگیز است چراکه وزیر اقتصاد که خود مسوول پیشگیری از مشکلات اقتصادی موجود در جامعه است و باید عوامل منجر شده به رکود و مشکلات مردم را بررسی کند و خود راهکارهای حل بحران اقتصاد را به دولت ارایه دهد، حالا خودش خواستار راه چاره شده است
برخی کارشناسان بر این باورند که نوشتن این نامه کاری غیرحرفهای بوده چرا که شائبه ضعف مدیریت اقتصادی و ناهماهنگ بودن هیات دولت را تقویت میکند. اگرچه میتوان این موضوع را هم در نظر گرفت که شاید هدف این وزرا از علنی کردن این نامه، دادن هشدار به مجلس برای سرعت بیشتر در رای مثبت آوردن موضوع برجام و در نهایت پایان اوضاع رکود اقتصادی باشد.
البته وزیر امور اقتصادی و دارایی با بیان اینکه در سه ماه گذشته بسته جدید مقابله با رکود توسط تیم اقتصادی دولت تهیه شده، گفته است رییسجمهور این هفته این بسته جدید را ابلاغ خواهد کرد.
به هر حال تاکنون دولت از کنترل تورم احساس موفقیت کرده اما برخی معتقدند سیاست مربوط به کنترل تورم باعث ایجاد رکود در بازار شده و اوضاع کشور و مردم را به کلی به هم ریخته است. در این میان با توجه به مسایل گفتهشده و اوضاع نابسامان اقتصاد به نظر میرسد کابینه دولت هم تصمیمات جزیرهای در رابطه با اقتصاد کشور میگیرند. برخی از روش فعلی کنترل تورم راضی و خواستار پابرجا بودن شرایط فعلی هستند در حالی که برخی از اعمال این سیاست ناراضیاند و عقیده دارند رکود باید به سرعت برطرف شود.
گذشته از مسایل یادشده، اوضاع رکود در بازار مسکن، خودرو، لوازم خانگی، خوراک و پوشاک و… به دلیل وضعیت معیشتی مردم که به سختی پیش میرود، نشان میدهد که باید هرچه سریعتر برای حل رکود راه چارهای اندیشیده شود که علاوه بر استفاده از تمام منابع موجود در جامعه، یک بازنگری اقتصادی هم انجام شود تا بتواند رکود را به کلی مهار کند.
در حال حاضر بسیاری از کارخانجات و تولیدکنندگان، مواد اولیه و ماشینآلات مورد نیاز خود را از خارج از کشور تامین میکنند اما به دلیل نوسان نرخ ارز و افزایش نرخ دلار، انجام این کار برای آنها به صرفه نیست چراکه هزینه تمامشده برای آنها خیلی بیشتر از هزینههای تامین مواد اولیه میشود. بنابراین این واحدهای تولیدی مجبور به تعطیلی میشوند. در نتیجه علاوه بر اینکه در کشور بیکاری و نبود اشتغال بیداد میکند، افراد شاغل به کار هم بیکار میشوند. این موضوعات باعث میشود در نهایت تولیدات کشور برای صادرات کاهش یابد و با افت صادرات مواجه شویم در حالی که واردات اجناس قاچاق به کشور نیز افزایش پیدا کند.
وقتی تامین مواد اولیه و هزینههای تمامشده برای تولیدکننده گران درآید، دو راه پیش روی او میماند؛ یکی تعطیلی واحد تولیدی و دیگری کاهش تنوع و کیفیت کالا و افزایش قیمت برای مصرفکننده.
از طرف دیگر زمانی که شغلی وجود ندارد، جیب مردم خالی از پول میشود و در تامین کالاهای مورد نیاز خود با مشکل مواجه میشوند و نهایتا این موضوع منجر به رکود در بازار میگردد. در این میان راه جولان دادن برای قاچاقچیها و فروش اجناس بیکیفیت و ارزان خارجی باز میشود چراکه مردم برای تامین نیازهای روزانه خود، ناگزیر به سمت اجناس ارزان کشیده میشوند. در نهایت علاوه بر افت صادرات، افزایش واردات آن هم به صورت قاچاق افزایش پیدا میکند. اکنون بسیاری از بنگاههای اقتصادی با کاهش نقدینگی مواجه شدهاند بنابراین خواستار تغییر سیاستهای اقتصادی دولت و کمک بیشتر بانکها هستند.
همه مطالب گفته شده نشان از اوضاع نامساعد اقتصادی و تبدیل رکود به بحران در جامعه است به طوری که وقتی قیمتها برای تولیدکنندگان گران تمام میشود، آنها مجبورند برای تامین هزینههای روزانه خود، از جیب مصرفکننده مایه بگذارند که در جیب مصرفکننده هم با توجه به هزینههای طاقتفرسای امروزی، پولی باقی نمانده است. بر همین اساس بسیاری از بازاریان بر این باور هستند که رکود، بازار را به تعطیلی کشانده است.
پیشبینی بسیاری از کارشناسان و اعضای اتاق بازرگانی این است که زمستان سخت اقتصادی در پیش داریم و آثار مثبت لغو تحریمها به زودی باعث رفع مشکلات نمیشود. پس باید متولیان اوضاع اقتصادی کشور، خیلی سریع به فکر راه چاره باشند زیرا اگر اوضاع به همین صورت ادامه پیدا کند، نهتنها اقشار ضعیف نابود میشوند بلکه کارخانجات و واحدهای تولیدی مهم کشور هم به ورشکستی کشیده میشوند و اوضاع تجارت داخلی و خارجی کشور هم بیش از پیش مختل میشود.
برداشته شدن تحریمها در بهار و تابستان آینده
در همین رابطه مسعود دانشمند، رییس اتاق بازرگانی ایران و امارات در رابطه با وضعیت بحرانی اقتصاد به «جهانصنعت» گفت: هماکنون همه شواهد موجود در جامعه همچون نزول بورس، کاهش سهام کارخانجات، نبودن اشتغال و بیکاری، تعطیلی بسیاری از واحدهای صنفی و منفی شدن رشد اقتصادی همگی بیانگر بحران در اقتصاد جامعه و رکود شدید در بازار است.
وی گفت: کاهش سهام کارخانهها نشان از این دارد که تولیدکنندگان با مشکل رکود و تامین مواد اولیه مواجه هستند و ضرر و زیان میدهند. حتی بسیاری از این واحدهای تولیدی در حال تعطیلی هستند یا به کل تعطیل شدهاند.
دانشمند خاطرنشان کرد: وقتی شرایط اقتصاد به گونهای است که بنگاههای تولیدی به جای رونق و افزایش پیدا کردن و در نهایت ایجاد اشتغال برای مردم، با تعطیلی مواجه میشوند، نمیتوان انتظار داشت که رکود از بین برود چراکه وقتی اشتغال وجود ندارد، مردم با کاهش قدرت خرید مواجه شده و در نهایت رکود در بازار حاکم میشود و اوضاع اقتصادی تولیدکنندگان و عرضهکنندگان کالا هم به هم میریزد.
وی افزود: اقتصاد ایران در حال حاضر بیمار است و دولت باید به سرعت راهکار اجرایی و انجام شدنی در این زمینه ارایه دهد چراکه اگر شرایط به همین روش ادامه پیدا کند، نهتنها بازار و کارخانخات تعطیل میشوند بلکه اقشار ضعیف جامعه به دلیل نبودن شغل و ناتوانی در تامین هزینهها آسیب فراوانی میبینند.
رییس اتاق بازرگانی ایران و امارات گفت: وزرای کابینه رییسجمهور نسبت به تبدیل رکود به بحران هشدار دادهاند اما شریط کنونی اقتصاد بیانگر این است که بحران اتفاق افتاده است و فقط باید تدبیرهای درست و هماهنگی سنجیده شود تا اوضاع بحران از شرایط فعلی وخیمتر نشود.
وی خاطرنشان کرد: علاوه بر تدابیری که کابینه اقتصادی دولت باید به زودی بسنجد، تفاهم با آمریکا و کشورهای دیگر، برداشته شدن تحریمهای بانکی و برگشتن پولهای بلوکه شده به کشور میتواند برای حل بحران رکود کمک بسزایی باشد.
دانشمند گفت: به نظر میرسد نخستین آثار برداشته شدن تحریمها به صورت کامل و برگشتن پولهای بلوکه شده به کشور در بهار و تابستان سال آینده اتفاق بیفتد و نمیتوان امسال به برگشت این پولها برای حل بحران رکود امیدوار بود بنابراین باید به زودی تصمیم گیرندگان در بخش اقتصاد، راهحلهایی برای این موضوع بسنجند.
عضو اتاق بازرگانی در زمینه برگشت پولهای بلوکه شده به کشور گفت: این پولها باید در زمینههای مناسب سرمایهگذاری شود تا راهگشا باشد.
وی گفت: سرمایهگذاری این پولهای بازگشته شده به کشور بهتر است که در راستای فعال کردن واحدهای تولیدی هزینه شود و رونق در بازار ایجاد کند. وقتی واحدهای تولیدی بتوانند مواد اولیه خود را از خارج تامین کنند و با ضرر و زیان مواجه نشوند، کالاهای باکیفیتتر، متنوعتر و با قیمت مناسبتر تولید میکنند و علاوه بر رونق در بازار تولید داخل، صادرات هم با رشد مواجه میشود.
وی در رابطه با سرمایهگذاری پولهای برگشته به کشور در زیرساختهای عمرانی گفت: سرمایهگذاری در زیرساختهای عمرانی خوب است اما زمانبر خواهد بود و به زودی در راهگشایی مشکلات اقتصادی کمک نخواهد کرد.
دانشمند افزود: تاکنون شاهد رکود در بازارهای مختلف همچون مسکن، خودرو، پوشاک، لوازم خانگی، میوه، مواد غذایی و… بودهایم اما با توجه به پیشبینیهای انجام شده، در روزهای باقیمانده امسال هم از لحاظ اقتصادی با مشکل مواجه هستیم. همچنین مردم در تامین هزینههای خود همچنان با مشکل روبهرو خواهند بود که امیدواریم تدابیر راهگشایی انجام شود و تا پایان سال و حداقل در روزهای منتهی به عید سال آینده، برخی از مشکلات معیشتی و تامین هزینههای مردم با بهبود مواجه شود و بازار و کارخانجات تولیدی به رونق بیفتند.
تقویت سیستمهای مالیاتی
محمدحسین برخوردار، عضو اتاق بازرگانی تهران نیز در رابطه با رکود و سیاستهای کنترلی دولت به «جهانصنعت» گفت: در حال حاضر درست است که دولت توانسته در پایین آوردن نرخ تورم موفق باشد اما در شرایطی که بازار با رکود مواجه است و خریداری وجود ندارد، نمیتوان از پایین آمدن نرخ تورم و در نهایت تبدیل آن به شرایط بحرانی رکود، رضایت داشت.
وی گفت: هماکنون با توجه به اینکه توافقات اولیه ۱+۵ انجام شده اما تحریمهای بانکی و سوئیفت برداشته نشده همچنین پولهای بلوکه شده نیز به کشور باز
نگشته است.
عضو اتاق بازرگانی افزود: یکی از راههای حل مشکلات اقتصادی از طرف دولت این است که فضا را فراهم کند تا به زودی تحریمهای بانکی نیز برداشته شود و در نهایت پولهای بلوکه شده به کشور بازگردد و آن پولها در زیرساختهای عمرانی همچون راه و ترابری، بنادر و جادهها، آب، نفت، گاز، پتروشیمی و… سرمایهگذاری شود تا کشور در این زمینهها با پیشرفت مواجه شود چراکه در نهایت تحقق این امر باعث بهبود وضعیت رکود و مشکلات اقتصادی خواهد شد.
برخوردار خاطرنشان کرد: اگرچه به دلیل کاهش قیمت نفت، پولی در دست دولت نیست تا بتواند آن را تزریق کند اما قرار است تا دو ماه دیگر نتایج مثبت پساتحریم به ما رو کند و موانع بانکی برطرف شود.
وی در ادامه گفت: با حل شدن موانع بانکی و برگشت پولها به کشور و همچنین سرمایهگذاری درست در زیرساختهای عمرانی میتوان گفت به مرور زمان و به آرامی حال بد شرایط اقتصادی با التیام روبهرو خواهد شد.
مدیرعامل شرکت دخانیات گفت: به تازگی اگرچه برخی از اعضای اتاق بازرگانی از تشکیل تیمهای اقتصادی ظرف مدت کوتاهی خبر دادهاند اما نظر بنده راجع به تشکیل این تیمها این است که این موضوع نباید در حد شعار باشد و این تیمهای اقتصادی باید با توجه به منابعی که در کشور وجود دارد، راهکارهای عملیاتی ارایه دهند که اجرایی باشد و فقط در حد شعار باقی نماند.
محمدحسین برخوردار افزود: با توجه به رکودی که در اقتصاد کشور به وجود آمده است، اوضاع معیشتی مردم در زمستان امسال نیز سخت خواهد بود. از همین رو باید دولت در سیستمهای مالیاتی خود تغییراتی به وجود آورده و آنها را قوی کند.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر متاسفانه قشر سطح متوسط در جامعه از بین رفته است و بخش عظیمی از جمعیت کشور شامل گروه کارگر و کارمند هستند که از حقوقهای پایینی برخوردارند در حالی که بخش دیگری از جامعه، حقوقهای بسیار بالایی دارند.
برخوردار گفت: یکی از راهکارهای حل مشکلات معیشتی اقشار ضعیف جامعه، ایجاد نرمافزارهای قدرتمند مالیاتی توسط دولت است تا علاوه بر شناسایی نوع درآمدها، مالیات به درستی از قشر پردرآمد که حقوقهای آنچنانی دارند، گرفته شود و در عوض، این مالیاتها به بودجههای عمرانی و آموزشوپرورش اختصاص داده شود تا علاوه بر حل مشکلات اقتصادی، اوضاع معیشت و قدرت خرید مردم نیز با بهبود مواجه شود و مردم و دولت از اثرات خوب آن بهره ببرند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد