29 - 11 - 2019
مجلس به داد کودکان رسید
گروه جامعه- آزار نوعی آسیب است که ناشی از رفتار و برخورد ظالمانه است. از این رو، کودکآزاری نوعی صدمه رساندن ظالمانه به کودک است. فرهنگ آکسفورد در تعریف کودکآزاری مینویسد: «رفتاری ستمگرانه با کودک – به عنوان مثال – از سوی بزرگسالان که دربرگیرنده اعمال جنسی و جنایی میشود.» ماده دوم قانون حمایت از کودکان و نوجوانان(مصوب ۱۳۸۱) در تعریف گونهای از کودکآزاری میگوید: «هر نوع اذیت و آزار کودکان و نوجوانان که موجب شود به آنان صدمه جسمانی یا روانی و اخلاقی وارد شود و سلامت جسم یا روان آنان را به مخاطره اندازد، ممنوع است.» مجلس شورای اسلامی اما این بار فریاد کودکان را شنیده و قانونی حمایتی از کودکان در برابر والدین را تصویب کرده است.
کودکآزاری، عبارت است از هر گونه فعل یا ترک فعلی که باعث آزار روحی و جسمی و ایجاد آثار ماندگار در وجود یک طفل شود، که برخی از این آثار میتواند به صورت مخفی باشد و لذا ممانعت از حاضر شدن در کلاس درس، محروم کردن او از غذا، حبس در حمام یا زیرزمین، اشکال مختلف کودکآزاری است. در تعریف مناسبی از این پدیده میتوان گفت: کودکآزاری عبارت است از هرگونه صدمه و آزار جسمی، روحی و یا اخلاقی کودکان یا نوجوانان که برخلاف قانون بوده و سلامت جسمانی یا روانی ایشان را به خطر اندازد.
اگر والدین، فرزندان را خارج از عرف تنبیه کنند، باید مورد مجازات قرار گیرند
دکتر نجفیتوانا با اشاره به ماده ۲۲۰ قانون مجازات اسلامی چندی پیش اعلام کرده بود، پذیرفتن این حق که والدین به هر شکلی توانایی تنبیه فرزندان خود را دارند، قبول ضرب و جرح و قتل فرزندان توسط والدین را به دنبال دارد و کشور ما جزو معدود کشورهایی است که چنین حقی را برای پدر قائل شده است.
وی با یادآوری کنوانسیونهای جهانی از جمله حقوق مدنی، سیاسی، حقوق کودک که کشور ما آنها را پذیرفته گفت: بر این اساس موظفیم مقرراتی مطابق با مقررات جهانی داشته باشیم.
این حقوقدان در ادامه حذف ماده ۲۲۰ قانون مجازات اسلامی را پیشنهاد کرد و افزود: اگر والدین، فرزندان را خارج از عرف تنبیه کنند، باید مورد مجازات قرار گیرند.
وی سلب حضانت از والدین، درج نام آنها در رسانهها و جریمه را از جمله راهکارهایی برای تنبیه والدین کودکآزار عنوان و تصریح کرد: با به صدا درآمدن زنگ خطر در جامعه نسبت به پدران و مادران ناصالحی که مشکلات زندگی را بر فرزندان بیگناه خود تحمیل میکنند، اقدامات لازم برای پیشگیری از چنین مواردی انجام میشود.
این متخصص حقوق کیفری اطفال با اشاره به حادثه اخیر که در آن مردی دو فرزندش را به قتل رسانده بود، گفت: چنین افرادی دارای تعادل روحی و روانی نیستند و وقوع چنین جرائمی از یک انسان سالم و دارای سلامت روانی غیرممکن است. در صورت محاکمه این فرد و محکومیت او به قصاص، این مجازات تنها به دلیل قتل دو مرد و زن بالغی است که صورت گرفته و عملا قتل فرزندان توسط پدر مانند بسیاری از پروندههای دیگر مورد بیمهری قرار میگیرد و در این مورد حقوق کودکان پایمال میشود.
کودکآزاری از نگاه حقوق بینالمللی
اعلامیه جهانی حقوق کودک (مصوب ۱۹۵۹) در قسمت ابتدایی اصل ۹ میگوید: «کودک باید در برابر هرگونه غفلت، ظلم، شقاوت و استثمار حمایت شود.» همچنین در ابتدای اصل ۶ مقرر میدارد: «کودک، جهت پرورش کامل و متعادل شخصیتاش نیاز به محبت و تفاهم دارد و باید حدالامکان تحت توجه و سرپرستی والدین خود، و به هر صورت در فضایی پرمحبت، در امنیت اخلاقی و مادی، پرورش یابد.»
لازم به ذکر است که ایران نیز در اسفندماه ۱۳۷۲ پیماننامه جهانی حقوق کودک را پذیرفت. بنابراین یکی از شرایط اساسی اجرای درست این پیماننامه، آشنایی همه افراد جامعه به ویژه مقامات مربوط به امور کودکان، والدین، سرپرستان کودک و البته خود او با این پیماننامه است. بر اساس ماده ۳ پیماننامه جهانی کودک، منافع عالیه کودک باید در هر اقدامی از سوی سرپرستان و والدین او مورد توجه قرار گیرد. بر اساس این ماده، دولتها نیز موظف شدهاند در صورت کوتاهی والدین نسبت به فرزندان، حمایتها و مراقبتهای لازم را از آنان انجام دهند.
بر اساس ماده ۱۹ این پیماننامه، کشورهای عضو باید جهت حمایت از کودکان در برابر خشونتهای جسمی و روانی و هرگونه آزار، بیتوجهی و سهلانگاری، اقدامات قانونی، اجتماعی و آموزشی لازم را به عمل آورند. البته دولتهای امضاکننده پیماننامه جهانی حقوق کودک نیز موظف شدهاند که اقدامات لازم برای محافظت از کودکان در برابر استفاده غیرمجاز از مواد مخدر، داروهای روانگردان و قاچاق این مواد را انجام دهند که ماده ۲۴ این پیماننامه در رابطه با مراقبتهای بهداشتی از کودکان میگوید: حکومتها، حق کودک برای داشتن سلامتی و استفاده از همه امکانات برای سلامت ماندن، بهبودی و درمان بیماری را به رسمیت میشناسند و تضمین میکنند که هیچ کودکی از این حق محروم نخواهد ماند. حکومتها برای تامین این حق کودک، اقدامهای مناسب را انجام میدهند، که از آن جمله میتوان این موارد را نام برد: تعداد مرگ و میر نوزادان و کودکان را کاهش میدهند. خدماتدرمانی سراسری برای کودکان را سازمان میدهند و از تامین نیازهای اولیه بهداشتی، اطمینان حاصل میکنند. البته حکومتها نیز به سلامتی مادر، قبل و بعد از زایمان توجه کرده و با بیماریها، کمبودها و یا بدی تغذیه مبارزه میکنند و در این رابطه امکان تهیه مواد غذایی و آب آشامیدنی سالم را با رعایت حفظ محیطزیست، فراهم مینمایند. به امر آموزش همه مردم و به ویژه کودکان و والدین توجه کرده و تلاش میکنند اهالی، اصول اولیه بهداشتی و بهزیستی را فرا گیرند. آنها مثلا با فواید شیر مادر، بهداشت شخصی، تمیز نگه داشتن محیطزیست و چگونگی پیشگیری از سوانح آشنا میشوند و در عمل هم از پشتیبانی حکومتها برخوردارند.
بر اساس قوانین بینالمللی حکومتها باید جهت مبارزه با خرافات و عادتهایی که برای سلامتی کودک زیانبخش هستند، اقدامات لازم و مناسب را انجام میدهند. «توجه به مفاد این ماده از سوی دولتها، موجب خواهد شد فقر اقتصادی خانوادهها منجر به کودکآزاری ناشی از غفلت نگردد.
چنان که توجه دولتها به ماده ۲۸ سبب ممانعت کودکان از تحصیلات حداقلی نخواهد شد.
نکته دیگری که باید با تحقق ماده ۲۹ – که والدین و افراد جامعه را موظف به توجه به شخصیت و شرایط عاطفی کودک نموده و در صورت جدا بودن والدین از یکدیگر به موجب ماده ۲۰ برای رعایت نیازمندیهای عاطفی، حکومت را موظف به حمایت از کودک نموده است – کودکآزاری عاطفی نیز کاهش خواهد یافت. این پیماننامه برای مقابله با کودکآزاری جنسی در ماده ۳۴ مقرر میدارد: «حکومتهای عضو پیمان، خود را موظف میدانند که کودک را در مقابل هرگونه استثمار سکسی و سوءاستفاده جنسی حمایت کنند. حکومتها برای این منظور دست به اقداماتی در سطح داخل و خارج از کشور میزنند. بر این اساس تلاش میشود کودکان به روابط جنسی غیرقانونی یا اجباری کشانده نشوند.»
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد