قیمت دلار با آمریکا و بی‌آمریکا

محمد‌صادق جنان‌صفت
سپهر سیاست در داخل ایران دیگر همانند دهه ۱۳۷۰ هم نیست که نشود درباره آمریکا چیزی گفت و چیزی نوشت. در هنگامه‌ای که مقام‌های سیاسی ایران با مقام‌های سیاسی آمریکا به‌طور پیدا و پنهان گفت‌وگو می‌کنند آشکار می‌شود که راه باز شده تا هر کس نکته‌ای به ذهنش می‌رسد را بگوید و نشان دهد راه باز شده است‌.

علی آقا‌محمدی عضو مجمع تشخیص مصلحت و سیاستمداری که گفته می‌شود به دفتر مقام معظم رهبری کشور نزدیک است در یک همایش صنعتی- اقتصادی گفته است‌‌: اگر ایران با آمریکا به توافق برسد قیمت هر دلار تا ۳۰ هزار تومان سقوط می‌کند و اگر به توافق نرسد قیمت دلار تا ۹۰ هزار تومان پرواز می‌کند» بدون چون و چرا سیاستمداری همچون آقامحمدی نیک می‌داند این داوری‌اش می‌تواند شهروندان و فعالان اقتصادی را به اندیشه وا دارد و آنها را هوادار گفت‌وگو و توافق با آمریکا کند. یک محاسبه ساده نشان می‌دهد اگر نظام سیاسی ایران به این نتیجه برسد که با آمریکا توافق نکند قیمت هر دلار سه برابر وضعیتی می‌شود که دو کشور به توافق برسند و این آرزوی بزرگ سیاست در ایران است که قیمت دلار سقوط و ارزش پول ملی پرواز کند و به این ترتیب قیمت انواع کالاها نیز تثبیت شده یا اینکه حتی کاهش‌های بزرگ را تجربه کنند. یادمان باشد که آقا‌محمدی کسی نیست که بدون دیدن گزارش‌های پرشماری که در اختیارش قرار می‌گیرند چنین داوری بزرگی را، آن هم در جمع صنعتگران و خبرنگاران، در میان بگذارد. اما سازوکاری که منجر به اتفاق پیش‌بینی‌شده می‌شود چگونه است‌؟ واقعیت این است که تورم فزاینده در ایران به دلیل کسری بودجه بزرگ ایران در سال‌های تازه‌سپری‌شده و پس از تحریم جدی صادرات نفت ایران و کاهش عرضه دلار و سایر ارزهای معتبر رخ داده و یکی از مفاد هر توافقی با آمریکا اولا این است که سدهای ساخته‌شده در راه صادرات نفت برداشته شود و دیگر اینکه راه‌های برگشت درآمدهای حاصل از صادرات نفت به داخل ایران باز شود و ایران بتواند از بازارهای سرمایه در دنیا استفاده کند. در این صورت است که کسری بودجه برطرف و تورم مهار می‌شود و قیمت دلار نیز به دلیل عرضه بیشتر و عادی روندی کاهنده در پیش می‌گیرد.
آنهایی که باور دارند دلار و آمریکا در ایران تاثیرگذار نیستند، بهتر است به منابع کارشناسی که به دست آقای آقا‌محمدی رسیده، دسترسی داشته باشند.