شناسایی تعارض منافع شرکت‌ها و سهامداران

«جهان‌صنعت»‌- بنیامین نجفی‌- موضوع عدم‌افشای اطلاعات از سوی شرکت‌های بزرگ ابعاد مختلف و پیچیده‌ای دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که همواره وجود نوعی تعارض منافع میان شرکت‌ها و سهامداران سبب می‌شود که تمامی اطلاعات به صورت شفاف در اختیار سهامداران قرار نگیرد. ضمن آنکه به دلیل برخی منافع، یکسری از شرکت‌ها تمایلی به ورود به بازار سرمایه و شفاف شدن داده‌های مالی‌شان ندارند. بر همگان آشکار است که بازار بورس نوسانات زیادی دارد. این نوسانات می‌تواند منجر به افزایش یا کاهش ارزش سهام شرکت شود. برخی از شرکت‌های بزرگ، تمایلی به پذیرش این ریسک ندارند و به همین دلیل از ورود به بورس خودداری می‌کنند. این شرکت‌ها معتقدند که نوسانات بازار می‌تواند منجر به کاهش ارزش سهام شرکت و ایجاد مشکلات مالی برای آن شود. بنابراین از ورود به بورس که منجر به پذیرش این ریسک می‌شود، خودداری می‌کنند.
شرکت‌های بزرگ برای حفظ رقابت و منافع خود اطلاعات خاصی را برای سهامداران خود منتشر نمی‌کنند. «جهان‌صنعت» در ادامه گزارش روز گذشته خود (چهارشنبه ۲۴ آبان) در گفت‌و‌گو با یک کارشناس ارشد بازار سرمایه زوایای جدیدی از این موضوع را مورد بررسی و واکاوی قرار داده است.
ترس شرکت‌ها از چیست؟
سهیلا نقی‌پور کارشناس ارشد بازار سرمایه در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» اظهار کرد: شرکت‌های بسیاری برای تامین مالی و کسب اعتبار در نزد سرمایه‌گذاران و سایر نهادها وارد بورس می‌شوند، اما در این بین شرکت‌های بزرگی هم هستند که تمایل چندانی برای ورود به این بازار ندارند.
او افزود: یکی از مهم‌ترین دلایلی که شرکت‌های بزرگ تمایلی به بورسی شدن ندارند، حفظ کنترل بر فعالیت‌های خود است. شرکت‌های بزرگ معمولا ساختار مدیریتی پیچیده‌ای دارند و تصمیم‌گیری‌های مهم در این شرکت‌ها معمولا توسط مدیران ارشد گرفته می‌شود. بورسی شدن می‌تواند این کنترل را کاهش دهد، چرا‌که سهامداران می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های شرکت دخالت کنند. به عنوان مثال، سهامداران ممکن است خواستار تغییراتی در ساختار مدیریتی شرکت یا سیاست‌های تجاری شرکت شوند. این تغییرات ممکن است با اهداف مدیران ارشد شرکت مغایرت داشته باشد و باعث افزایش تعارض منافع بین مدیران ارشد و ذینفعان و سهامداران شود.
نقی‌پور ادامه داد: ترس از شفافیت‌، نظارت‌های افراطی و مطالبه اطلاعات متعدد از سوی سازمان از دیگر دلایل مهم عدم تمایل ورود به بورس توسط شرکت‌های بزرگ است، چرا‌که شرکت باید ساختار حقوقی خود را به گونه‌ای اصلاح کند که مطابق با الزامات سازمان بورس و اوراق بهادار باشد. وجود همین قوانین و مقررات نظارتی و حقوقی و انضباطی متعدد و همچنین پیچیدگی‌های حسابداری و مالیاتی از جمله موارد مطالبات سازمان بورس است که مدیران شرکت‌های بزرگ را با دردسر مواجه خواهد کرد و در بسیاری از موارد باعث افشای ضعف‌های مدیریتی مدیران شرکت خواهد شد که این امر برای مدیران این شرکت‌ها به هیچ عنوان خوشایند نیست و باعث کاهش اعتبار کاری آنها می‌شود.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه اضافه کرد: شرکت‌های بزرگ ممکن است نگران حفظ حریم خصوصی خود هم باشند. بورسی شدن می‌تواند منجر به افشای اطلاعات محرمانه شرکت شود، چرا‌که شرکت‌ها باید گزارش‌های مرتبط با فعالیت خود را به‌طور منظم منتشر کنند. این اطلاعات می‌تواند شامل اطلاعات مالی، نحوه قراردادها، استراتژی‌های تجاری و اطلاعات مربوط به مشتریان و کارکنان شرکت باشد. افشای این اطلاعات می‌تواند به شرکت‌ها آسیب برساند و رقابت آنها را با سایر شرکت‌ها دشوارتر کند.
نقی‌پور تصریح کرد: نکته دیگر در مورد عدم تمایل ورود شرکت‌های بزرگ به بورس این است که برخی از آنها منابع مالی مورد نیاز خود را از طریق سایر منابع تامین می‌کنند و نیازی به ورود به بورس ندارند. به‌عنوان مثال، این شرکت‌ها ممکن است از طریق تسهیلات بانکی یا منابع مالی سایر نهادها، منابع مالی مورد نیاز خود را تامین کنند. در این صورت، ورود به بورس برای این شرکت‌ها صرفا هزینه‌‌بر خواهد بود و مزایای چندانی برای آنها نخواهد داشت، بنابراین این شرکت‌ها از ورود به بورس خودداری می‌کنند.
او ادامه داد: در آخر اینکه بازار بورس نوسانات زیادی دارد. این نوسانات می‌تواند منجر به افزایش یا کاهش ارزش سهام شرکت شود. برخی از شرکت‌های بزرگ، تمایلی به پذیرش این ریسک ندارند و به همین دلیل از ورود به بورس خودداری می‌کنند. این شرکت‌ها معتقدند که نوسانات بازار می‌تواند منجر به کاهش ارزش سهام شرکت و ایجاد مشکلات مالی برای آن شود، بنابراین‌ از ورود به بورس که منجر به پذیرش این ریسک می‌شود، خودداری می‌کنند. شرکت‌های بزرگ برای حفظ رقابت و منافع خود اطلاعات خاصی را برای سهامداران خود منتشر نمی‌کنند. این اطلاعات می‌تواند شامل اسرار تجاری فناوری‌های جدید یا استراتژی‌های تجاری شرکت باشد، به علاوه شرکت‌ها ممکن است اطلاعات مربوط به محصولات یا خدمات جدید خود را تا زمانی که آماده عرضه به بازار نباشند، افشا نکنند، زیرا افشای این اطلاعات می‌تواند به رقبای شرکت کمک کند تا آنها را شکست دهند.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه افزود: شرکت‌ها معمولا از ارائه اطلاعات مالی حساس از جمله پیش‌بینی سود هر سهم یا برآورد و تخمین هزینه‌ها در سال مالی آینده و میزان حاشیه سود عملیاتی در سال آینده خودداری می‌کنند، چرا‌که افشای این اطلاعات می‌تواند به سهامداران اجازه دهد تا قیمت سهام شرکت را تعیین کنند که می‌تواند به کاهش ارزش سهام شرکت منجر شود و گاها مشکلاتی را برای آنها ایجاد کند. در کل سهامداران باید از محدودیت‌های اطلاعاتی و قابل دسترسی برای آنها آگاه باشند. آنها باید از شرکت خود بپرسند که چه اطلاعاتی در دسترس آنها است و چرا برخی از اطلاعات محرمانه یا حساس تلقی می‌شود.