20 - 09 - 2022
دیگر خودی و غیرخودی نداریم
محمدجواد تاجالدین- اوضاع تئاتر کشور خوب نیست. شاید هیچوقت هم خوب نبوده. از خرابی سالنهای تئاتر بگیرید تا اختلاف بین خود تئاتریها و اهمیت ندادن دولتهای مختلف به دغدغه اهالی تئاتر و چیزهای دیگر. یادم نمیآید روزی اهالی تئاتر از حرفه و مشکلاتشان ننالند و اعتراضی نداشته باشند که حق هم دارند. بودجهای که دولت به تئاتر اختصاص میدهد، کفاف برطرف کردن محدودیتها را نمیدهد.
کعبه آمال
حتما گذرتان به چهارراه ولیعصر افتاده و نگاهی به ساختمان ۵۰ ساله تئاتر شهر انداختهاید. همین ساختمان را باید استعارهای از وضعیت تئاتر کشور بدانیم. ساختمانی که نمایش را با نمایشگاههای وقت و بیوقت و دکههای فروش آش و فلافل خراب کردند، دورش را عدهای اراذل گرفتند که شب تا صبح اطرافش میپلکند. ستونهایش را تکانهای مترو میلرزاند و دیوارهایش را بیتفاوتی مسوولان.چند ماه پیش بود که اتابک نادری از مدیریت تئاتر شهر کنار گذاشته شد و جایش را به پریسا مقتدی داد؛ مقتدی که سابقه طولانی در تئاتر دارد و جامعه تئاتری نظرشان نسبت به وی مثبت است.
باید دغدغه دیگر تئاتریها را خود تئاتر شهر بدانیم. ساختمانی که هویتساز است. خیلیها مخصوصا دانشجویان تازهوارد تئاتر آنجا را کعبه تئاتریها میدانند و برایش احترام زیادی قائلند. پیشکسوتان این عرصه هم با این ساختمان خاطره دارند و همیشه حرمتش را حفظ کردند. همین هم باعث شده نسبت به تغییرات و مشکلاتش عکسالعمل نشان دهند.
دیروز صبح خبری روی خبرگزاریها رفت؛ تشکیل شورای هنری برای انتخاب نمایشهای تئاتر شهر. حالا بماند قبل از این نمایشها چگونه انتخاب میشدند و چه سازوکاری بر این روند نظارت داشته است. پریسا مقتدی در مورد این شورا، اعضایش و مسوولیتش گفت: «معتقدم خرد جمعی بهتر از خرد فردی نتیجه میدهد. به همین دلیل از تعدادی از دوستان و هنرمندان درخواست کردم که برای انتخاب آثار شش ماهه دوم سالجاری و همچنین انتخاب آثار سال ۹۴ به بنده کمک کنند. در پی صحبتهایی که با برخی از دوستان که به عنوان مشاور نظراتشان را ارایه میدهند، داشتیم به این نتیجه رسیدیم از هنرمندانی که در مجموعه تئاتر شهر اجراهای پر مخاطب و موفقی داشتهاند دعوت به همکاری کنیم تا برای انتخاب آثار مجموعه حضور داشته باشند. معیار ما برای انتخاب اعضای شورای مشاوران هنری مجموعه تئاتر شهر، اجراهای موفق به صحنه رفته از این هنرمندان از سال ۸۵ به بعد در تئاتر شهر است. البته برخی از دوستان به دلیل مشغله کاری نتوانستند با ما در شورای انتخاب آثار تئاتر شهر همراه باشند ولی باقی اسامی دوستانی هستند که در خدمتشان خواهیم بود. دکتر علی رفیعی، حسین پاکدل، حسین مسافرآستانه، حمیدرضا آذرنگ، سهراب سلیمی، منیژه محامدی، نادر برهانیمرند، آروند دشتآرای، امیر دژاکام، حمید پورآذری، آرش دادگر، فارس باقری، کتایون فیض مرندی و نیما دهقان از جمله عزیزانی هستند که قرار است برای انتخاب آثار مجموعه تئاتر شهر در خدمتشان باشیم البته با هنرمندان دیگری نظیر علیاصغر دشتی هم برای حضور در این شورا صحبت شده است.»
باید هویت را به تئاتر شهر برگردانیم
اسمها را که نگاه میاندازیم، میفهمیم این بار قرار است واقعا تغییری ایجاد شود. افرادی با نظرات مختلف و نگرشهای گوناگون که هر کدام در تئاتر دستی بر آتش دارند و سابقه طولانی چه در کارگردانی، نویسندگی و حتی بازی. به سراغ آروین دشت آرایی رفتیم، کارگردانی که اسمش در این لیست هست و از هنرمندان صاحبنام تئاتر است. از او در مورد نقش این شورا و نظرش در مورد کلیات مطرح شده سوال کردیم، او با اشاره به وجود سلایق مختلف در این شورا گفت: «در درجه اول فکر میکنم وقتی تلاش میشود از همه نظرات و آرا و از تمام کسانی که با گرایشهای مختلف در عرصه تئاتر فعالیت میکنند و عقاید مختلفی دارند، استفاده شود نشانه خوبی است.
پیشتر در تئاتر ما، بهخصوص در هشت سال گذشته همه به خودی و غیرخودی تقسیم شده بودند و امکان اظهار نظر از بخشی از بدنه تئاتر کشور گرفته شده بود. همین که در این شورا این روند متوقف شده، قدم بزرگی است. من به شخصه به مدیریت خانم مقتدی امیدوار هستم. ایشان سالهاست در عرصه تئاتر کشور فعال هستند و نقظه ضعفها را میشناسند. به نظر من این شورا کمک میکند هویت از دست رفته تئاتر شهر که در هشت سال گذشته از بین رفته، رفته رفته خودش را بازسازی کند. ما در این چند سال نه برنامهریزی درستی داشتیم، نه بازاریابی و نه بانک اطلاعاتی قوی. بیهویت شدن سالنهای تئاتر شهر و از دست دادن مخاطب همه نشانه تصمیمگری غلط است.
امیدوارم این شورا بتواند اعتبار از دست رفته تئاتر شهر را به این مجموعه برگرداند.»
معیار خود اثر است
به سراغ آرش دادگر هم رفتیم، کارگردانی که آخرین نمایشش، یعنی هملت با استقبال مخاطبان همراه شد، از او در مورد این شورا و احیانا نظر خودش در نمایشهایی که باید در سالن تئاتر شهر اجرا شود پرسیدیم، گفت: «هنوز جلسه شورا هنری تئاترشهر تشکیل نشده است. با ما تماس گرفتند و سازوکار شورا را توضیح دادند. قرار بر این است در مورد اجراهای شش ماهه دوم سال تصمیمگیری کنیم.من به دلیل مشغلهای که در شش ماهه گذشته داشتم و کار روی نمایش هملت، کمتر وقت کردم نمایشی را ببینم. ولی در هر صورت سالنهای اجرا کم است. تئاتر شهر هم چند سالن بیشتر ندارد که به دلیل اجراهای پیاپی مستهلک شدند. پس باید اجراها ارزش به صحنه رفتن را داشته باشند. بحثهایی میشود در مورد بها دادنش به جوانان و دانشجویان، بها دادن به استعدادهای جدید یا حتی احترام به پیشکسوتان عرصه تئاتر اما باید در نظر گرفت، معیار ما برای ارزیابی خود اثر باشد. هرچند اعتبار اسمها روی نمایش تاثیر میگذارند اما باید معیار اصلی ما خود اثر و ارزش هنری آن باشد. ما هنرمند هستیم و کار را برای مخاطب انجام میدهیم. باید نظر و سلیقه آنها و همچنین احترامشان حفظ شود.باید قبول کرد کمبودها زیاد است اما باید امیدوار باشیم اتفاقات بهتری بیفتد تا هنرمندان با خیال آسودهتر و در محیطی سازندهتر فعالیت کنند. بعضی مواقع میبینیم یک نفر چند اجرا را همزمان روی صحنه میبرد. خب این درست نیست، حالا میخواهد استاد تئاتر باشد، دانشجوی بااستعداد باشد، پیشکسوت باشد یا حتی اپوزیسیون. در هر صورت ما در انتخاب نمایشها باید خود اثر را ملاک اصلی قرار بدهیم.»
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد