دولت دست از سرکوب قیمتی و فیلترینگ بردارد

«جهان‌صنعت»- فعالان و صاحب‌نظران حوزه فناوری اطلاعات در نشست «اکوسیستم نوآوری؛ واقعیت‌های اقتصاد ایران» تاکید کردند که اقتصاد ایران برای عبور از شرایط سخت امروز نیازمند نوآوری و استفاده از سرمایه‌های انسانی است و در این مسیر دولت باید از گذشته درس بگیرد و از مانع‌تراشی دست بردارد. در این رویداد از سلسله نشست‌های اتاق بازرگانی ایران درباره‌ «فرصت حضور در اقتصاد بین‌الملل» فیلترینگ مقصر اصلی عقب‌ماندگی اقتصاد دیجیتال کشور معرفی و درباره‌ مهاجرت منابع انسانی هشدار داده شد و پیشنهادی درباره‌ اجرای «برجام استارتاپی» مطرح شد. در این نشست محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر پیشین ارتباطات و فناوری اطلاعات، سرکوب ترافیکی و قیمتی را عارضه اقتصاد دیجیتال کشور دانست و از دولت چهاردهم خواست که از تجربه گذشته درباره فیلترینگ درس بگیرد. او همچنین فیلترینگ را مانع رشد اقتصاد دیجیتال در کشور دانست و تاکید کرد: «اگر دولت دست از تصدی‌گری و ممانعت در آزادسازی داده بردارد، اقتصاد دیجیتال ظرفیت رشد ۱۰‌درصدی دارد.»
آذری‌جهرمی با شرح مقدمه‌ای درباره اینکه هر تهدید و مشکل از نگاه نوآور، فرصتی برای خلق است، موضوع صحبت خود را مطرح کرد؛ سیاستگذاری در حوزه‌ اقتصاد دیجیتال و پیشنهاداتی برای سیاستگذاران. او در ابتدا گفت: «اکوسیستم اقتصاد دیجیتال یک‌سری کِشنده دارد که اکنون دچار مشکل جدی‌اند. ما امروز با دو پدیده سرکوب قیمتی و ترافیکی روبه‌رو هستیم که دولت به ما تحمیل می‌کند. به دلیل همین سرکوب میزان ترافیک سال ۱۴۰۳ نسبت به سال ۱۴۰۰ تغییر زیادی نکرده است. در سال ۱۴۰۰ ماهانه ۸‌درصد ترافیک داشتیم که ۳۰‌میلیون کاربر به اقتصاد دیجیتال اضافه کرد که نتیجه آن رشد ۸‌درصدی در این حوزه بود. در طول چهار سال هسته اقتصاد دیجیتال 5/2برابر شد.» وزیر ارتباطات دولت دوازدهم با این گفته‌ها ادامه داد: «دولت سیزدهم می‌خواست ترافیک داخلی را با روشی بالا ببرد که با هیچ مدل اقتصادی سازگار نیست.» او در ادامه بیان کرد: «سرکوب بازار به وسیله فیلترینگ در حالی است که مصرف از بخش صوت و پیامک به سمت دیتا رفته و دیتا به وسیله فیلترینگ سرکوب می‌شود. دولت معتقد است که باید نسبت ترافیک داخلی افزایش یابد اما سیاست‌هایش ایجابی نیست، بلکه سرکوبی است. این سیاست‌ها بخش ترافیک بین‌الملل یعنی ترافیک جذاب برای کاربر را سرکوب می‌کند، کیفیت را کاهش می‌دهد و نارضایتی کاربر را بالاتر برده است. فعالیت اپراتورهای ما از یک فعالیت اقتصادی تبدیل شده است به یک فعالیت ایدئولوژیک. این روند پایدار نیست و منطق اقتصادی ندارد؛ اپراتور باید ترافیک داخلی را افزایش دهد و الزاما ارزان‌تر و به یک‌سوم قیمت عرضه کند. اگر بخواهد آزادش کند برایش در تعزیرات پرونده تشکیل می‌دهند و با او برخورد می‌کنند. نمی‌شود هر دوی اینها را با هم سرکوب کرد و یک اکوسیستم موفق کرد. این قطعا نیاز به بازنگری دارد. در مدل سیاستگذاری، تعرفه موبایل و تلکام باید تجدیدنظر شود و دولت باید از دخالت در قیمت‌گذاری دست بردارد.»
او گفت: «پس از سه سال تجربه‌ فیلترینگ آیا مشکل حل شده است؟ کارزار انتخاباتی ۱۴۰۳ ثابت کرد که همه‌ گروه‌ها و افراد معتقدند که سیاست فیلترینگ ناکارآمد است و این روند باید اصلاح شود. ما در دولت دوازدهم معتقد بودیم که این شیوه ناکارآمد است، البته تجربه‌ تلخ و سختی بود. سیاست سرکوب ترافیکی تصمیمی اقتصادی نیست، بلکه تصمیمی کلان است. حالا به نظر می‌رسد اجماعی برای حل آن وجود دارد و دولت باید به ‌سرعت برای آن چاره‌اندیشی کند.» آذری‌جهرمی با طرح این موارد تاکید کرد: «سال ۱۳۹۹ فهمیدیم سرمایه‌گذاری روی فیبر نوری، اگرچه هدف نهایی است اما نمی‌تواند هدف اولیه باشد. ما به گامی واسط نیاز داریم، باید برویم سراغ VDSL که حداقل سرمایه‌گذاری را می‌خواهد، سریع می‌توان به آن رسید و سرعت را بالا می‌برد. باید وجود رویه واحد اپراتورها را بشکند و فضا رقابتی شود. باید رقابت در عرصه اپراتوری ایجاد شود. در بخش ثابت دولت سیزدهم این همه سرمایه‌گذاری کرد و زحمت زیادی کشید اما حالا تجربه شده که بسته سیاستی‌شان کامل نبود. آنها به تجربه دو سال آخر ما توجه نکردند. در واقع توسعه‌ ثابت سیاست‌زده شد.»
وزیر سابق ارتباطات خاطرنشان کرد: «حالا مدعی ۷‌میلیون پوشش هستند. مفهوم پوشش مطابق استانداردهای بین‌المللی من‌درآوردی است. با تمام سرمایه‌گذاری که انجام شد، ۱۵۰‌هزار پورت به پورت‌های ما اضافه شد. معلوم است بازار آمادگی جذب چنین خدماتی را ندارد. در حالی که همین الان ۱۰‌میلیون مشترکی داریم که آماده هستند ADSL خود را به VDSL تبدیل کنند. شاید با ۶‌هزار ‌میلیارد تومان سرمایه‌گذاری این مساله حل شود.»