2 - 06 - 2022
در انتظار شوک نفتی شدیدتر از دهه ۷۰
پس از آنکه اتحادیه اروپا در آخرین ساعات روز دوشنبه در مورد تحریم واردات دریایی نفت روسیه به توافق رسید، قیمت نفت مسیر صعودی در پیش گرفت؛ خبری که موجب ریزش بازارهای دیگر شد.
شرایط بازار نفت به هم ریخته است. پیشبینی تحلیلگران روند افزایشی است. آژانس بینالمللی انرژی هشدار میدهد که ادامه این شرایط به شوک نفتی دیگری شبیه دهه ۷۰ میانجامد. جدیدترین نظرسنجی رویترز از تحلیلگران نشان میدهد که متوسط قیمت نفت در سهماهه دوم سال جاری میلادی به بیشاز ۱۰۷ دلار در هر بشکه خواهد رسید. اما برخی متخصصان انتظار دارند ممنوعیت واردات نفت روسیه توسط اتحادیه اروپا قیمت نفت را در کوتاهمدت به ۱۳۰ دلار در هر بشکه برساند.
در همین حال فاتح بیرول مدیراجرایی آژانس بینالمللی انرژی گفته که به دلیل محدودیت عرضه در بازارهای نفت هنگامی که فصل تعطیلات در اروپا و آمریکا فرا برسد، تقاضا برای سوخت افزایش پیدا خواهد کرد. در آن زمان ممکن است شاهد کمبود سوختهایی نظیر دیزل، بنزین یا کروسن به خصوص در اروپا باشیم.
بیول هشدار داده که بحران انرژی فعلی بسیار بزرگتر از شوکهای نفتی دهه ۱۹۷۰ است که مدت طولانیتری ادامه پیدا خواهد کرد. در آن زمان فقط بحران مربوط به نفت بود اما اکنون بحران نفتی، بحران گازی و بحران برق را به صورت همزمان داریم.
از سویی، چارلز میشل، رییس شورای اروپا هم گفته که ششمین بسته تحریمهای اتحادیه اروپا علیه روسیه بلافاصله ۷۵ درصد از واردات نفت روسیه را تحت تاثیر قرار میدهد و تا پایان سال جاری میلادی ۹۰ درصد از واردات نفت روسیه به اروپا متوقف میشود. در نتیجه این ممنوعیت، بازار جهانی نفت با محدودیت عرضه مواجه خواهد شد که قیمتها را بالا میبرد.
تغییر جریانهای نفت، به ظرفیت کمتر پالایش جهانی اضافه شده و به افت ذخایر فرآوردههای نفتی از جمله ذخایر آمریکا منتهی شده است. ظرفیت پالایش در سطح جهانی و در آمریکا اکنون چند میلیون بشکه در روز کمتر از دوران پیش از پاندمی کووید است.
حدود یک میلیون بشکه در روز ظرفیت پالایش در آمریکا از زمان آغاز پاندمی، به طور دائمی غیرفعال شده است و پالایشگاهها یا ترجیح دادهاند تاسیساتشان را از دست بدهند یا آنها را به پایگاههای تولید سوخت زیستی تبدیل کنند. در سطح جهانی ظرفیت پالایش محدودتر شده است، به خصوص پس از اینکه خریداران غربی از جمله آمریکا اعلام کردند دیگر نفت VGO و سایر فرآوردههای لازم برای پالایش نفت و تولید بنزین، دیزل و سوخت جت را از روسیه خریداری نخواهند کرد.
نزدیکی روسیه و عربستان در بازار نفت
بازی جدید بازیگران نفت؟
در حالی که اروپا تحریمهای نفتی روسیه را تشدید کرده و قیمت نفت قلههای جدید را فتح میکند، روسیه و عربستان از سطح همکاریهای دو طرف و تصمیمها در ائتلاف اوپکپلاس ابراز رضایت کردهاند. لبخندهای دموکراتیک وزرای خارجه دو بازیگر مهم بازار نفت، پیام روشنی برای آمریکا و اروپاست که در معادلات جهانی بازار نفت حالا آچمز شدهاند.
چند ماه پیش بود که آمریکا پس از آنکه از اوپکپلاس برای افزایش سقف تولید ناامید شد، از کشورهای همپیمان خود خواست تا ذخایر استراتژیک خود را مورد استفاده قرار دهند. گرچه این سیاست به صورت کوتاهمدت قیمت نفت را به زیر ۱۰۰ دلار برگرداند اما دوام زیادی نداشت. البته که جنگ روسیه علیه اوکراین هم مزید بر علت شد و حالا در آستانه نشست اوپکپلاس، رسانه دولتی عربستان گزارش داده که لاوروف روز سهشنبه وارد عربستان سعودی شده و انتظار میرود با دیگر وزیران امور خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس (جیسیسی) ملاقات کند.
دیدار لاوروف با همتای سعودی خود اندکی پس از آن انجام شده که اتحادیه اروپا بر سر کاهش قابلتوجه واردات نفت روسیه بهعنوان بخشی از آخرین تحریمهای خود بهدلیل درگیریهای نظامی مسکو- کییف موافقت کرد.
در همین حال شش منبع اوپکپلاس هفته گذشته به رویترز گفتند: اوپکپلاس قرار است به توافق کاهش عرضه نفت که پارسال در نشست دوم ژوئن حاصل شد پایبند بماند و تولید را برای ماه جولای تا ۴۳۲ هزار بشکه در روز افزایش دهد.
روزنامه والاستریتژورنال به نقل از مقامهای اوپک گزارش داد که معافیت روسیه از اوپکپلاس میتواند بهطور بالقوه راه را برای تولیدکنندگان دیگر هموار کند تا به مقدار قابلتوجهی نفت خام بیشتری که آمریکا و کشورهای اروپایی خواستار آن هستند، به بازار عرضه کنند.
وزارت امور خارجه روسیه اعلام کرد: سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه در ریاض با شاهزاده فیصل بن فرحان آلسعود همتای عربستانی خود دیدار کرد و هر دو از سطح همکاری در اوپکپلاس (ائتلاف تولیدکنندگان عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت- اوپک و غیراوپک) تمجید کردند.
این اظهارات در حالی مطرح میشود که بعضی رسانههای غربی گزارشهایی درباره بررسیهای اعضای اوپکپلاس برای حذف روسیه از این ائتلاف منتشر کردهاند.
وزارت امور خارجه روسیه اعلام کرد: وزیران امور خارجه روسیه و عربستان به تاثیر ثباتبخش همکاری تنگاتنگ مسکو- ریاض بر بازارهای جهانی نفت اشاره کردند.
آغاز فصل جابهجایی مشتریان در بازار نفت
روسیه به آسیا رفت، عراق به اروپا
پس از روسیه حالا نوبت عراق است. به نظر میرسد، جابهجاییها در بازارهای نفت جهان آغاز شده است. روسیه بازار آسیا را هدف قرار داده و عراق هم به سمت اروپا متمایل شده است. پس از آنکه تحریمهای روسیه تشدید شد، حالا عراقیها فرصت را غنیمت شمرده و به دنبال مشتریهای اروپایی هستند. آنطور که شرکت بازاریابی نفت دولتی سوموی عراق اعلام کرده، پس از آنکه سهم بازارش در آسیا توسط روسیه تصاحب شد، این کشور تصمیم گرفته تا با معاملهگران فرانسوی درباره امکان عرضه نفت به اروپا، مذاکره کند.
هرچند علا الیاسری مدیرکل شرکت سومو به کمیته نفت، گاز و منابع طبیعی عراق گفته که شرکت سومو همچنان قراردادهای تامین نفت مهم با مشتریان دولتی هندی و چینی را حفظ خواهد کرد، اما به نظر میرسد ارزانفروشیای که روسیه برای نفت خود در بازارهای آسیایی میکند، چندان به نفع دیگر کشورها نیست. چه آنکه پیشتر هم روسیه مشتریهای ایران را از بازار آسیا گرفته بود.
عراق که دومین تولیدکننده بزرگ عضو اوپک است، همزمان با تحریم واردات نفت از روسیه به اتحادیه اروپا و جستوجوی اروپا برای منابع دیگر تامین نفت، پالایشگاههای جهانی را برای فروش نفت هدف گرفته است.
طبق گزارش شرکت تحقیقات کالای کپلر، اروپا در سال ۲۰۲۱ حدود ۱۵ درصد از صادرات نفت عراق را دریافت کرد. حجم اخیر صادرات نفت عراق کمتر بوده و در ماه می ۳۹۰ هزار بشکه در روز معادل ۱۲ درصد از صادرات نفت این کشور بود. آسیا سال میلادی گذشته با دریافت ۷۶ درصد از کل صادرات نفت عراق، بزرگترین سهم را در واردات نفت از این کشور داشت.
مقامات سومو پیش از این به اساندپی گلوبال اعلام کرده بودند عراق قصد دارد جریان نفت خود را از آسیا به اروپا تغییر دهد.
معاملهگران میگویند گریدهای نفتی بصره مدیوم و بصره هِوی پس از اینکه سهم بازارشان در آسیا توسط اورال روسیه تصرف شد، شاهد تقاضای مناسبی در اروپا بودهاند.
بر اساس گزارش پلاتس، یک مقام شرکت سومو ۱۲ می به اساندپی گلوبال گفته بود اکنون که چین و هند نفت روسی بیشتری خریداری میکنند، علاقه اروپایی بیشتری برای نفت ما وجود دارد. شاهد تنظیم جریانهای نفت سنتی هستیم و پالایشگاههای شمال غربی اروپا اکنون تقاضای بیشتری برای نفت ما دارند.
با این حال، محدودیتهای زیرساخت در پایانههای جنوبی فرسوده که نیاز به بهسازی دارند، پتانسیل صادرات عراق را محدود کردهاند. صادرات فعلی نفت از بصره به دلیل صدمات ناشی از فرسودگی زیرساخت بارگیری، ۲۷/۳ میلیون بشکه در روز است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد