24 - 11 - 2021
حاشیههای پس از مرگ یک نقاش
آیدین آغداشلو هنرمند نقاش معاصر کشورمان به مناسبت چهلمین روز درگذشت علی گلستانه به همراه تعدادی از دوستداران این نقاش بر سر مزار این هنرمند حاضر شده بود. او که با انتشار یادداشتی در صفحه اینستاگرام خود محل به خاک سپرده شدن علی گلستانه را توصیف کرده بود، این سوال را مطرح کرد که آیا جای بزرگترین نقاش معاصر ایران زیر این توده گل
انباشته است؟
حمید شاهرخ عکاس و از دوستان نزدیک علی گلستانه در اظهارنظری با اشاره به یادداشت آیدین آغداشلو تصریح کرد: «من به نمایندگی از خانواده گلستانه میگویم که به شدت نسبت به یادداشت آقای آغداشلو معترض هستند.»
حمید شاهرخ ضمن انتقاد از این یادداشت حقایقی را درباره محل خاکسپاری هنرمند روشن کرد. وی ضمن اشاره به این نکته که هیچ توجیهی برای انتشار این یادداشت وجود ندارد، گفت: «طی دو سه روز گذشته من مطالبی نوشتم که منتشر کنم اما با مشورتی که انجام شد و برای نگه داشتن حرمت این استاد و شخصیت شناخته شدهاش، مطلبی منتشر نکردم.»
وی پیش از پاسخ به این سوال که چرا علی گلستانه در طالقان به خاک سپرده شد، اظهار کرد: «روزی که این بزرگان بر سر مزار علی رفتند، اصلا چهلمش نبود. چهلم علی بیستوپنجم بود.»
شاهرخ در ادامه اضافه کرد: «طبق سنتی که ما داریم و به خصوص اهالی طالقان این است که سنگ قبر چهلم گذاشته شود. سنگقبری که ما سفارش دادیم موقت بود. این سنگقبر را چون موقت بود به یک سنگتراش پیری که در آنجا بود دادیم. بنابراین نمیشود توقع داشت که این سنگ خوشخط باشد آنطور که آقای آغداشلو در یادداشتشان به آن اشاره کردهاند. بیست و پنجم سنگ موقت را نصب کردیم.»
وی ضمن اشاره به اینکه یادداشت شتابزده منتشر شده است، خاطرنشان کرد: «این یادداشت شتابزده خانواده گلستانه را آزار روانی داد.
از من خواستند پاسخگو باشم اما من حرمت استاد آغداشلو را نگه داشتم. برای پست شخصی ایشان هم حتی مطلبی ننوشتم که پاسخگو باشند. چرا شتابزده این را نوشتید و چرا باعث آزار روانی این خانواده شدید و تحقیر کردید؟»
چرا طالقان؟
حمید شاهرخ در ادامه به تبیین علت به خاک سپرده شدن علی گلستانه در طالقان پرداخت. او در همین رابطه گفت: «سال ۱۳۶۸ علی من را به باغچهای که خریده بود و تابستانها به آنجا میرفت، دعوت کرد. ما به آنجا رفتیم و پیادهرویهای طولانیای داشتیم.
نزدیک غروب به گورستان کولچ و تپهای رسیدیم که مشرف بر خانه علی بود. او کنار سنگ قبر کوچکی توقف کرد. با پاهایش سنگها را کنار زد و گفت اینجا محل دفن مادر همسرم است. او خیلی به این خانم علاقه داشت و برایش احترام قائل بود.»
این هنرمند ادامه داد: «در آنجا علی به من گفت که حمید اگر من مُردم مرا اینجا دفن کنید. سالها گذشت و یک بار دیگر وقتی علی با من صحبت میکرد، دوباره اشاره کرد که اگر فوت کرد، در کنار قبر مادر خانمش به خاک سپرده شود.»
در شأن علی نیست که در قبر چند طبقه بخوابد
شاهرخ ضمن اشاره به تماس تلفنی آیدین آغداشلو با همسر علی گلستانه در روزی که این هنرمند از دنیا رفت، گفت: «زمانی که من در بیمارستان بودم، صحبت شد و گفتیم که دو نقطه برای به خاک سپردن علی وجود دارد. یکی قطعه هنرمندان بهشت زهرا و یکی قبرستان کولچ طالقان. همسر علی تاکید داشت که باتوجه به گفته خود او در طالقان به خاک سپرده شود.
در دیالوگ تلفنی با آقای آغداشلو اما محل دیگری پیشنهاد شد و آن محلی بود که بیژن الهی به خاک سپرده شده بود.»
این هنرمند اضافه کرد: «در این مکالمه تلفنی استاد آغداشلو محل قطعه هنرمندان بهشت زهرا را رد میکنند و میگویند که در شأن علی نیست در قبر چند طبقه بخوابد. ایشان دو نقطه دیگر را پیشنهاد کردند؛ یکی طالقان و یکی محل دفن شدن بیژن الهی. با مشورتی که انجام دادیم، دیدیم که محل دفن آقای الهی دور است و مسافت طولانیای از تهران دارد. باتوجه به اینکه خود علی نیز بارها تاکید کرده بود که او را در طالقان به خاک بسپاریم، تصمیم بر این گرفته شد که در آنجا به خاک سپرده شود.»
علی گلستانه در تنهایی مطلق رفت
این هنرمند ضمن اشاره به این نکته که روز فوت شدن علی گلستانه مصادف با تعطیلی عمومی بوده است، ادامه داد: «در روز پنجشنبه من به همراه خانم علی و یک راننده آژانس به سمت طالقان رفتیم. در آخرین مرحله با فرستادن پیکر ایشان به طالقان در گورستان کولچ مخالفت کردند. گفتم چرا، گفتند باید فرمانداری اجازه بدهد و شما باید تا روز شنبه صبر کنید. از طریق شخصی که در طالقان بود و علی را میشناخت به خانه فرماندار مراجعه کرد و فرماندار لطف کرد و مجوز را به تلفن همراه من ارسال کرد. با پیگیری ایشان اجازه دفن صادر شد.»
وی ضمن اشاره به این نکته که زمان تحویل گرفتن جسد چهار نفر بودند، اضافه کرد: «موقعی که ما جسد را تحویل گرفتیم چهار نفر بودیم که نفر چهارم راننده آژانس بود. خیلی تلخ است که هیچکس نبود. کارگران افغانی که قبر را کندند ما هرچه به آنها گفتیم که هر چه بخواهید به شما میدهیم اما به دلیل کرونا حاضر نشدند کمک کنند.
شما تصور کنید که جسد چنین مرد بزرگی روی زمین بود. من و راننده آمبولانس و یک جوانی که واقعا غیرت داشت و آشنایی با خانواده گلستانه داشت جنازه را آوردیم و من به دلیل وجود کرونا اجازه ندادم که آن جوان نزدیکتر شود.»
در جریان فوت یک آدم بزرگ میخواهند خودشان را بزرگ کنند
شاهرخ ضمن اشاره به این نکته که تا زمان بازگشت فرزند علی گلستانه از طرف خانواده این هنرمند اختیار کامل دارد، خاطرنشان کرد: «من تا جایی که به یاد دارم، افراد با خانمی که نمیخواهم اسمشان را بیاورم و خیلی هم شناخته شده هستند، تماس میگیرند و خبر فوت را تایید میکنند. جالب است ایشان کجا بودند؟ این اتفاق کاملا نشان میدهد یک سلسه مراتب پیچیدهای وجود دارد که همه حتی در جریان فوت یک آدم بزرگ میخواهند خودشان را بزرگ کنند.»
به گفته این هنرمند همچنین جغرافیایی که آیدین آغداشلو در یادداشتش به آن اشاره کرده جغرافیای غلطی است. او در همین رابطه اظهار کرد: «عکسهای من وجود دارد. ببخشید قبر اصلا اشتباهی بوده است. خیلی خب کاری به این نداریم. چهار نفری که برای مراسم چهلم بر سر مزار علی رفتند لطف کردند و منت بر سر ما گذاشتند اما هم روز را اشتباه رفتند و هم مکان را. ما چه کاری میتوانستیم بکنیم؟ آیا کسی که فوت میکند تا زمانی که سنگ قبرش آماده شود فرش بر سر مزار او پهن میکنند؟»
وی ادامه داد: «اهالی از قبل به ما گفته بودند که فصل مناسبی برای نصب سنگ قبر اصلی نیست چون میترکد. پس ما به خاطر اینکه قبر، چهلم به بعد شناسایی شود، سنگ قبر موقتی سفارش دادیم.
ما طبق سنت سنگ را چهلم نصب کردیم و به حرمت این اعتقادات سنگ موقتی را بیست و پنجم نصب کردیم. ما نمیتوانستیم خطاط درجه یک برای سنگ قبر موقتی بیاوریم؛ بنابراین گفتیم زمستان که تمام شد، یک سنگ بهتر از تهران میگیریم و میبریم.»
در کدام قبرستانی فرش پهن کردهاند؟
حمید شاهرخ در ادامه به زیبایی قبرستان کولچ (محل به خاک سپرده شدن علی گلستانه) اشاره کرد و گفت: «مجموعه عکسها از روزی که علی را به خاک سپردیم، نشان میدهد که قبرستان کولچ زیباتر از محلی است که بیژن در آن به خاک سپرده شده است.
مقایسه این مجموعه عکسها نشان میدهد که چقدر گورستان کولچ زیباتر است. این مجموعه خیلی کامل است و این بیانصافی بوده که در متنی که آقای آغداشلو نوشتهاند، فضای قبرستان چنین توصیف شده است. چه کار میتوانستیم بکنیم؟ در کدام قبرستانی فرش پهن کردهاند؟»
علی گلستانه از نقاشان مطرح معاصر کشورمان بود که در تاریخ ۱۴ مهر به علت اثرات ناشی از ابتلا به ویروس کرونا دار فانی را وداع گفت و به وصیت خودش در شهر طالقان به خاک سپرده شد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد