7 - 01 - 2024
توقف خرید نفت ایران از سوی چین
گروه انرژی- رویترز گزارش داده صادرات نفت ایران به چین به دلیل کاهش تخفیفهای ایران کم شده است. همزمان برخی منابع پالایشگاهی و تجاری گزارش دادهاند تجارت نفت ایران با چین متوقف شده است. موضوعی که مقامات وزارت نفت نسبت به تایید یا تکذیب آن سکوت اختیار کردهاند.
خبرگزاری رویترز اخیرا در گزارشی اعلام کرد که ایران به دلیل درخواست قیمت بالاتر برای نفت خود (کاهش تخفیف) ارسال محمولههای نفتی به چین را متوقف کرده است. این گزارش در حالی منتشر شده که چین یکی از مشتریان سنتی و همیشگی نفت خام ایران بوده و از بزرگترین مشتریان نفتی کشور محسوب میشود.
رویترز همچنین نوشت: «دستور توقف ارسال محمولههای نفتی از تهران صادر شده است و مشخص نیست ماجرا چگونه پایان مییابد. باید منتظر ماند و دید آیا پالایشگاههای چینی حاضرند قیمتهای جدید ایران را بپذیرند.»
پنج تاجری که با معاملات آشنا هستند به رویترز گفتند، در اوایل ماه گذشته، فروشندگان ایرانی به خریداران چینی گفتند در حال کاهش تخفیف برای تحویل در دسامبر و ژانویه نفت خام سبک ایران به بین ۵ تا ۶ دلار در هر بشکه کمتر از تاریخ برنت هستند. یکی از مدیران یک واسطه چینی که مستقیما از ایران خرید میکند، گفت ایران برخی محمولهها را متوقف میکند که منجر به «بنبست» بین خریداران چینی و تامینکنندگان ایرانی شد. رویترز در ادامه گزارش خود مینویسد: چین میلیاردها دلار با خرید نفت اغلب با تخفیف عمیق از تولیدکنندگان تحریمشده ایران، ونزوئلا و اخیرا روسیه که تقریبا ۳۰ درصد از واردات نفت خام چین را تامین میکنند، پسانداز کرده است.
میانگین تخفیف سال گذشته برای ایران لایت، یک درجه کلیدی حدود ۱۳ دلار بود که چین با بازده تقطیر متوسط بالا میخرد.
منابع تجاری میگویند پالایشگاهها حدود ۹۰ درصد از کل صادرات نفت ایران را جذب میکنند که معمولا بهعنوان نفت منشاء مالزی یا امارات متحده عربی ارسال میشود. رویترز نوشت: میان کشمکشها بر سر قیمتها، کل صادرات ایران و واردات چین از ایران کاهش یافته است. کپلر میگوید ذخیرهسازی شناور نفت در آبهای ایران و آبهای مجاور به ۵/۱۵ میلیون بشکه رسیده است.
از توقف صادرات نفت تا دزدی محمولههای نفتی
آمارهای وزارت انرژی آمریکا نشان میدهد این کشور در ۱۰ ماهه سال ۲۰۲۳ معادل ۶ هزار بشکه در روز نفت ایران را سرقت کرده و بیش از نیم درصد واردات نفت خود از اوپک را با مصادره نفت ایران تامین کرده است.
اداره اطلاعات انرژی آمریکا در جدیدترین گزارش خود از واردات ۷۵۲ هزار بشکه نفت خام ایران توسط این کشور در دهمین ماه سال ۲۰۲۳ خبر داده است.این آمار مربوط به محموله سرقتی نفت ایران توسط آمریکاست که به بهانه تحریمها توقیف شده است. در ماه سپتامبر نیز ۵۳۰ هزار بشکه و در ماه آگوست ۴۷ هزار بشکه نفت ایران در آمار رسمی واردات نفت آمریکا ثبت شده بود.
به اذعان این نهاد وابسته به وزارت انرژی آمریکا کل نفت سرقتی ایران توسط آمریکا در ماههای ژانویه تا اکتبر سال ۲۰۲۳ بالغ بر ۱ میلیون و ۷۲۹ هزار بشکه معادل ۶ هزار بشکه در روز بوده است.
سهم نفت ایران از کل نفت صادراتی اوپک به آمریکا در ۱۰ ماهه ۲۰۲۳ بیش از ۵/۰ درصد بوده است. به عبارت دیگر آمریکا بیش از نیم درصد نیاز وارداتی خود به نفت اوپک را با سرقت نفت ایران تامین کرده است. کل نفت دزدی ایران توسط آمریکا در این دوره بیشتر از واردات رسمی نفت دو عضو دیگر اوپک یعنی گینه استوایی و گابن توسط آمریکا بوده است. همچنین امارات فقط ۵/۲ برابر بیشتر از نفت سرقتی ایران به آمریکا نفت صادر کرده است.
کل نفت صادراتی اوپک به آمریکا در ۱۰ ماهه ۲۰۲۳ بالغ بر ۱ میلیون و ۷۰ هزار بشکه در روز بوده است. عربستان با صادرات ۳۶۹ هزار بشکه در روز بزرگترین صادرکننده نفت اوپک به آمریکا در این دوره بوده و عراق با ۲۲۸ هزار بشکه در روز و نیجریه با ۱۵۸ هزار بشکه در روز در رتبههای دوم و سوم از این نظر قرار داشتهاند. میزان صادرات نفت کویت به آمریکا در این دوره ۲۱ هزار بشکه در روز، الجزایر ۲۰ هزار بشکه در روز و امارات ۱۵ هزار بشکه در روز بوده است.کل نفت یا فرآورده نفتی سرقتی ایران توسط آمریکا از سال ۲۰۲۰ به ۵ میلیون و ۳۸۰ هزار بشکه رسیده که با احتساب قیمت ۸۰ دلاری نفت بیش از ۴۳۰ میلیون دلار ارزش دارد. آمریکا در سال ۲۰۲۰ حدود ۱ میلیون و ۱۱۱ هزار بشکه، در سال ۲۰۲۱ نیز ۲ میلیون و ۳۳ هزار بشکه و در سال ۲۰۲۲ هم ۵۰۷ هزار بشکه نفت ایران را سرقت کرده است.
زیان انباشته تحریمها
محمود خاقانی کارشناس بینالملل انرژی در واکنش به گزارش رویترز به «جهانصنعت» گفت: عوامل متعددی میتوانند خرید نفت از سوی چین را کاهش دهند که مهمترین آنها رکود و کاهش رشد اقتصادی این کشور است، اما درباره خرید نفت از ایران دلایل میتوانند فراتر از عوامل کلی حاکم براقتصاد این کشور باشند.
وی افزود: اگر ایران روزانه ۵/۱ میلیون بشکه نفت در روز به چین صادر کرده، در واقع این صادرات با وجود تحریمها و در رقابت با عربستان و روسیه بوده است. از سویی چون حجم صادرات ما بالا بوده، اگر هم ارزان فروختیم، توجیهپذیر بوده است.
او با بیان اینکه براساس آماری که موسسات جهانی از صادرات نفت ایران منتشر میکنند از ۸/۱ میلیون بشکه نفت در روز ۵/۱ به چین صادر شده است، تصریح کرد: ۳۰۰ هزاربشکه هم به صورت هم کشتی به کشتی به فروش رفته است؛ هرچند هیچ کدام از این آمارها شفاف نیست و معلوم نیست پول آن به خزانه رفته است یا نه، اما در مجموع چین مشتری ثابت ایران در شرایط تحریمی بوده است که هرگونه تغییر در خرید این کشور میتواند بر درآمدهای نفتی تاثیرگذار باشد.وی افزود: البته نباید فراموش کرد که به هر حال این وسط کاسبان تحریم از فروش نفت سود میبرند و این مردم هستند که با توقف فروش نفت یا افزایش تخفیفها ضرر میکنند. کمااینکه شاهد هستیم در یک سال گذشته که فروش نفت به اذعان مقامات دولت افزایش یافته، ریال ایران در مقابل سایر ارزها تقویت نشده است.این کارشناس بینالملل انرژی با تاکید براینکه وزارت نفت در مقابل گزارش رویترز سکوت کرده است، گفت: مادامی که وزارت نفت و مقامات دولت سیزدهم در مقابل این گزارشها سکوت اختیار میکنند، مردم گزارش رویترز را باور میکنند، هرچند ممکن است رویترز جوسازی کند، اما چون واقعیتها معلوم نیست، این شبهه پیش خواهد آمد.او ادامه داد: اگر گزارش رویترز را مبنا قرار دهیم، دو نظریه میتوان پیشبینی کرد: اول حجم فروش پایین آمده و ایران خواستار تخفیف کمتر شده است، در این حالت باید دید عکسالعمل چینیها چه بوده و آیا این موضوع عامل توقف فروش نفت یا کاهش صادرات آن به این کشور شده یا نه؟ نظریه دوم این است که ما با چین وارد تهاتر شدهایم و مابهازای نفتی که فروش میرود، کالا وارد میشود.خاقانی گفت: ورود حجم عظیمی ازکالاهای مصرفی از لوازم خانگی گرفته تا خودرو و سایر کالاها از چین درسالهای اخیر نشان میدهد که تهاتر با نفت عامل ورود این کالاها به کشور شده است. مثلا فاز ۲ فرودگاه امام را ۲ میلیارد یورو با یک شرکت چینی قرارداد بستیم که اصلا شرکت تخصص آن شرکت ساخت فرودگاه نیست و چین آن شرکت را به منظور دور زدن تحریمهای آمریکا تاسیس کرده که با نفت تهاتر کند.
از سویی، قیمتی هم که توافق شده، خیلی بالاست یعنی نفتی که میدهیم رقمی هم باید بیشتر بپردازیم که چینیها برای ما فرودگاه بسازند. یعنی نهتنها سود صفر شده، بلکه منفی هم شده است.او تاکید کرد: آنچه مسلم است اینکه کاسبان تحریم خواستهاند، نفت را با تخفیف کمتری به چین بفروشند و در مقابل چین هم احیانا گفته که با این پیشنهاد موافق نیست.این کارشناس بینالملل انرژی با اشاره به خبر توقیف محمولههای نفت ایران توسط آمریکا هم گفت: بخشی از محمولههای نفت از طریق انتقال کشتی به کشتی به فروش میرسد. در این عملیات مسلما بخشی از نفت ایران توسط آمریکا توقیف میشود و چون فروشنده این نفت، شرکتها یا اشخاص حقیقی هستند، طرف ایرانی هم صدایش را در نمیآورد و در نتیجه آمریکا نفت ایران را میدزدد.او گفت: این اتفاقها نتیجه ضررهایی است که ملت ایران به واسطه سود کاسبان و دور زنندگان تحریم برای تداوم تحریمها متحمل میشوند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد