21 - 11 - 2021
تصمیمات جزیرهای مخرب است
آقای رییسی دیروز تکلیف آن طرح ممنوعیت تردد شبانه را روشن کرده و دستور دادند که لغو شود. به نظر شما ورود رییسجمهور به این مساله درست است؟
در رابطه با این موضوع چند بار مسائلی پیش آمد. یک بار گفتند که ممنوعیت برداشته شد، بعد نیروی انتظامی گفت که به ما چیزی ابلاغ نشده و ستاد مقابله با کرونا هم عقبنشینی کرد. اساسا معلوم نشد که این تصمیم در کجا گرفته شده و چه کسی از آن دفاع میکند. الان هم ستاد ملی کرونا که در راس آن آقای رییسجمهور است را داشتیم، بنابراین میشد این دستور از آن طریق ابلاغ شود.
دستور رییسجمهور در این باره چه پیامی دارد؟
وقتی آقای رییسجمهور شخصا دستور میدهد یعنی موضوع نیازی به کار کارشناسی ندارد. برخورد آمرانه و از بالا به پایین جزو ساختار است اما در عین حال باید از پایین به بالا هم کارشناسی شده و اجازه داده شود که دستگاههای مسوول ورود کرده و بررسی کنند.
اینگونه دستور دادنها که در موارد دیگر هم از سوی رییسجمهور مشاهده شده، چه نتیجهای برای او داشته است؟
نتیجهای نداشته است. من نمیدانم که او با این رویکرد دنبال چیست. درست است که او حسننیت دارد و میخواهد مشکلات مردم را حل کند. او وقتی مشکلی را میبیند، میخواهد که مساله را در جا حل کند. این سفرهای استانی هم برای همین انجام میشود. این رویکرد فوایدی دارد اما در کنار اداره سیستمی کشور.
به نظر شما الان این نگرانی وجود دارد که برخوردهای اینچنینی ادامه یافته به سایر عرصهها تسری پیدا کند و اداره آمرانه کشور در آینده به یک مشکل جدی تبدیل شود؟
قطعا همینطور است. دقت داشته باشید که دستگاه اجرایی با دستگاه قضایی از نظر ساختاری تفاوت دارد، یعنی در دستگاه اجرایی سیستم و تشکیلاتی با یک سازماندهی طراحی شده که میخواهد به یک سری اهداف برسد. اگر اهداف کلان تغییر کند، ساختار هم متاثر از آن تغییر کرده و متناسب میشود. بنابراین ساختار موجود در قوه اجرایی برای اهدافی است. اگر آقای رییسی اهداف دیگری دارد باید ساختار را تغییر دهد نه اینکه شخصا و راسا برای تغییر اقدام کند. او هر قدر هم که حسننیت داشته باشد و هر قدر که کل حاکمیت با او هماهنگ باشد، این نوع تصمیمگیریها و کنار گذاشتن ساختار، مخرب است.
این کنار گذاشتن ساختار چقدر از سابقه آقای رییسی در قوه قضاییه نشأت گرفته و چقدر از درخواستهایی که از او میشود. مثلا دیدم که یکی از نمایندگان اصفهان از آقای رییسی خواسته که برای حل مشکل آب استان شخصا ورود کند.آیا ما در بخشهای دیگر به نگاه فعلی آقای رییسی دامن میزنیم؟
گاهی اوقات ممکن است اقتضا کند شخص تصمیمگیرنده با وجود نظرات کارشناسی که به او اعلام شده، تشخیص خود را اعلام کند و دستور دهد اما این هم در کنار داشتن نظرات کارشناسی است. اما به نظر من آقای رییسی هنوز دستگاه اجرایی را نمیشناسد. او در این دستگاه نه تجربه قبلی داشته و نه هنوز وقت کرده که بشناسد. اساسا نیازی هم به این شناخت نمیبیند.آقای رییسی باید کل تشکیلات را فعال کرده و همه را در راستای اهداف خود هماهنگ کند اما این کار با تصمیمات شخصی مقدور نیست. او وقتی تصمیمات فردی میگیرد، در واقع تصمیمات جزیرهای خواهد شد.
پس معتقدید که آسیب این رویکرد، تصمیمات جزیرهای است که رسیدن به اهداف مورد نظر را سخت میکند.
بله، وقتی یک تصمیمی میگیرند و دستور میدهند باید معلوم باشد که منبع مالی آن دستور، تامین است یا خیر. این منبع از کجا کنده میشود؟ در اولویت است یا خیر؟ همه اینها در یک سیستم شناسایی میشود. این اولویتها را سازمان برنامه و بودجه مشخص کرده و بر اساس منابعی که در اختیار دارد منابع را تخصیص داده و به مجلس ارائه میکند. نهایتا هم مجلس تصمیم میگیرد. قطعا جابهجا کردن این منابع با یک دستور، مشکلزا خواهد بود. به خصوص در سفرهای استانی تصمیماتی گرفته میشود که نیاز به منابع مالی دارد و جزیرهای است. این تصمیمات جزیرهای از هم از زمان آقای احمدینژاد شروع شده و ادامه یافت. در دولت روحانی نیز اگرچه سعی شد که سیستمی عمل شود اما دیدیم یک سری مشکلات در حوزه ارز، بنزین و… ایجاد شد که همه از تصمیمات جزیرهای نشأت میگرفت.
با توجه به تجارب گذشته، به نظر شما چه عواملی رییسجمهوری را ترغیب میکند که به این رویه ادامه دهد؟
آقای رییسی فکر میکند که دولت مردمی یعنی همین. او خودش را دولت مردمی میداند و به مردم وعده داده است. الان هم برای اینکه مردم را نگه دارد و راضی کند، هر جا که موجی ایجاد شود بر آن سوار میشود. این تصمیمگیریها شناخته شده است در دولت احمدینژاد نیز رویکرد مشابهی بود و خسارات زیادی به بار آورد. ضمن اینکه فساد ایجاد کرد؛ چون پشت هر تصمیمی عدهای منتظر هستند که از آن تصمیم سوءاستفاده کنند و سیستم فلج میشود. در شرایطی که فساد بر کشور حاکم است و آقای رییسی هم اساسا با شعار مبارزه با فساد روی کار آمد، باید بیشتر به تبعات این رویه توجه شود.
دستورهای مستقیم از سوی رییسجمهوری به نحوه نظارت مجلس بر دولت چه آسیبی میزند؟
حتما از این بابت هم آسیب خواهد داشت زیرا خیال وزرا راحت میشود که آقای رییسجمهور پاسخگو است. درحالی که باید وزرا پاسخگو باشند چون آنها از مجلس رای اعتماد گرفتهاند و مجلس حق دارد که آنها را مورد سوال قرار داده یا استیضاح کنند. اینکه آقای رییسجمهور خودش را جلو بیندازد، درست نیست. در این شرایط حتی اگر از وزیر سوال شود، معلوم نیست که اولا وزیر خودش از تصمیمات رییسجمهور راضی باشد. دوما میتواند بگوید که من تقصیر ندارم و رییسجمهور تصمیمگیرنده بوده است. در حقیقت مسوولیتها لوث میشود و این بدترین آفت است برای مدیریت.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد