18 - 11 - 2024
اوکراین؛ زمین بازی غرب
ایلیا حسامی- سه سال از زمانی که ارتش روسیه با رمز عملیات نظامی ویژه به اوکراین حمله کرد، میگذرد و این جنگ تبدیل به یک جنگ فرسایشی، نهتنها برای هر دو طرف درگیر، بله برای متحدین اوکراین و روسیه شده است. حال باید دید زلنسکی از میان برنامه صلح ترامپ و ادامه حضور در میدان نبرد، کدام یک را برمیگزیند.
اوکراین هستهای
براساس گزارشی که برای وزارت دفاع اوکراین تهیه شده است، در صورتی که دونالد ترامپ، رییسجمهور ایالاتمتحده تصمیم بگیرد از لیست حامیان مالی و نظامی اوکراین خارج شود، اوکراین میتواند ظرف فقط چندماه یک بمب هستهای تولید کند.
در گزارش مجله تایمز آمده است که اوکراین به سرعت میتواند یک دستگاه پایه از پلوتونیوم با فناوری مشابه بمب مرد چاق که در ناکازاکی منفجر شد، تولید کند. مرد چاق نام رمز بمبی بود که در سال1945 بر فراز شهر ناکازاکی ژاپن مفنجر شد.
باید اشاره کرد با اینکه اوکراین در سال1996 زرادخانههای هستهای خود را کنار گذاشت، همچنان 9رآکتور عملیاتی در اختیار دارد که این موضوع شایسته توجه است.
براساس نتیجهگیری نویسندگان این گزارش، اوکراین میتواند بمبی با حدود قدرت یکدهم مرد چاق تولید کند که همین میزان و توان برای نابودی کل پایگاههای هوایی روسیه یا تاسیسات نظامی و صنعتی روسیه کافی است.
در همین راستا باید اشاره کرد ماه گذشته بود که زلنسکی رییسجمهور اوکراین در دیدار خود با دونالد ترامپ که آن موقع موفق به فتح کاخ سفید نشده بود، گفت اوکراین برای تضمین امنیت کشورش در صورت عدم ورود به ناتو، نیاز به سلاح هستهای دارد. زلنسکی بعدتر گفت که منظور وی این بوده که هیچ تضمین امنیتی جایگزینی وجود ندارد و مقامات اوکراینی از آن زمان انکار کردهاند که کییف مشغول بررسی تسلیحات هستهای است.
براساس عقیده کارشناسان غربی، دستکم پنج سال زمان نیاز است تا اوکراینیها بتوانند به یک سلاح هستهای مناسب دست پیدا کنند اما ولنتین بدراک، مدیر مرکزی که این گزارش را نوشته، اصرار شدیدی دارد که اوکراین میتواند در کمتر از یک سال موشکهای بالستیک خود را تولید کند. بدراک میگوید: «در 6ماه آینده اوکراین میتواند نشان دهد که توان ساخت موشکهای بالستیک دوربرد را دارد. ما موشکهایی با برد 1000کیلومتر خواهیم داشت.»
بمب اتم فایدهای ندارد
میخائیلو پودولیاک، مشاور رییسجمهور اوکراین اعلام کرد که اوکراین قصد ساخت سلاح هستهای را ندارد چراکه حتی بمب اتم هم در میدان جنگ با روسیه تغییر زیادی ایجاد نخواهد کرد. این اظهارات پس از گزارش چهارشنبه هفته گذشته روزنامه تایمز بریتانیا مطرح شد.
سخنگوی وزارت امور خارجه اوکراین در واکنش به این اظهارات گفت که اوکراین سلاح هستهای ندارد و قصد ساخت آن را هم ندارد و با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری نزدیکی دارد. پودولیاک به این اظهارات پاسخ داد و پنجشنبه گذشته در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «حتی اگر اوکراین بتواند در آیندهای نزدیک چنین سلاحی را توسعه دهد که البته در برنامههایمان نیست، نمیتواند در برابر امپراتوری دومین زرادخانه هستهای بزرگ جهان قدرت بازدارندگی ایجاد کند. این یک موضوع واضح و مشخص است.»
گفتنی است اواسط ماه اکتبر بود که ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهور اوکراین در اجلاس اتحادیه اروپا در بروکسل گفت: «کییف یا دعوتنامهای برای پیوستن به ناتو دریافت میکند یا یک سلاح هستهای.»
روزنامه آلمانی بیلد هم به نقل از یکی از مقامات اوکراینی که نامش فاش نشد، نوشت: اوکراین میتواند ظرف چند هفته بمب اتمی بسازد تا در صورت عدم دعوت ناتو برای ملحق شدن به این اتحاد نظامی، از آن سلاح هستهای علیه روسیه استفاده کند.
خبر خوش فرانسویها برای اوکراین
وزارت دفاع فرانسه اعلام کرد ارتش این کشور آموزشهای نظامی یک تیپ از سربازان ارتش اوکراین متشکل از 2300سرباز را تکمیل کرده است. این وزارتخانه در یک پست که در شبکه اجتماعی ایکس منتشر شد، نوشت: «آموزش اولین تیپ از نظامیان اوکراینی که در فرانسه آموزش دیده و مجهز شدهاند به اتمام رسید.»
در ادامه یک ویدئو منتشر شد که نشان داد سربازان اوکراینی با استفاده از تسلیحات توپخانه و دیگر تسلیحات فرانسوی مانورهای نظامی متعددی به اجرا گذاشتند.
سباستین لوکرنو، وزیر دفاع فرانسه چند هفته پیش در یک مصاحبه با نشریهای فرانسوی از تمایل پاریس برای آموزش بیشتر به سربازان اوکراینی برای تشکیل بیش از 12تیپ دیگر برای ارتش این کشور سخن گفت و مدعی شد: «به دنبال ایجاد بزرگترین ظرفیت نظامی برای اوکراین از جنبههای تجهیزات و دکترین هستیم. میخواهیم با اوکراین روابط نزدیک استراتژیک داشته باشیم. این به سود ما در آینده است که اوکراینیها در زمینه تسلیحات و دکترین نظامی فرانسوی آموزش ببینند.»
آیا اوکراین غده سرطانی آمریکا میشود؟
در چنین شرایطی دونالد ترامپ به زودی کارش به عنوان چهل و هفتمین رییسجمهور ایالاتمتحده در کاخ سفید را آغاز میکند و یکی از سوالاتی که بسیاری از او میپرسند این است که رویکرد دولت وی در برابر اوکراین و روسیه چه خواهد بود؟
روزنامه والاستریت ژورنال در گزارش جدید خود اشاره میکند که سیاستهای دولت بایدن در قبال جنگ اوکراین به زودی تبدیل به میراثی پرچالش برای دولت ترامپ میشود.
در این گزارش آمده است: بایدن از ترامپ درخواست کرده که به حمایت از اوکراین در برابر روسیه ادامه دهد. اوکراین تا این لحظه به صورت رسمی در جنگ شکست نخورده است و باید توجه داشت که حمایتهای سنگین متحدین غربیاش دلیلی برای اینکه شانس پیروزی داشته باشد هم نیست. باید در نظر داشت که بزرگترین حامی اوکراین هر لحظه ممکن است پشت او را خالی کند و زلنسکی را مجبور کند که پای میز مذاکره حضور یابد در ازای صلح، بخشی از خاک اوکراین را به روسیه ببخشد. در طرفی دیگر روسیه به آرامی مشغول پیشروی در شرق اوکراین است و ارتش اوکراین نیز در تلاش است مواضعی که در کورسک به دست آوردهاند را حفظ کنند. این وضعیت زمانی رخ میدهد که برخی گزارشها حاکی از حضور نیروهای ارتش کره شمالی در منطقه کورسک برای دفع از حملات اوکراین است. به ادعای رسانههای آمریکایی، جو بایدن رییسجمهور کنونی ایالاتمتحده که کاخ سفید را ترک میکند، هرگز در جنگ اوکراین قصد پیروزی نداشته است چراکه در هر مرحله از این جنگ، کمکهای نظامی واشنگتن به کییف را محدود کرده و نحوه استفاده از تسلیحات نظامی هم برای ارتش اوکراین مشخص میکرد. در این گزارش نوشته شده: «پنتاگون از ترس اینکه ولادیمیر پوتین درگیری را تشدید کند، تحویل سلاحهای پیشرفته را به تاخیر انداخته است.»
نباید فراموش کرد که یکی از سخنان همیشگی دونالد ترامپ در سخنرانیهای انتخاباتیاش وعده پایان به جنگ در 24ساعت بود. ترامپ ادعا میکرد که به دلیل وجود روابط خوب و دوستانهاش با ولادیمیر پوتین، همتای روسی خود میتواند در مدت کوتاهی به این جنگ پایان دهد. پس از پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری ایالاتمتحده، ترامپ به سرعت با پوتین و زلنسکی تماس گرفت و از پوتین درخواست کرد که تنشها را کاهش دهد اما تداوم پیشروی نیروهای مسلح روسیه در خاک اوکراین بیانگر بیتوجهی پوتین به خواسته ترامپ است. از همین رو دونالد ترامپ در وضعیت پیچیدهای قرار میگیرد. اگر پوتین حاضر به پایان جنگ با مذاکره نباشد، ترامپ ناچار میشود محدودیتهای وضعشده بر استفاده اوکراین از تسلیحات آمریکایی را کاهش دهد و این به معنی تصویب بستههای تسلیحاتی مضاعف در کنگره و ادامه پیدا کردن جنگ است. این موضوع حتی میتواند آمریکاییها را وادار کند که برای توقف صادرات گاز روسیه به اروپا، اروپای غربی را تحت فشار قرار دهند. اصلیترین دلیلی که به عقیده برخی میتواند موجب سرطانی شدن اوکراین برای ایالاتمتحده شود، تکرار سناریوی افغانستان و بایدن برای ترامپ است؛ اتفاقی که اعتبار نظامی آمریکا را بیش از قبل زیر سوال میبرد.
دونالد ترامپ باید پیش از اعمال هر اقدامی در نظر داشته باشد که جهان نسبت به سالهای 2016 تا 2020 پیچیدهتر و پرتنشتر شده است و تمامی اقدامات وی میتواند برای او و دولتش عواقب بیشماری داشته باشد و از سوی دیگر باید تمامی اقداماتشان را برنامهریزی شده انجام دهند چراکه اوکراین میتواند تبدیل به ویتنام و افغانستان جدیدی در کارنامه دونالد ترامپ شود.
تمایل زلنسکی به مذاکره؟
در همین رابطه طبق گزارش روزنامه مسکو تایمز، ولودیمیر زلنسکی رییسجمهور اوکراین روز شنبه طی مصاحبه با یک رسانه اوکراینی عنوان کرد: کییف مایل است به جنگ با روسیه تا سال آینده از طریق ابزار دیپلماتیک خاتمه دهد. وی افزود: باید هر کاری کنیم تا اطمینان یابیم این جنگ در سال آینده با ابزار دیپلماتیک خاتمه خواهد یافت. به نظرم این مساله بسیار
مهم است.
رییسجمهور اوکراین پیشتر با اشاره به رییسجمهور منتخب آمریکا گفت: مطمئنا با سیاستهای این تیم جدید که در ماه ژانویه ریاست کاخ سفید را بر عهده خواهد گرفت، جنگ سریعتر به پایان میرسد. این رویکرد آنها، وعدهشان به جامعه خود بوده و همچنین برای آنها بسیار مهم است.
این در حالی است که نشریه پالتیکو روز جمعه در گزارشی با اشاره به نقش و وعدههای ترامپ در راستای خاتمه جنگ اوکراین نوشت: ترامپ هنوز برنامهای با جزئیات ندارد و مشاورانش نظرات متفاوتی دارند، اگرچه آنها نسبت به اوضاع میدان نبرد آگاه هستند. بهرغم گزارش برخی رسانهها، ترامپ هنوز تیمی را جهت پیشبرد برنامههای صلح برای اوکراین تشکیل نداده است.
در رابطه با وضعیت میدان نبرد، ارتش اوکراین در شرق نیروهای خود را از دست میدهد و بهرغم حملات غیرمنتظرهای که به کورسک روسیه داشته و همچنین تسلیحات زیادی که از غرب دریافت میکند، قادر به حفظ مواضع خود نیست و نیروهای روسیه هرچند با دستاوردهای کم به پیشرویها در دونباس (شرق اوکراین) ادامه میدهند. زلنسکی در پایان مصاحبهاش با تاکید بر اینکه نظرات طرف روسیه نیز برایش مهم است، گفت: «باید متوجه شویم که روسها چه میخواهند.»
لازم به ذکر است، زلنسکی در حالی نسبت به حل و فصل مناقشه جاری در کشورش پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ ابراز امیدواری کرده که اولاف شولتس، صدراعظم آلمان روز جمعه در تماسی تلفنی با ولادیمیر پوتین پس از دو سال از گذشت جنگ اوکراین خواهان اقدام فوری مسکو در پایان دادن به مناقشه شد.
به گزارش یورونیوز، ولودیمیر زلنسکی در واکنش به تماس تلفنی صدراعظم آلمان با رهبر روسیه آن را به باز شدن «جعبه پاندورا» تشبیه کرد که میتواند تلاشها برای منزوی کردن ولادیمیر پوتین و پایان دادن به جنگ در کشورش با حصول «صلحی عادلانه» را تضعیف کند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد