افزایش ریسک و هزینه تجارت با دنیا

عباس آرگون*- تداوم تجارت با دنیا با قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF تحت‌الشعاع قرار گرفت. امروزه تعامل با دنیا نیازمند پذیرش قواعد جهانی است که پیوستن ایران به کارگروه ویژه اقدام مالی از جمله همین قواعد است اما متاسفانه با ورود ایران به لیست سیاه با نوعی خودتحریمی روبه‌رو شدیم که به قرار گرفتن ایران در فهرست کشورهای با ریسک بالا و بدون شفافیت که حتی از منظر پولشویی نیز در مظان اتهام است، منجر شد. به این ترتیب از این پس با افزایش فشارهای خارجی علیه ایران، مراودات پولی با محدودیت قابل توجهی روبه‌رو خواهد شد و عملا می‌توان گفت که انتقال حواله‌های ارزی به صفر خواهد رسید.البته تشدید تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران سال‌هاست که موجب تنگ‌تر شدن حلقه مراودات پولی کشور در حوزه بین‌المللی شده است اما با قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF فشارها در حوزه مراودات پولی افزایش بیشتری پیدا خواهد کرد. به عبارت دیگر از این پس هزینه‌های تبادلات مالی که از طریق راه‌های غیر‌رسمی انجام می‌شود، چند برابر بیشتر خواهد شد و ریسک انجام عملیات تجاری به مراتب بیشتر از گذشته می‌شود. در واقع با ورود ایران به لیست سیاه کارگروه ویژه اقدام مالی، نه تنها شرکت‌های خارجی در کشورهای مختلف برای همکاری‌های تجاری و اقتصادی با ایران تمایل زیادی نشان نخواهند داد بلکه حتی کشورهای حامی ایران از جمله چین و روسیه نیز که خودشان عضو FATF هستند، برای حمایت از ایران دچار مشکلات جدیدی خواهند شد که در نهایت تمام این موارد هزینه مبادلات تجاری برای تجار و همچنین هزینه تامین کالا برای مردم را با افزایش روبه‌رو خواهد کرد.به طور کلی پشت پا زدن به قواعد جهانی علاوه بر اینکه ایران را از دسترسی به منابع و امتیازات جهانی محروم خواهد کرد بلکه باعث می‌شود هزینه‌ها و محدودیت‌های زیادی در زمینه مبادلات مالی و دسترسی به تکنولوژی روز دنیا، صادرات کالا و خدمات، واردات و… نصیب حال فعالان اقتصادی شود که می‌تواند از یک سو آسیب به تولید ملی و از سوی دیگر افزایش هزینه‌های مردم را به دنبال داشته باشد. به طور کلی می‌توان گفت که ورود ایران به لیست سیاه وضعیت تحریمی علیه کشور را تشدید خواهد کرد و افزایش فشارهای خارجی به ایران را به دنبال خواهد داشت. این در حالی است که از مدت‌ها قبل دولت آمریکا به دنبال بستن همه منافذ بین‌المللی به روی کشور ما بوده است اما با تصمیمی که ایران به تازگی اتخاذ کرد، عملا تجارت با دنیا به امری دشوار برای کشور تبدیل شد؛ موضوعی که به منزوی‌تر شدن هر چه بیشتر ایران در حوزه ارتباطات بین‌المللی منجر خواهد شد آن هم در زمانی که ایران با وجود تحریم‌ها بیش از هر زمان دیگری به افزایش تعاملات تجاری خود با سایر کشورها وابسته است. در واقع در شرایط فعلی ایران باید تا جایی که می‌تواند در راستای رعایت مقررات بین‌المللی با حفظ منافع ملی گام بردارد تا روابط تجاری خود با سایر کشورهای دنیا را حفظ کند و حتی آنها را توسعه دهد. اما با تصمیمی که در مورد FATF اتخاذ شد، حتی ارتباط تجاری با کشورهای دوست و همسایه نیز با افزایش هزینه همراه شد. در نتیجه می‌توان گفت که آینده روشنی پیش‌روی تجارت خارجی و اقتصاد کشور قرار ندارد و ریسک و هزینه تجارت با دنیا به نسبت گذشته با افزایش بیشتری روبه‌رو شده است.
* نایب رییس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران