3 - 12 - 2019
افزایش ریسک سهام کوچک
به گفته برخی کارشناسان وضعیت کنونی بازار سرمایه به علت رشد، مامن بسیار خوبی برای نقدینگیهای سرگردان است. بر این اساس طی هفتههای اخیر شاهد بازی بسیار پررونق شرکتهای بزرگ در بازار سرمایه بودیم. در کنار ورود نقدینگیهای بیشمار، افزایش نرخ ارز باعث شده دارایی این شرکتها به میزان قابل توجهی رشد کند؛ داراییای که در ابتدای سال گذشته با دلار چهار هزار تومانی محاسبه میشد در حال حاضر با ارز ۱۲ هزار و ۷۰۰ تومانی محاسبه میشود.
به هر روی افزایش داراییها و اعطای مبالغ قابل توجه به سهامدران باعث شده وضعیت بازار سرمایه در کانالی قرار گیرد که تنها ۹ هزار واحد از دوران طلایی خود یعنی ۳۳۰ هزار واحدی فاصله دارد.
در این میان تجربه سالهای گذشته نشان میدهد تغییر نرخ ارز میتواند تاثیر شگرفی در سودآوری شرکتها با توجه به میزان و درجه وابستگی آنها به ارز خارجی و از آن طریق بر قیمت سهام شرکتهای پذیرفتهشده در بازار سرمایه داشته باشد. به گفته بسیاری از کارشناسان نااطمینانی نرخ ارز واقعی روی قیمت سهام تاثیر منفی معنیداری دارد. از آنجاکه بیثباتی نرخ ارز منجر به سفتهبازی ارزی و انتقال نقدینگی به آن سمت میشود و از طرف دیگر با بیثباتی نرخ ارز هزینه بنگاههای داخل بورس افزایش مییابد و سهام آنها دارای جذابیت کمتری میشود، انتظار رکود و کاهش قیمت سهام وجود دارد. از این رو پیشنهاد سیاستی مشخص این است که از اعمال سیاستهایی که باعث نوسان بیشتر در بازار و ایجاد نااطمینانی میشود پرهیز شود تا زمینه رشد بازار سهام و شاخص قیمت آن فراهم شود.
شبههبرانگیزی صعود شاخص کل ناشی از ارز
بازار سهام روز گذشته همچون روزهای اخیر رشد دستهجمعی را تجربه کرد. دلایل و بهانههای مختلفی برای رشدهای اخیر سهام مطرح میشود. یکی از این موارد رشد نرخ دلار در بازار آزاد و همچنین برخی اخبار از بودجه کشور بود. در این خصوص بعضا احتمال عدم تغییر قیمت انرژی برای تولید به عنوان یک ریسک که در هفتههای قبل مطرح بود براساس آمار اولیه به نظر رفع شده و در شرایط کنونی با چشمانداز ادامه قیمت انرژی ارزان در صنایع مختلف و تکرار سطوح بالای سودآوری سال ۹۸ در سال آینده به رشد قیمتی سهام طی روز گذشته کمک کرد.در این بین بهانهها برای نوسان نرخ ارز نیز بیش از قبل مشاهده میشود. روز گذشته نرخ دلار در بازار تهران تا بیش از ۱۲۷۰۰ تومان نیز رشد کرد. به عقیده برخی از فعالان بازار ارز شایعات پیرامون نرخ دلار ۱۱ هزار تومانی بودجه دولت در رشد نرخ ارز در بازار آزاد موثر بوده است. فضای روانی هفتههای اخیر نوسان بازار ارز را تشدید کرده است. مواردی مانند هفتههای پایانی سال میلادی، ناآرامیهای داخلی به دنبال اصلاح قیمت بنزین و روز گذشته نیز نوسان نرخ دلار روی خبر ارزی بودجه از جمله مواردی است که در التهاب روانی بازار ارز و بالطبع بازار سرمایه موثر بوده است. به هر روی این عوامل باعث شده در بازار سرمایه این روزها شاهد رشد قیمت اکثر نمادها باشیم به خصوص نمادهایی که درونمایه این میزان رشد را نداشتهاند.
حساسیت نسبت به نوسان پرشتاب کوچکترهای بازار
در این میان به باور برخی از کارشناسان در حالی که رشد دارایی برخی از شرکتها مثبت است و نشان از ارزندگی نمادهای سهام آن گروه دارد اما باید نسبت به نوسان پرشتاب قیمت کوچکترهای بازار هراس داشت چراکه سهام برخی از شرکتهای سرمایهگذاری به وضوح از ارزش ذاتی آنها فراتر رفته است و فاصله آن نسبت به ارزش روز داراییها هر روز بیشتر میشود. زمانی که معاملهگران سهام موضوع به این سادگی (ارزشگذاری شرکت سرمایهگذاری) و ریسک به این سنگینی (حباب قیمت) را نادیده میگیرند باید نسبت به کل معاملات سهام و به خصوص کوچکترها هشدار داد. برای سهام برخی از شرکتها به جایی رسیدهایم که حتی تخیل نیز نمیتواند ارزش کنونی این نمادها را توجیه کند. بر این اساس لازم به نظر میرسد به صورت مستقیم نسبت به نوسان این نمادها هشدار داد.
معامله برخی از شرکتها بیشتر از ارزش واقعی
چنانچه گفته شد تمامی شرکتهای حاضر در بازار سرمایه منتفعان رشد نرخ ارز هستند اما در این میان سهام برخی از شرکتها به دلیل شناوری پایین و تزریق جریان نقدینگی قوی بیشتر از ارزش واقعی در حال معامله است. در این حال این شرکتها شروع به هزینههای متعدد میکنند در حالی که ایمان دارند دارایی خود را افزایش دادند. این شرکتها محصول را گرانتر وارد مجموعه میکنند. این در حالی است که نرخ فروش محصولات آنان به صورت دستوری و با یک سقف معین تعیین شده است. تداوم این روند باعث کاهش سود و زیاندهی شرکتها و در نهایت کاهش تولید میشود که منجر به از دست رفتن بخشی از مطلوبیت مصرفکننده خواهد شد.به باور برخی از کارشناسان در حال حاضر دارایی برخی از شرکتهای سرمایهگذاری بالاتر از ارزش ذاتی است و فاصله آن نسبت به ارزش روز داراییها هر روز بیشتر میشود. زمانیکه معاملهگران سهام موضوع به این سادگی (ارزشگذاری شرکت سرمایهگذاری) و ریسک به این سنگینی (حباب قیمت) را نادیده میگیرند بنابراین باید نسبت به کل معاملات سهام و به خصوص کوچکترها هشدار داد.
حباب قیمت در بورس چگونه است
باید توجه داشت افزایش ارزش سهام به واسطه رشد تورم و همچنین ورود نقدینگی به بازار را نمیتوان حبابی شدن بازار نامید. با این حال این دو موضوع میتواند آغازی بر این فرآیند باشد. از جمله حبابهای قیمتی ایجاد شده در بازار سرمایه ایران میتوان به رشد سهام شرکتهای خودروسازی نظیر ایرانخودرو و سایپا در سال ۹۲ اشاره کرد. افزایش چند برابری قیمت سهام این دو شرکت بدون داشتن پشتوانههای بنیادی، موجب شد سهامدارانی که در سقف قیمتی اقدام به خرید این دو سهم کرده بودند با ضررهای بسیار هنگفتی مواجه شوند.
قبول ارزش تخیلی سهام کوچک با اما و اگر!
چنانچه گفته شده طی روزهای اخیر ارزش برخی از شرکتهای کوچک به علت نوسان نرخ ارز از حد معمول رشد داشته و خارج از قد و قواره این شرکتها بوده اما این نکته را نمیتوان نادیده گرفت که ارزشهای تخیلی کنونی سهام برای این شرکتها نیز ممکن است در شرایطی در آینده قابل توجیه باشد و آن، متصور بودن تورمهای افسارگسیخته برای آینده اقتصاد کشور است که البته در مقایسه سهام با یکدیگر باید گفت با این شرایط نیز خرید سهام چنین شرکتهایی توجیه ندارد.
بنابراین با توجه به مباحث ذکرشده لازم است از یک طرف سرمایهگذاران از تاثیرپذیری قیمت سهام شرکتها به واسطه تغییر نرخ ارز مطلع باشند و از طرف دیگر، مسوولان بورس در قیمتگذاری سهام شرکتها به عامل وابستگی آنها به نرخ ارز توجه بیشتری کنند تا قیمت سهام را با ارزش ذاتی آن تعیین کنند. از آنجا که کشورهای در حال توسعه از جمله ایران از درجه بالایی از نااطمینانی متغیرهای کلان اقتصادی برخوردار هستند نوسانات آنها محیط نامطمئنی را برای تصمیمگیری سرمایهگذاری ایجاد میکند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد