ابلاغ امیدنامه و اساسنامه صندوق‌های ارزی در هفته جاری
جهان‌صنعت- معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار از ابلاغ امیدنامه و اساسنامه صندوق ارزی در هفته جاری خبر داد و گفت که «صندوق‌های ارزی حلقه اتصال بین ارز فیزیکی و نیاز ارزی پروژه‌ها را تکمیل می‌کنند.»
رضا عیوض‌لو با اشاره به برنامه راهبردی وزارت اقتصاد با نام «رویش» افزود: «این برنامه با هدف ارائه راه‌حل برای دو‌مساله اساسی در اقتصاد ایران طراحی شده است. نخستین مساله در سطح کلان، تشکیل سرمایه است. در بیش از یک دهه گذشته ارقام تشکیل سرمایه رشد نداشته و حتی کاهش یافته است؛ موضوعی‌که می‌تواند به روند رشد اقتصادی آسیب بزند. دومین مساله نااطمینانی‌های موجود در فرآیند سرمایه‌گذاری است. این نااطمینانی‌ها از جمله تورم و نوسان قیمت دارایی‌های فیزیکی سبب می‌شود افراد به سرمایه‌گذاری در دارایی‌های فیزیکی تمایل بیشتری پیدا کنند.»
او در یک گفت‌وگوی تلویزیونی، طراحی و توسعه ابزارهای مالی را هدف مگاپروژه رویش اعلام کرد و افزود: «این طرح قرار است جایگزین مناسب دارایی‌های فیزیکی باشد و مردم به‌جای خرید و نگهداری دارایی‌های فیزیکی، از این نوع ابزارهای مالی بهره برند.»
عیوض‌لو توسعه ابزارهای جدید سرمایه‌گذاری و تامین مالی جدید برای پاسخگویی به نیازهای واقعی سرمایه‌گذاران را یکی از محورهای اصلی این برنامه دانست و توضیح داد: «توسعه صندوق‌های ارزی از جمله برنامه‌های مهم رویش است. در این برنامه قصد داریم بخشی از پس‌اندازهای مردم را که به‌صورت ارز فیزیکی نگهداری می‌شود، جذب و به جریان تولید وارد کنند. هدایت این منابع به فعالیت‌های مولد می‌تواند موجب ایجاد ارزش‌افزوده اقتصادی شود و بازار سرمایه را در ایفای نقش واقعی خود توانمندتر کند. همچنین ابزارهایی مانند اوراق بهادار ارزی که در یکی از بورس‌ها یا در شبکه بانکی منتشر می‌شود، در همین مسیر تعریف شده‌اند.»
اهداف تاسیس صندوق‌های ارزی
عیوض‌لو در بخش دیگری از صحبت‌های خود دلایل و اهداف تاسیس صندوق‌های ارزی را تشریح کرد. او با بیان اینکه سازمان بورس در طول دهه۹۰ چندبار تلاش کرد صندوق‌های ارزی را راه‌اندازی کند اما بنابه دلایلی این ایده عملیاتی نشدند، گفت: «یکی از مهم‌ترین دلایل راه‌اندازی نشدن این نوع از صندوق‌ها، نبود ابزارهای مالی مناسب برای سرمایه‌گذاری آنها بود.»
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر اینکه تامین مالی ارزی پرژوه‌ها یکی از دغدغه‌های اصلی اقتصاد ایران است، افزود: «تامین مالی برای پروژه‌های صادرات‌محور و شرکت‌هایی که برای توسعه فعالیت خود به منابع ارزی نیازمندند، اهمیت زیادی دارد. بنابراین توسعه ابزارهای تامین مالی ارزی باعث شده این صندوق‌ها امکان سرمایه‌گذاری در چنین ابزارهایی را داشته باشند. به‌نظر می‌رسد اکنون که سازوکار صندوق‌های ارزی در حال تکمیل است و مقدمات راه‌اندازی آن فراهم شده، این صندوق‌ها می‌توانند حلقه اتصال بین ارز فیزیکی در اختیار مردم و نیاز ارزی پروژه‌ها را تکمیل کنند.»
عیوض‌لو همکاری جدی و مشترک بانک مرکزی و سازمان بورس برای توسعه این ابزارها را مهم خواند و گفت: «دغدغه مشترک هر دو نهاد، تامین مالی ارزی پروژه‌ها بود. از این رو به‌دنبال سازوکاری بودیم که بتوان از ارزهای موجود نزد مردم برای تامین مالی پروژه‌های ارزی استفاده کرد.» او با تاکید بر اینکه ورودی و خروجی این نوع از صندوق‌ها ارزی است، گفت: «تمام محاسبات این نوع از صندوق‌ها با ارز انجام خواهد شد. خالص ارزش دارایی‌های صندوق نیز براساس ارز منتخب محاسبه می‌شود.»
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه با این پیش‌بینی که صندوق‌های ارزی می‌توانند ارزهای فیزیکی در دست مردم را جذب کرده و در مسیر تولید به کار گیرند، اضافه کرد: «این صندوق‌ها برای مردم نیز جذابیت دارد زیرا با توجه به نوسانات قیمتی، حداقل ارزش روز دارایی آنها حفظ می‌شود.»
او گفت: «نااطمینانی‌هایی مثل تورم باعث می‌شود مردم به سمت دارایی‌های فیزیکی گرایش پیدا کنند. یکی از این دارایی‌ها دلار است. خانواده‌ها و پس‌اندازکنندگان تصور می‌کنند با نگهداری دلار می‌توانند خود را در برابر تورم محافظت کنند. از این رو، این صندوق امکان آن را فراهم می‌کند که علاوه‌بر حفظ ارزش دلاری دارایی که خود نوعی پوشش تورمی است، سرمایه‌گذار بازده مازاد دلاری نیز دریافت کند.»
به گفته عیوض‌لو، ابزارهایی که قرار است شرکت‌های صادرات‌محور منتشر کنند، بازده معقولی برای این نوع صندوق‌ها ایجاد خواهد کرد و صندوق با سرمایه‌گذاری در این ابزارها می‌تواند بازده مناسب دلاری برای سرمایه‌گذاران ایجاد کند. به این ترتیب افرادی که دلار فیزیکی در خانه نگهداری می‌کنند، می‌توانند با سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها هم ارزش دلاری دارایی خود را حفظ و هم بازده دلاری دریافت کنند.»
نحوه سوددهی و نوع سرمایه‌گذاران صندوق‌های ارزی
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار در مورد نحوه سوددهی و نوع سرمایه‌گذاران این صندوق نیز توضیح داد: «این صندوق‌ها از نوع صدور و ابطال هستند. صندوق‌های صدور و ابطال یک «مدیر ثبت» دارند و سرمایه‌گذارانی که می‌خواهند واحدهای صندوق را خریداری کنند، به این مدیر ثبت مراجعه خواهند کرد که احتمالا یک بانک خواهد بود. مردم با مراجعه به این بانک می‌توانند نسبت‌به خرید واحدهای سرمایه‌گذاری اقدام کنند و به این ترتیب سرمایه‌های خرد نیز وارد صندوق می‌شود.»
عیوض‌لو با بیان اینکه امیدنامه و اساسنامه این صندوق در حال نهایی شدن است، گفت: «به محض اینکه بتوانیم این اسناد را ابلاغ کنیم، درخواست‌های متقاضیان که طبیعتا از میان نهادهای مالی دارای مجوز سبدگردانی و تحت نظارت سازمان بورس هستند، دریافت خواهد شد.»
او با اشاره به زمان اجرایی‌شدن این طرح اعلام کرد: «پیش‌بینی ما این است که هفته جاری امیدنامه و اساسنامه این صندوق‌ها را که اسناد بالادستی محسوب می‌شوند، سازمان بورس ابلاغ کند. متقاضیان بالقوه هم‌اکنون درخواست‌های خود را ارائه کرده‌اند اما پس از دریافت مدارک و مستندات لازم از آنها، احتمالا طی چند هفته آینده موافقت اصولی صادر خواهد شد و صندوق‌ها می‌توانند امور مربوط به ثبت و پذیره‌نویسی خود را آغاز کنند.»
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه این صندوق هیچ ارتباطی با ریال ندارد و تمام فعالیت صندوق و محاسبات آن ارزی است، توضیح داد: «هر شخصی که بخواهد در این صندوق سرمایه‌گذاری کند، باید یک حساب ارزی در بانک افتتاح کند. در این صندوق‌ها سود دوره‌ای وجود ندارد؛ برخلاف صندوق‌های درآمد ثابت که سود ماهانه واریز می‌کنند. در این صندوق سود به‌صورت دوره‌ای پرداخت نمی‌شود بلکه به اصل سرمایه سرمایه گذاران اضافه می‌شود. به این معنا که متقاضی در سایت صندوق، خالص ارزش روز دارایی‌های صندوق (NAV)را مشاهده می‌کند و براساس ارز منتخب هرروز NAV صندوق افزایش می‌یابد.»
عیوض‌لو با بیان اینکه ارزش صندوق بستگی به ارزی دارد که صندوق با آن تاسیس می‌شود، گفت: «یکی از نهادهای تحت نظارت سازمان بورس که درخواست مدیریت صندوق را ارائه می‌دهد، باید مشخص کند که صندوق با چه ارزی راه‌اندازی خواهد شد. وقتی ارز مبنا مشخص شد، سرمایه‌گذاران نیز با همان ارز سرمایه‌گذاری می‌کنند و هنگام ابطال واحدها دریافت وجه نیز با همان ارز انجام خواهد شد.»
