11 - 11 - 2019
۲ نما از آینده بازار سرمایه
گروه بورس- طی ماههای اخیر روند رو به رشد سهام توانست در اقتصاد کلان با جذب نقدینگیهای سنگین یکسر و گردن بالاتر از بازارهای موازی قرار گیرد.
رشد بیسابقه بازار سرمایه از دو لحاظ کیفی و کمی باعث شده نگرشها به این بازار دارای دو سناریوی غالب و یک سناریوی محتمل باشد؛ دو سناریوی غالب که اغلب طرفداران آن تحلیلگرانی هستند که با استفاده از ارقام و با استناد به مقوله تکرار، سناریوی ورود و ریزش حباب در سهام و سقوط یکباره تمامی نمادها را به بازار عرضه میکنند.
این تحلیلگران در سناریوی ریزشی معتقدند بازار آتی بورس، بازار حبابزدگی در نمادهای بزرگ و صادراتی و ریزش حباب به میزان قابلتوجه در سهام خرد و متوسط خواهد بود. این سناریو از آنجا نشات میگیرد که سهمهای خرد و متوسط بعد از افزایش نرخ دلار و برای جذب بیشتر نقدینگی دچار نوسانات شدید شده و دچار حبابزدگی شدند. تحلیلگران معتقدند حفظ چند ماهه این حبابها باعث خواهد شد سهام صادراتی که همواره در برابر جذب نقدینگی هیجانی مصون بودند دچار حبابزدگی شوند بنابراین به عقیده این کارشناسان، بازار سرمایه در روزهای آتی شاهد دو رویکرد کوتاهمدت و میانمدت خواهد بود.
در این سناریو بازار سرمایه در کوتاهمدت با ادامه روند حبابزدگی جاذب نقدینگیها جدید و بیشماری خواهد بود و این حالت حبابگونه طی ماههای آتی در میانمدت بهواسطه عدم پایداری شرایط ریزش خواهد داشت. اگر پیشبینیهای این عده درست تلقی شود بازار سرمایه در روزهای آتی در انتظار رشد ۴۰۰ هزار واحدی خواهد بود چراکه این شاخص طی ماههای آتی روی رنج ۳۲۸ واحدی بوده است.
اما به نظر میرسد امکان رخداد سناریوی حبابی – ریزشی در دو مقطع کوتاهمدت و بلندمدت به علت وجود ایراداتی قابلپذیرش نباشد چراکه پیشبینیکنندگان این سناریو معتقدند رفتار بازار سرمایه دارای سبقه است و این تحلیل ناشی از رفتار این بازار طی سالهای ۹۱ و ۹۲ است.
بر همین اساس طی سالهای گزارششده رفتار بازار نیز با حباب سرمایههای خرد و متوسط شروع و بعد از آلوده کردن بازارهای صادراتی و کلان دچار ریزش شد. در سالهای مذکور بازار سرمایه پابهپای نرخ دلار رشد کرده و بعد از توقف رشد نرخ دلار بازار سرمایه با گشایشهای سیاسی و اقتصادی به رشد خود ادامه داده و بعد از شکلگیری این واگرایی بازار سرمایه در مقطع میانمدت دچار ریزش حبابی و قیمتی طولانیمدت شد.
معمولا بازارها برای شکل دادن به این روندها تکراری عمل نمیکنند چراکه شرایط کنونی کشور بههیچعنوان با سالهای ۹۲ قابل مقایسه نیست. درثانی روندهای روتین و تکراری همواره قابل پیشبینی هستند و اگر بازاری همانند بازار سرمایه که بازاری فعال و پرتحرک است قابل پیشبینی بود قابلیت جذب سرمایههای خرد به شکل کلان را نداشت. به یاد داشته باشیم عدم پیشبینی باعث شده این بازار برای سرمایهگذاران جذاب باشد و سرمایهگذاران برای جذب سودهای زودبازده و کلان به سمت این بازار جذب شوند بنابراین نقطهضعف این سناریو را میتوان در مقوله تکراری بودن دانست.
طرفداران این سناریو اغلب از بازندگان و برندگان سهامدار سالهای مذکور بودند و این مورد را بهخوبی لمس کرده و آن را به سال ۹۸ که از دو لحاظ بنیادی و پایهای با سالهای ذکرشده متفاوت است تعمیم میدهند. این سوگیری رفتاری باعث شده این عده سناریوی فوق را قویتر از سناریوهای دیگر قلمداد کنند و اصرار بهدرستی این ایده در رسانهها و اخبار دارند و البته توانستهاند بهواسطه این تحلیلها طرفدارانی برای خود دستوپا کنند.
اما عده دیگر در حقانیت این پیشبینی معتقدند از آنجا که بازار کشور در دستان بازار سرمایه بوده این بازار در غیاب بازارهای موازی به سه علت رشد قیمت، محدودیت خریدوفروش (بازار ارز و طلا) و رکود سنگین تا پایان سال همچنان تکرو بوده و ریزش آن در میانمدت قابلتوجه نخواهد بود.
برای این تحلیل نیز باید خاطرنشان کرد در هیچ کشوری بازار سرمایه، بازار جبرانی لحاظ نمیشود بهطور مثال طی سالهای ۹۲ تا ۹۶ تمامی بازارها ازجمله بازار سرمایه در رکود سنگین بود و با وجود انتظارات بازار سرمایه در سالهای ذکرشده نتوانست جاذب سرمایههای سرگردان باشد.
اگرچه تا حدودی میتوان رفتار کنونی بازار سرمایه در جذب نقدینگیها را به رکود سنگین بازارهای موازی نسبت داد اما این مورد زمانی میتواند صحیح باشد که بازار ارز و مسکن دچار دستکاری نشده باشد. در حال حاضر دو بازار ذکرشده به علت نوسانات شدید دچار رکود تورمی شده و رفتار آنها همانند رفتار سالهای ۹۲ تا ۹۶ نیست.
برای ایراد سوم این پیشبینی باید گفت اگر شاخصهای کنونی از مرز ۴۰۰ هزار بگذرد دولت با چه تدبیری میتواند در طی ماههایی که به انتخابات نزدیک میشود دست به اصلاحیه بزند چراکه عبور بازار سرمایه از ۴۰۰ هزار واحد در دوران رکود اقتصادی منطقی نبوده و مطمئنا با شروع این رکورد، ریزش سقوطی حتمی خواهد بود و مطمئنا این سقوط اعتراضات زیادی را به دنبال خواهد داشت بنابراین به نظر میرسد قبل از این اتفاق دولت دست به اصلاحیه بزند.
اما در خصوص سناریوی ریزشی باید گفت موافقان این پیشبینی که تحلیلگران تکنیکال بازار هستند معتقدند بازار طی ماههای اخیر رشد فزایندهای داشته و نیازمند اصلاحیه سنگین است.
دلیل گفته این عده ازآنجا نشات میگیرد که پنج برابری شاخص هموزن در یک سال و نیم گذشته و رشد ۱۰۰ درصدی شاخص کل دور از روند متعارف بوده و نیازمند اصلاحیه سنگین است.
ایراد این پیشبینی را میتوان در عدم تاثیرپذیری سهام بزرگ از اصلاحیه دانست. تاریخ نشان داده بازار سهام کلان در برابر ریزشهای سنگین همواره مقاوم بوده و ریزش بزرگ را بهیکباره تجربه نمیکنند.
درثانی با تحلیل دادههای آماری میتوان مشاهده کرد P/E سالهای ۹۲ و ۹۷ روی رنج ۹ تا بالای ۱۰ بوده که این عدد در سال جاری حدود ۴/۷ است بنابراین وضعیت نسبت میان قیمت و درآمد هر سهم شرکت به نسبت قیمت به درآمد طی ماههای اخیر چندان هم غافلگیرکننده نیست.
البته به طور کلی P/E کشور زمانی ریزش داشته که بازارهای جهانی در سقف بوده درحالیکه امسال تمامی شاخصهای جهانی در کف قرار دارند. در حال حاضر تمامی کانیها و نفت جهانی ریزش سنگین داشتند. بنابراین در یک کلام میتوان گفت سناریوی سقوط قابل دفاع نیست.
راه سوم بازار سرمایه طی مسیر با ریزشهای بسیار لاکپشتی است. این سناریو را میتوان سناریوی محتمل دانست و شامل اصلاحیه بلندمدت است. این اصلاحیه با ریزشهای ۱۰ درصدی و در بازههای پنج تا شش ماهه قابلاجراست. در این سناریو صنایع کلانی که P/E زیر ۵ درصد دارند میتوانند طلایهدار رونق بازار سرمایه بعد از اصلاحیه باشند. همچنین در این سناریو دولت میتواند با نگرش جامع به نرخ ارز شناور و بهره بانکی دست به اصلاحیه لاکپشتی قابل پیشبینی دست بزند.
این سناریوی محتمل به سه علت نزدیکی به انتخابات، ثبات نسبی اقتصاد کشور و عدم اطمینان از آینده میتواند نگاه صحیحتری به مقوله مسیر بازار سرمایه در روزهای آتی داشته باشد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد