19 - 04 - 2022
کارنامه مردود معاونت امور زنان و خانواده رییسجمهور
توران ولیمراد*-گزارش عملکرد معاونت امور زنان و خانواده رییسجمهور ارائه شد. نکاتی در این ارتباط در کنار ماموریت بر زمین مانده به عنوان اولین و مهمترین نکته قابل تامل هستند.
مهمترین نکته که اصل موضوع است و گزارش خود گواه آن است که معاونت در جایگاه زیرمجموعه نهاد ریاستجمهوری «ماموریت -mission – » خود را نشناخته و امکانات را برای دستیابی به آن مدیریت نکرده است. به همین دلیل همان طور که گزارش نشان میدهد معاونت به طور پراکنده وارد کار اجرا شده است. نتیجه اینکه «ماموریت معاونت» بر زمین مانده چون وظیفه نهاد دیگری نیست که آن را انجام دهد. این ماموریت عبارت است از دادن برنامه اقدام و عمل در ارتباط با مسائل و مشکلات مرتبط با زنان و خانواده و به طور به کل دستگاههای اجرایی و نظارت بر اجرای طرحها توسط وزارتخانهها و دستگاهها. به علاوه تهیه لوایح به منظور اصلاح قوانین و پیشبرد آنها تا نقطه نهایی در تعامل سازنده و پیش برنده با مجلس شورای اسلامی. عملیاتی کردن این «ماموریت» راهکار خاص خود را دارد که عدم انجام آن نشان ضعف در شناخت و ضعف در مدیریت است.
بعضی اشکالات دیگر که خود گزارش نشاندهنده عدم شناخت و ضعف مدیریت معاونت امور زنان است عبارتند از:
فرصتسوزی امکانی با عنوان «ستاد ملی زن و خانواده»: محمل و محل عملیاتی کردن طرحها با هدف رفع مشکلات زنان و خانواده ستادملی زن و خانواده است که در این مدت خاموش بوده است. این خاموشی اضافه میشود به هشت سال دو دولت قبل که در همه این ۹ سال این ستاد غیرفعال بوده است. بیدلیل نیست که اسناد بالادستی، سیاستهای ابلاغی رهبری و در نتیجه مشکلات زنان و خانوادهها بر زمین مانده و تکثیر شده و تغییر شکل میدهند. «دولت مردمی» حداقل باید ماهی یکبار جهت تصویب طرحها برای رفع مشکلات و پاسخگویی به نیازهای جامعه نشست داشته باشد. هم مشکلات بر اساس اولویت روشن هستند و هم پژوهشهای مورد نیاز موجود است، بنابراین هر چه دیرتر فعال شدن ستاد دقیقا به معنای فرصتسوزی است.
نشستی که بعد از ارائه کارنامه عمل معاونت به اسم ستاد برگزار شد با دو نکته قابل تامل است: اول این که اکثریت اعضای عضو ستاد خاصه اکثریت وزرا حضور نداشتند و همین امر روشن میکند که آن نشست فرآیند واقعی نشست ستاد را که پشت سر گذاشتن کمیته تخصصی، کمیسیون فرعی و کمیسیون اصلی است را طی نکرده. دوم این که موضوع ساختاری مشاورین که مصوب ستاد بود اصلا موضوعی است که با یک مقام مسوول و ارسال یک بخشنامه به وزارتخانهها عملیاتی میشود و جای تصویبش ستاد نبود.
بخش زیادی از گزارش نشست و ملاقات و دیدار و گفتوگو با افراد و گروهها است. اینها خود به خود کار نیستند که در گزارش عملکرد گنجانده شوند. اینها ابزار پیشبرد کار هستند و معلوم نیست با چه هدفی در گزارش عملکرد جای گرفتهاند.
موضوعاتی که همگی از سنخ اجرا و وظیفه دستگاههای اجرایی هستند و معاونت موظف است آنها را برای انجام وظیفه فعال کند. دستگاههای اجرایی با ماموریتی که برای آنها تعریف شده موظف هستند که به نیازها و مطالبات همه از جمله زنان پاسخ دهند. معاونت به عنوان معاون رییسجمهور نمایندگی دارد که دستگاهها را در جهت انجام وظایفشان فعال کند، نه این که خود با امکانات اندک ستادی آدرس غلط انجام کار، عامل ایجاد فضای امن برای دستگاههای اجرایی در عدم پاسخگویی آنها به انجام ماموریتشان باشد. به عنوان مثال معاونت با کدام وزارتخانه و کدام برنامه موضوع کرامت و شأن انسانی و منزلت اجتماعی زنان را به عنوان ماموریت مشخص پیگیر است و چگونه؟ یا راهیابی زنان به پستهای عالی را چگونه، در ارتباط با کدام مراکز عالی و با کدام فرآیندی پی گرفته است؟ یا برای حقوق زنان خانهدار چه کرده و تشویق به فرزندآوری آنها را با کدام وزارتخانهها یا تهیه کدام لوایح پیگیر بوده است؟ از این دست سوالات فراوان است.
در گزارش در بعضی موارد بازی با کلمات راه یافته. به عنوان مثال بند «ت» ماده ۸۰ قانون برنامه ششم معاونت را موظف به تهیه برنامه جامع برای توانمندسازی زنان سرپرست خانوار کرده است. اینکه معاونت در گزارش بگوید در این راستا عملکرد داشته که پاسخ به قانون نداده.
مهمترین مساله در جهت رفع مشکلات «حل مساله» به طریق علمی است. به این معنی که موضوع در همه ابعاد و شاخهها این ابعاد مورد توجه قرار گرفته و اولویتبندی شوند. بر این اساس باید طرحهای لازم به همه ابعاد لازم عملیاتی شوند. این مسیر در ارتباط با موضوعاتی که در گزارش عملکرد آمدهاند غایب است.
گزارش حوزه بینالملل خود بیبرنامگی و عدم فعالیت خاص با هدف خاص را گواه است. نشست و دیدار و ملاقات و حضور تشریفاتی به اضافه همراهی با آنچه از قبل و از بیرون تعیین شده گزارش در این بعد است.معاونت جایگزین هیچ یک از وزارتخانهها و دستگاههای اجرایی نیست که خودش را به جای آنها نشانده و از این رو سهم اندکی برای زنان و فضای امنی برای وزارتخانهها در انجام ندادن ماموریتشان را باعث شده.
گزارش عملکرد خود گواه است که معاونت امور زنان و خانواده تاکنون نه خود را میشناسد و نه جایگاه و ماموریتش را، نه کاری زیرساختی انجام داده و نه شناخت و نه توان مدیریتش را داشته. آنچه گزارش شده کارهایی از قبیل پولپاشی و کارهای خیریهای است و البته ایجاد فضای امن برای وزارتخانهها. امید که معاونت هر چه زودتر بتواند در شناخت و انجام ماموریتش موفق بشود.
* مدیر شورای همکاریها و شبکه ایران زنان
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد