12 - 12 - 2019
ناکامی مشتریان
گروه انرژی- در حالی که آمریکا مدعی بود با اعمال تحریمها علیه ایران به راحتی نفت حذف شده از بازارهای جهانی جبران میشود اما اکنون آمار واردات نفت مشتریان ایران حاکی از آن است که این کشورها در جایگزینی نفت ایران ناکام ماندهاند.
در همین حال واردات نفت هند در ژوئن امسال یعنی یک ماه پس از لغو معافیتها از تحریم نفتی ایران، ۳۳/۱۳ درصد کاهش داشت که نشان میدهد این کشور در جایگزینی نفت ایران ناکام بوده است.
رویترز اعلام کرد واردات هند در ماه ژوئن ۹ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش یافت و به ۲۹/۴۰ میلیارد دلار رسید که پایینترین حد طی چهار ماه اخیر بود و نشان میدهد مصرف در سومین اقتصاد بزرگ آسیا کاهش یافته است .
اقتصاد هند در دوره زمانی ژانویه تا مارس ۸/۵ درصد رشد کرده است که کمترین حد پنج ساله را نشان میدهد. اقتصاد هند از ضعف مصرف و سرمایهگذاری خصوصی پایین ضربه میخورد. اطلاعات اخیر این ترس را ایجاد میکند که اقتصاد احتمالا در آوریل تا ژوئن کندتر میشود. در دو فصل اخیر، فروش اتومبیل، محصولات نفتی و کالاهای مصرفی هند سقوط کرده است .
واردات نفت هند در ژوئن امسال یعنی یک ماه پس از لغو معافیتها از تحریم نفتی ایران ۳۳/۱۳ درصد کاهش داشت و به ۰۳/۱۱ میلیارد دلار رسید، در حالی که واردات طلا ۱۳ درصد بالا رفت و ۷۰/۲ میلیارد دلار ثبت شد. افت قابل توجه واردات نفت هند نشان میدهد این کشور نتوانسته است جایگزینی برای نفت ایران پیدا کند.
در همین راستا واردات نفت کرهجنوبی هم در ژوئن ۶/۱۲ درصد کاهش یافت و به ۴۹/۱۱ میلیون تن یا حدود ۸/۲ میلیون بشکه در روز رسید که نشان میدهد این کشور نیز نتوانسته است جایگزین موثری برای نفت ایران پیدا کند.
کرهجنوبی پنجمین واردکننده بزرگ نفت خام و یکی از مشتریان اصلی ایران است که از ماه می، پس از لغو معافیتها واردات نفت از ایران را متوقف کرد.
رویترز اعلام کرد کرهجنوبی بهدنبال لغو معافیتها از تحریمهای آمریکا در ژوئن برای دومین ماه هیچ نفتی از ایران وارد نکرد. واردات نفت کره از ایران در نیمه اول سالجاری ۹/۳۶ درصد نسبت به سال قبل کاهش یافته است.
خریداران کرهجنوبی بیشتر میعانات گازی و نفت فوقسبک از ایران وارد میکردند.
واردات نفت از عربستان، بزرگترین عرضهکننده نفت به کره، در ژوئن ۶۷/۳ میلیون تن معادل ۸۹۳۸۰۶ میلیون بشکه بود که نسبت به ۳۸/۴ میلیون سال گذشته ۲/۱۶ درصد کاهش داشت.
کره تلاش کرد جایگزینی برای نفت ایران بیابد و منابع واردات نفت خود را متنوع کند، بنابراین واردات از آمریکا در ماه ژوئن تقریبا سه برابر شد و به ۰۹/۱ میلیون تن معادل ۲۶۴۷۴۵ بشکه در روز رسید.
کره همچنین در ژوئن ۲۶۵۴۰۳ تن نفت خام هم از قزاقستان وارد کرد که ۲/۹۶ درصد نسبت به ۱۳۵۲۵۴ تن سال قبل بیشتر بود.
در نیمه اول سال جاری واردات نفت خام کرهجنوبی ۲ درصد کاهش یافت و به ۷/۷۲ میلیون تن معادل ۹۳/۲ میلیون بشکه در روز رسید.
با افزایش واردات کره از آمریکا، این کشور در نیمه اول سال جاری با عرضه ۷۰۸ میلیون تن یا ۳۱۲۳۸۷ بشکه در روز نفت، چهارمین عرضهکننده بزرگ نفت به کره بود. این مقدار نسبت به ۸۱/۱ میلیون تن سال قبل چهار برابر شده بود.
صادرات ایران صفر نمیشود
از طرفی برخلاف آنچه ترامپ تصور کرده بود صادرات نفت ایران نه تنها به صفر نرسیده است بلکه در حال افزایش است و مسوولان نیز با قدرت پای فروش نفت ایران ایستادهاند.
وزیر نفت گفته است ما شاهد وضع تحریمها ضد ایران از طرف آمریکا هستیم. ما مقاومت میکنیم و شبانهروز تلاش میکنیم تا راههایی برای دور زدن تحریمها و صادر کردن نفت خود پیدا کنیم.
مسوولان دیگر کشورها در سایر حوزهها نیز یکصدا بر افزایش فروش نفت ایران تاکید دارند، به طوری که رییس کل بانک مرکزی اعلام کرده ایران قله مقاومت تحریمی را پشتسر گذاشته و باوجود ادعای آمریکا مبنی بر صفر شدن فروش نفت، روند صادرات نفت در حال افزایش است.
هرچند ما به اروپا صادراتی نداریم، در نتیجه نمیتوانیم وارداتی داشته باشیم، اما عبدالناصر همتی یک راهحل را این میداند که از ما نفت بخرند که در این باره گفتهاند در این موضوع مشکل دارند.
راه دوم اما این است که اروپاییها خط اعتباری بدهند تا بتوانیم از آنها کالا خریداری کنیم و چنانچه هر کدام از این کارها انجام شود، راهاندازی اینستکس حتی یک هفته نیز طول نمیکشد.
همچنین مهرداد لاهوتی سخنگوی فراکسیون مستقلین مجلس شورای اسلامی به نقل از وزیر نفت اعلام کرده که فضا در مورد صادرات و فروش نفت رو به
بهبود است.
طبق اعلام وزارت نفت، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان هم اخیرا در تماسی تلفنی با جرمی هانت، وزیر خارجه انگلیس با تاکید بر غیرقانونی بودن تحریمهای نفتی آمریکا، اعلام و تاکید کرده که جمهوری اسلامی ایران به صادرات نفت خود در هر شرایطی ادامه خواهد داد.
پیشفروش نفت
از سوی دیگر، اسحاق جهانگیری معاون رییسجمهور هم چندی پیش اعلام کرد هر کشور قدرتمندی که میخواهد با ایران کار کند، میتواند نفت ایران را پیشخرید کند.
بر این اساس یک موسسه پژوهشی آمریکایی با تحلیل طرح پیشفروش نفت ایران برای دور زدن تحریمهای آمریکا نوشت: ایران با این کار از یک سو میتواند سهم خود از بازار نفت را حفظ کند و از سوی دیگر اعتبارات لازم برای سرمایهگذاری و خرید کالا را فراهم کند.
به نقل از اندیشکده آمریکایی شورای آتلانتیک، اسحاق جهانگیری معاون رییسجمهور ایران در هشتم ژوئیه اعلام کرد هر کشور قدرتمندی که میخواهد با ایران کار کند، میتواند نفت ایران را پیشخرید کند. ایران سعی دارد مشتریان سنتی خود را قانع کند نفت را برای تحویل در آینده در ازای سرمایهگذاری کالا یا خدمات بخرند. پیشفروش نفت قرار است تحریمهای آمریکا را دور بزند .
با این شیوه ایران میتواند به اعتبارهای لازم برای سرمایهگذاری و خرید کالا و خدمات دست یابد. همچنین میتوان از آن به عنوان یک اعتبار شناور در اینستکس استفاده کرد.
اینستکس، ساز و کار مالی است که توسط اتحادیه اروپا به تبعیت از برجام ایجاد شده است. کشورهای اروپایی همگی خرید نفت از ایران را از نوامبر ۲۰۱۸ پس از اعمال دوباره تحریمهای آمریکا علیه ایران متوقف کردند .
مقامات ایران بارها اعلام کردند شرط اصلی آنها برای ماندن در برجام توانایی فروش نفت است. بنابراین پیشفروش نفت میتواند راهحلی عملی برای ایران و کشورهای اروپایی باشد و کمک میکند اقتصاد ایران در بحبوحه تحریمها سرپا بماند .
از زمان اعلام لغو معافیتهای خرید نفت ایران در آوریل، تولید نفت ایران به ۳/۲ میلیون بشکه در روز کاهش یافت و صادرات نفت این کشور تا ۳۸۰ هزار بشکه در روز پایین آمد. سهم بازار ایران تا حد زیادی توسط سایر اعضای اوپک از جمله عربستان، امارات و عراق گرفته شده است. بازار میعانات گازی ایران در کرهجنوبی حالا در اختیار آمریکا قرار دارد. ایران سعی میکند استراتژیهایی برای حفظ حداقل سهم خود پیدا کند .
پیشفروش نفت در ازای سرمایهگذاری، کالا و خدمات کمک میکند ایران سهم بازار خود را پس از برداشته شدن تحریمها یا بیاثر شدن آنها بازپس گیرد. اگر ایران موفق شود قراردادهایی با کشورهای هند، چین و کرهجنوبی برای پیشخرید نفت ببندد، حداقل سهم بازار آن در این کشورها برای بعد از تحریمهای آمریکا تضمین میشود .
این استراتژی همچنین میتواند تاثیر تحریمهای آمریکا را از بین ببرد. هر کشوری که به صورت اعتبار، کالا یا سرمایهگذاری به ایران پول قرض بدهد، در کوتاهمدت پس خواهد گرفت. بنابراین این کار صادرات نفت ایران به مشتریان سنتی آن را در آینده برای تسویه این بدهیها تضمین میکند. همچنین کمک میکند تاثیر تحریمها کاهش یابد .
ولی این سوال باقی میماند که خریدار اصلی نفت ایران کیست؟ این احتمال که روسیه نفت ایران را در ازای حمایت سیاسی و اقتصادی بالای آن پیشخرید کند بالاست .
در میان مشتریان آسیایی نفت ایران، به نظر میرسد هند و چین نفت این کشور را پیشخرید کنند. ولی چین در حال حاضر با آمریکا کار میکند تا به یک چارچوب برای روابط بلندمدت اقتصادی و تجاری برسد. چین همچنین گاز طبیعی مایع را از آمریکا وارد میکند.
نمیتوان تصور کرد هند روابط نظامی، انرژی و تجاری خود را با آمریکا با خرید نفت ایران به خطر بیندازد در حالی که ایران روابط بزرگ تاریخی با این کشور دارد و منفعت هند در سرمایهگذاری و مدیریت بندر چابهار است .
اتحادیه اروپا با پیشخرید نفت ایران میتواند مکانیسم اینستکس را زنده کند. بدون مشارکت اتحادیه اروپا سخت است تصور کنیم کسبوکارهای خصوصی و پالایشگاههای مستقل با خرید و پالایش نفت ایران تا زمان برطرف شدن کامل تحریمها، روابط تجاری خود را با شرکتهای آمریکایی به خطر بیندازند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد