9 - 09 - 2021
تخریب تاریخ
«جهانصنعت»- داستان تخریب خانههای تاریخی، پلهای تاریخی و بافت تاریخی شهرهای کشورمان همچنان ادامه دارد. در کازرون سالهاست که خانههای تاریخی توسط مالکان تخریب شده و آپارتمانها به جای آنها قد میکشند. بسیاری از خانههای تاریخی ارزشمند نیز به حال خود رها شدهاند و میراث فرهنگی هیچ اقدامی در جهت مرمت و حفاظت از آنها انجام نمیدهد. به تازگی خبری درباره ریزش پل تاریخی خاتون کرج نیز منتشر شد که بلافاصله توسط اداره کل میراث فرهنگی استان البرز تکذیب شد. یک منبع آگاه در این استان به «جهانصنعت» گفته است که این پل از مدتها پیش در حال مرمت بوده و ممکن است در مرمت آن کارشکنیها و یا خطاهایی رخ داده باشد که موجب ریزش این پل شده است. اما مدیرکل میراث فرهنگی این استان معتقد است ریزش رخ داده نیز در جهت مرمت بوده است. از سوی دیگر خبرهایی مبنی بر اختلاف پیمانکاران و مرمتگران با میراث فرهنگ نیز منتشر شده است.
در مشهد نیز تخریبها و کارشکنیها ادامه دارد. مالکان خانههای تاریخی به دلیل هزینههای بالای نگهداری از این خانهها و عدم حمایت دولت به تخریب و ساخت و ساز این خانهها میپردازند. این در حالی است که دولت و شهرداریها طبق قانون موظفند از مالکان خانههای تاریخی حمایت مالی کنند و تسهیلات مالی لازم را در اختیار آنها قرار دهند.
تخریب خانههای تاریخی کازرون
مدتهاست که خانههای تاریخی کازرون در حال تخریب است و هیچ نهادی به فکر حفاظت از آنها نیست.
مارکوس ریتر ایرانشناس آلمانی به تخریب بافت تاریخی کازرون اعتراض کرد. او در گفتوگو با عصر ایران گفت: مرکز شهر کازرون تاریخی بوده و از خانههای تاریخی بسیاری شکل گرفته است. بسیاری از این خانهها در قرن ۱۹ میلادی، برخی در دوره قاجار و برخی دیگر در دوره زندیه ساخته شدهاند. او افزود: برخی از آثار و خانههای تاریخی کازرون در دوران ساسانیان ساخته شدهاند، مانند معبد آناهیتا.
محمدجواد جوکاری رییس میراث فرهنگی شهرستان کازرون گفت: تاکنون سه هزار خانه تاریخی کازرون را شناسایی کردهایم. ۴۲۰ خانه ارزش تاریخی داشتند در حالی که بسیاری از مردم کازرون نگرش مناسبی به بافت تاریخی کازرون ندارند و تصور میکنند خانههای تاریخی این شهر باید تخریب شوند.
داستانی تاریخی وجود دارد که نقل شده شاهاسماعیل صفوی دستور به تخریب تمامی خانههای سلسله مرشدیه میدهد؛ اما زمانی که به آرامگاه سیدامینالدین میرسد اسبش سکندری میخورد، شاهاسماعیل این را نشانهای الهی میپندارد و محو تماشای زیبایی معماری این بنا میشود.
بنابراین آن را حفاظت میکند؛ بنایی که در حال حاضر به آن رسیدگی نمیشود.
تکذیب ریزش دوباره پل خاتون کرج
خبرهایی درباره ریزش مجدد پل تاریخی خاتون کرج انتشار یافت اما این خبرها به سرعت تکذیب شد. البته گزارشهای تصویری بیانگر ریزش در این پل تاریخی هستند اما اداره کل میراث فرهنگی استان البرز اعلام کرده این ریزش برای مرمت بوده است. در هر حال با رفت و آمد مردم از سویی و حضور معتادان متجاهر در زیر پل خاتون و داخل ساختار آن به عنوان خوابگاه ممکن است در صورت تشدید ریزش مجدد پل فاجعهیی انسانی پیش بیاید. پل تاریخی شاه عباسی از سازههای دوران صفویه است که در شهر کرج قرار گرفته است.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی البرز ضمن تکذیب ریزش مجدد پل تاریخی خاتون کرج گفت: سطح رویی پل به خاطر تکمیل عملیات مرمتی برداشته شده است.
فریدون محمدی گفت: در روزهای اخیر برخی افراد بر مبنای مشاهدات خود و بدون اطلاع از جزئیات عملیات اجرایی موجب بازنشر شایعه ریزش مجدد این اثر تاریخی شدهاند که این امر صحت ندارد. وی با تاکید بر حساسیت انتخاب پیمانکار این پروژه تاکید کرد: با تشکیل کارگروه تخصصی متشکل از دستگاههای مختلف از جمله استانداری، فرمانداری و شهرداری بودجهای برای مرمت پل تاریخی در نظر گرفته شده که در این میان تنها وزارتخانه تابعه به وعده خود عمل کرده است، همچنین به دلیل اهمیت این موضوع طی سه ماه اقدامات پژوهشی و مطالعاتی انجام شد و طبق برآوردهای نهایی سه میلیارد تومان اعتبار برای بازسازی این اثر تاریخی تخمین زده شده است.
وی افزود: با توجه به اینکه در دهه ۸۰ بر اثر سقوط تکه سنگی، پل دچار ریزش شده و بدون کار کارشناسی آن را مرمت کردهاند که آذر ماه سال گذشته پیشرفت شکافها در پایه و بدنه پل را دیدند و روشن شد ناشی از نفوذ هوا در پایهها و جدایی مصالح است. محمدی گفت: با مساعد شدن شرایط جوی و تکمیل طرح مرمتی عملیات وارد فاز اجرایی شد و در صورت نیاز مرمتگران شکاف سطح را گستردهتر خواهند کرد. قدمت پل تاریخی خاتون یا دختر کرج بیش از ۴۰۰ سال است و به دوره صفویه مربوط میشود. این بنا یکی از ۲۰۵ اثر غیرمنقول البرز است که به شماره ۳۵۰۱ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
عدم حمایت از مالکان
محمود طغرایی مسوول ثبت آثار تاریخی استان خراسان رضوی به «جهانصنعت» گفت: مالکان خانههای تاریخی به دلیل اینکه حمایت نمیشوند خانهها و بناهای تاریخی خود را تخریب میکنند. به طور قانونی باید از مالکان برای حفاظت و بهرهبرداری از آثارشان حمایت شود و یا به آنها تسهیلاتی برای مرمت و بازسازی ارائه شود یا اینکه در صدور مجوزهای گردشگری امتیازهایی برایشان در نظر گرفته شود. او افزود: در قوانین ثبتی تاکید شده است که شهرداریها مکلفند به مالکان بناهای تاریخی تسهیلات و امتیازات ویژه بدهند و از آنها حمایت کنند. ادارات میراث فرهنگی استانها نیز باید بودجه لازم برای حفاظت از میراث فرهنگی را در اختیار داشته باشند.
بدنه کارشناسی میراث فرهنگی
ضعیف است
این مسوول ثبت آثار تاریخی استان خراسان رضوی با اشاره به کمبود کارشناس میراث فرهنگی و باستانشناسی در ایران تاکید کرد: به طور کلی بدنه کارشناسی در میراث فرهنگی کشور به نسبت فراوانی آثار تاریخی بسیار ضعیف است. البته کارشناس مرمت به تعداد کافی داریم اما تعداد کارشناسانی که خدمات مشاورهای ارائه میدهند کافی نیست. مالکان اگر بخواهند برای خانههای تاریخی خود اقدام کنند حداقل باید ۵۰ میلیون تومان هزینه کنند، مشاوره بگیرند، طرح مرمت دریافت کنند و برای مرمت به متخصصان حقالزحمه پرداخت کنند.
دولت از مالکان آثار تاریخی حفاظت نمیکند
دولت و شهرداری موظفند به مالکان آثار تاریخی تسهیلات و امتیازات ویژهای برای حفاظت و مرمت از آثار خود ارائه دهند اما کاملا نسبت به این امر بیتوجهی میکنند و از مالکان حمایت نمیشود. مالکانی که مشکل مالی دارند، ارزش زمین را به حفاظت از بنا ترجیح میدهند و تلاش میکنند به طور قانونی اثری را که مالکیت آن را در اختیار دارند تخریب کنند.
به طور کلی اگر مالکی قصد بهرهبرداری از خانهای تاریخی را داشته باشد به دلیل قدمت زیاد، باید آن را استحکامبخشی کند که همین امر هزینه بالایی دارد. از سوی دیگر قیمت زمین در محدوده آثار تاریخی بسیار گران است و همین امر موجب شده تا مالکان بناهای تاریخی ترجیح دهند خانه تاریخی خود را فروخته و یا تخریب کرده و به ساختوساز بپردازند. طغرایی گفت: به همین دلیل آثار تاریخی به جای اینکه مرمت و زندهسازی شوند و به چرخه اقتصادی بازگردند، تخریب میشوند.
حفظ آثار تاریخی و باستانی کشورمان نه دغدغه دولت است و نه مردم. برخلاف کشورهای توسعهیافته که مردم حتی برای حفاظت از آثار باستانی، در صورت نبود محافظان خود از آنها نگهبانی میکنند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد