13 - 01 - 2021
لزوم تقویت و ترویج هنجارها در جامعه
ناصر نصیری*
انسانها خلافکار متولد نمیشوند. حاکمان جامعه اعم از پدر و مادر در خانه و مدیران در کشور مسوول تربیت و شکل دادن شخصیت افراد هستند. بنابراین حکومتها نقش اصلی را در هنجارها یا ناهنجاریهای اجتماعی دارند. چنانچه نباید انتظار داشت بچههایی که برای هر خطای کوچک با برخوردهای فیزیکی یا تحقیر والدین مواجه میشوند، جوانی موفق بار آیند. افراط در برخورد و مجازات افراد جامعه هم نهتنها منجر به اصلاح جامعه نمیشود بلکه خود به عنوان یک حرکت ناهنجار، افزایش مشکلات اجتماعی را در پی خواهد داشت. اگر مردان و زنان قبل از بچهدار شدن باید آیین فرزندپروری بیاموزند، پذیرش مسوولیت اداری و اجتماعی قبل از دستیابی به قابلیت یا شایستگیهای لازم هم خیانت است.
تامین نیازهای اولیه فرزندان برعهده والدین و تامین شغل، درآمد، مسکن و امنیت افراد جامعه هم بر دوش حکومتهاست. اگر والدین به بچه ضعیف یا دارای مشکل بیشتر توجه میکنند تا آسیب نبینند حکومتها در قبال افراد ضعیف چنین وظیفهای دارند. والدینی که از تنبیه فرزندانشان لذت ببرند، مریضاند. لذت حاکمان از مجازات افراد جامعه هم همینگونه است.والدین نمیتوانند قبل از تامین فرزندانشان انفاق، سرمایهگذاری یا حتی پسانداز کنند. (آنچه به خانه رواست بر مسجد حرام است).
حکومتها هم حق ندارند قبل از تامین آحاد مردم، به بهانههای مختلف در خارج از کشور یا حتی داخل، هزینه یا سرمایهگذاری و پسانداز کنند.
تبعیض عاطفی والدین نسبت به فرزندان ناشایست و دستهبندی خودی و غیرخودی در حکومتها نارواست.
به طور کلی والدین هر وظیفهای نسبت به فرزندان دارند حکومتها در قبال افراد جامعه دارند. پذیرش مسوولیت اجتماعی بدون دانش و داشتن حس والدینی یا عاطفه لازم خیانت است و قطعا موجب بروز ناهنجاری خواهد شد که حکومت غیرپدرانه، خود ناهنجاری است.ناهنجاری در جامعه معلول اداره ناصحیح و عملکرد غلط مدیران یا ناهنجاری مدیریتی است که با کاهش روزافزون هنجارها رواج مییابد. و طرح حل ناهنجاریهای اجتماعی با برخورد نیروی انتظامی سطحینگری، ناصحیح و تقلیل اهمیت این مساله است.هر خلافی انجام میشود حکومت هم گناهکار است. جرمزدایی با تمرکز بر مجازات و افراط در برخورد حاصل نمیشود. اگر شدت و گستردگی در مجازات به اصلاح منجر میشد با این همه زندانی و اعدام باید یکی از بهترین و مترقیترین کشورهای دنیا شده بودیم.راه مقابله با ناهنجاری، تقویت و ترویج هنجارهاست. امروزه در مدارس، تنبیه حذف و تشویق مرسوم شده است و با مدیریت صحیح. در کشورهای مترقی علاوه بر اینکه اعدام وجود ندارد، با مدیریت هنجار و اخلاقی ارتکاب به جرم به حداقل و میزان جنایت به صفر رسیده است.
در دوران جنگ، نهتنها ناهنجاری اجتماعی در کمترین حد خود بود با وجود ضعف، اشتباهات و ناپختگیهای فراوان مسوولان، مردم ضمن تحمل مشکلات اقتصادی، کمبودها و سختیهای گوناگون، با ایثار و فداکاری غیرقابل وصفی، در کنار حکومت به دفاع از میهن میپرداختند. چون بین حکومت و مردم اعتماد و بین مردم با یکدیگر مهر و عاطفه حاکم بود. امروز برادر برای وام برادر ضامن نمیشود و مردم به صندوق صدقات اعتماد نمیکنند چه رسد به مقامات!
اعتمادسازی به عنوان موثرترین هنجار در شرایط کنونی میتواند با رجوع به همهپرسی در مسائل مهم و دعوت از همه سلایق و تفکرات، بهخصوص چهرههای منتقد برای حضور در انتخابات ریاستجمهوری با ممانعت از اعمال سلیقه شورای نگهبان باشد. انتظار میرود حداقل فضایی فراهم شود تا جامعهشناسان و روانشناسان و سایر متخصصان علوم انسانی، به صورت علمی به مسائل اجتماعی بپردازند در حالی که مقام رهبری بارها بر توجه به علوم انسانی تاکید کرده و ماموریت ویژه در خصوص چهار گونه از آسیبهای اجتماعی به وزیر کشور دادهاند متاسفانه گشایشی در این امور به چشم نمیخورد.
* نماینده دوره هفتم مجلس شورای اسلامی
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد