۵۴۸ مرگ ناشی از حوادث کار در یک فصل

به ‌تازگی مرکز آمار ایران «گزارش وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران در پاییز ۱۴۰۲» را منتشر کرده است. این گزارش موضوعات مختلفی از‌جمله جمعیت، آموزش، سلامت، اشتغال و بیکاری، آسیب‌های اجتماعی، زنان و خانواده، فرهنگ، رسانه و فضای مجازی و رفاه و تامین اجتماعی را دربر می‌گیرد. در اینجا برخی از یافته‌های این پژوهش را مرور می‌کنیم. براساس این گزارش، تعداد خانوارها از سال ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۱ روندی صعودی داشته است، به‌ طوری که از ۲۴‌ هزار ‌و ۶۶۹ خانوار در سال ۱۳۹۶، به ۲۶‌ هزار ‌و ۸۰۰ خانوار در سال ۱۴۰۱ رسیده است. تعداد خانوار شهری در این دوره از ۱۸‌ هزار ‌و ۶۰۵ به ۲۰‌ هزار ‌و ۸۰۳ خانوار و در نقاط روستایی از ۶ هزار ‌و ۶۳ به ۵ هزار ‌و ۹۹۷ خانوار رسیده است. تعداد زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور و کمیته امداد امام خمینی به ترتیب از ۱۸۰‌ هزار ‌و ۱۲ و یک‌ میلیون‌ و ‌۱۵۶‌ هزار ‌و ۶۰۶ نفر در سال ۱۳۹۶ به ۲۷۷‌ هزار ‌و ۱۴۸ و یک‌ میلیون‌ و ‌۲۷۰ ‌هزار ‌و ۱۹۵ نفر در سال ۱۴۰۱ رسیده است. این گزارش گفته است: ‌تعداد زنان شهری سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی دارای بیمه تامین اجتماعی، در دوره زمانی ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۱ روندی کاهشی داشته است، به‌ طوری که از ‌۵۳‌ هزار ‌و ۸۸ نفر در سال ۱۳۹۶، به ۴۳‌ هزار ‌و ۵۵۳ نفر در سال ۱۴۰۱ رسیده است. براساس یافته‌های این گزارش، شاخص‌های مربوط به باروری زنان در این بازه زمانی کاهشی بوده است. میزان باروری کل به تفکیک ایران و ایرانی به ترتیب از ۰۷/۲ و ۰۹/۲ در سال ۱۳۹۶ به ۷۴/۱ و ۶۵/۱ نفر در سال ۱۴۰۰ رسیده است. این گزارش می‌گوید: تعداد مراکز تخصصی مشاوره ازدواج و خانواده از ۶۶ مرکز در سال ۱۳۹۶ به صد مرکز در سال ۱۳۹۹ رسیده است.
در این گزارش، به تعداد موارد مراجعه و در‌ واقع معاینات جسمانی جهت سقط‌درمانی و تعداد موارد صدور مجوز سقط‌درمانی نیز اشاره شده است. میزان پرونده‌های تشکیل‌شده و همچنین میزان سقط‌های انجام‌شده براساس یافته‌های این پژوهش به ‌صورت چشمگیری کاهشی بوده است. در سال ۱۳۹۶، ۱۳‌ هزار ‌و ۲۵ پرونده سقط‌درمانی تشکیل شده و از این تعداد برای ۹‌ هزار ‌و ۳۹۴ مورد مجوز سقط صادر شده است، اما این رقم در پاییز ۱۴۰۲ به دو‌ هزار ‌و ۶۷۵ پرونده رسیده و برای دو هزار ‌و ۱۱۱ مورد مجوز سقط صادر شده است. نکته دیگری که در این گزارش به آن اشاره شده، نسبت تعداد بیمارستان‌های فعال به هر صد هزار نفر جمعیت در سال ۱۴۰۱ برابر ۱۶/۱ واحد بوده است. در همین سال نسبت تعداد تخت فعال بیمارستانی به هر ۱۰ هزار نفر جمعیت، ۷۴/۱۵ واحد و نسبت تعداد داروخانه به هر ۱۰ هزار نفر جمعیت، ۵۶/۱ واحد و نسبت تعداد آزمایشگاه‌ها به هر صد هزار نفر، ۸۲/۵ واحد بوده است.
نرخ کمتر مشارکت اقتصادی زنان
در بخش دیگری از این گزارش که به موضوع اشتغال و بیکاری می‌پردازد، گفته شده که براساس نتایج طرح آمارگیری نیروی کار، جمعیت فعال ۱۵‌ساله و بیشتر در‌ سال‌های ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۱ با نوسان همراه بوده است؛ موضوعی که در مورد جمعیت شاغل هم مصداق دارد. براساس یافته‌های این گزارش، جمعیت شاغل ۱۵‌ساله و بیشتر از ۲۳ هزار و ۲۹۷ هزار نفر در سال ۱۳۹۶ به ۲۴ هزار و ۲۷۴ هزار نفر در سال ۱۳۹۸ رسیده، اما در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۸ کاهش یافته و به ۲۳ هزار و ۲۶۳ هزار نفر رسیده است و مجدد در سال ۱۴۰۱ افزایش یافته و به ۲۳ هزار و ۷۱۶ هزار نفر رسیده است.
این گزارش اعلام کرده که ‌تعداد شاغلان کشور در پاییز ۱۴۰۲ برابر ۲۴ هزار و ۷۷۶ هزار نفر بوده است که از این تعداد ۱۸ هزار و ۹۵۰ هزار نفر در مناطق شهری و پنج هزار و ۸۲۶ هزار نفر در مناطق روستایی شاغل بوده‌اند. نتایج این گزارش از کمتر‌ بودن نرخ مشارکت اقتصادی در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی حکایت دارد. براساس یافته‌های این گزارش، بررسی نرخ بیکاری جمعیت ۱۵‌ساله و بیشتر فارغ‌التحصیل آموزش عالی نشان می‌دهد‌ ۴/۱۱ درصد از جمعیت فارغ‌التحصیل آموزش عالی بی‌کار بوده‌اند. این نرخ در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط روستایی نسبت به نقاط شهری بیشتر بوده است. گفته می‌شود بررسی روند تغییرات این نرخ حاکی از کاهش ۱/۱ واحد درصدی نسبت به فصل مشابه در سال قبل است. در پاییز ۱۴۰۲ سهم جمعیت بی‌کار فارغ‌التحصیل آموزش عالی از کل بی‌کاران ۸/۴۲ درصد بوده، همچنین سهم جمعیت شاغل فارغ‌التحصیل آموزش عالی از کل شاغلان ۵/۲۷ درصد بوده است. این گزارش گفته است که‌ بررسی نرخ بیکاری جمعیت ۱۵‌ساله و بیشتر نشان می‌دهد ۶/۷ درصد از جمعیت فعال کشور بی‌کار بوده‌اند. براساس این نتایج، نرخ بیکاری در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری کل کشور نشان می‌دهد‌ این شاخص نسبت به فصل مشابه در سال قبل، ۶/۰ واحد درصد کاهش داشته است. نرخ بیکاری گروه سنی ۳۵-۱۸ ساله نیز حاکی از آن است که ۴/۱۴ درصد از جمعیت فعال ۳۵-۱۸ ساله بی‌کار بوده‌اند. این شاخص در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده و بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری گروه سنی ۳۵-۱۸ ساله نشان می‌دهد ‌این شاخص نسبت به فصل مشابه در سال قبل ۴/۰ واحد درصد کاهش پیدا کرده است.
بیش از ۱۲ هزار مرگ غیرطبیعی
در بخش دیگری از این گزارش وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران در پاییز ۱۴۰۲ که به مقوله آسیب‌های اجتماعی پرداخته است، در پاییز ۱۴۰۲ تعداد مرگ‌و‌میرهای غیرطبیعی ۱۲‌ هزار ‌و ۲۶۹ مورد ذکر شده است. از این تعداد چهار هزار ‌و ۹۹۵ مورد ناشی از حوادث رانندگی ترافیکی، ۲۵۳ مورد ناشی از سلاح سرد، ۱۹۷ مورد ناشی از غرق‌شدگی، ۴۹۳ مورد ناشی از سوختگی، ۲۰۳ مورد ناشی از برق‌گرفتگی، ۷۴۵ مورد ناشی از سقوط از بلندی، ۱۵ مورد ناشی از فوت ریلی و قطار، ۵۲۴ مورد ناشی از مسمومیت با سم، ۲۰۷ مورد ناشی از مسمومیت دارویی، ۱۸۱ مورد ناشی از مسمومیت با منوکسیدکربن، ۲۰۶ مورد ناشی از سوء‌مصرف مواد مخدر، ۶۷ مورد ناشی از مواد محرک، ۸۷۲ مورد ناشی از داروی مخدر، ۴۷۹ مورد ناشی از مصرف چندگانه و دو هزار و ‌۸۳۲ مورد ناشی از سایر موارد بوده است.
یافته‌های این گزارش تعداد مرگ‌و‌میرهای ناشی از حوادث کار در پاییز ۱۴۰۲ را ۵۴۸ مورد دانسته که نسبت به فصل قبل ۳۷ مورد کاهش و نسبت به فصل مشابه سال قبل ۲۵ مورد افزایش داشته است. در تابستان ۱۴۰۲ تعداد آسیب‌دیدگان شغلی در کارگاه‌های مشمول قانون کار هزار ‌و ۸۸۱ مورد اعلام شده که از این تعداد، ۱۸۴ مورد منجر به فوت و هزار ‌و ۶۹۷ مورد منجر به غیرفوت بوده است. گفته شده‌ در پاییز ۱۴۰۲، معاینات بالینی به علت نزاع جسمانی ۱۴۵‌ هزار ‌و ۴۴۶ مورد و نزاع روانی ۳۳۱ مورد بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل به ترتیب دو هزار ‌و ۴۶۸ و ۳۴ مورد افزایش داشته است.
رشد اندک مشترکان اینترنت ثابت
ناگفته نماند ‌در این گزارش، به اینترنت و پهنای باند ثابت و سیار هم پرداخته شده است. براساس یافته‌های موجود، در سال‌های ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۱ تعداد مشترکین اینترنت پهن‌باند سیار از ۵۳‌ میلیون‌ و ‌۲۴۴‌ هزار ‌و ۴۵۴ مشترک به ۱۰۵‌ میلیون ‌و ‌۱۸۰‌ هزار ‌و ۴۹۴ مشترک رسیده است. این میزان از رشد در حالی است که نرخ اینترنت ثابت تا ۳۴ درصد افزایش یافته و با وجود فیلترینگ، میزان رضایت از کیفیت اینترنت کاهش یافته است، همچنین اعلام شده در این دوره ضریب نفوذ اینترنت پهن‌باند سیار از ۶۶/۶۲ در سال ۱۳۹۶ به ۱۸/۱۲۴ در سال ۱۴۰۱ رسیده است. در این گزارش گفته شده در پاییز ۱۴۰۲ تعداد مشترکین اینترنت پهن‌باند سیار به ۱۰۹‌ میلیون‌ و ‌۲۵‌ هزار ‌و ۴۸۲ مشترک و ضریب نفوذ آن به ۷۷/۱۲۷ رسیده است. نرخ مشترکین اینترنت پهن‌باند ثابت هم از ۹ ‌میلیون‌ و ‌۷۸۵‌ هزار ‌و ۵۴۱ مشترک در سال ۱۳۹۶ به ۱۱‌ میلیون ‌و ‌۵۴‌ هزار ‌و ۴۵۳ مشترک در سال ۱۴۰۱ رسیده است. در این دوره ضریب نفوذ اینترنت پهن‌باند ثابت از ۲۴/۱۲ در سال ۱۳۹۶ به ۰۵/۱۳ در سال ۱۴۰۱ اعلام شده و در پاییز‌ ۱۴۰۲، تعداد مشترکین اینترنت پهن‌باند ثابت به ۱۱‌ میلیون ‌و ‌۱۱‌ هزار ‌و ۳۱۶ مشترک و ضریب نفوذ آن به ۹۰/۱۲ رسیده است.