26 - 12 - 2024
۵۰ زن هم میان ۵هزار منصب مدیریتی نیست
روزها بیشتر از هر موقعی تبعیض میان زنان و مردان مورد توجه قرار گرفته است، نه اینکه در گذشته درباره این تبعیض‌ها کمتر صحبت می‌شد اما انگار برای همه تبدیل به مساله نشده بود، بدون تردید حوادث سال۱۴۰۱ سبب شد مساله زنان در میان مسائل مهم جامعه قرار بگیرد. زنان و مردان برای پیشرفت به‌خصوص در حوزه اشتغال و تحصیل با موانعی مواجه هستند، وقتی درباره موانع موجود برسر راه زنان صحبت می‌شود اصلا به معنای محدود کردن یا نادیده گرفتن موانع پیشرفت شغلی و تحصیلی مردان نیست اما باید پذیرفت جنس موانع سد راه زنان متفاوت است، هم از نوع فرهنگ است و هم از نوع قانون، خیلی مواقع هم قوانین نانوشته چیزی‌که از آن به عنوان سقف شیشه‌ای نام برده می‌شود نقش مانع را برای پیشرفت زنان ایفا می‌کنند.
دانشجویان مرد هیچ‌گاه به‌واسطه ازدواج یا فرزندآوری از ورود به مقاطع بالاتر محروم نمی‌شوند اما زنان…
بخشی از صحبت‌های سها قمریان، عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشگاه تهران در همایش تجلیل از مقام زن مقابل مسعود پزشکیان به‌همین تبعیض‌ها اشاره دارد، او گفت: «محدودیت‌ها برای زنان در دسترسی به مدارج بالای تحصیلی وجود دارد، دانشجویان مرد هیچ‌گاه به‌واسطه ازدواج یا فرزندآوری از ورود به مقاطع بالاتر محروم نمی‌شوند اما سقف‌های شیشه‌ای یعنی همین محدودیت‌های غیرعلنی دانشجویان دختر را از ورود به مقاطع بالاتر محروم می‌کند، نتیجه‌اش را می‌توانید در نسبت هیات علمی زن به کل اعضای هیات علمی ببینید، جایگاهی که برای رسیدن به آن باید از هفت‌خان گذشت.» او ادامه داد: «اگر زنی بتواند همه محدودیت‌هایی که بر او روا داشته شده را رد کند تازه محدودیت‌های گزینش عمومی است که از پوشش او در فضای مجازی تا جهت‌گیری سیاسی و… را شامل می‌شود، آقای دکتر(مسعود پزشکیان) شما بگویید که آیا محدودیت‌های گزینش بر سر دانشگاه به صورت خاص و نظام اداری و کارشناسی کشور امکان استفاده از متخصصان را فراهم می‌کند یا یک پیشنهاد مشخص است که از ایران عزیزمان مهاجرت کنیم؟ ما نمی‌خواهیم ایران را ترک کنیم اما مجموعه‌ای از سیاست‌هایی که در کشور شکل گرفته است این امر را برای بسیاری ناگزیر کرده است، شما به‌جای آنکه آن سیاست‌ها را محکوم کنید گاها دانشجویان و متخصصان را مقصر می‌شمارید.»
به نمونه‌ای دیگر از این سقف شیشه‌ای در صحبت‌های علی تاجرنیا، رییس سابق هیات‌مدیره جامعه دندانپزشکی ایران توجه کنید، او قبل‌تر گفته بود: «متاسفانه در بخش عمده‌ای از خانم‌های دندانپزشک بهره‌وری مورد نیاز را نمی‌بینیم. بخشی از خانم‌ها بعد از ازدواج به دلیل اجازه ندادن همسر، درگیر شدن در کارهای خانوادگی یا علل دیگر، شغل دندانپزشکی را کنار می‌گذارند. با توجه به افزایش تعداد قبولی‌های خانم در رشته دندانپزشکی طی سال‌های اخیر، شاهد یک عدم تناسب میان ورودی‌ها به دانشگاه و ورودی‌ها به حوزه درمان هستیم. این در حالی است که خانم‌ها در حوزه درمان بسیار موفق عمل می‌کنند؛ هم دارای دانش هستند و هم توانمندند ولی مسائلی از این قبیل که اغلب ریشه فرهنگی دارند، باعث می‌شود بهره‌وری لازم را نداشته باشیم.»
سقف شیشه‌ای اجازه پیشرفت شغلی به زنان نمی‌دهد
شهلا کاظمی‌پور، جمعیت‌شناس و استاد دانشگاه قبل‌تر به خبرآنلاین گفته بود سقف شیشه‌ای اجازه پیشرفت شغلی به زنان نمی‌دهد: «زنان در بخش اشتغال رسمی بیشترین تلاش را می‌کنند اما آن سقف شیشه‌ای اجازه پیشرفت به آنها را نمی‌دهد. همه مدیران مرد معتقدند زنان بهتر کار می‌کنند، برای همین هم مدیران تمام کارهای کارشناسی را به زنان می‌دهند چراکه زنان، هم دقیق‌تر کار می‌کنند و هم باوجود خوب کار کردن امکان پیشرفت ندارند و نمی‌توانند بعدا جای مدیر مرد را بگیرند.»
صحبت‌های شهلا کاظمی‌پور را آمار سخنگوی دولت هم تایید می‌کند، یعنی حتی اگر زنان در مشاغل دولتی و مدیریتی حضور داشته باشند اما از یک جایی به بعد دیگر امکان پیشرفت ندارند. فاطمه مهاجرانی گفته: «مخرج کسر حضور زنان در عرصه‌های مختلف کم است، حدود 5هزار منصب مدیریتی داریم و بعید می‌دانم بیشتر از ۵۰نفر خانم در این مناصب باشند.»
تبعیض در اشتغال
آمارها هم نشان‌دهنده تبعیض شغلی میان زنان و مردان است، در حالی که زنان جمعیت بیشتری میان تحصیلکرده‌ها دارند، در همین‌باره اردشیر گراوند، پژوهشگر اجتماعی گفته بود: «هر جامعه‌ای که زن و معلم در آن عزیز شوند جایگاه بلندی دارد، جامعه‌ای که در آن به زن بی‌توجهی شود وضعیت ضعیفی پیدا می‌کند. ما در جامعه زنان باسواد داریم، امروز نرخ زنان باسواد در گروه سنی جوان به ۹۵درصد و نرخ زنان تحصیلکرده به بالای ۵۰درصد رسیده است اما نرخ بیکاری همین زنان تحصیلکرده ۷۰درصد است بنابراین طبیعی است که زنان پتانسیل خشونت داشته باشند، خیر جامعه در این است که زندگی زنان را توسعه بدهیم که بتوانند با توجه به توانایی‌های‌شان به جایگاه واقعی برسند، شر برای جامعه این است که آنها را در همین وضعیت نگه داریم.»
ایران از نظر وضعیت اشتغال زنان از بدترین کشورهای جهان است
آمارهای جهانی هم نشان می‌دهد حال و روز اشتغال زنان در کشور چندان مناسب نیست، سیمین کاظمی، جامعه‌شناس قبل‌تر با اشاره به گزارش‌های جهانی به خبرآنلاین گفته بود: «در آمارهای بانک جهانی میزان مشارکت زنان در نیروی کار در سال ۲۰۲۳ در ایران 4/14درصد بوده در حالی که در جهان میزان مشارکت زنان در نیروی کار 7/48درصد بوده است. در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا هم ۱۹درصد بوده است.
جالب است که در عربستان سعودی 5/34درصد و در امارات‌متحده عربی 4/55درصد و در ترکیه 3/35درصد بوده است. همه اینها کشورهای اسلامی و در نزدیکی ایران هستند. در شاخص شکاف جنسیتی که سالانه توسط مجمع جهانی اقتصاد منتشر می‌شود هم از نظر مشارکت اقتصادی زنان، رتبه ایران در بین ۱۴۶ کشور ۱۴۴ بوده است. تمام آمار و داده‌ها نشان می‌دهند که ایران از نظر وضعیت اشتغال زنان از بدترین کشورهای جهان است.»
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد