یک روز سیاه دیگر برای بازار سرمایه

«جهان‌صنعت»- وضعیت روز گذشته بازار سرمایه نیز به مثابه چند روز اخیر و در نتیجه ریسک‌های مختلف سیستماتیک و غیرسیستماتیک تحت تاثیر قرار داشت و حالی اسفناک را سپری کرد. شاخص کل در پایان معاملات دیروز در سطح 2‌میلیون و ۲۱هزار واحد ایستاد. در طرف دیگر، قیمت معاملات سهم‌های کوچک بازار سهام نیز کاهش یافته است، به طوری که شاخص هم‌وزن بازار در پایان بورس دیروز 5هزار و ۴۶۵واحد که معادل 81/0‌درصد این شاخص است، کاهش ارتفاع داد و به سطح ۶۶۹هزار واحد رسید.
تابلوی بورس اوراق بهادار تهران در روز گذشته، حجم معاملات را 6/3میلیارد برگه سهم و ارزش معاملات خرد (سهام، حق‌تقدم و صندوق‌های سهامی) را هزار و ۵۷۸میلیارد تومان نشان داد.
تراز پول حقیقی در سهام، مانند دو روز معاملاتی گذشته، دیروز هم منفی بود، به طوری که در پایان بورس حدود ۴۱۴میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد. در این روز معاملاتی، نمادهای فملی، فولاد، وبملت، حکشتی، ومعادن، شپدیس و وغدیر بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص کل داشتند.
در معاملات روز گذشته بازار سرمایه، خروج پول قابل ‌توجهی از بخش‌های مختلف مشاهده شد که نشان‌دهنده تداوم فشار فروش در بازار است. در اکثر گروه‌ها، فروشندگان تسلط بیشتری بر معاملات داشتند و نشانه‌هایی از ضعف تقاضا در میان سرمایه‌گذاران دیده شد. در ادامه به بررسی عملکرد هر یک از بخش‌ها پرداخته می‌شود.
بازار سهام و حق‌تقدم‌ها
روز گذشته بازار سهام و حق‌تقدم شاهد خروج 8/720میلیارد تومان از پول سرمایه‌گذاران بود. قدرت خرید در این بخش با عدد منفی 4/1 نشان‌دهنده عدم تمایل خریداران نسبت به فروشندگان است. سرانه فروش با 2/63میلیون تومان بر سرانه خرید که 2/45میلیون تومان است، برتری دارد که این موضوع بیانگر فشار فروش بیشتر در این بخش از بازار است. ارزش معاملات به 878/8تریلیون تومان و حجم معاملات به 3/7میلیارد سهم رسید. در بخش سهام و حق‌تقدم (مجزا) نیز خروج 6/414میلیارد تومان پول ثبت شد و قدرت خرید با عدد منفی 84/1 ضعیف‌تر از بازار سهام است. سرانه فروش 2/35میلیون تومان و سرانه خرید 1/19میلیون تومان گزارش شد که نشان‌دهنده افزایش فاصله میان فروشندگان و خریداران است. ارزش کل معاملات به 578/1تریلیون تومان و حجم معاملات به 6/3میلیارد سهم رسید.
معاملات در صندوق‌های سهامی و مختلط با خروج 8/118میلیارد تومان همراه بود. قدرت خرید در این بخش با عدد منفی 7/1 نشان‌دهنده کمبود تقاضای سرمایه‌گذاران برای خرید واحدهای این صندوق‌ها است. سرانه فروش در این بخش 6/53میلیون تومان و سرانه خرید 5/31میلیون تومان است. حجم معاملات این بخش نیز با 7/221میلیون واحد کمتر از بخش‌های دیگر بود.
در حالی که در صندوق‌های درآمد ثابت خروج 1/306میلیارد تومان پول گزارش شد، نکته جالب توجه مثبت بودن قدرت خرید با عدد 04/1 است. این امر نشان می‌دهد که خریداران همچنان به خرید صندوق‌های با درآمد ثابت تمایل دارند و این صندوق‌ها در بازار به عنوان یک ابزار کم‌ریسک مورد توجه قرار گرفته‌اند. ارزش معاملات 300/7میلیارد تومان و حجم معاملات 7/3میلیارد واحد بوده است.
50 شرکت بزرگ بازار نیز شاهد خروج 5/108میلیارد تومان از پول سرمایه‌گذاران بودند. قدرت خرید بسیار پایین و معادل منفی 73/3 نشان می‌دهد که این بخش از بازار نیز با ضعف جدی در تقاضا مواجه است. سرانه فروش 6/42میلیون تومان و سرانه خرید تنها 4/11‌میلیون تومان ثبت شد که نشان از فروش بیشتر نسبت به خرید دارد. برخلاف سایر بخش‌ها، صندوق‌های طلا روز گذشته با ورود 857میلیارد تومان مواجه شدند. این ورود پول نشان‌دهنده افزایش توجه سرمایه‌گذاران به این صندوق‌ها به دلیل ریسک به شدت پایین آنها در شرایط کنونی است. با این حال، قدرت خرید با عدد منفی 31/1 کمی کمتر از انتظار است که می‌تواند نشان‌دهنده نوسانات در بخش تقاضا باشد. حجم معاملات این بخش 9/487میلیون واحد گزارش شده است. در مجموع، معاملات روز گذشته بازار سرمایه نشان‌دهنده خروج قابل توجه پول از اکثر بخش‌ها بود. تنها صندوق‌های طلا موفق به جذب سرمایه جدید شدند، در حالی که سایر بخش‌ها با ضعف تقاضا و برتری فروشندگان مواجه بودند. این وضعیت نشان‌دهنده نگرانی سرمایه‌گذاران و احتیاط بیشتر آنها در مواجهه با نوسانات بازار است.
در همین رابطه نیما نایینیان، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» در خصوص وضعیت روز گذشته بازار گفت: شاخص کل بورس در روز گذشته 20هزار واحد کاهش داشت و به مرز 2‌میلیون واحد رسید و تنها 21هزار واحد تا 2‌میلیون واحد فاصله دارد. البته این عدد بارها در شاخص کل بورس دیده شده، با این حال وضعیت این بار متفاوت است. حال و روز این روزهای بازار سرمایه را نباید در بازار دید و باید توجه داشت که بازار سرمایه از مدار تحلیل خارج شده است. باید تنش‌ها و اتفاقات سیاسی را خیلی مهم‌تر از رویدادهای اقتصادی در نظر گرفت.
تنش‌هایی که میان رژیم صهیونیستی و ایران وجود دارد دلیل موجه‌تری برای وضعیت کنونی بازار سرمایه است و بی‌اعتمادی به بازار سرمایه از این موضوع نشات می‌گیرد.
وی افزود: ترسوترین بازار یعنی بازار بورس اولین بازاری است که تحت تاثیر تنش‌های سیاسی قرار می‌گیرد. وضعیت بازار تا زمانی که این ریسک‌ها بر سر بازار وجود دارد به همین منوال خواهد بود و بازاری که از لحاظ ارزش دلاری و P/E در حالت ایده‌آلی قرار دارد، با جهش فنر خود مواجه شده و رشد مناسبی را تجربه خواهد کرد. این بازار پتانسیل رشد را دارد و با کاهش ریسک‌ها این پتانسیل بالقوه خواهد شد. در مقابل بازارهای جذاب دیگری همچون بازار طلا وجود دارد و دلیل این موضوع نیز تاریخی‌ترین قیمت در بازار جهانی طلا و رشد قیمت دلار در بازار داخلی است. به همین دلیل بازاری که شاهد داغ شدن آن هستیم صندوق‌های طلا هستند که تقریبا صف خریدند و پولی که باید داخل بورس باشد به طلا مهاجرت می‌کند و بورس قرمز و بازار طلایی‌تر را مشاهده می‌کنیم.
نایینیان تصریح کرد: این موضوع طبیعی است و با افزایش تنش‌ها بازارهای مطمئن همچون طلا با رشد شارپی همراه می‌‌شوند. این روزها حتی درآمد ثابت‌ها هم شاهد خروج پول برای ورود به بازار طلا هستند و فعلا برای پیش‌بینی روند بازار زود هست و باید منتظر باشیم تا ببینیم چقدر تنش‌ها جدی‌تر خواهند شد. بازار زمانی رو به خط صعودی خواهد آورد که تنش‌های سیاسی کمتر شود. این روزها برای اصلاح پرتفوها مناسب است و می‌توان در این روزها ترکیب دارایی پرتفو را تغییر داد و وارد بازارهای مالی موازی شد و از ابزارهای مالی دیگر بهره جویید.
این کارشناس بازار سرمایه در انتها گفت: به همین منوال می‌توان وارد صندوق‌های درآمد ثابت، صندوق‌های طلا و همچنین طرح‌های تامین مالی جمعی شد. البته باید در انتظار عکس‌العمل دولت در قبال این ریزش بازار سرمایه و بورس و همچنین گزارش 6ماهه شرکت‌ها باشیم تا ببینیم جمیع موضوعات بازار سرمایه را به کدام سو خواهد برد. احتمالا حمایت‌هایی از بازار از سوی صندوق تثبیت و توسعه شود و دولت نیز با انجام امور مثبت می‌تواند بازار را از وضع موجود نجات دهد. اصلاح نرخ خوراک، کاهش مالیات، رشد دلار نیما و تغییرات از این قبیل برای رشد سود شرکت‌ها اتفاقی مهم است که دولت می‌تواند با تغییرات در آنها، شرایط را مطلوب‌تر کند.