17 - 11 - 2020
یارانه ناکارآمد برای کشاورزان
گروه بازرگانی- مدتی است که وزیر جهاد کشاورزی از طرحی با نام «کشاورزکارت» به عنوان حلال بخشی از مشکلات کشاورزان نام میبرد در حالی که به باور کارشناسان، کشاورزکارت طرح جدیدی نیست به طوری که در سالهای گذشته نیز تسهیلات سلف در اختیار کشاورزان قرار میگرفت که هماکنون تنها اسم و شیوه پرداخت تغییر یافته است. این در حالی است که با وجود این طرح کشاورز ناچار است علاوه بر افزایش قیمت کودهای فسفاته، ۱۲ درصد سود کشاورزکارتها را پرداخت کنند. بنابراین اگرچه طرح کشاورزکارت در زمان کشت، مشکل نقدینگی کشاورزان را مرتفع میکند اما با توجه به اینکه امسال هزینههای تولید با حذف ارز دولتی و یارانه تولید رشد چندبرابری داشته است، نمیتوان خیلی توقعی از این طرح داشت. امسال با حذف یارانه سموم و کود کشاورزی، افزایش چندبرابری قیمتها و تعیین ناعادلانه قیمت محصولات اساسی شوک بزرگی به کشاورزان وارد شد و کار را به جایی رساند که تولیدکنندگان رغبتی به استفاده از نهاده مهم و حیاتی تولید ندارند در حالی که این موضوع به قیمت بر باد رفتن دستاورد خودکفایی محصولات کشاورزی تمام میشود.
بسیاری از مسوولان بر این باورند که با حذف یارانه سموم و کود کشاورزی و افزایش ۵۰۰ تا ۷۰۰ درصدی قیمتها، تولیدکنندگان توان مالی لازم برای خرید نهادههای اساسی ندارند در حالی که مصرف کودهای پتاسه و فسفاته در کمیت و کیفیت محصولات تاثیرگذار است و طی دهههای اخیر ۳۳ تا ۶۰ درصد افزایش تولید مواد غذایی به واسطه مصرف کودهای کشاورزی رخ داده که گرانی چندبرابری قیمتها و حذف آن از بخش تولید موجب وابستگی به کشورهای بیگانه میشود.
واردات ۹ میلیون تن گندم در راه است
ماجرا تنها به اینجا ختم نمیشود چرا که با حذف ارز دولتی و یارانهای نهادههای کشاورزی، دولت با اعطای کشاورزکارت به دنبال حمایت از بخش کشاورزی است که متاسفانه سود ۱۲ درصدی این نوع تسهیلات بر بار هزینههای تولیدکنندگان میافزاید که با این وجود نمیتوان انتظار استمرار خودکفایی و تامین امنیت غذایی در داخل را داشت چرا که کشاورزکارت، طرح جدیدی نیست و در سالهای گذشته در قالب وام سلف به کشاورزان داده میشد و امسال تنها شکل آن تغییر کرده است. در همین خصوص محمد شفیع ملکزاده رییس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی با اشاره به تاثیر حذف یارانه نهادههای تولید بر خودکفایی محصولات کشاورزی اظهار کرد: با توجه به حذف یارانه نهادههای تولید، عدم سنخیت قیمت خرید تضمینی با هزینهها و بیرغبتی کشاورزان به کشت نباید انتظار داشت که تولید در حد خودکفایی باشد. وی با اشاره به اینکه نرخ اعلامی خرید تضمینی محصولات عادلانه نیست، افزود: اگرچه برخی کشاورزان به کشت محصولاتی همچون گندم محکوم هستند، اما هرگز به سمت خرید نهادههایی همچون کود نمیروند و در صورت حمله آفت و امراض به مزارع، کشاورزان توان خرید سموم برای مبارزه را ندارند که درنهایت این موضوع بر عملکرد محصول تاثیرگذار است. ملکزاده با تاکید بر این مساله که مصرف کودهای فسفاته و پتاسه بر افزایش عملکرد محصول تاثیر بسزایی دارد، بیان کرد: با وجود آنکه مصرف کودهای پایه به شدت مورد نیاز خاک است، از این رو عدم استفاده در مزارع منجر به کاهش ۴۰ تا ۵۰ درصدی تولید میشود.
وی با بیان اینکه گرانی کود و سم منجر به چشمپوشی کشاورزان از مصرف نهاده مهم و حیاتی تولید شد، گفت: در جریان بازدید از انبارهای کارگزاریها و تعاونیها مشاهده کردم که حتی یک کیسه کود فسفاته و پتاسه در انبارها نبود که علت خالی بودن انبارها عدم درخواست خرید کود از سوی کشاورزان مطرح شد.
این مقام مسوول ادامه داد: اگر آفت و امراضی به مزارع حملهور شود و کشاورز نتواند با آن مبارزه کند، این احتمال وجود دارد که ۱۰۰ درصد محصول دچار خسارت شود که با این وجود ناگزیریم سال آینده به میزان قابل توجهی محصولات اساسی از جمله گندم وارد کنیم که با وجود خروج ارز قابل توجه از کشور، کیفیت تولید داخل هم ندارد.
وی واردات محصولات اساسی در سال آینده را نتیجه سیاستگذاری نادرست مسوولان برشمرد و گفت: با حذف ارز دولتی و تورم بالا در بخش کشاورزی، قیمت نهادههای تولید چندبرابر افزایش یافت که متاسفانه سیاستگذاری نادرست در بحث قیمتگذاری محصولات زمینه را برای وابستگی به کشورهای بیگانه و ضربه به اقتصاد کشور فراهم میکند. به گفته ملکزاده، با وجود آنکه تراز تجاری بخش کشاورزی طی چند سال اخیر برخلاف سایر بخشهای صنعت و بازرگانی مثبت بود و توانست منجر به رشد اقتصادی شود، اما امسال با سیاست نادرست مسوولان در امر قیمتگذاری این امر محقق نخواهد شد. رییس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی با تاکید بر اصلاح قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی بیان کرد: اگر طرح قیمتگذاری خرید تضمینی محصولات هر چه سریعتر در شورای نگهبان به تصویب برسد و اصلاح قیمت صورت گیرد، کشاورزان در مدت زمان باقی مانده اقدام به کشت میکنند.
ملکزاده افزود: بنا بر گزارش استانها، کشاورزان رغبتی به کشت گندم ندارند که در صورت بیتوجهی مسوولان و ادامه این روند در سال آینده ۸ تا ۹ میلیون تن گندم باید وارد شود.
افزایش چندبرابری هزینههای تولید
ملکزاده درباره تاثیر کشاورزکارت بر تولید محصولات کشاورزی گفت: اگرچه طراحی کشاورزکارت در زمان کشت، مشکل نقدینگی کشاورزان را مرتفع میکند، اما امسال هزینههای تولید با حذف ارز دولتی و یارانه تولید رشد چندبرابری داشته است. به عنوان مثال قیمت هر کیسه کود از ۷۰ تا ۸۰ هزار تومان به ۵۰۰ هزار تومان رسیده که نرخهای فعلی خرید تضمینی جوابگوی معیشت کشاورزان و سود ۱۲ درصدی کشاورزکارتها نیست. به گفته وی، بانک کشاورزی به ازای هر هکتار دو میلیون تومان تسهیلات با نرخ بهره ۱۲ درصد پرداخت میکند که با این وجود کشاورزان مجبور به بازپرداخت دو میلیون و ۲۴۰ هزار تومان هستند که تنها افزایش نرخ خرید تضمینی جوابگوی سود متعارف و هزینههای تولید است. رییس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی قیمت تمامشده هر کیلو خرید تصمینی گندم را ۵ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد و گفت: دولت باید نرخ خرید تصمینی هر کیلو گندم را به شش هزار تومان افزایش دهد تا کشاورزان تحت فشار قرار نگیرند.
کشاورزکارت طرح جدیدی نیست
سیدجعفر حسینی مشاور ارشد نظام صنفی کشاورزی نیز در واکنش به افزایش چندبرابری قیمت نهادههای کشاورزی اظهار کرد: با حذف یارانه کودهای پایه همچون فسفاته و پتاسه، قیمت ۵۰۰ تا ۷۰۰ درصد رشد داشته که این امر منجر به افزایش هزینههای تولید شده است.
وی با اشاره به اینکه حذف ارز یارانهای بر سموم تاثیرگذار است، افزود: با وجود آنکه کودهای پایه و سموم به طور عمده وارداتی هستند، از این رو با نوسان نرخ ارز، هزینههای تولید به طور چشمگیری بالا رفته و در مقابل قیمت خرید تضمینی محصولات مطابق با تورم و هزینههای تولید نیست که با این وجود کشاورزان چارهای جز کاهش تولید ندارند. حسینی ادامه داد: نبود سنخیت هزینههای تولید با نرخ خرید تضمینی محصولات موجب شده کشاورزان رغبتی به استفاده از کودهای پایه نداشته باشند که این امر کمیت و کیفیت تولید را تحت تاثیر قرار میدهد.
مشاور ارشد نظام صنفی کشاورزی درباره تاثیر پرداخت کشاورز به کارت در تولید محصولات کشاورزی بیان کرد: پرداخت کشاورزکارت کار جدیدی نیست چراکه در گذشته تسهیلات سلف در اختیار کشاورزان قرار میگرفت که هماکنون اسم و شیوه پرداخت تغییر یافته که با این وجود کشاورز ناچار است علاوه بر افزایش قیمت کودهای فسفاته، ۱۲ درصد سود کشاورزکارتها را پرداخت کند.
وی با اشاره به دلایل بیرغبتی کشاورزان به مصرف کودهای فسفاته و پتاسه گفت: با توجه به عدم تامین منابع مالی، گرانی شدید کودها و نبود صرفه اقتصادی کشاورزان رغبتی به مصرف کودهای فسفاته و پتاسه ندارند که با این وجود انتظار میرود دولت بر مبنای واقعی هزینههای تولید را اعلام کند یا یارانه کودها را به صورت مستقیم در اختیار کشاورزان قرار دهد تا در سال آینده با کاهش تولید برنج، چغندرقند، جو و گندم مواجه نشویم.
این مقام مسوول با بیان اینکه گرانی کودهای فسفاته و پتاسه در کاهش استقبال کشاورزان تاثیرگذار است، بیان کرد: گرانی کودهای پایه در کمیت و کیفیت محصولات تاثیرگذار است بنابراین ناگزیریم اکثر محصولات استراتژیک مورد نیاز را از طریق واردات با نرخهای بالاتر تامین کنیم.
خرید ماشینآلات و ادوات امکانپذیر نیست
همچنین علی خانمحمدی مدیرعامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی با اشاره به تاثیر حذف یارانه نهادهها بر خودکفایی محصولات کشاورزی اظهار کرد: اگرچه به خودکفایی کامل تولید در تمامی محصولات کشاورزی نرسیدیم، اما حذف یارانه بر پایداری تولید آسیب جدی میزند. وی افزود: اگر قیمت محصولات کشاورزی بر مبنای نرخ خرید تضمینی اصلاح نشود، بنیه مالی کشاورزان تنزل مییابد که با این وجود کشاورز نمیتواند نهاده مورد نیاز را تامین کند که این امر بهرهوری تولید را به شدت کاهش میدهد. خان محمدی با اشاره به اینکه کاهش بهرهوری، پایداری تولید را دچار مخاطره میکند، بیان کرد: اگر از نظر اقتصادی بتوانیم نهادههای مورد نیاز بخش کشاورزی را تامین کنیم، امنیت غذایی و پایداری تولید محصولات کشاورزی حفظ میشود.
مدیرعامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی گفت: با اعطای کشاورزکارت کشاورزان میتوانند بذر، کود و سموم مورد نیاز را خریداری کنند، اما برای خرید ماشینآلات و ادوات مورد نیاز اعطای کشاورزکارت تاثیری ندارد و حتما باید یارانه به بخش تزریق شود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد