26 - 01 - 2023
گزینههای السودانی برای عبور از بحران
«جهانصنعت»- گروه بینالملل- بحران اقتصادی در عراق در نتیجه افزایش مداوم ارزش دلار آمریکا در برابر دینار باعث شده تا نخستوزیر این کشور، روسای بانک مرکزی و تجارت عراق را از کار برکنار کند.
محمد شیاع السودانی نخستوزیر عراق روز دوشنبه، مصطفی غالب رییس بانک مرکزی و سالم چاله رییس بانک تجارت عراق را از کار برکنار کرد. این اتفاق در حالی رخ داد که در وضعیتی بحرانی، نرخ برابری هر دلار آمریکا به ۱۶۷۰ دینار رسیده؛ امری که از سال ۲۰۰۴ و یک سال پس از سرنگونی صدام حسین، بیسابقه بوده است. به گفته کارشناسان چنین اتفاقی تاثیر گستردهای در وضعیت اقتصادی عراق میگذارد، چراکه این کشور عمدتا نیازمند واردات آن هم براساس دلار است.
چگونه عراق به اینجا رسید؟
دولت قبلی عراق نرخ دلار را در بازه قیمتی ۱۱۴۵ تا ۱۱۴۷ دینار نگه داشته بود. این در حالی است که در سال ۲۰۲۰ و همزمان با شیوع همهگیری کرونا، نرخ دلار در عراق از ۱۱۸۲ دینار به ۱۴۶۰ دینار رسیده بود. در همین رابطه دولت جدید سودانی چند اقدام را برای کنترل نرخ دلار در دستور کار خود قرار داد، از جمله ممنوعیت چهار بانک عراقی از مشارکت در حراج ارزی. با این حال نه تنها اقدامات دولت السودانی نتیجهای در بر نداشته، بلکه قیمت دلار به میزان قابلتوجهی در عراق در حال افزایش است. به گفته کارشناسان این افزایش نرخ ارز بنا بر مسائل فنی انجام شده که دولت تاکنون در مهار آنها موفق عمل نکرده است.
به گزارش المانیتور، نخستین مساله عدم شفافیت کافی در سیستم بانکی عراق است که باعث شده بانک مرکزی محدودیتهایی را برای بانکها به منظور استفاده از دلار آمریکا تعیین کند. چنین امری سبب شده دسترسی به دلار در سیستم بانکی عراق محدود شود. مساله دوم این است که سیستم بانکی عراق هنوز به طور کامل الکترونیکی نشده و بانک مرکزی قادر نیست تمام معاملات پولی در داخل و خارج از کشور را نظارت و ردیابی کند. چنین موضوعی به افراد و شرکتها اجاره میدهد به راحتی ارز را به خارج از کشور انتقال دهند و سبب افزایش نرخ دلار شوند. برای متوقف کردن این مشکل، سیستم بانکی عراق ناچار است فرآیند توسعه یک سیستم الکترونیکی را مطابق با استانداردهای جهانی بانکداری در دستور کار قرار دهد.
مشکل سوم سطح بالای فساد در عراق است که این کشور را تبدیل به محل مناسبی برای پولشویی کرده است. در همین رابطه شاهد افزایش تقاضا برای برداشت دلار جهت خرید ملک در داخل و خارج از عراق هستیم. در پرونده اخیر فساد اقتصادی در عراق که به عنوان فساد قرن نیز شهرت پیدا کرده، حدود ۳ میلیارد دلار از حساب کمیسیون مالیاتی عراق به ویژه در بخش املاک اختلاس شده است.
گزینههای سودانی چیست؟
السودانی با جایگزینی رییس بانک مرکزی و بانک تجارت، امیدوار است به این مسائل رسیدگی کند. برخی از کارشناسان عراقی معتقدند راهحل مهار بحران ارزی، مهار قیمت و نیز کاهش مقررات برای تهیه دلار از سوی بانکهای عراقی است. به همین منظور دولت عراق ناچار است با آمریکاییها وارد مذاکره شود. با این حال طی هفتههای گذشته شاهد بودهایم با استفاده از برخی از اهرمها دولت را تحت فشار قرار دادهاند.
در همین رابطه یکی از اعضای چارچوب هماهنگی عراق در گفتوگویی تلویزیونی تصریح کرد که آمریکا از اهرم دلار برای حرکت السودانی در مسیر منافع خودش استفاده میکند، اما این هشدار را میدهیم که ادامه چنین روندی ممکن است به پایان دولت السودانی ختم شود. از سوی دیگر هادی العامری رییس ائتلاف فتح نیز آمریکا را به سوءاستفاده از دلار برای فشار اقتصادی به مردم عراق متهم کرده و میگوید که دولت باید از لحاظ اقتصادی دارای استقلال باشد.
این صحبتها در حالی مطرح میشود که سفیر آمریکا در عراق چنین اتهاماتی را رد کرده و مدعی شده فشارها به دولت عراق به منظور جلوگیری از فساد و پولشویی است. در همین رابطه است که کارشناسان معتقدند، السودانی میان یک منگنه سخت گرفتار شده، زیرا از یک سو تحت فشار آمریکا قرار دارد و از سوی دیگر با متحدین سیاسی خود مواجه است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد