1 - 07 - 2024
گردشگری معلولان چشم انتظار انتخابات
کرامتی که خدشهدار میشود
نادر نینوایی- جامعه افراد دارای معلولیت سالهاست که از خدمت گردشگری محروم ماندهاند. وضعیت نامساعد خدماترسانی در حوزه حملونقل عمومی به افراد دارای معلولیت باعث شده یک فرد معلول بدون کمک دیگران امکان سوار شدن به قطار و اتوبوس را نداشته باشد و سفر به قیمت تن سپردن به جابهجایی ویلچر روی دست مردم و کشیده شدن لباس و دست فرد دارای معلولیت تمام شود.
همین است که بسیاری از افراد دارای معلولیت قید سفر را زدهاند؛ مسالهای که میتواند موجب مسائل جانبی نظیر انزوا و افسردگی فرد شود. در چنین شرایطی چشم امید فعالان گردشگری معلولان به انتخابات پیشرو است، بلکه رییس دولت آتی به شکلی موثر حقوق بحق آنها را احقاق کند.
شهرام مبصر فعال حوزه گردشگری افراد دارای معلولیت در ایران بوده و سالهاست با فعالیت در انجمنهای مرتبط حقوق این قشر را پی میگیرد.
به گفته او، وضعیت گردشگری معلولان در ایران به هیچوجه مطلوب نیست و حتی در پایگاههای میراث جهانی کشور نظیر تختجمشید و پاسارگاد هم شرایط برای بازدید بدون مشکل گردشگران معلول فراهم نیست.
مبصر با توجه به در پیش رو بودن دور دوم انتخابات ریاستجمهوری به تحلیل وعدهها و تعهدات دوکاندیدای باقیمانده پرداخته و معتقد است که مسعود پزشکیان نهتنها در دور دوم بلکه در دور اول انتخابات هم تنها نامزدی بوده که برنامه مشخصی برای احقاق حقوق افراد دارای معلولیت از جمله در حوزه گردشگری داشته است.
مشروح مصاحبه «جهانصنعت» با مدیرعامل موسسه «پیامآوران ساحل امید» درخصوص مطالبات افراد دارای معلولیت خصوصا در حوزه گردشگری از رییسجمهور آتی در پی میآید.
وضعیت گردشگری افراد دارای معلولیت را چگونه میبینید و فکر میکنید این افراد برای سفر و گردشگری با چه چالشهایی مواجه هستند؟
واقعیت آن است که حال گردشگری بهویژه برای جامعه افراد دارای معلولیت، اصلا خوب نیست. در سفری که ماه گذشته به همراه دوستان دارای آسیب نخاعی به شیراز داشتیم، شرایط بهگونهای بود که نتوانستیم از هیچیک از امکانات میراث فرهنگی استفاده کنیم. از تختجمشید با دشواری آن هم با کمک همراهانمان دیدن کردیم. در پاسارگاد، حافظیه و سعدیه هم بدون کمک همراهان و دوستان امکان بازدید وجود نداشت.
بعد از این سفر هم برای فصل گلابگیری به کاشان رفتیم اما ورود به باغفین نیز بدون تلاش همراهانمان و کمک گرفتن از آنها ممکن نبود. خانه بروجردیها، خانه طباطباییها و بسیاری دیگر از جاذبههای گردشگری کاشان را هم به سبب نبود امکانات مورد نیاز افراد دارای معلولیت، به کل نتوانستیم ببینیم. در بافت قدیمی و کوچهپسکوچههای کاشان هم امکان تردد ما – به عنوان افراد دارای معلولیت- وجود نداشت.
با این تفاسیر باید بگویم حال گردشگری افراد دارای معلولیت نهتنها در کاشان و شیراز بلکه در تمام شهرهای کشور خوب نیست و متاسفانه وزارت میراث فرهنگی و گردشگری هم تاکنون هیچ اقدامی برای کمک به جامعه افراد دارای معلولیت به جز نمایش، شو و مطرح کردن وعدههای رنگارنگ نکرده است.
حتی وسایل حملونقل عمومی و قطارهای کشور هم مناسبسازی نشدهاند و دوستان دارای معلولیت امکان سفر کردن با این وسایل را هم ندارند. این در حالی است که میتوانند در ایستگاههای قطار جک بالابر قرار دهند و مشکل را حل کنند، اما حتی به این مطالبه ساده هم توجه نشده است.
در نتیجه نبود همین جک ساده در بسیاری از ایستگاههای قطار با پیاده و سوار کردن کشانکشان افراد دارای معلولیت، کرامت انسانی آنها خدشهدار میشود و هیچ بعید نیست لباس مسافر درآمده یا پاره شود یا حتی از روی ویلچر در حال جابهجایی رها شده و به سکوی ایستگاه برخورد کند.
وضعیت اجرای قوانین مرتبط با حقوق افراد دارای معلولیت در ایران را چگونه میبینید؟ دولتهای قبل تا چه میزان به مفاد قوانین این حوزه توجه داشتهاند و مطالبه شما به عنوان جزئی از جامعه افراد دارای معلولیت برای تسهیل گردشگری معلولان چیست؟
طبعا افراد دارای معلولیت حقوق شهروندی دارند و طبق قانون حمایت از معلولان، این افراد حقوقی دارند که با وجود گذشت سالها از مصوبه مربوطه، به این حقوق توجه نمیشود. سال 1396 اصلاحات این قانون در مجلس تصویب شده است و در سال 1397 با تایید شورای نگهبان به دولت ابلاغ شد اما متاسفانه همچنان شاهد این هستیم که این قانون مغفول مانده و به دلیل آنچه کمبود بودجه اعلام شده، این قانون اجرا نمیشود.
تمام موارد مرتبط با افراد دارای معلولیت از جمله در زمینه گردشگری و دسترسپذیری اماکن و معابر و خدمات سفر و دسترسپذیری در این قانون ذکر شده است و اجرای بدون کموکاست آن مطالبه افراد دارای معلولیت از رییسجمهور آتی است.
در نظر داشته باشید که مفاد این قانون با هدف حفظ شأن و کرامت افراد دارای معلولیت در ایران و رفع تبعیضها بوده است اما قانونی که به تصویب مجلس رسیده به سبب بیتوجهی قوه مجریه اجرا نمیشود. دکتر پزشکیان اما به صورت مکتوب تعهد دادهاند که این قانون را اجرا کنند و امیدواریم که این اتفاق بیفتد.
این روزها بازار انتخابات چهاردهمین دوره ریاستجمهوری داغ است اما در برنامههای کاندیداها کمتر اشارهای به گردشگری معلولان و سایر حقوق اجتماعی افراد دارای معلولیت شده است. آیا شما برنامههای کاندیداها را بررسی کردهاید؟ از میان نامزدهای باقیمانده در دور دوم، کدام کاندیدا برای احقاق حقوق افراد دارای معلولیت برنامه مشخص دارد؟
متاسفانه در شرایط بیاعتمادی به سر میبریم و سالهاست که وعدهوعید و شعارهای زیبا و رنگارنگ شنیدهایم اما متاسفانه در دورههای گذشته دیدهایم -نامزدهای انتخاباتی- پس از آنکه رای آوردهاند به وعدههای خود عمل نکردهاند. بنابراین همه ما در بیاعتمادترین شرایط ممکن بهسر میبریم.
با وجود این، دیدم دکتر پزشکیان در روزهای نخست آغاز تبلیغات انتخاباتی، مانیفستی را در حمایت از افراد دارای معلولیت منتشر کردند و در آن تعهداتی را مطرح کردند. با توجه به اینکه وی معتقد است قوانین حمایتی از افراد دارای معلولیت سالهاست که مغفول مانده است، تعهد داده که این قانون را اجرا کرده و به جامعه افراد دارای معلولیت نگاه ویژهای خواهد داشت. این مانیفست من را درگیر کرد، چراکه دیدم هیچیک از نامزدهای دیگر انتخاباتی جامعه معلولان را ندیده و به آنها نگاه نکردهاند. از همه مهمتر این پزشکیان بود که مانیفست افراد دارای معلولیت را مطرح کرد.
شما دیداری نیز با محمدجواد ظریف داشتید و مطالبات جامعه افراد دارای معلولیت را از او به عنوان نماینده پزشکیان جویا شدید. در این دیدار چه گذشت و چه وعدههایی برای پیگیری افراد دارای معلولیت از سوی نماینده مسعود پزشکیان مطرح شد؟
در سفری که به گیلان داشتم با هماهنگی ستاد تهران دکتر پرشکیان، زمینه دیدار با دکتر ظریف را برای من فراهم کردند و قرار شد قبل از همایش در سالن پاویون فرودگاه دکتر ظریف را ببینم. با وجود هماهنگی صورت گرفته اما متاسفانه کارشکنیهایی صورت گرفت و به ستاد اطلاع دادند که حق استفاده از پاویون را ندارد. در نتیجه به ناچار این دیدار در کنار ورودی سالن فرودگاه انجام شد و هدف من هم مطالبهگری از وی بود و اینکه بدانم اگر دکتر پزشکیان به تعهداتش در مورد جامعه افراد دارای معلولیت عمل نکند، چه میتوان کرد.
دکتر ظریف ضمن تاکید بر بحث مطالبهگری و سازوکارهای در نظر گرفتهشده، اعلام کردند که هم به تعهدات عمل میشود و هم در صورت تخطی از اجرای تعهدات امکان مطالبهگری وجود خواهد داشت.
باید بگویم برخی دیگر از دوستان جامعه افراد دارای معلولیت هم با خود دکتر پزشکیان دیدار کرده و وی تاکید کرده است که به اجرای تعهدات جامعه معلولان ایران پایبند خواهد بود. بنابراین به نظر من با توجه به اینکه کاندیداهای دیگر هیچکدام در این مورد حرفی نزدند و ما(جامعه افراد دارای معلولیت) را ندیده و تعهدی ندادهاند، در شرایط حساس کنونی دکتر پزشکیان که تعهد مکتوب درخصوص جامعه افراد دارای معلولیت داده، انتخاب مناسبی است. اگر هم او پس از ریاستجمهوری به تعهداتش عمل نکند با توجه به فیلمها و مانیفست منتشر شده، امکان مطالبهگری خواهیم داشت.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد