1 - 12 - 2022
«گذشته» اسکاری میشود؟
احمدرضا غنی – چیزی تا پایان مهلت ارسال آثار به بخش خارجی آکادمی اسکار باقی نمانده و سینمای ایران در تب و تاب انتخاب نمایندهاش برای معرفی به اسکار است. در این زمینه دیروز هیات انتخاب نماینده ایران در اسکار ۲۰۱۴ کار خود را آغاز کرد. حسن نجاریان، قائممقام بنیاد سینمایی فارابی با بیان این مطلب که به زودی نماینده ایران در اسکار معرفی خواهد شد، گفت: هیات انتخاب نماینده ایران در اسکار از بین سینماگران انتخاب شده و فعالیت خود را برای انتخاب نماینده ایران در اسکار آغاز کردهاند تا از میان فیلمهای سینمایی بهترین اثر را که شایسته نمایندگی سینمای ایران در اسکار باشد، انتخاب کنند. به گفته نجاریان، همه فیلمهایی که از ۹ مهر ۹۱ تا امروز اکران شده است، توسط یک هیات ۹ نفره مورد بازبینی قرار گرفته و در ابتدا ۱۰ فیلم سینمایی انتخاب شده و از بین این ۱۰ فیلم چهار فیلم سینمایی و در نهایت نماینده ایران برای اسکار انتخاب میشود.
ایران تاکنون تنها دو بار توانسته که به بخش نهایی آکادمی اسکار راه یابد یکی مربوط به سال ۱۹۹۸ میشود که مجید مجیدی با فیلم «بچههای آسمان» نامزد دریافت اسکار بهترین فیلم خارجی زبان شد. البته مجیدی هیچ گاه برنده اسکار نشد، تا جایزه اسکار ۷۱ دوره آکادمی، به روبرتو بنینی کارگردان فیلم «زندگی زیباست» برسد. دومین حضور ایران در اسکار اما بسیار خوشیمن بود. ۱۳ سال پس از حضور مجید مجدیدی، اینبار اصغر فرهادی پا به سالن مجلل «کداک تیاتر» گذاشت. فرهادی که قبل از آن جوایز بسیاری را برای «جدایی نادر از سیمین» برده بود، اسکار بهترین فیلم خارجی زبان را هم به ویترین افتخاراتش اضافه کرد تا اولین ایرانی باشد که بر قله اسکار میایستد.
در تب و تاب انتخاب نماینده ایران در اسکار امسال، سراغ چند نفر از اهالی سینما رفتیم تا نظر آنها را در این مورد بپرسیم که چه فیلمی از ایران برای شرکت در اسکار، مناسبترین گزینه است. در حالی که «گذشته» آخرین ساخته اصغر فرهادی، بیشترین شانس را برای راهیابی به بخش نهایی اسکار دارد اما تردیدهایی هم وجود دارد از این بابت که این فیلم به عنوان فیلم «ایرانی» محسوب میشود یا نه.
منوچهر محمدی، تهیهکننده سینما، با اظهار امیدواری از اینکه نماینده ایران، در بین پنج اثر برگزیده نهایی باشد، میگوید: «به نظر من اگر کمیته حرفهای و افراد صاحب صلاحیت فیلمها را انتخاب کنند، بهترین تصمیم گرفته میشود. تصمیمی که شایسته سینمای ایران باشد و بتواند برای ایران افتخارآفرینی کند.» محمدی در پاسخ به این سوال که شانس فیلم فرهادی برای راهیابی به بخش نهایی چقدر است، میگوید: «من شرایط اسکار را نمیدانم. اسکار مانند بازی فوتبال نیست که بگوییم چه تیمی شانس رفتن به مرحله بعد را دارد. چون اسکار یک رقابت است و ما از تیمهای رقیب اطلاعی نداریم. آنها را ندیدهایم و خبرهایشان را هم نداریم بنابراین نمیشود پیشبینی کرد.» وی البته اظهار امیدواری میکند که هر فیلمی که انتخاب میشود، بتواند در بین پنج آثار برتر قرار بگیرد و این را موفقیت بزرگی برای سینمای ایران میداند.
علی معلم، تهیهکننده و منتقد سینما هم بدون اینکه فیلم خاصی را معرفی کند، از لزوم توجه به پارامترهای لازم از سوی اسکار و پرهیز از انتخابهای سلیقهای میگوید. معلم با اشاره به اینکه باید در این زمینه مطالعه صورت بگیرد و آگاهانه عمل شود، میگوید: «نباید انتخاب فیلمها سلیقهای باشد. باید به امکانات فیلم، شرایط پخش جهانی و... توجه کرد و همه جهات را در نظر گرفت. کسانی که در این هیات انتخاب حضور دارند، باید توجهشان به پارامترهایی که اسکار مد نظر دارد، از جمله زبان فیلم، زمان نمایش و.... باشد ضمن اینکه باید حواسشان باشد تن به هیچ سفارش و توصیهای ندهند.» به گفته معلم، نه «گذشته» نه «یک حبه قند» نمیتوانند در اسکار شرکت کنند. «گذشته» برای اینکه به زبان فرانسه است و نمیتواند به عنوان فیلم ایرانی معرفی شود و یک حبه قند هم به دلیل اینکه سال گذشته از سوی ایران معرفی شده، نمیتواند دوباره معرفی شود. او فیلمهایی را هم که در این مدت در ایران اکران شدهاند، دارای این ظرفیت نمیبیند که بتوانند در اسکار برنده باشند. اگرچه به قول او، همه چیز بستگی به رقبا دارد.
فرزاد موتمن، کارگردان فیلم «شبهای روشن» هیچ فیلمی را به خاطر نمیآورد که بتواند در سطح اسکار به فیلمهای دیگر رقابت کند. او میگوید: «هیچ کدام از فیلمهای امسال، شرایط این را ندارند که از سوی آکادمی پذیرفته شوند. گذشته هم از جانب ایران نیست. شوخی است اگر این فیلم از جانب ایران معرفی شود و آکادمی بپذیرد. حتی اگر این کار را هم آکادمی بکند، خود را بیاعتبار کرده چون این فیلم ایرانی محسوب نمیشود.» به گفته موتمن، «گذشته» اگر برنده شود یا حتی اگر هیچ عنوانی را هم کسب نکند، جای خوشحالی یا گله ندارد چرا که همه چیز آن پای فرانسه است و ما نمیتوانیم هیچ ادعایی داشته باشیم.
ابوالحسن داودی، چند وقتی است که خیلی حال و حوصله سینما ندارد، فیلمهای امسال را کمتر تماشا کرده و میگوید که نمیتواند قضاوت بکند. او که حالا با بازگشایی خانه سینما، امیدوار شده تا اتفاقات مثبتی در سینما بیفتد، حالا کمی با سینما آشتی کرده و میگوید با توجه به اینکه فیلم فرهادی از امکان پخش جهانی هم برخوردار است، بهتر است به عنوان نماینده ایران معرفی شود. با این تذکر که او فیلمهای دیگر را ندیده و از محصولات دیگر سینمای ایران بیخبر است. به عقیده داودی، البته اگر گذشته انتخاب هم شود، احتمال اینکه برنده نهایی باشد کم است اما این قابلیت را دارد که بین پنج اثر راه یافته به بخش نهایی باشد.
میگوید دغدغهاش نیست اما به خوبی از همه چیز با خبر است. امید روحانی، بازیگر و منتقد سینما، ابتدا حاضر نمیشود هیچ فیلمی را از دید خودش به عنوان نماینده مناسب سینمای ایران در اسکار معرفی کند. بنابراین به بازگویی قواعد اسکار برای انتخاب فیلمها میپردازد: «اسکار برای انتخاب فیلمها دو ضابطه دارد؛ اول اینکه باید تا یک تاریخ مشخص که قبلها یک نوامبر همان سال بود در کشور تولیدکننده به نمایش عمومی درآمده باشد. نمایش عمومی هم یعنی اکران در سینما و بلیتفروشی، پخش ویدیویی و... شامل این مساله نمیشود. مورد دوم هم اینکه فیلمها باید پخشکننده جهانی داشته باشند که عموما این پخشکنندهها از آمریکا هستند آن هم به دلیل این است که مطمئن شوند فیلم به کیفیتی رسیده باشد که یک پخشکننده جهانی حاضر باشد برای آن پول خرج کند شروط دیگری هم هستند که نانوشتهاند و بیشتر برای کشورهای غیراروپایی مثل آسیا و آمریکای لاتین هستند. از جمله اینکه نمایش دهنده فرهنگ آن منطقه باشند، ویژگیهای خاص آن منطقه را نمایش دهند و...» روحانی اما دست آخر هم فیلم مورد نظرش را میگوید. به عقیده وی، در حال حاضر تنها فیلمی که چنین شرایطی را در ایران دارد، «یک حبه قند» است که این قوانین نانوشته را هم در دل خود دارد البته روحانی هم تذکر میدهد که اگر فیلم دیگری با این مشخصات تولید شده، من ندیدهام و نمیشناسم.
ساعت پنج بعدازظهر نهم مهرماه به وقت آمریکا، آخرین زمان ارسال آثار به آکادمی اسکار است، یعنی حدود ۱۵ روز دیگر. سینمای ایران که این روزها با بازگشایی خانهاش حال و روز بهتری پیدا کرده، باید منتظر باشد تا ببیند چه فیلمی آن را در اسکار نمایندگی خواهد کرد. گذشته، یک حبه قند یا...؟!
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد