کاهش قیمت جهانی سنگ‌آهن

قراضه آهنی افزایشی شد

گروه معدن- با وجود رشد قیمت سنگ‌آهن طی هفته‌های گذشته ولی همان‌طور که فعالان بازار نسبت به آن خوش‌بین نبودند، شاهد افزایش قیمت سنگ‌آهن با حجم پایین معاملات هستیم. یکی از مواردی که باعث کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری سنگ‌آهن در میان خریداران شده، این است که بورس فلزات دالیان تاکید کرد که تعداد قراردادهای آتی سنگ‌آهن برای بازه‌های زمانی دیگر نباید از دو هزار فقره در روز تجاوز کند؛ موضوعی که منجر به ریزش قیمت جهانی سنگ‌آهن در ادامه هفته جاری شد.
موضوع دیگر نقش فولادسازان چینی است که به دلیل حاشیه زیان و افزایش هزینه‌های تولید، خرید سنگ‌آهن را متوقف کرده‌اند و به دنبال آن سطح تولیدات خود را کاهش داده‌اند. کاهش قیمت محصولات فولادی طی سال جاری حاشیه سود بسیاری از فولادسازان جهان را منفی کرده و در ادامه با افزایش قیمت سنگ‌آهن زیان تولید محصولاتی مانند میلگرد به شدت افزایش یافته‌ است. هرچند امروز بسیاری از فعالان بازار در انتظار کاهش قیمت سنگ‌آهن هستند ولی در مورد قراضه آهن شرایط اینگونه نیست، زیرا فروشندگان قراضه به دنبال افزایش قیمت هستند و محموله‌های خود را با قیمت‌های هفته قبل عرضه نمی‌کنند.
در ادامه باید به قیمت مس اشاره کرد که در بورس فلزات لندن در حالی با افزایش مواجه شد که همزمان، انتشار شاخص‌های اقتصادی در منطقه یورو نشان‌دهنده کاهش کشش اقتصادی در اروپا بود. نکته قابل تامل در افزایش قیمت مس اینجاست که میزان تولید کارخانه‌های تولید‌کننده شمش و دیگر محصولات مس، طی روزهای جمعه تا دوشنبه با کاهشی جدی مواجه شد که البته بخش مهمی از آن، به موضوع سیاست‌های دولت چین در راستای کاهش گازهای گلخانه‌ای و آلاینده‌های زیست‌محیطی مربوط است.
کاهش قیمت سنگ‌آهن
اخیرا قیمت جهانی آهن در پی تصمیم بورس دولتی چین برای محدودسازی تعداد معاملات آتی این فلز با کاهش مواجه شده است. قیمت هر تن سنگ‌آهن ۶۲ درصد وارداتی به شمال چین طی روز معاملاتی سه‌شنبه هفتم نوامبر با کاهش ۶۹/۰ درصدی، به ۱۲۶ دلار و یک سنت در هر تن کاهش یافت. در همین حال قیمت هر تن سنگ‌آهن در بورس فلزات دالیان چین با کاهش ۴۸/۰ درصدی، به ۱۲۶ دلار و ۸۱ سنت دلار رسید.
این کاهش قیمت در حالی صورت گرفته که بورس فلزات دالیان با انتشار دستورالعملی جدید اعلام کرد که تعداد قراردادهای آتی کوتاه‌مدت و بلندمدت منعقدشده در بستر این بورس برای بازه زمانی ژانویه تا می‌۲۰۲۴ نباید از یک هزار فقره در روز تجاوز کند و در حقیقت، سقف تعداد قراردادهای آتی آهن را محدود کرده است.
بورس فلزات دالیان تاکید کرد که تعداد قراردادهای آتی سنگ‌آهن برای بازه‌های زمانی دیگر نیز نباید از دو هزار فقره در روز تجاوز کند. گفته می‌شود این مقررات، منجر به کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری روی آهن در میان خریداران شده که همین موضوع منجر به ریزش قیمت جهانی سنگ‌آهن برای روز معاملاتی سه‌شنبه هفته جاری شده است.
با این حال، باید به این نکته توجه داشت که در صورت تغییر سیاست‌های فدرال‌رزرو آمریکا درخصوص افزایش نرخ بهره بانکی طی روزهای آتی، می‌توان شاهد افزایش قیمت فلزات صنعتی در بازارهای جهانی بود.
این در حالی بود که در روز معاملاتی اول هفته هر تن سنگ‌آهن با قیمتی بالاتر از ۱۲۷ دلار معامله شد و قیمت قراضه وارداتی ترکیه نیز با افزایش ۵/۲ دلاری به ۳۷۲ دلار و ۵۰ سنت رسید که به دنبال آن قیمت ورق گرم نیز صعودی شد و قیمت قراضه وارداتی ترکیه با افزایش ۵/۲ دلاری به ۳۷۲ دلار و ۵۰ سنت رسید. پلتس در این‌باره طی گزارشی نوشت: فولادسازان چینی به دلیل حاشیه زیان و افزایش هزینه‌های تولید، خرید سنگ‌آهن را متوقف کرده‌اند و به دنبال آن سطح تولیدات خود را کاهش داده‌اند. کاهش قیمت محصولات فولادی طی سال جاری حاشیه سود بسیاری از فولادسازان جهان را منفی کرد و حالا با افزایش قیمت سنگ‌آهن زیان تولید محصولاتی مانند میلگرد به شدت افزایش یافته‌ است. با این حال خطرات کاهش عرضه به خصوص از استرالیا و بسته‌های حمایتی جدید دولت چین منجر به رشد قیمت سنگ‌آهن شد.
نشریه متال‌بولتن در گزارشی پیرامون این موضوع پیش‌تر نوشته بود که بسیاری از فعالان بازار در انتظار کاهش قیمت سنگ‌آهن هستند ولی در مورد قراضه آهن شرایط اینگونه نیست، زیرا فروشندگان قراضه به دنبال افزایش قیمت هستند و محموله‌های خود را با قیمت‌های هفته قبل عرضه نمی‌کنند. نشریات مدعی‌اند احتمال صعود قیمت قراضه تا کانال ۳۸۵ دلار وجود دارد.
گزارش‌ها نشان می‌دهد قیمت ورق گرم در بسیاری از بنادر دنیا افزایش یافته است. آخرین گزارش متال بولتن نشان می‌دهد قیمت ورق گرم در هفته‌ پیش‌رو تا سقف ۸ درصد نیز رشد کرد.
افزایش قیمت جهانی مس علی‌رغم ریزش شاخص‌های اقتصادی
قیمت مس در بورس فلزات لندن در حالی با افزایش مواجه شد که همزمان، انتشار شاخص‌های اقتصادی در منطقه یورو نشان‌دهنده کاهش کشش اقتصادی در اروپا است.
هر تن شمش مس در بورس فلزات لندن با ۹۶/۰ درصد افزایش قیمت روی رقم ۸۲۴۷ دلار به فروش رسیده و این در حالی است که در بورس فلزات شانگهای نیز هر تن شمش مس با افزایش ۳۶/۰ درصدی با رقم ۶۷۶۹۰ یوآن به فروش رسید.
این افزایش قیمت در حالی است که در منطقه یورو، دو شاخص مهم اقتصادی یعنی CPI و PMI هر دو کاهش یافته‌اند و به ترتیب روی ۸/۴۷ و ۵/۴۶ اعلام شده‌اند که نشان‌دهنده کاهش کشش بازار و وضعیت اقتصادی منطقه یورو است.
نکته قابل تامل در افزایش قیمت مس اینجاست که میزان تولید کارخانه‌های تولید‌کننده شمش و دیگر محصولات مس، طی روزهای جمعه تا دوشنبه با کاهشی جدی مواجه شده که بخش مهمی از این کاهش، به موضوع سیاست‌های دولت چین در راستای کاهش گازهای گلخانه‌ای و آلاینده‌های زیست‌محیطی مربوط بوده است؛ موردی که برای بزرگ‌ترین استان تولید‌کننده آهن این کشور یعنی دالیان نیز صادق بوده و طی ماه‌های گذشته، شاهد کاهش جدی حجم تولید در کارخانه‌های این استان بوده‌ایم.
از سوی دیگر، فضای اقتصادی آمریکا حاکی از آن است که احتمال تغییر رویه فدرال‌رزرو درخصوص سیاست افزایش نرخ بهره بانکی در این کشور کاملا وجود داشته که در این صورت، می‌توان شاهد بهبود وضعیت بازارهای جهانی از جمله بازار فلزات بود.
روز سه‌شنبه ۱۶ آبان ماه، قیمت مس در LME نسبت به روز معاملاتی پیشین، ۶۸ دلار کاهش یافت و به هشت هزار و ۶۸ دلار رسید. قیمت مس در روز ‌سه‌شنبه ۱۶ آبان ماه در معاملات بورس فلزات لندن نسبت به روز دوشنبه ۱۵ آبان ماه، ۸/۰ درصد معادل ۶۸ دلار نسبت به روز معاملاتی قبل از آن کاهش یافت و نسبت به هفته پیشین، ۴/۰ درصد رشد را تجربه کرد و به هشت هزار و ۶۸ دلار رسید. قیمت مس در روز دوشنبه ۱۵ آبان ماه، هشت هزار و ۱۳۶ دلار بود.
قیمت سه‌ماهه مس در معاملات روز سه‌شنبه ۱۶ آبان ماه، ۸/۰ درصد معادل ۶۶ دلار نسبت به روز معاملاتی قبل، کاهش و نسبت به هفته پیشین، ۴/۰ درصد رشد داشته است.
کاهش ۱۳ دلاری قیمت آلومینیوم
قیمت آلومینیوم در بورس فلزات لندن در روز سه‌شنبه ۱۶ آبان‌ماه ۱۴۰۲، با افت ۶/۰ درصدی نسبت به روز معاملاتی قبل از آن، به دو هزار و ۲۴۱ دلار رسید. قیمت آلومینیوم در بورس فلزات لندن، روز سه‌شنبه ۱۶ آبان ماه، نسبت به آخرین معاملات انجام‌شده (دوشنبه ۱۵ آبان ماه)، افت ۶/۰ درصدی معادل ۱۳ دلار را تجربه کرد، به گونه‌ای که در روز دوشنبه ۱۵ آبان ماه، آلومینیوم دو هزار و ۲۵۴ دلار به ازای هر تن قیمت‌گذاری شد و قیمت آن دیروز به دو هزار و ۲۴۱ دلار به ازای هر تن رسید.
روز سه‌شنبه ۱۶ آبان ماه ۱۴۰۲، قیمت آلومینیوم در بورس فلزات لندن نسبت به هفته قبل، با رشد ۳/ ۰ درصدی معادل ۶ دلار، از دو هزار و ۲۳۵ دلار به ازای هر تن، به دو هزار و ۲۴۱ دلار به ازای هر تن رسیده است. موجودی آلومینیوم در انبارهای بورس فلزات لندن در روز سه‌شنبه ۱۶ آبان ماه با کاهش دو هزار و ۶۰۰ تنی، از ۴۶۶ هزار و ۷۰۰ تن به ۴۶۴ هزار و ۱۰۰ تن رسیده است.
تغییر وضعیت بازار روی به حالت مازاد عرضه
فلز روی از لحاظ ضعف در عملکرد در بازار از میان دیگر فلزات پایه بورس فلزات لندن (LME)، رده دوم را به خود اختصاص داده است.
اخیرا قیمت سه‌ماهه روی بورس فلزات لندن، به حدود دو هزار و ۴۵۰ دلار در هر تن رسید که نسبت به قیمت تعیین‌شده در ابتدای سال ۲۰۲۳، حدود ۱۸ درصد کاهش داشته است. از میان دیگر فلزات پایه، تنها فلز نیکل بدترین وضعیت کاهش قیمت را نسبت به روی تجربه کرده است.
عملکرد ضعیف نسبی فلز روی در بازار را می‌توان به افزایش حجم ذخایر این فلز نسبت داد، چراکه بازار جهانی فلز روی از وضعیت کمبود عرضه به وضعیت مازاد عرضه در حال تغییر وضعیت است. کمیته آمار سازمان بین‌المللی سرب و روی (ILZSG) در اوایل ماه اکتبر ۲۰۲۳ تشکیل جلسه داد و ارزیابی ماه آوریل خود را مبنی بر اینکه بازار روی تا پایان سال جاری حدود ۴۵ هزار تن کسری در عرضه خواهد داشت، ارائه کرد.
آخرین ارزیابی این سازمان نشان می‌دهد حجم عرضه روی به حدود ۲۴۸ هزار تن خواهد رسید و از میزان مصرف فراتر خواهد رفت. به گفته این سازمان، حجم مازاد عرضه روی در سال ۲۰۲۴، به ۳۶۷ هزار تن خواهد رسید.
لازم به ذکر است در حال حاضر حجم ذخایر روی در انبار بورس فلزات لندن، حدود ۸۰ هزار و ۳۲۵ تن است که پایین‌ترین میزان از جولای سال جاری محسوب می‌شود. این گسست میان قیمت روی و حجم مازاد عرضه به این معناست که حجم ورودی به انبارهای ذخایر این فلز افزایش یافته است.
تغییر وضعیت بازار روی به سمت مازاد عرضه پس از دو سال کسری عرضه این فلز را می‌توان به کاهش حجم تقاضا برای فلز روی و افزایش مقدار تولید بالاتر از حد انتظار آن نسبت داد.
بر همین اساس سازمان بین‌المللی سرب و روی (ILZSG) آخرین برآوردهای مربوط به میزان استفاده جهانی از فلز روی ارائه‌شده از سوی خود که آخرین‌بار در ماه آوریل ۲۰۲۳ ارائه شده بود را کاهش داد.
طبق آخرین پیش‌بینی‌های ارائه‌شده این سازمان، رشد پیش‌بینی‌شده برای بازار روی در سال ۲۰۲۳، از ۱/۲ درصد به ۱/۱ درصد کاهش یافته و بازار روی اروپا بیشترین ضعف در عملکرد را تجربه کرده است.
انتظار می‌رود حجم تقاضا برای روی در اروپا در سال جاری میلادی به دلیل کاهش حجم فعالیت در بخش ساخت‌وساز که حدود نیمی از حجم تقاضای این فلز در قالب فولاد گالوانیزه را تشکیل می‌دهد، حدود ۸/۱ درصد کاهش یابد.
ظرفیت تولید روی در قاره اروپا به دلیل افزایش هزینه‌های انرژی که باعث کاهش حاشیه سود واحدهای ذوب‌شده، روند نزولی به خود گرفته است. براساس گزارش سازمان بین‌المللی سرب و روی (ILZSG)، مقدار تولید روی تصفیه‌شده در اروپا در سال ۲۰۲۲، حدود ۶/۱۱ درصد افت پیدا کرد و انتظار می‌رود در سال جاری ۶/۲ درصد دیگر کاهش را به ثبت برساند.
انتظار می‌رود هرگونه تاثیر منفی بر روند مازاد عرضه با توجه به افزایش نرخ تولید در واحدهای ذوب چین، به دلیل روند صعودی حجم تقاضا برای کنسانتره روی از معادن تعدیل پیدا کند. همچنین پیش‌بینی می‌شود مقدار تولید ملی روی تصفیه‌شده چین در سال ۲۰۲۳، حدود ۷/۶ درصد و در سال ۲۰۲۴، حدود ۱/۴ درصد دیگر افزایش پیدا کند و منجر به رشد مقدار تولید جهانی ۷/۳ و ۳/۳ درصدی این فلز شود.
با وجود این، حتی با بازیابی رشد مصرف روی به ۵/۲ درصد در سال ۲۰۲۴، افزایش ظرفیت تولید واحدهای ذوب به مراتب از حجم تقاضا پیشی خواهد گرفت و دو سال وضعیت مازاد عرضه قابل‌توجهی ایجاد خواهد کرد.
در ماه آگوست ۲۰۲۳، حدود ۹۰ هزار و ۸۲۵ تن فلز روی به انبارهای بورس فلزات لندن وارد شده و بلافاصله برای آنها حواله خرید صادر شد. بر همین اساس حجم این فلز ذخیره‌شده در این انبارها، به بالاترین سطح ۱۸ ماهه خود یعنی ۱۵۳ هزار و ۹۷۵ تن در پایان این ماه رسید.
در عین حال حواله خرید اکثر حجم فلز واردشده به انبارهای بورس فلزات لندن در ماه آگوست ۲۰۲۳، به سرعت باطل شد و در سیستم این بورس به وضعیت آماده برای بارگیری فیزیکی تغییر پیدا کرد. حجم ذخایر مرجع فلز روی در این بورس به حدود ۲۹ هزار و ۵۵۰ تن (۳۷ درصد از حجم کل این ذخایر) رسید که هنوز در سالن خروج لغو شده است.
به نظر می‌رسد مقصد احتمالی نهایی این روی سفارش‌ داده‌شده از انبارهای بورس فلزات لندن کشور چین باشد. طبق بررسی‌های انجام‌شده چین که در سال ۲۰۲۲ صادرکننده محض روی تصفیه‌شده بود، به واردکننده محص این فلز در سال ۲۰۲۲ تبدیل شده است.
همچنین طبق گزارش‌ها به نظر می‌رسد برخی از این حجم روی ذخیره‌شده در انبارهای بورس فلزات لندن به منظور فروش، براساس قراردادهای بلندمدت مبادلات تامین مالی کنار گذاشته شده باشد. در همین رابطه، بانک «Citi» اعلام کرد که بدین منظور تناژهای زیادی روی و آلومینیوم خریداری شده است.
قراردادهای مبادلات تامین مالی براساس یک حالت کانتنگو در ماه‌های نزدیک پیش رو و آینده ثبت شده است که با هدف پوشش هزینه‌های ذخیره‌سازی و ایجاد یک چرخه سودآور با نگهداری فلز در طول مدت ذکرشده در معامله انجام می‌شود.
در ماه آگوست ۲۰۲۳، مبنای اختلاف قیمت نقدی و قیمت سه‌ماهه روی به بیش از ۳۰ دلار در هر تن تغییر یافت که بیشترین اختلاف قیمت از اوایل سال ۲۰۲۱ به‌شمار می‌رود. میزان سودآوری این مبادلات به هزینه‌های ذخیره‌سازی در انبارها بستگی دارد. هزینه‌های ذخیره‌سازی تحت صدور حواله‌های فروش بورس فلزات لندن می‌تواند بسیار بالا باشد و به همین دلیل است که فلز روی تحت این نوع از قراردادها ممکن است سر از بازار سیاه در آورد.