کاروانسراهای جاده ابریشم در انتظار مرمت

ایسنا- خراسان شمالی یکی از استان‌هایی است که بیشترین تعداد کاروانسرا را در مسیر جاده ابریشم در شاخه جرجان – نیشابور دارد.
از ۱۱ کاروانسرایی که در مسیر جاده ابریشم در شاخه جرجان به نیشابور قرار دارد، ۸ کاروانسرا در خراسان شمالی قرار دارد. بناهایی در مسیر جاده ابریشم از لحاظ ارزش‌های تاریخی و فرهنگی، اهمیت خاصی دارند. از گذشته تاکنون، این جاده علاوه بر اینکه مسیری برای جابه‌جایی کالاها بوده، موجب انتقال فرهنگ، تکنولوژی، اندیشه و علم بوده است. به همین دلیل، شهرهایی که در مسیر راه ابریشم قرار گرفته‌اند در طول تاریخ شاهد شکوفایی اقتصادی و فرهنگی خاصی بوده‌اند.
مرمت بناهای تاریخی، کاری هزینه‌بر
علی مستوفیان، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان شمالی با بیان اینکه نمی‌توان این کاروانسراها را با انجام عملیات احیا و به شکل اولیه بازگرداند، گفت: تنها کاری که برای حفظ بقایای این کاروانسراها می‌توان انجام داد، حفاظت از آنها در برابر حوادثی مانند سیل است.
وی درباره ۳ کاروانسرای قلی، قره‌بیل و عشق بیان کرد: این بناهای تاریخی نیازمند مرمت هستند ولی مرمت، کاری سخت و بسیار هزینه‌بر است.مستوفیان اظهار کرد: اداره کل میراث فرهنگی، دستگاهی درآمدزا نیست و محل هزینه‌کرد آن، از بودجه‌های دولتی است و اعتبار لازم را برای مرمت تمام این کاروانسراها ندارد.
وی گفت: مرمت رباط قره بیل چند سال است که شروع شده و عملیات آن تکمیل نشده است.
حجم زیاد آوار در کاروانسراها
محمدرضا قهرمانیان، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان شمالی نیز اظهار کرد: میزان اعتباری که امسال و سال گذشته برای مرمت کاروانسراهای استان اختصاص داده شد، بسیار اندک بوده است. امسال ۱۰۰‌میلیون تومان برای مرمت کاروانسرای قلی اختصاص یافت که این اعتبار برای انجام کارهای امانی و ساماندهی دیوار ضلع شمالی تخصیص یافته است.
وی ادامه داد: سال گذشته، اعتبار ۶۰۰‌میلیون تومانی اختصاص یافت که این اعتبار صرف مرمت و ساماندهی کاروانسرای عشق شد. پیگیری‌های زیادی انجام شد تا بتوانیم اعتباری برای کاروانسراهای قره‌بیل و بقعه خواجه مهزیار بگیریم تا این کاروانسراها در ۲ سال آینده به بهره‌برداری برسند اما اختصاص این اعتبار محقق نشده است. بعد از اینکه مرمت این ۲ کاروانسرا به پایان برسد، مطالعات طرح انجام می‌شود، سپس ساز و کارهای قانونی برای واگذاری به بخش خصوصی در نظر گرفته می‌شود.
قهرمانیان گفت: برای ساماندهی کاروانسرای عشق پیشنهاد داده شد تا ۲ میلیارد تومان اختصاص یابد اما آن بودجه تحقق نیافت.
معاون میراث فرهنگی خراسان شمالی افزود: پیشرفت فیزیکی کار در رباط قلی ۹۰ درصد و کاروانسراهای قره بیل و عشق ۳۰ درصد است که ۳ کاروانسرای اصلی این استان هستند. با تلاش‌های انجام‌شده در کاروانسراهای عشق، قره بیل و قلی، این بناها از شرایط جلوگیری از فرسایش و ریزش احتمالی خارج و استحکام‌بخشی شده‌اند و سال به سال عملیات مرمت در آنها انجام می‌شود.
قهرمانیان اظهار کرد: حجم آوار این کاروانسراها به‌قدری زیاد است که با این اعتبارات در مدت ۵سال نمی‌توان آنها را به بهره‌برداری رساند.