8 - 04 - 2021
کارسازی چکهای جدید فقط براساس اطلاعات سامانه صیاد
براساس قانون جدید چک، بانکها موظف هستند تا در سال ۱۴۰۰ دستهچکهای جدیدی که ثبت آن در سامانه صیاد الزامی است را در اختیار متقاضیان قرار دهند.
به گزارش فارس، قانون جدید چک در آبان ۱۳۹۷ در مجلس به تصویب رسید و در آذر همان سال به دستگاههای اجرایی ابلاغ شد. بر اساس قانون جدید چک فرآیندهای اخذ و صدور چک و همچنین فرآیند صدور اجرائیه دادگاه برای چکهای برگشتی به گونهای تغییر کرد که اعتبار چک در مبادلات افزایش پیدا کند.
تا قبل از تصویب و اجرای قانون جدید چک به دلیل تعداد بالای چکهای برگشتی، اعتبار چک در مبادلات کاهش یافته بود به شکلی که برخی از فعالان اقتصادی صرفا از افراد آشنا چک قبول میکردند و از افراد غریبه که شناختی از آنها نداشتند، چک قبول نمیکردند.
اعتبار چک در مبادلات تا حدی کاهش پیدا کرده بود که در سال ۹۶ ارزش چکهای برگشتی نسبت به کل چکهای صادر شده به ۲۳ درصد رسید. با این وجود اجرای قانون جدید چک موجب افزایش اعتبار چک در مبادلات شد به گونهای که در یک سال منتهی به آبان سال ۹۹ ارزش چکهای برگشتی به نسبت کل چکهای صادرشده با کاهشی محسوس به ۱۱ درصد رسید.
افزایش اعتبار چک
براساس این گزارش، اعتبار چک در مبادلات بعد از اجرایی شدن نوآوریهای مختلف قانون جدید چک افزایش یافت. یکی از این نوآوریها تغییر فرآیند صدور اجرایی دادگاه برای دارندگان چکهای برگشتی بود تا این افراد بتوانند با صرف هزینه کمتر و به شکل مطمئنتری به حقوق خود برسند. علاوه بر این، در قانون جدید چک هزینههایی هم برای صادرکننده چک بیمحل در نظر گرفته شد که مجموع این عوامل موجب کاهش ارزش چکهای برگشتی و به تبع آن افزایش اعتبار چک شد.
البته همه نوآوریهای قانون جدید چک در یک روز به مرحله اجرا نرسید بلکه زمانبندی مشخصی برای اجرای تکالیف نهادهای مختلف در نظر گرفته شد تا به این ترتیب زیرساختهای لازم برای اجرای کامل قانون جدید چک نیز فراهم شود. در همین راستا، مقرر شده بود که الزام به ثبت اطلاعات چکهای جدید در سامانه صیاد بانک مرکزی به عنوان یکی از نوآوریهای قانون جدید چک از آذر ۹۹ اجرایی شود اما این موضوع به دلیل تعلل بانک مرکزی و مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا تا فروردین ۱۴۰۰ عقب افتاد.
مرحله جدید قانون چک
با فرا رسیدن سال ۱۴۰۰ موعد اجرای این تکلیف قانونی هم فرا رسید و آمنه نادعلیزاده سخنگوی اجرای قانون جدید چک از لزوم ثبت چکهای جدید در سامانه صیاد از ۵ فروردین خبر داد و گفت: «در سال جدید فقط چکهای جدید باید در سامانه صیاد ثبت شوند و چکهای قدیمی به رویه قبلی خود بدون نیاز به ثبت در سامانه صیاد، پردازش میشود.»
سخنگوی اجرای قانون جدید چک افزود: «از پنجم فروردین ماه سال جاری، چکهای جدید بنفشرنگ توسط شبکه بانکی توزیع و به مشتریان ارائه میشود. روی این چکها عبارتی تحت عنوان «کارسازی این چک منوط به ثبت صدور، دریافت و انتقال آن در سامانه صیاد است» درج شده است. البته زمانی که صادرکننده چک، ثبت چک را در سامانه صیاد انجام میدهد و روی برگه چک نیز مشخص میکند که چک برای «چه کسی» با «چه تاریخ» و «مبغلی» صادر شده و چک را به ذینفع آن تحویل میدهد؛ ذینفع چک نیز با مراجعه به سامانه صیاد، باید اطلاعات مندرج ثبتشده مرتبط با خود را در سامانه صیاد کنترل و در صورت اطمینان و تطابق اطلاعات چک را تایید و دریافت کند و در غیر این صورت چک را نپذیرد.»
وضعیت قانون جدید چک در بانکها
بر اساس توضیحات مسوولان بانک مرکزی، شبکه بانکی موظف است در سال جدید دستهچکهای صیادی بنفشرنگ را در اختیار متقاضیان قرار دهد و چکهای صادر شده از این دستهچکها را صرفا بر اساس اطلاعات ثبتشده در سامانه صیاد وصول کند.
در همین زمینه و برای بررسی چگونگی اجرای این مرحله از قانون جدید چک، خبرنگار فارس به تعدادی از شعب بانکهای مختلف مراجعه و از اجرای قانون جدید چک و ابهاماتی که ممکن است برای مردم پیش بیاید، کسب اطلاع کرد. یکی از کارمندان شعب بانک ملی در پاسخ به سوال خبرنگار فارس در خصوص الزامی بودن یا نبودن ثبت چکهای جدید در سامانه صیاد گفت: «براساس قانون اگر از دستهچکهای جدید، چکی صادر شود باید در سامانه صیاد ثبت شود در غیر این صورت کارسازی نخواهد شد.»
وی درباره راههای مختلف ثبت اطلاعات چکهای جدید در سامانه صیاد هم گفت: «صادرکننده و گیرنده چک میتوانند با مراجعه به سایت بانک مرکزی یا موبایل بانک خود نسبت به ثبت و تایید چکهای جدید خود اقدام کنند.»
یکی از کارمندان بانک مسکن در خصوص شرایط صدور دستهچکهای جدید در این بانک به خبرنگار فارس گفت: «دستهچکهای جدید که بنفشرنگ هستند هنوز به دست شعبه ما نرسیده، اما شرایط آن مشخص است و متقاضی دریافت دستهچک جدید نباید چک برگشتی داشته باشد و مضاف بر اینکه باید شاغل باشد و پروانه کسب ارائه دهد.»
یک کارمند بانک در این خصوص گفت: «با اجرایی شدن قانون فقط چکهای دستهچکهای جدید باید در سامانه صیاد ثبت شوند و چکهای قدیمی با رویه قبلی کارسازی میشوند و الزامی به ثبت در سامانه ندارند. وی درباره شرایط اعتباری دستهچکهای جدید افزود: «صدور چک در دستهچکهای جدید بر اساس اعتبارسنجی انجام میشود و گردش حساب نقش اساسی در تعیین اعتبار صدور چک دارد البته باید گفت که این دستهچکها هنوز به شعبه ما نرسیده است.»
رفع مشکلات اجرای قانون در گرو تلاش بانک مرکزی
بررسیها نشان میدهد که با وجود اینکه این مرحله از قانون جدید چک در بانکها به حالت اجرا درآمده، اما همچنان اطلاعرسانی ضعیف بوده و در شعب مختلف، نشانی از پوستر یا بروشوری در رابطه با قانون جدید چک نیست. علاوه بر این، هنوز دستهچکهای جدید به برخی شعب بانکها نرسیده است.
در نتیجه، لازم است بانک مرکزی ضمن رفع مشکل مربوط به دستهچک جدید، بانکها را ملزم به اطلاعرسانی بیشتر و دقیقتر کند تا هر چه سریعتر ابهامات متقاضیان و دریافتکنندگان چک رفع شود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد