1 - 05 - 2021
چه کسی دروغ میگوید؟
معصومه معظمی- با طرح موضوع دستکاری ارقام جداول بودجه ۱۴۰۰ و برخی تبصرههای آن، حالا به جرات میتوان آخرین بودجه دولت حسن روحانی که اولین بودجه مجلس تمام اصولگرای یازدهم است را پرحاشیهترین بودجه طول دوران مجالس انقلاب دانست؛ ادعایی که ۳۱ فروردین و یک روز مانده به تعطیلی دوهفتهای مجلس، با تذکر کاظم دلخوش عضو کمیسیون تلفیق مجلس به قالیباف سر زبانها افتاد. همان زمان بیش از ۱۰۰ نماینده به قالیباف نامه نوشتند و خواستار شفافسازی در این باره شدند. قالیباف وعده برگزاری جلسهای را داد، اما به جای توضیح و شفافسازی در این مورد الیاس نادران رییس کمیسیون تلفیق که نوک پیکان انتقادات به سمت او و رییس مجلس است، در گفتوگویی تلویزیونی در این باره به توجیه و فرافکنی پرداخت و منتقدان را به «بیاخلاقی» متهم کرد.
ماجرای دستکاری جداول و ارقام بودجه ۱۴۰۰ پس از تصویب نمایندگان در صحن علنی، آن هم توسط جمعی چهارنفره با پست اینستاگرامی علی خضریان، نماینده عضو جبهه پایداری در مجلس بعدازظهر همان روز آغاز شد. خضریان در اینستاگرام خود از «پیگیری یک رانت بزرگ» خبر داد و عکسی از قالیباف رییس مجلس و الیاس نادران رییس کمیسیون تلفیق منتشر کرد؛ موضوعی که در کنار نامه ۱۰۰نفره نمایندگان به قالیباف و اعتراض به دستکاری در ارقام جداول بودجه و تبصرههای آن، شاید بیش از آن چیزی که قالیباف و یارانش تصور میکردند، جدی شد و بازتاب رسانهای داشت.
آغاز یک تخلف
خضریان، سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس همان زمان در توئیتی خطاب به رییس مجلس و رییس کمیسیون تلفیق نوشت: «جناب محمدباقر قالیباف و جناب الیاس نادران، متاسفانه بررسی جداول بودجه ۱۴۰۰ حاکی از تغییرات گسترده ارقام و اعداد پس از رایگیری لایحه بودجه در صحن مجلس با اطلاع و تایید جنابتان میباشد. تا آنجا که در کمال تعجب جداول ۲۵ روز پس از تصویب بودجه ابلاغ شده که در نوع خود بینظیر است؛ لذا با توجه به رانت ایجادشده برای عدهای خاص و تذکرات متعدد نمایندگان پیرامون این موضوع که شنیده نشد، با هدف جلوگیری یک رانت بزرگ که منجر به ذبح قانونگرایی در نظام بودجهریزی کشور خواهد شد، این تخلف را پیگیری خواهم کرد.»
البته این پایان ماجرا نبود و برخی نمایندگان مجلس حامی قالیباف در توئیتهایی کوشیدند مساله را در حد یک رقابت انتخاباتی تنزل دهند و بگویند که پایداریها با طرح این موضوعات، به دنبال تخریب و رقابت انتخاباتی با قالیباف هستند. مجتبی توانگر، نماینده تهران با سعی در القای این موضوع نوشت: «آقای صادق محصولی، دبیرکل محترم حزب پایداری! ظاهرا تمایل دارید در انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ نقش فعال ایفا کنید. سلمنا، ولی بدانید و به نمایندگان همراه خود در مجلس تفهیم کنید که مسیر پاستور از تخریب ناجوانمردانه بهارستان نمیگذرد.» هر چند که او و سایر همفکرانش از جمله شریعتی نیاسری و رحیم زارع کوشیدند ماجرا را به نحوی دیگر جلوه دهند و حتی بگویند که این امر مسبوق به سابقه است و تخلف نیست. اما برخی نمایندگان ادوار بر این امر تاکید کردند که تاکنون مجلس شاهد چنین بدعتی نبوده است و این امری خلاف قانون و خارج از اختیارات رییس مجلس و رییس کمیسیون تلفیق بوده است. صد نماینده معترض به تغییرات و دستکاری در بودجه هم در نامه به قالیباف، تغییرات گسترده در ارقام جداول و تبصرهها را رکوردی جدید در عدم تمکین به قانون آییننامه و ایجاد رانت برای چند نفر دانستهاند و خواستار شفافسازی در این باره شدهاند.
روند ماجرا
البته الیاس نادران رییس کمیسیون تلفیق مدعی است کمیسیون کار خود را «قانونی و در موعد مقرر» انجام داده و به دولت ابلاغ کرده است، در حالی که شواهد و قرائن گویای چیز دیگری است. کاظم دلخوش عضو معترض کمیسیون تلفیق به تغییرات اعمالشده در این باره در توئیتی گفته است: «در جایگاه اعضای کمیسیون تلفیق امین مجلس بودیم، چند ماه شبانهروزی روی بودجه کار کردیم، اما نهایتا جداول در ۲۵فروردین با تاخیر به دولت ارسال شد و همچنین در برخی احکام بودجه تغییراتی صورت گرفته بود که با آنچه نمایندگان به تصویب رسانده بودند، تفاوت داشت. اعتقادمان بر این است که بودجه نوشته شده و به تصویب رسیده توسط مجلس با بودجهای که به دولت ارجاع شد، تفاوت دارد.»موضوع با حساسیت بالا در فضای مجازی توسط کاربران و حتی رسانههای رسمی پیگیری شد. حتی خبرگزاری ایرنا هم لیستی از تغییرات اعمال شده در اعداد و ارقام جداول منتشر کرد. لیستی که به سرعت توسط همه رسانهها بازنشر شد. اما طولی نکشید که با شکایت مدیر کل حوزه ریاست مجلس از خبرگزاری ایرنا، خبرگزاری رسمی دولت با انتشار متنی خبرنگار خود را متهم به اشتباه و «بیدقتی» کرد و خبر را از روی خروجی برداشت تا از خود سلب مسوولیت کند! البته بر اساس جدولی که ایرنا منتشر کرده بود، در مجموع ۷۸۵۲ میلیارد تومان به بودجه برخی نهادها، سازمانها و دستگاهها افزوده شده است که این ارقام در برخی گزارشها تا بیش از هشت هزار میلیارد تومان نیز اعلام شده است.
نادران: بودجه دستکاری نشده است
بعد از حذف خبر از خروجی ایرنا، الیاس نادران، رییس کمیسیون تلفیق به صداوسیما آمد و در یکی از برنامههای تلویزیونی گفت که «بودجه دستکاری نشده است»! نادران همچنین انتشار خبر دستکاری در بودجه را «بیاخلاقی» دانست و ضمن انکار مساله، مدعی شد: «همه تغییرات اعمال شده بر بودجه، با هماهنگی شورای نگهبان انجام گرفته است. شورای نگهبان بر روی برخی اعداد و ارقام و جداول نظر داشتند که نظرات آنها در کمیسیون تلفیق و هم در صحن علنی مجلس باید مورد اعمال نظر قرار میگرفت.»رییس کمیسیون تلفیق در ادامه ادعای خود افزود: «به اطلاع مردم شریف ایران میرسانم که آنچه در فضای مجازی پخش شده کذب محض است. اطمینان میدهم آنچه انجام میشود در چارچوب اختیارات قانونی بوده است.»اگر چه پیش از این احمد توکلی، نماینده چند دوره مجلس و رییس اسبق مرکز پژوهشهای مجلس و رییس سازمان مردمنهاد دیدبان شفافیت و عدالت در نامهای به قالیباف این اقدام را «خیانت» دانست و نوشته بود: «جدای از اشکال اصولی و نواقص قانونی و محدودیتهای تحمیلی اقتضایی در مسیر، آن چیز که اهمیت ویژه دارد، تغییر ارقام در جهت منافع فردی و یا منافع اشخاص حقیقی و حقوقی خاص است که خیانت بوده و به هیچ وجه قابل چشمپوشی نیست.» اما نکته عجیب اینکه توکلی پس از سخنان نادران در صداوسیما، گزارش او درباره بودجه را «قانعکننده» و «ابهامزدا» دانست.
تلاقی دو خبر به منظور تعدیل یک تخلف!
اینکه واقعیت چیست، بخشی از ماجرا است و اینکه آیا قالیباف توضیحات قانعکنندهای در اینباره برای افکار عمومی خواهد داد یا سعی میکند آن را مشمول زمان کند تا به فراموشی سپرده شود هم مساله دیگری است. اما در این میان هم نمیتوان به سادگی از برخی تحلیلها درباره احتمال انتشار فایل صوتی محرمانه ظریف بعد از انتشار خبر دستکاری ارقام جداول بودجه به منظور تحت تاثیر قرار دادن خبر اول آن هم در آستانه انتخاباتی که قالیباف خود را از مدتها پیش برای آن رقابت مهیا کرده است، صرفنظر کرد. جعفرزاده ایمنآبادی در این باره معتقد است: «بزرگنمایی درباره فایل صوتی ظریف، برای سرپوش گذاشتن روی این خلاف بزرگ مجلس است، تا به فراموشی سپرده شود.»
دستکاری اعداد بودجه، تخلفی آشکار است
برخلاف نادران که تغییر در اعداد و ارقام بودجه بعد از تصویب مجلس را غیرقانونی نمیدانند، برخی نمایندگان ادوار که سالها سابقه عضویت در کمیسیون تلفیق مجلس را داشتهاند، اعتقاد دیگری دارند. غلامعلی جعفرزادهایمنآبادی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس دهم که سالها تجربه حضور در کمیسیون تلفیق مجالس گذشته را داشته است، در گفتوگو با «جهانصنعت» گفت: «سخنان آقای نادران را دربرنامه تلویزیونی شنیدم. درست نیست منتقدان را به بداخلاقی متهم کنیم. استفاده از روش سرکوب، کار خوبی نیست.»جعفرزاده افزود: «آقای نادران مدعی شد که برای این کار اختیارات داشته است در حالی که نمایندگی، قائم به شخص است و یک نماینده نمیتواند اختیارش را به جایی دیگر واگذار کند، مگر طبق اصل ۸۵ . این اصل به کمیسیون تلفیق اختیار میدهد تا تصمیم او تصمیم صحن تلقی شود. اما نکته اینجاست که این موضوع شامل اصل ۸۵ نشده و نمایندگان حق خود را برای تصمیمگیری به کمیسیون تلفیق محول نکردهاند و اعتراض ۱۰۰ نماینده هم گویای این واقعیت است.»عضو کمیسیون تلفیق مجلس دهم ادامه داد: «قانون اساسی چنین اجازهای داده است اما از ۱۰ مورد اصل ۸۵ تجربه نشان میدهد که ۹ مورد آن در صحن رای نمیآورد چرا که نمایندگان در این صورت از طرف مردم مورد مواخذه قرار میگیرند که چرا حق رای خود را به دیگری واگذار کردهاند.»جعفرزاده ادعای داشتن اختیار تغییرات در ارقام بودجه از سوی نادران آن هم به منظور تامین نظر شورای نگهبان را غیرقانونی توصیف کرد و گفت: «این ادعا درست نیست. آنها بدون اطلاع سایر نمایندگان به طور غیرقانونی در ردیفهای بودجه دست بردهاند. همچنین شورای نگهبان درباره احکام نظر میدهد و اینکه فلان مصوبه از نظر شرع و قانون اساسی مغایرت و ابهام نداشته باشد. ایراد شورای نگهبان هرگز این نیست که چرا به فلان نهاد A ریال بودجه اختصاص داده شده و به فلان نهاد B ریال بودجه اختصاص داده شده است.»گفتنی است، احمد امیرآبادیفراهانی، عضو هیاترییسه مجلس هم در دفاع از عملکرد کمیسیون تلفیق گفته که ۹ سال عضو این کمیسیون بوده است و میداند که مجلس و دولت هیچگاه در سالهای گذشته وارد ریز اعداد و ارقام شرکتها نمیشوند و به اعتقاد او «این ظلم بزرگی به کمیسیون تلفیق است» که گفته شود امسال کمیسیون اعداد را دستکاری کرده است.جعفرزاده در واکنش به سخنان امیرآبادی، او را به «مغلطه» متهم کرد و به «جهانصنعت» گفت: «شرکتها و موسسات یک موضوع دیگر است که بیش از۵۰ درصد بودجه را به خود اختصاص میدهد و کمیسیون تلفیق کارگروهی را برای آن زیرنظر خود تشکیل میدهد که پس از بررسی نظرشان را به کمیسیون تلفیق اعلام میکنند. درباره اعداد و ارقام هم یک کارگروه بررسیکننده وجود دارد. اما در حال حاضر بحث دست بردن در اعداد و ارقام بودجه مطرح است و آقای امیرآبادی با طرح موضوع بودجه «شرکتها» در این باره مغلطه کرده است و آنها ارتباطی به یکدیگر ندارند.»اگر چه مدتی از این ماجرا میگذرد و مجلسیها در تعطیلات دوهفتهای بسر میبرند؛ اما باید منتظر بود ودید که آیا با شروع به کار مجلس، نمایندگان معترض مساله را پیگیری میکنند یا همچنان بنا به مصالح اشخاص و افراد و به بهانه انتخابات باید سکوت پیشه کنند؟ یعنی مشخص نشود که بیتالمال در چه راهی و با چه هدفی هزینه میشود و تصمیمگیران این اقدام غیرقانونی چه کسانی بودهاند!
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد